Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

สรุปการเรียนรู้การวินิจฉัยแยกโรคระบบทางเดินหายใจ : กลุ่มอาการเหนื่อย ไข้,…

- - - - มีการตรวจเลือดซีบีซี (CBC) เพื่อแยกว่าเป็นการติดเชื้อไวรัสหรือติดเชื้อแบคทีเรีย
        
        Common Cold
    - - ฟังปอดได้ยินเสียงหวีด (wheeze), eosinophils มากกว่า 1-4%,ตรวจ FEV1เป่าได้ 50-60%ของปริมาตรลมทั้งหมด
        
        Asthma
    - - เอ็กซ์เรย์ปอดที่พบบ่อยคือ nodule,การตรวจเสมหะหาเชื้อวัณโรคพบ5,000-10,000bacilli ต่อ 1 ml ของเสมหะ, Ziehl-Neelsen stainเป็นลบ
        
        Tuberculosis
    - - เม็ดเลือดขาวที่มากกว่า 15,000 / ลบ.มม.ร่วมกับจำนวนpolymorphonuclear สูง, ภาพรังสีทรวงอกลักษณะ perihilar peribronchial interstitial infiltration
        
        pneumonia
    - - ตรวจ CBC พบมีเม็ดเลือดขาวต่ำ จำนวนนิวโตรฟิลต่ำและตรวจพบ atypical lymphocyteและ มีผลบวกของIgM/ IgG ,เกล็ดเลือดน้อยกว่า/เท่ากับ 100,000 ตัว/ลบ.มม., Hct มากกว่า/เท่ากับร้อยละ 20 เมื่อเทียบกับ Hct เดิม
        
        DHF
    - - ตรวจพบเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ในเสมหะที่ป้ายหรือดูดจากจมูกหรือลำคอ,ตรวจพบแอนติเจนของเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ใน epithelial cell จาก nasopharyngeal secretion
        
        Influenza
  - - - เม็ดเลือดขาวที่มากกว่า 15,000 / ลบ.มม.ร่วมกับจำนวน polymorphonuclear สูง, ภาพรังสีทรวงอกลักษณะ perihilar peribronchial interstitial infiltration
        
        Pneumonia
    - - ฟังปอดได้ยินเสียงหวีด (wheeze),eosinophilsมากกว่า 1-4%,ตรวจ FEV1เป่าได้50-60%ของปริมาตรลมทั้งหมด
        
        Asthma
    - - FT3 สูง, TSH ต่ำ,อัลตราซาวด์ พบขนาดต่อมไทรอยด์ผิดปกติ,Thyroid Scan
        
        Hyperthyroidism
    - - มีการลดลงของFEV1และ FEV1
        /FVC ratio ,chest X-ray,การตรวจ arterial blood gas ออกซิเจนและคาร์บอนไดออกไซด์ผิดปกติ
        
        COPD
  - - - ฟังปอดได้ยินเสียงหวีด (wheeze), จากโจทย์ไม่มีข้อมูลในการตรวจวินิจฉัยโรค แต่มีผลตรวจCBC=Normal,Chest X-RAY ไม่พบ Infiltration, Acid fast bacilli ผล Negative ,EKG =Normal
        
