Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การลำเลียงสารเข้า - ออกเซลล์, image - Coggle Diagram
การลำเลียงสารเข้า - ออกเซลล์
การลำเลียงสารไม่ผ่านเยื่อหุ้มเซลล์
(Vesicle-mediated transport / Bulk transport)
เป็นการลำเลียงสารที่มีโมเลกุลขนาดใหญ่ โดยเยื่อหุ้ม
จะโอบล้อมสารนั้นจนกลายเป็นถุงนำเข้าออกเซลล์
แบบนำสารเข้าเซลล์ (Endocytosis)
พิโนไซโทซิส Pinocytosis
ใช้สำหรับลำเลียงสารที่มีสถานะเป็นของเหลว หรือ สารละลาย
เยื่อหุ้มเซลล์จะเกิดการเว้า(Microfilamentอยู่ใต้เยื่อ)
และล้อมสารเข้าเซลล์
cell drinking
อาศัยตัวรับ Receptor-mediated endocytosis
มีความจำเพาะในการนำสารข้าเซลล์
เช่น การนำฮอร์โมนบางชนิดเข้าสู่เซลล์
การนำ LDL เข้าเซลล์
การนำ HDL เข้าเซลล์ตับ
ต้องอาศัยโปรตีนซึ่่งทำหน้าที่เป็นตัวรับ
ฟาโกไซโทซิส Phagocytosis
ใช้สำหรับลำเลียงสารที่มีสถานะเป็นของแข็ง
ใช้ Pseudopodium ในการล้อมสาร
cell eating
แบบนำสารออกเซลล์(Exocytosis)
ลำเลียงโดยการบรรจุในถุง และถุงจะเชื่อมเข้ากับ
เยื่อหุมเซลล์และปล่อยสารออกไป
ยกตัวอย่างเช่น การหลั่งน้ำลาย การหลั่งเอนไซม์ในระบบ
ทางเดินอาหาร การหลั่งสารสื่อประสาทในเซลล์ประสาท
การลำเลียงสารผ่านเยื่อหุ้มเซลล์
(Transport across membrane)
เป็นการลำเลียงสารผ่านส่วนใดส่วนหนึ่งของยื่อหุ้มเซลล์
อาศัยพลังงานจลน์ของสาร ทำให้เกิดการเคลื่อนที่ตาม
กฎข้อที่ 2 ของ Thermodynamics
แบบไม่ใช้พลังงาน(Passive transport)
มีทิศทางการเคลื่อนที่ของสาร จากเข้มข้นน้อยไปมาก
(ตาม concentration gradient)
การแพร่ (Diffusion)
การแพร่แบบธรรมดา Simple Diffusion
เป็นการเคลื่อนที่ของไอออนหรือสารใดๆที่เป็นตัวถูกละลาย
เคลื่อนที่่แบบไม่อาศัยตัวพา
เกิดขึ้นกับสารที่ไม่มีขั้ว โมเลกุลเล็ก
การแพร่แบบฟาซิลิเทต Facillitated Diffusion
เป็นการเคลื่อนที่ที่ต้องอาศัยตัวพา
เกิดขึ้นกับสารที่มีขั้ว ไอออน ตัวถูกละลายโมเลกุลใหญ่
เกิดขึ้นเร็วกว่าการแพร่แบบธรรมดา
การออสโมซิส Osmosis
เป็นการเคลื่อนที่ของน้ำ ทำหน้าที่เป็นตัวทำละลาย
ผ่านเยื่อเลือกผ่าน เคลื่อนที่จากความเข้มข้นต่ำไปสูง
มีผลให้เกิดการเปลี่ยนปริมาตร
Hypotonic solution
เป็นสารละลายที่มีความเข้มข้นต่ำเมื่อเทียบกับเซลล์
ทำให้มีน้ำเข้ามาเพิ่มในเซลล์และเกิดเซลล์เต่งHemolysis
Isotonic solution
เป็นสารละลายที่มีความเข้มข้นเท่ากันกับเซลล์
ทำให้มีน้ำเข้าออกเซลล์เท่ากันและเซลล์คงที่
Hypertonics solution
เป็นสารละลายที่ความเข้มข้นสูงเมื่อเทียบกับเซลล์
ทำให้มีน้ำออกจากเซลล์และเกิดเซลล์เหี่ยวPlasmolysis
แบบใช้พลังงาน(Active transport)
มีทิศทางการเคลื่อนที่จากบริเวณที่มีความเข้มข้นน้อยไปมาก
(ย้อน concentration)
Primary active transport
ลำเลียงสาร 1 ทิศทาง/ 1 ครั้ง
เช่น หลั่งไฮโดรเจนออกจากเซลล์เยื่อบุกระเพาะเข้าสู่กระเพาะ
Secondary active transport
ลำเลียงสาร 2 ทิศทาง/ 1 ครั้ง
เช่น Na - K pump