Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลด้านจิตสังคมสําหรับผู้ประสบสาธารณภัย, นาย พิชยุตม์ อยู่ประเสริฐ…

- - - - ช่วยเหลือให้ตรงกับความต้องการทั้งด้านร่างกายและจิตใจแต่เน้นการปฐมพยาบาลด้านจิตใจแก่ผู้ประสบภาวะวิกฤต (PFA)
    - - สํารวจความต้องการช่วยเหลือทั้งด้านร่างกายและจิตใจ และการให้การช่วยเหลือเยียวยาจิตใจ โดยใช้วิธีให้การปฐมพยาบาลด้านจิตใจ (PFA) เน้นให้ผู้ประสบภาวะวิกฤตระบายความรู้สึกให้มากที่สุด
      - กรณีพบความเสี่ยงต่อการเกิดปัญหาสุขภาพจิต ให้จัดทําทะเบียนกลุ่มเสี่ยงและวางแผนการติดตามต่อเนื่อง
      - คัดกรองและค้นหากลุ่มเสี่ยงต่อปัญหาสุขภาพจิตโดยใช้เวชระเบียน
        สําหรับผู้ประสบภาวะวิกฤต (ผู้ใหญ่และเด็ก) และให้การปฐมพยาบาลด้านจิตใจ
      - สรุปรายงานสถานการณ์เบื้องต้นพร้อมทะเบียนกลุ่มเสี่ยง
      - เตรียมพร้อมในการรับมือสถานการณ์ตลอดเวลา เมื่อเกิดสถานการณ์วิกฤต ให้เข้าพื้นที่ให้การช่วยเหลือผู้ประสบภาวะวิกฤตแล้วประเมินสถานการณ์ด้านสุขภาพจิต
- - - - นอนไม่หลับ
      - ตกใจง่าย หวาดระแวง
      - ร้องไห้ไม่มีสาเหตุ
      - แยกตัวออกจากสังคม
    - - ช็อค
      - ไม่ยอมรับในสิ่งที่เห็น
      - วิตกกังวล กลัว เศร้า โกรธ
      - อารมณ์แกว่งไปแกว่งมา
    - - รู้สึกตีบแน่นในลําคอ
      - รู้สึกร้อนหรือหนาว
      - ปวดท้องและคลื่นไส้อาเจียน
      - อาการหน้ามืด วิงเวียนศีรษะ
    - - สับสน มึนงง
      - มีปัญหาด้านความจํา
      - มีปัญหาในการตัดสินใจ
      - อาการเหล่านี้จะเกิดขึ้นและลดลงจนหายไปภายใน 1 เดือน
  - - - ลักษณะอาการ ตะโกนด่า กระวนกระวายเดินไปมา ทําร้าย
        ตนเองหรือขว้างของรอบตัว กล่าวโทษแก่บุคคลอื่น พูดขู่อาฆาต
    - - ลักษณะอาการ พูดซ้ำๆ หรือพูดคาดคั้นในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง เช่น พูดรุกเร้าขอให้ช่วย ขอเข้าไปดู/เยี่ยมญาติเรียกร้องหรือต่อรอง เพื่อให้ได้ในสิ่งที่ต้องการ
    - - ลักษณะอาการ มึนงง สับสน หลงลืม จําอะไรไม่ได้ปฏิเสธ ไม่ยอมรับ
        เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นกับตัวเอง มีอารมณ์เศร้า โกรธรุนแรง
    - - ลักษณะอาการ อารมณ์เศร้าเป็นอารมณ์ที่พบเห็นได้ง่าย และพบบ่อย อาการเช่น การร้องไห้ เสียใจ ปากสั่น ไม่พูดจา หมดเรี่ยวแรงอาจมีอาการเป็นลม
  - - - ร่างกายอ่อนแอ การพักผ่อนไม่เพียงพอ เนื่องจากมีอาการนอนไม่หลับที่เกิดจากการฝันร้ายกลางดึกเกี่ยวกับเหตุการณ์รุนแรงที่เกิดขึ้นรวมทั้งภาพความสูญเสียของตนเอง
    - - ไม่สนใจดูแลตนเองและสิ่งแวดล้อม แยกตัวออกจากสังคม ปฏิเสธการรับรู้เรื่องราวต่างๆ ลักขโมยหรือก่ออาชญากรรมในผู้ที่รู้สึกว่าไม่ได้รับความยุติธรรมหรือผู้ที่ได้รับการดูแลไม่ทั่วถึง
    - - เกิดอาการหวาดกลัว/หวาดผวา สถานที่เกิดเหตุการณ์หรือสิ่งเร้าที่เกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ส่งผลให้ไม่สามารถกลับไปใช้ชีวิตและทํางานเหมือนอย่างเดิมได้
  - - - ทีม MCATT ประจําพื้นที่ในระดับอําเภอ ประกอบด้วย จิตแพทย์/แพทย์
        พยาบาลที่รับผิดชอบงานสุขภาพจิตและจิตเวช นักจิตวิทยาคลินิก/นักจิตวิทยา/นักสังคมสงเคราะห์เภสัชกรนักวิชาการสาธารณสุขและเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง
    - - ทีม MCATT ประจําพื้นที่ระดับจังหวัด ประกอบด้วย จิตแพทย์พยาบาล
        จิตเวช นักจิตวิทยาคลินิก/นักจิตวิทยา นักสังคมสงเคราะห์นักวิชาการสาธารณสุข เภสัชกร และเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง
    - - ทีม MCATT ประจําพื้นที่ในระดับตําบล ประกอบด้วยผอ.รพ.สต.และ
        ผู้รับผิดชอบงานสุขภาพจิต รพ.สต.อสม. เจ้าหน้าที่มูลนิธิตัวแทนจากแกนนําชุมชน เช่น กํานัน/ผู้ใหญ่บ้าน และเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง
    - - ทีม MCATT ประกอบด้วยจิตแพทย์พยาบาลจิตเวช นักจิตวิทยา
        คลินิก/นักจิตวิทยา นักสังคมสงเคราะห์นักวิชาการสาธารณสุขเภสัชกรและเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง
  - - - การประเมินสภาพจิตใจ
        