        Asthma
- - - - 1.พันธุกรรม หรือคนที่มีประวัติคนในครอบเป็นโรคหืด หรือ โรคหอบหืด จะมีโอกาสเป็นโรคนี้มากกว่าคนทั่วไป
        2.สารก่อภูมิแพ้ โดยมีตัวกระตุ้นดังนี้ การติดเชื้อหวัด การเปลี่ยนแปลงของอากาศ สารระคายเคืองและมลภาวะการออกกำลังกายหรือออกกำลังกายหักโหมเกินไป ในผู้ป่วยที่เป็นโรคหอบหืดอยู่เดิมความผิดปกติทางอารมณ์
    - - ไอมากเวลากลางคืน ช่วงเช้ามืดไอมากเวลาทำกิจกรรม หอบเหนื่อย มีไข้ต่ำๆจนต้องหยุดทำมีเสียงวี๊ดๆ
    - - ฟังปอดได้ยินเสียงหวีด (wheeze) หน้าอกโป่ง ถ้าเป็นเรือรังมานาน -Spirometryโดยการตรวจค่า FEV1 และFVC, ตรวจPeak expiratory flow (PEF) ,การทดสอบภาวะภูมิแพ้ เช่น allergy skin test, , การตรวจภาวะ airway inflammationด้วยวิธีnon-invasive
    - - ผู้ป่วยโรคหืดเรื้อรังทุกราย จึงควรได้รับการรักษาด้วย corticosteroid ชนิดสูด ร่วมกับยาขยายหลอดลมและยาอื่น ตามความรุนแรงของอาการ ดังจะได้กล่าวต่อไปนอกจากการรักษาด้วยยา ผู้ป่วยควรจะหลีกเลี่ยงหรือขจัดสิ่งต่าง ๆ ที่อาจทำให้เกิดปฏิกิริยาภูมิแพ้ หรือกระตุ้นอาการหอบหืดให้เกิดขึ้น
  - - - เกิดจากการติดเชื้อไมโครแบคทีเรียมทูเบอร์คูโลซิส ที่สามารถแพร่กระจายได้ทางอากาศโดยผ่านทางการไอ จาม การพูด และการหายใจ โดยความเสี่ยงของวัณโรคจะเพิ่มขึ้นหากเป็นผู้ที่เคยพักอาศัย หรือเดินทางมาจากพื้นที่ที่มีผู้ป่วยวัณโรคจำนวนมาก เคยมีการติดต่อและสัมผัสอย่างใกล้ชิดกับผู้ติดเชื้อ
    - - มีอาการไอเรื้อรัง ไอเป็นเลือด เจ็บหน้าอก หรือรู้สึกเจ็บเวลาหายใจหรือไอ อ่อนเพลีย มีไข้ หนาวสั่น มีอาการเหงื่อออกในเวลากลางคืน น้ำหนักลด และความอยากอาหารลดลง
    - - การส่งตรวจภาพรังสีทรวงอก (chest X-ray) พบตำแหน่งที่รอยโรคปรากฏที่ปอดกลีบบนการทดสอบปฏิกิริยาทางผิวหนังต่อเชื้อวัณโรคหรือการทดสอบทูเบอร์คูลินทางผิวหนังจะได้ผลบวกเก็บเสมหะตรวจเพาะเชื้อ
    - - โดย 2 เดือนแรกต้อรับประทานยา 4 ชนิดเมื่อรักษาครบ 2 เดือนแพทย์จะตรวจเสมหะหรือเอกซเรย์ปอดซ้ำ หากมีการตอบสนองที่ดีแพทย์จะยาเหลือ 2 ชนิด และให้การรักษาต่อไปอีก 4 เดือน
  - - - -Bacteria-VirusesMycoplasma-เชื้อชนิดอื่น เช่น เชื้อรา สารเคมี
    - - มีอาการน้ำมูกไหล จาม คัดจมูก-บางรายอาจจะเริ่มด้วยไข้สูง หนาวสั่น -หายใจหอบเหนื่อย -อาจจะมีเจ็บหน้าอกตำแหน่งที่เจ็บมักตรงกับบริเวณที่อักเสบ
    - - ฟังปอดได้ยินเสียง crepitationsหรือ bronchial breath sounds, ภาพรังสีทรวงอก การตรวจนับเม็ดเลือดขาวในเลือด,การย้อมเสมหะ (nasopharyngeal aspiration) gram stain ,การตรวจเสมหะเพาะเชื้อ มีความไวและความจำเพาะต่ำ
    - - การรักษาตามอาการทั่วไป การให้ยาลดไข้ ให้สารน้ำทางหลอดเลือด ให้ออกซิเจน ตามอาการของผู้ป่วย,รักษาปอดบวมที่เกิดจากเชื้อไวรัส โดยส่วนใหญ่โรคปอดบวมจากเชื้อไวรัสมักหายได้เองภายใน 1-3 สัปดาห์
  - - - การสูบบุหรี่ เป็นสาเหตุที่พบได้บ่อยที่สุดนำไปสู่การอักเสบเรื้อรัง และทำให้ปอดเสื่อมสมรรถภาพการหายใจเอาสารเคมีบางอย่างเข้าไปในปอดติดต่อกันเป็นเวลานาน
    - - อาการไอเรื้อรัง มีเสมหะมากโดยเฉพาะในช่วงเช้าหลังตื่นนอน รู้สึกเหนื่อยหอบ หมดเรี่ยวแรง หายใจลำบาก แน่นหน้าอก หายใจมีเสียงหวีด
    - - ตรวจพบลักษณะของ airflow limitation และ air trapping ,ภาพรังสีทรวงอก,จะพบลักษณะของairflow limitation โดยค่า FEV1/ FVC หลังให้ยาขยายหลอดลมน้อยกว่าร้อยละ70
