Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 8 การใช้กระบวนการพยาบาลในการดูแลมารดาที่มีปัญหาสุขภาพในระยะหลังคลอด …

- - - - ภาวะต่างๆที่ทำให้การหดรัดตัวของมดลูกไม่ดี ได้แก่ มีเศษรก/หุ้มเยื่อทารกค้างในมดลูก มีก้อนเนื้องอกมดลูก ตั้งครรภ์หลายครั้ง ทารกตัวโต กระเพาะปัสสาวะเต็ม
        
        การผ่าคลอด
        
        ทารกไม่ได้ดูดนมแม่
        
        มีการติดเชื้อของมดลูก
        
        มดลูกคว่ำหน้ามาก/คว่ำหลังมาก
    - - น้ำคาวปลาไม่จางลง
        
        น้ำคาวปลาที่จางลงเปลี่ยนเป็นสีแดง
        
        ระดับยอดมดลูกไม่ลดลง
        
        ปวดมดลูกและมีไข้
        
        เหนื่อยอ่อนเพลีย
    - - ให้ยา Oxytocin
        
        Dilatation and Curettage
        
        Antibiotic in endometritis
    - - ประเมิน daily HF, lochia, อาการปวด
        มดลูก
        
        Early ambulation postpartum
        
        ติดตาม vital signs
  - - - มีน้ำคาวปลามีกลิ่นเหม็น
        
        น้ำคาวปลาไม่เปลี่ยนสี จะมีสีน้ำตาลแดง อาจมีเยื่อหุ้มรกออกมา
        
        มดลูกมีขนาดใหญ่คลำได้ทางหน้าท้อง มีลักษณะนุ่ม กดเจ็บ
        
        3 หลังคลอดมีไข้ ไม่เกิน 38.8องศาเซลเซียส
        
        ชีพจร 90-120 ครั้งต่อนาที อาจมีดอาการปวดศีรษะ อ่อนเพลีย
        
        WBC > 20,000/mm3 และมีการเพิ่มขึ้นของ neutrophil
      - การรักษา
        
        การรักษาตามอาการ
        
        ร่วมกับการให้ยาปฏิชีวนะ ที่ครอบคลุมเชื้อที่สงสัย
  - - - ติดเชื้อที่ปากมดลูกหรือมดลูก ลามไปทางหลอดน้ำเหลือง ทำให้เกิดเยื่อบุช่องท้องอักเสบเป็นหนองในอุ้งเชิงกราน
        
        ไข้ 38.9-40 องศาเซลเซียส ร่วมกับ tachycardia
        
        มดลูกโตขึ้น กดเจ็บที่มดลูกส่วนล่างข้างเดียวหรือสองข้าง
        
        ตำแหน่งมดลูกจะ fix จากหนองที่เกิดขึ้นตาม round ligament
    - - การรักษาตามอาการ
        
        ร่วมกับการให้ยาปฏิชีวนะ ที่ครอบคลุมเชื้อที่สงสัย
        
        ถ้ามีฝีหรือหนองต้องระบายออก
  - - - เชื้อเข้าทางช่องคลอดผ่านปากมดลูก เข้ามดลูก ปีกมดลูก
        กระจายเข้าเยื่อบุช่องท้อง
        
        ปวดท้อง/สัมผัสท้องแล้วปวด
        
        ท้องอืด/แน่นท้อง
        
        ไข้
        
        คลื่นไส้และอาเจียน
        
        เบื่ออาหาร
    - - การให้ยาปฏิชีวนะที่ครอบคลุมทั้ง aerobes และ
        anaerobes
        
        ถ้าเป็นรุนแรงจากแผลมดลูกเน่าและแยก หรือมีการแตกทะลุของลำไส้ จะต้องได้รับการผ่าตัดเร่งด่วน
  - - - การติดเชื้อสัมพันธ์กับการแยกของแผล
        
        ปัจจัยส่งเสริมให้เกิดแผลแยกอื่นๆ
        
        มีอาการปวดเฉพาะที่ที่แผล ปัสสาวะลำบาก อาจมีปัสสาวะคั่ง
        หรือไม่ก็ได้
        
        มีไข้ต่ำๆ
        
        ลักษณะของแผลติดเชื้อ
        
        เริ่มจากขอบแผลบวม เปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลแดง
        
        ไหมที่เย็บอาจขาดหลุดออกมา จนทำให้เกิดการแยกของ
        แผล
        
        มีหนองตามมา
    - - ขจัดเนื้อตายและเปิดระบายหนองร่วมกับให้
        ยาปฏิชีวนะ
        
        ในรายที่มีลักษณะแผลอักเสบแต่ยังไม่มีหนอง
        สามารถให้ยาปฏิชีวนะอย่างเดียว
        
        การดูแลแผลให้ sitz bath บ่อยๆทุกวัน
        
        ให้ยาแก้ปวด
  - - - ปัจจัยเสี่ยง เช่น DM, HT, Obesity ect.
        