        ภาวะโกรธ
        
        การดูแลทางกาย โดยให้อยู่ในสถานที่ปลอดภัย ให้มีการดูแลอย่างใกล้ชิด
        
        การดูแลทางใจ โดยให้ระบายความรู้สึกโดยใช้ทักษะการฟังอย่างตั้งใจ
        
        ภาวะต่อรอง
        
        สนองความต้องการในสิ่งที่สามารถให้ได้
        
        การให้ข้อมูลที่ถูกต้องที่เป็นจริงตามความเหมาะสม
        
        อดทน รับฟัง ไม่แสดงอาการท่าทางเบื่อหน่าย
        
        ทักษะการประเมินอารมณ์ความรู้สึกผู้ประสบภาวะวิกฤตและทักษะการบอกข่าวร้าย
        
        ภาวะช็อกและปฏิเสธ
        
        การดูแลทางกาย โดยให้อยู่ในสถานที่ที่สงบ รู้สึกปลอดภัย
        
        การดูแลทางจิตใจ ให้ผู้ประสบภาวะวิกฤตได้ระบายความรู้สึก และใช้เทคนิคการสัมผัสตามความเหมาะสม
        
        การช่วยเหลือทางสังคม สอบถามความต้องการเร่งด่วนของผู้ประสบภาวะวิกฤต
        
        ภาวะเสียใจ
        
        การช่วยเหลือทางกายทําได้โดยหาผ้าเช็ดหน้า นํ้าเย็น ผ้าเย็น ในรายที่มีอาการหายใจไม่ออกอาจใช้การฝึกหายใจแบบ Breathing Exercise หรือใช้การสัมผัส
        
        การประเมินภาวะฆ่าตัวตาย
        
        ลดเงื่อนไขในการต่อรองลง
        
        ผู้ให้การช่วยเหลือต้องประเมินสภาพการณ์เฉพาะหน้า
        
        อารมณ์สงบ
        
        ผู้ประสบภาวะวิกฤตรับฟังมากขึ้น ยอมรับข้อมูล
      - ประเมินความต้องการทางสังคม
        
        ผู้ประสบภาวะวิกฤตต้องการพบญาติ หรือครอบครัวให้ติดต่อประสานโดยการโทรศัพท์
        
        ผู้ประสบภาวะวิกฤตต้องการความช่วยเหลือด้านการเงิน ทุนการศึกษา
        ให้ติดต่อหน่วยงาน ที่เกี่ยวข้อง
        
