Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Venereal Disease - Coggle Diagram
Venereal Disease
การป้องกันและการรักษา
- การตรวจคัดกรองภาวะซิฟิลิสในสตรีมีครรภ์ทุกราย และในกลุ่มเสี่ยงควรตรวจซ้ำในช่วงไตรมาสที่สามของการตังครรภ์
2.1รายที่เป็นซิฟิลิสน้อยกว่า 1ปี ให้ยา benzathine penicillin G. 2.4 ล้านหน่วย ฉีดเข้า ทางกล้ามเนื้อ ครั้งเดียวหลีกเลียงการใช้ยา tetracycline และ doxycycline เพราะอาจทำให้ทารกเมื่อ โตมามีฟันสีเหลืองและให้ยา benzathine penicillin G. 50,000 U/kg. ฉีดเข้าทางกล้ามเนื้อครั้งเดียว
2.2รายที่เป็นซิฟิลิสมากกว่า 1ปี ยกเว้น neurosyphilis ให้ยาbenzathine penicillin G. 2.4 ล้านหน่วย ฉีดเข้าทางกล้ามเนือ สัปดาห์ละครั้ง 3 สัปดาห์ติดกัน และรายที่อยู่ในระยะแฝงควร ตรวจนำเหลืองซำเมื่อสัปดาห์ที่ 6, 12 และ 24
2.3 รายที่เป็น neurosyphilis ร่วมด้วย ให้ยา aqueous crystalline penicillin G. 18-24 ล้านหน่วย โดยแบ่งให้ 34 ล้านหน่วยทุก4 ชั่วโมง ทางหลอดเลือดดำนาน 10-14 วัน
3.ติดตามอาการโดยนัดให้มาฝากครรภ์ตามปกติและตรวจไตเตอร์เดือนละครั้งจนคลอด รวมถึงตรวจไตเตอร์ต่อระยะ3, 6 และ 12 คือนหลังคลอด ถ้าเป็นระยะแฝงควรประเมิน neurosyphilis ด้วย หากพบไตเตอร์เพิ่มขึ้น 4 เท่า มีอาการและอาการแสดงของซิฟิลิสควรเริ่มให้การรักษาใหม่
อาการและอาการแสดง
2.ซีฟิลิสระยะที่สอง (secondary syphilis) เกิดหลังจากระยะที่ 1ประมาณ 1-6 เดือนโดยมีไข้ ต่ำๆ ปวดเมือยตามกล้ามเนื่อ มีผืนแดงแบบ maculopapular rash ขืนที่ลำตัวแขนขา ฝ่ามือ ฝ่าเท้า ผมร่วง ต่อมนำเหลืองบริเวณขาหนีบโต หรือนแบนคล้ยหูดเชื่อมต่อกันจำนวนมาก คือ condylo- malata บริเวณอวัยวะเพศ ซึ่งเป็นลักษณะฉพาะของซิฟิลิสในระยะนี้
- ซิฟิลิสระยะแฝง (latent syphiis) คือ ไม่มีอคารแสดงของโรคแต่สามารถตรวจพบเชื้อได้จากเลือด
- ซีฟิลิสะยะที่หนึ่ง (primary syphilis) จะเป็นแผลริมแข็ง (hard chancre) ไม่เจ็บ มักมี แผลเดียว พบบ่อยบริเวณอวัยวะเพศ มักมีต่อมน้ำเหลืองบริเวณขาหนีบโตแต่กดไม่เจ็บร่วมด้วย แผล สามารถหายเองได้ภายใน 1-6 สัปดาห์
4.ซีฟิลสระยะทิสาม (terysyphilis)เชื่อแพร่กระจายไปตามระบบต่างๆ ของร่างกาย เชื่น Dootoczle ผิวหนังกระดูกระบบประสาทหัวใจและหลอดเลือดต่อมนำเหลืองเกิดรอยโรคที่มีลักษณะเฉพาะเรียก ) ว่า gumma lesion ที่อวัยวะภายในและกระดูก ส่วน cardio vascular syphlis หรือ neurosyphilis จะ มอาการเฉพาะของระบบนั้น (การพยาบาลผู้ใหญ่เเละผู้สูงอายุ .(2553). (พิมพ์ครั้งที่ 11). นนทบุรี : มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช)
การประเมินและการวินิจฉัย