    - - การลดปัจจัยเสี่ยง เช่น การหยุดสูบบุหรี่ แต่บางสาเหตุก็ไม่สามารถแก้ไขได้ เช่น สาเหตุจากพันธุกรรม การให้ออกซิเจน-การทำกายภาพบำบัด-การผ่าตัดบริเวณของปอดที่มีการโป่งพองมาก
  - - - เกิดจากติดต่อจากคนไปสู่คน ซึ่งมียุงลายเป็นตัวพาหะที่สำคัญ
    - - มีไข้สูงมาก ปวดหัวรุนแรง เบื่ออาหาร อาเจียนอย่างหนักหรืออาเจียนมีเลือดปน อาจมีเลือดกำเดาไหล หรือเลือดออกตามไรฟันมากผิดปกติ
    - - พบจ้ำเลือดหรือห้อเลือดบริเวณผิวหนัง มีเลือดออกที่เนื้อเยื่ออวัยวะ-ภายในต่าง ๆ ตับโต ความเข้มข้นของเลือดสูง ความดันเลือดต่ำ, ตรวจด้วยวิธี NS1 หรือ PCR (โดยให้ผลบวกได้ร้อยละ 80-90 ), positive tourniquet test มีจุดเลือดออกที่ผิวหนังpetechiae, เลือดกำเดา) ,ตรวจ CBC พบมีเม็ดเลือดขาวต่ำ ≤5,000 เซลล์/ลบ.มม. -มีเกล็ดเลือด ≤ 150,000 เซลล์/ลบ.มม.-มีHctเพิ่มขึ้น เท่ากับหรือมากกว่า 20% เมื่อเทียบกับ Hctเดิม
    - - รักษาจึงเป็นไปตามอาการเพื่อประคับประคองให้ร่างกายของผู้ป่วยกลับเข้าสู่ภาวะปกติโดยเร็ว ,การดูแลอาการเบื้องต้น ผู้ป่วยควรดื่มน้ำผลไม้หรือน้ำเกลือแร่เพื่อป้องกันภาวะขาดน้ำ เช็ดตัวด้วยน้ำอุ่นเพื่อลดไข้ให้บาลดไข้ได้ แต่ห้ามรับประทานยาแอสไพรินและยากลุ่ม NSAID
  - - - การสัมผัสโดยตรงกับสารคัดหลั่งที่ติดเชื้อจากพื้นผิวที่ปนเปื้อน ซึ่งไวรัสสามารถอาศัยอยู่บนวัตถุที่สัมผัสบ่อยๆ การสูดดมไวรัสทางอากาศจากบุคคลที่มีการการจามหรือไอ
    - - มีอาการไม่รุนแรง อาจมีไข้ ปวดเมื่อยตัว แสบตา คัดจมูก จาม ไอ เสียงแหบ น้ำมูกไหล
    - - แพทย์ไม่จำเป็นต้องใช้การตรวจพิเศษ
    - - แนะนำการปฏิบัติตัวของผู้ป่วย ดังนี้พักผ่อนมาก ๆ สวมใส่เสื้อผ้าให้ร่างกายอบอุ่น ดื่มน้ำมาก ๆ ใช้ผ้าชุน้ำ เช็ดตัวเวลา มีไข้สูง
  - - - เกิดจากร่างกายได้รับเชื้อไวรัสกลุ่ม Influenza Virus ผ่านทางประสาทสัมผัสต่าง ๆ แพร่กระจายอยู่ในอากาศเข้าสู่ร่างกายผ่านการหายใจ
    - - ไข้สูง หนาวสั่น ไอ เจ็บคอ คัดจมูก ปวดหัว และอ่อนเพลีย บางรายอาจอาเจียนหรือมีอาการท้องเสียร่วมด้วยอาจมีอาการแทรกซ้อนอื่น เช่น ปอดบวม หอบหืด
    - - ตรวจพบเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ในเสมหะที่ป้ายหรือดูดจากจมูกหรือลำคอ ตรวจพบแอนติเจนของเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ใน epithelial cell , haemaglutination inhibition (HI) ซึ่งเป็นวิธีมาตรฐาน หรือ complement fixation (CF) หรือ
    - - รักษาตามอาการได้แก่ยาบรรเทาปวดลดไข้ ยาแก้ไอ ถึงแม้มียาที่กดการเพิ่มจำนวนของไวรัสได้โดยตรง
  - - - เกิดขึ้นจากการที่ต่อมไทรอยด์ทำงานมากผิดปกติ จนทำให้ร่างกายมีปริมาณของฮอร์โมนไทรอยด์มากกว่าความต้องการของร่างกาย
    - - อาการคอพอก ซึ่งเป็นอาการที่ต่อมไทรอยด์โตขึ้น ผู้ป่วยจะรู้สึกหรือเห็นก้อนขนาดใหญ่ที่บริเวณคอ ซึ่งบางครั้งแพทย์ก็อาจสามารถตรวจพบอาการคอพอกได้
    - - การตรวจเลือด เป็นการเจาะเลือดเพื่อตรวจการทำงานของต่อมไทรอยด์และการเผาผลาญ การตรวจวัดปริมาณฮอร์โมนไทรอยด์ ปริมาณของฮอร์โมนไทรอยด์ T3 และ T4 ในเลือด
    - - รักษาด้วยยาต้านไทรอยด์เป็นหลัก นอกจากการรักษาด้วยยาแล้ว แพทย์อาจพิจารณาให้การรักษาด้วยการผ่าตัดต่อมไทรอยด์