Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
โครงสร้าง เเละหน้าที่ของเซลล์ - Coggle Diagram
โครงสร้าง เเละหน้าที่ของเซลล์
เยื่อหุ้มเซลล์
โครงสร้าง
องค์ประกอบโปรตีนจะเเทรกอยู่ในชั้นบน ส่วนกลาง หรือส่วนล่างของชั้นฟอสโฟลิพิด
ประกอบด้วยฟอสโฟลิพิด เเละโปรตีน โดยฟอสโฟลิพิดจัดเรียงตัวเป็สองชั้น ( bailayer )
หมู่ Phosphate + กรดไขมัน + โปรตีน
หน้าที่
ควบคุมการเข้าออกของสารต่าง ๆ จากด้านนอกสู่เซลล์ เเละจากเซลล์ออกสู่ด้านนอก
เป็นที่ยึดจับของสารโครงร่างเซลล์ ทำให้เซลล์คงรูปอยู่ได้
ห่อหุ้มของเหลวเเละออร์เเกเนลล์ส่วนใหญ่เอาไว้
2.ผนังเซลล์
โครงสร้าง
1.) ผนังเซลล์ชั้นเเรก ( Primary cell wall ) ประกอบด้วยเซลลูโลสระหว่างผนังเซลล์ชั้นเเรกคือ middle lamella ซึ่งมี pectin อยู่เพื่อยึดเซลล์ให้อยู่ติดกัน
2.) ผนังเซลล์ชั้นที่สอง ( secondary cell wall ) เเข็งเเละทนทานกว่าผนังเซลล์ชั้นเเรก มักพบลิกนิน
หน้าที่
ทำหน้าที่เพิ่มความเเข็งเเรง
3.นิวเคลียส
โครงสร้าง
เมื่อเซลล์เเบ่งตัวโครมาตินจะหด จะเรียกว่าโครโมโซม มีสองเเท่งเเต่ละเเท่งจะเรียกว่า โครมาติด
ภายในนิวเคลียสมีเส้นใยโครมาติน ซึ่งประกอบด้วย DNA เเละ โปรตีน Histone
โครงสร้างภายในเซลล์ นิวเคลียสที่มองเห็นได้ชัดที่สุด ขณะนิวเคลียสยังไม่เเบ่งตัวคือ นิวคลีโอลัส มีรูปร่างถูกย้อมสีเข้ม เป็นที่สำหรับสร้างไรโบโซม โดยทำการประกอบ RNA เข้ากับโปรตีน
ถูกห่อหุ้มด้วยเยื่อ 2 ชั้นที่เรียกว่า เยื่อหุ้มนิวเคลียส
ทำให้ส่วนประกอบของนิวเคลียเเยกออกจากส่วนชของฃ
ซโทพลาสซึส
หน้าที่
เป็นที่อยู่ของ DNA
ควบคุมการสังเคราะ
3.ไรโบโซม
โครงสร้าง
ประกอบด้วย 2 หน่อยย่อย คือ หน่วยใหญ่ 60S เเละหน่วยเล็ก 40S สร้างขึ้นจาก rRNA เเละ โปรตีน
มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 30 นาโนเมตร
ทำหน้าที่สร้างโปรตีนอยู่ในไซโทพลาสซึม
ไรโบโซมติดอยู่บนร่างเเหเอนโดพลาสมิกเรติคูลัม สร้างโปรตีนอยู่ที่เยื่อหุ้มเซลล์ เเละโปรตีนจะถูกส่งออกไปยังนอกเซลล์
สร้างนิวคลิโอลัส
เอนโดพลาสมิกเรติคูลัม
โครงสร้าง
เอนโดพลาสมิกเรติคูลัมเเบบผิวเรียบ
เอนโดพลาสมิกเรติคูลัมเเบบผิวขรุขระ
หน้าที่
สร้างไขมัน ได้เเก่ ฟอสโฟลิพิด ฮอร์โมนเพศ เเละสเตรอยด์ฮอร์โมน
มีเอนไซม์สำหรับทไลายพิษของยา
มีหน้าที่ฝนกระบวนการ เมทาบอลิซึมของคาร์โบไฮเดรต
เป็นที่สำหรับคาร์โบไฮเดรตให้กับโปรตีนที่จะถูกส่งออก
กอลจิเเอพพาราตัส
โครงสร้าง
เป็นถุงเเบน ๆ ที่วางซ้อนกันประมาณ 3 - 20 ถุง
หน้าที่
ประะจุโปรตีน เเละทำการคัดเลือกโปรตีนที่มีโครงสร้างสมบูรณ์
เเละส่งไปยังจุดหมายปลายทางต่าง ๆ ทั้งภายในเซลล์เเละภายนอกเซลล์ เเละที่เยื่อหุ้มเซลล์
เเวคิวโอล
หน้าที่
เเวคิวโอลในเซลล์พืช ทำหน้าที่เก็บน้ำ น้ำตาล เกลือ เม็ดสี เเละสารพิษบางชนิด เพื่อป้องกันพืชจากสัตว์กินพืชบางชนิด
เเวคิวโอล ในโปรโทซัว ได้เเก่ เเวคิวโอลที่ทำหน้าที่ย่อยอาหาร กรือเเวคิวโอที่ทำหน้าที่เก็บอาหาร
โครงสร้าง
เป็นถุงขนาดใหญ่ที่พบมากในเซลล์พืช
ไมโทคอนเดรีย
โครงสร้าง