        เริ่มแสดงอาการไข้ตั้งแต่ 4 วันหลังผ่าตัด
        
        บริเวณแผลจะแดงและมีหนอง
    - - การให้ยาปฏิชีวนะ ร่วมกับการผ่าตัดระบายหนอง
        
        ทำแผลแบบเปียก (wet dressing) 2 ครั้งต่อวัน
        
        เริ่มมีการสร้างเนื้อเยื่อใหม่ 4-6 วัน แล้วจึงเย็บปิดแผล ด้วยไหม
  - - - ปวดบริเวณท้องน้อยด้านล่างและปวดบริเวณสีข้าง (Flank)
        
        ตรวจพบก้อนบริเวณ Parametrium กดเจ็บตามเส้นเลือดที่มีการอักเสบ
        
        มักจะมีอาการปวดบริเวณที่มีการอักเสบในวันที่สองหรือสามหลังคลอด
        
        อาจจะมีไข้หรือไม่มีก็ได้
        
        ผลตรวจ CT หรือ MRI
    - - การรักษาการติดเชื้อที่สำคัญ คือ การให้ยาปฏิชีวนะ
        
        ส่วนการให้ Heparin ร่วมด้วยเชื่อว่าอาจทำให้ไข้ลดลงช้าลง
  - - - มีการติดเชื้อที่พบบ่อยคือ Staphylococcus Aureus
        
        หัวนมแตก ถลอกหรือมีรอยแตก เต้านมคัดมาก ท่อน้ำนมอุดตัน และจากการดูดนมของทารกที่มีเชื้อในจมูก และคอ โดยเชื้อเข้าสู่ท่อนมโดยตรง
    - - มีไข้
        
        ผิวหนังบริเวณเต้านมมีลักษณะ แดง ตึง แข็ง เจ็บ ปวด
        
        ผิวหนังจะนุ่ม เป็นมัน ต่อมน ้าเหลืองที่รักแร้อาจโต และเจ็บ
    - - เพาะเชื้อน้ำนมข้างที่มีการอักเสบก่อนเริ่มรักษา
        
        ให้ยาปฏิชีวนะที่ครอบคลุมเชื้อที่พบบ่อย
        
        ให้ยาแก้ปวด
        
        ให้นมบุตรได้ ยกเว้นมีอาการปวดมาก
        
        การเจาะระบายหนอง นิยมวิธีใช้เข็มเจาะดูด (needle aspiration)
  - - - การประเมินสาเหตุของการติดเชื้อ
        
        ปัจจัยเสี่ยงต่างๆ
        
        ปัจจัยส่งเสริมให้เกิดการติดเชื้อหลังคลอด
      - ประเมินบริเวณที่มีการติดเชื้อ
        
        ฝีเย็บ
        
        เยื่อบุโพรงมดลูกอักเสบ
        
        หลอดเลือดดำอักเสบในอุ้งเชิงกราน
        
        การติดเชื้อกระจายออกนอกมดลูก
    - - การพยาบาลเพื่อการป้องกันการติดเชื้อหลังคลอด
        
        การให้คำแนะนำในการรักษาสุขภาพ สุขวิทยาส่วนบุคคล
        
        การพยาบาลเมื่อมีอาการ
        
        มีไข้ ปวด การระบายหนอง ยาปฏิชีวนะตามแผนการรักษา
        
        การส่งเสริมให้น้ำคาวปลาไหลดี
        
        จัดให้นอนท่า Fowler’ position
        
        การพยาบาลขณะมีอาการรุนแรง
        
        ดูแลการให้สารน้ำและอาหารทางหลอดเลือด
        
        การเตรียมอุปกรณ์กู้ชีวิตกรณีคาดว่าอาจมีภาวะช็อก