        ผู้ประสบภาวะวิกฤตไร้ญาติขาดมิตร ประสานกํานัน ผู้ใหญ่บ้าน หรือหน่วยงานที่ให้ความช่วยเหลือด้านที่พักอาศัย หรือสถานสงเคราะห์ มูลนิธิ หรือวัดเพื่อหาที่พักพิงชั่วคราวให้
      - ประเมินและตอบสนองความต้องการทางด้านร่างกาย
        
        มีอาการอ่อนเพลีย ควรจัดหานํ้าให้ดื่ม หาอาหารให้รับประทาน
        
        เป็นลม ควรจัดหายาดมแอมโมเนีย ผ้าเย็นเช็ดหน้าและแขน
        
        ได้รับบาดเจ็บทางด้านร่างกายก็ต้องบรรเทาความเจ็บปวดด้วยการให้ยา
        
        ตกอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่ไม่ปลอดภัย เช่น มีเศษแก้วตกอยู่ ให้เคลื่อนย้าย
        ผู้ประสบภาวะวิกฤตไปอยู่ในที่ปลอดภัย
    - - Touching skill (การสัมผัส) การสัมผัสทางกายจะทําให้ผู้ประสบเหตุการณ์รุนแรง รู้สึกอบอุ่นใจ รู้สึกปลอดภัยมีที่พึ่งพา
      - ทักษะการ Grounding การใช้การ Grounding คือ การช่วยให้ผู้ประสบเหตุการณ์วิกฤตที่มีอารมณ์ท่วมท้น (overwhelmed feeling) กลับมาอยู่กับความเป็นจริงโดยเพิ่มปฏิสัมพันธ์กับสิ่งแวดล้อม
      - การฝึกกําหนดลมหายใจ (Breathing exercise) เพื่อให้เกิดความผ่อนคลาย
      - การนวดสัมผัส และ การนวดกดจุดคลายเครียด การนวดสัมผัสจะเป็นการลดความเครียด ผ่อนคลายกล้ามเนื้และยังเสริมสร้างความรู้สึกอบอุ่นใจ
      - การลดความเจ็บปวดทางใจ
        
        การสะท้อนความรู้สึก
        
        การเงียบ
        
        การทวนซ้ำ
        
        การฟังอย่างใส่ใจ (Active Listening)
      - การเสริมสร้างทักษะ การเรียนรู้ การเสริมสร้าง Coping skills สามารถช่วยลดความกังวลปฏิกิริยาที่เป็นทุกข์อืนๆ
    - - การสร้างสัมพันธภาพ
        
        ซึ่งการแสดงออกของผู้ให้การช่วยเหลือควรเหมาะสมกับเหตุการณ์อารมณ์ความรู้สึกและสภาพสังคม วัฒนธรรม ศาสนาของผู้ประสบเหตุการณ์วิกฤต
      - การสื่อสาร
        
        ควรเริ่มพูดคุยเบื้องต้นเมื่อผู้ประสบเหตุการณ์วิกฤตมีความพร้อมให้ผู้ป่วยได้ระบายความรู้สึกแต่ไม่ควรซักถามถึงเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น
      - การสังเกตภาษาท่าทางและพฤติกรรม
        
        Nonverbal ได้แก่ สีหน้า แววตา ท่าทาง การเคลื่อนไหวของร่างกาย
        
        Verbal ได้แก่ พูดสับสนฟังไม่รู้เรื่อง ด่าทอ ร้องขอความช่วยเหลือ พูดซ้้ำไปซ้ำมา พูดวกวน
    - - ต.2 เติมเต็มความรู้ให้ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับอาการที่เกิดขึ้นจากความเครียด และผลกระทบทางจิตใจ ที่อาจเกิดขึ้น พร้อมทั้งบอกวิธีการปฏิบัติตัวเพื่อลดความเครียด
      - ต.3 ติดตามต่อเนื่อง ร่วมกันวางแผนและหาแนวทางในการรับการช่วยเหลือต่างๆ เพิ่มเติม
      - ต.1 ตรวจสอบความต้องการ โดยไต่ถามถึงข้อมูลและตรวจสอบความต้องการช่วยเหลือที่จําเป็นและเร่งด่วน