-
3.การตรวจทางห้องปฏิบัติการได้แก่การตรวจน้ำเหลืองจากเเผลจะพบเขื้อ T.pallidum ถ้าตรวจครั้งแรกไม่พบเชื้อควรตรวจซ้ำในวันต่อไปอีกอย่างน้อย 1-2ครั้ง หรือตรวจ veneral disease research laboratory (VDRL),fluorescent treponemal antibody absorbent test (FTA-ABS) หรือ microhemagglutination assay for antibodies to T-pallidum (MHA-TP) จะให้ผลบวก ควรตรวจ VRDL ก่อน ถ้าให้ผลบวกแล้วจึงตรวจยืนยันด้วย FTA-ABS หรือ MHA-TO ตรวจน้ำไขสันหลังเพื่อแยกโรค neurosyphilis โดยดูจากจำนวนเม็ดเลือดขาว (>5/mm3) ถ้ามีแผลที่อวัยวะเพศควรตรวจ dark-field โดยใช้ darkground microscope จะพบเขื้อ T.pallidum
-
4.การตรวจพิเศษ ได้แก่ การตรวจโดยใช้เครื่องเสียงความถี่สูง เพื่อประเมินสุขภาพของทารกในครรภ์ เช่น ภาวะ hydrop fetalis,polyhydramnios,placental thickening เป็นต้น เเละการทำ cordocrntrsis เพื่อดูภาวะ anemai thrombocytopenia เเละ live enzyme ของทารก หรือถ่ายภาพรังสีในทารกแรกเกิดจะพบเชื้อ T.pallidum ในสารคัดหลั่ง
-
พยาธิสภาพ
เมื่อเชื้อเข้าสู่ร่งกายทางผิวหนังที่มีรอยแผลขณะมีเพศสัมพันธ์จะก่อให้เกิดปฏิกิริยาต่อเชื้อบริเวณผิวหนัง คือ ลิมโฟไซต์และพลาสมาเซลล์จำนวนมากจะมาล้อมรอบท่อน้ำเหลืองและเส้นเลือดขนาดเล็ก การอักเสบของปลายประสาทหลอดเลือดทำให้ผนังหลอดเลือดหนาตัว มีการอุดตันของรูหลอดเลือด เรียก endarteritis obliterans ทำให้ผิวหนังบริเวณนั้นขาดเลือดเซลล์ผิวหนังตายและเกิดแผลมีลักษณะเป็นตุ่มแข็งไม่เจ็บเมื่อแพร่เชื้อไปตามท่อน้ำเหลืองจะทำให้ต่อมน้ำเหลืองที่ขาหนีบอักเสบและโตขึ้นโดยมีระยะฟัก10 - 100 วันโดยเฉลี่ย 21 วัน
ผลกระทบ
ผลของโรคซิฟิลิสต่อภาวะสุขภาพของสตรีมีครรภ์และทารกในครรภ์ ส่วนใหญ่จะเกิดจากผลกระทบต่อทารก ได้แก่ แท้งตายคลอด คลอดก่อนกำหนด น้ำหนักทารกน้อย มีภาวะบวมน้ำและเป็นซิฟิลิสตั้งแต่กำเนิด มีอาการ คือ มีผื่น น้ำมูก ตับโต ม้ามโต ดีซ่าน ต่อมน้ำเหลืองโต กระดูกและกระดูกอ่อนอักเสบ จอประสาทตาอักเสบและในทารกที่ไม่ได้รับการรักษาจะเกิดอาการซิฟิลิสแต่กำเนิดในระยะหลังมีอาการ คือ ฟันหน้าผิดปกติ กระจกตาอักเสบ หูหนวก จมูกผิดรูป แข้งผิดรูป หรือมีความผิดปกติของระบบหลอดเลือดเเละหัวใจ
โรคซิฟิลิส (Syphilis)เกิดจากเชื้อ treponema pallidum ซึ่งเป็นแบคที่เรียชนิด spirochete ลักษณะเป็นรูปเกลียวสว่าน หัวท้ายแหลม มีการติดต่อโดยการมีเพศสัมพันธ์เป็นหลัก สามารถผ่านรกและทำให้ทารกติดเชื่อได้ตั้งแต่อายุครรภ์6สัปดาห์แต่จะปรากฎอาคารในทารเมื่ออายุครรภ์มากกว่า 18 สัปดาห์ความเสียงของการติดเชื่อในทารกขึ้นกับปริมาณของเชื้อในกระแสเลือดของมารดา