ระหว่างเยื่อหุ้มชั้นในเเละเยื่อหุ้มชั้นนอก
เรียกว่าช่องว่างระหว่างเยื่ิอหุ้มเซลล์
มีไรโบโซม เเละ DNA เป็นของตัวเอง
ไมโทคอนเดรียภายในเซลล์ปกติจะมีการเคลื่อนไหว เปลี่ยนเเปลงรูปร่าง เเละเพิ่มจำนวนของตัวมันเอง
เยื่อหุ้มชั้นนอก มีลักษณะผิวเรียบ โมเลกุลขนาดเล็กสามารถผ่านได้ เเต่โมเลกุลขนาดใหญ่ไม่สามารถผ่านได้
ถูกหุ้มด้วยเยื่อหุ้ม 2 ชั้น
เยื่อหุ้มชั้นใน ผนังเยื่อหุ้มจะพับเป็นรอยจีบยื่นเข้าไป
หน้าที่
เป็นที่สำหรับการหายใจระดับเซลล์ ซึ่งกระบวนการหายใจระดับเซลล์ คือกระบวนการที่พลังงานเคมีของ คาร์โบไฮเดรตถูกเปลี่ยนเป็น ATP ซึ่งเป็นตัวให้พลังงานภายในเซลล์
ไลโซโซม
โครงสร้าง
เป็นถุงที่บรรจุเอนไซม์ไฮโดรไลซ์ สำหรับย่อยโปรตีน กรดนิวคลีอิก เเละไขมันโพลิเเซคคาไรด์
หน้าที่
ทำลายเซลล์ที่หมดอายุ เช่น เปลี่ยนรูปร่างของลูกอ๊อดเป็นกบ
เพอโรซิโซม
โครงสร้าง
เป็นถุงที่บรรจุเอนไซม์ออกซิไดซ์ ที่ทำหน้าที่ย้ายไฮโดรเจนจากสารต่าง ๆ ไปให้เเก่ออหซิเจนทำให้เกิดไฮโดรเจนเพอร์ออกไซด์
พบมากในเซลล์ตับ
หน้าที่
ทำลายไขมัน
ทำลาย H2O2 ที่เกิดขึ้นในเพอโรซิโซมโดยเปลี่ยนเป็น H2O ด้วยเอนไซม์เคตาเเลส
ทำลายสารพิษ เช่น เเอลกอฮอล์
สารโครงร่างของเซลล์
โครงสร้าง
เส้นใยโปรตีนประกอบเป็นสารโครงร่างเซลล์มี 3 ชนิดคือ
ไมโครทูบูล ไมโครฟิลาเมนต์ เเละอินเตอร์มิเดียทฟิลาเมนต์
ไมโครทูบูล ประกอบด้วยโปรตีนชนิดทิวบูลิน (tubulin) เป็นเส้นใยที่มีความแข็งที่สุด พบเป็นองค์ประกอบของส่วนยื่นของเซลล์
ประสาทและเป็นองค์ประกอบที่สำคัญในเซนโตรโซม และเซนตริโอล มีหน้าที่เกี่ยวกับการเคลื่อนไหวของโครโมโซมระหว่างการแบ่งเซลล์
การเคลื่อนไหวของออร์การ์เนลล์ในไซโตพลาสซึม และการเคลื่อนไหวของซีเลียและแฟลกเจลลา
อินเตอร์มีเดียท ฟิลาเมนท์ (intermediate filament)ทำหน้าที่เป็นตัวรับแรงดึงการยึดกันของไมโครฟิลาเมนท์ในเซลล์กล้ามเนื้อ และยังทำหน้าที่ค้ำจุนแอกซอน (axon) ของเซลล์ประสาท
ไมโครฟิลาเมนท์ (microfilament) ประกอบด้วยโปรตีนที่หดตัวได้ชื่อเอกติน (actin) มีหน้าที่เกี่ยวกับการหดตัวของกล้ามเนื้อ การเปลี่ยนรูปร่างของเซลล์ การแยกตัวของไซโตพลาสซึมนกระบวนการแบ่งเซลล์ การเคลื่อนไหวแบบซูโดโปเดีย (pseudopodia movement) หรือการเคลื่อนไหวแบบอะมีบา (ameboid
movement)ในเซลล์บางชนิด
หน้าที่
ทำหน้าที่คงรูปร่างของเซลล์
โดยทำให้เซลล์ทนต่อเเรงอัดภายนอก
คลอโรพลาส
หน้าที่
เป็นที่เกิดกระบวนการสังเคราะห์เเสง
โครงสร้าง
พบในเซลล์พืช สาหร่าย เเละไซยาเเบคทีเรีย
มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 4-6 ไมโครเมตร ยาวประมาณ 1-5 ไมโครเมตร
มีเเยื่อหุ้มสองชั้น คือเยื่อหุ้มชั้นนอกเเละเยื่อหุ้มขั้นใน
คลอโรพลาส เป็นพลาสติดชนิดหนึ่ง
พลาสติดเป็นออร์เเกเเนลที่พบในเซลล์พืช
chromoplast สีส้ม ฟ้า เหลือง เกิดจากรงควัตถุ
chloroplast มีคลอโรฟิลล์ จึงมีสีเขียว เกิดกกระบวนการสังเคราะห์เเสง
Leucoplast ไม่มีสี หรือสีขาว ทำหน้าที่สะสมเม็ดเเป้งจากกระบวนการสังเคราะห์เเสง
คลอโรฟิลล์อยบู่ที่เยื้อหุ้มไทลาคอยด์