Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลมารดาที่มีภาวะแทรกซ้อนในระยะหลังคลอด - Coggle Diagram
การพยาบาลมารดาที่มีภาวะแทรกซ้อนในระยะหลังคลอด
Endometritis
เป็นการอักเสบติดเชื้อของเยื่อบุโพรงมดลูกชั้น endometrium
อาการและอาการแสดง
มีน้ำคาวปลาเหม็นเหมือนกุ้งเน่า
น้ำคาวปลาไม่เปลี่ยนสี อาจมีเยื้อหุ้มรกออกมา
มดลูกมีขนาใหญ่คลำได้ทางหน้าท้อง นุ่ม กดเจ็บ
3 วันหลังคลอดมีไข้ไม่เกิน 38.8 C
ชีพจร 90-120 bpm อาจปวดศีรษะ อ่อนเพลีย
WBC > 20,000 มีการเพิ่มขึ้นของ nuetrophil
การรักษา
รักษาตามอาการ
ร่วมกับให้ยาปฏิชีวนะที่ครอบคุมการติดเชื้อ
Parametritis
เกิดจากการแพร่กระจายของการติดเชื้อที่ช่องคลอดหรือปากมดลูกมาทางต่อมน้ำเหลืองไปยัง parametrium
อาการและอาการแสดง
ไข้ 38.9-40 Cร่วมกับ tachycardia
มดลูกโตขึ้น กดเจ็บที่มดลูกส่วนล่างข้างเดียวหรือทั้งสองข้าง
ตำแหน่งมดลูกจะ fix จากหนองที่เกิดขึ้นตาม round ligament
การรักษา
รักษาตามอาการ
ร่วมกับการให้ยาปฏิชีวนะ
ถ้ามีฝีหรทอหนองต้องระบายออก
Peritonitis
อาการและอาการแสดง
ปวดท้องหรือสัมผัสท้องแล้วปวด
ท้องอืดหรือแน่นท้อง
มีไข้
คลื่นไส้อาเจียน
เบื่ออาหาร
เชื้อเข้าสู่ช่องคลอดผ่านปากมดลูก เข้ามดลูก ปีกมดลูก กระจายเข้าสู่เยื่อบุช่องท้อง
การรักษา
การให้ยาปฏิชีวนะที่ครอบคลุมทั้ง aerobes และ anaerobes
ถ้าเป็นรุนแรงจากแผลมดลูกเน่าและแยก หรือมีการแตกทะลุของลำไส้ จะต้องได้รับการผ่าตัดเร่งด่วน
Subinvolution of uterus
เป็นภาวะที่มดลูกหยุดการยุบตัวลงหรือมีความผิดปกติของระดับยอดมดลูก
สาเหตุ
มีเศษรก หรือเยื่อหุ้มรกค้างในโพรงมดลูก
มีการอักเสบติดเชื้อของเยื่อบุโพรงมดลูก
มารดาหลังคลอดที่ไม่ได้เลี้ยงบุตรด้วยนมมารดา
ในรายที่มีมดลูกคว่ำหลัง หรือคว่ำหน้ามากจนทำให้น้ำคาวปลาไหลไม่สะดวก
ในรายที่มีเนื้องอกของมดลูก
อาการและอาการแสดง
น้ำคาวปลาสีไม่จางลง
น้ำคาวปลาที่จางลงเปลี่ยนเป็นสีแดง
ระดับยอดมดลูกไม่ลดต่ำลง
ปวดมดลูกและมีไข้
เหนื่อยอ่อนเพลีย
การรักษา
ให้ยา oxytocin
Dilatation and curettage
Antibiotic in endometritis
การพยาบาล
ประเมิน daily HF,lochia,อาการปวดมดลูก
Early ambulation postpartum
ติดตาม V/S
Breast abscess
การอักเสบของต่อมน้ำนม พบในช่วง 3-4 สัปดาห์หลังคลอด มักจะเป็นข้างเดียวและบางตำแหน่ง
สาเหตุ
มีการติดเชื้อ
หัวนมแตก ถลอกหรือมีรอยแยก
จากการดูดนมของทารก
จากการบีบเต้านมมากๆ
อาการและอาการแสดง
มีไข้
บริเวณเต้านม แดง ตึง แข็ง เจ็บ ปวด
ผิวหนังจะนุ่ม เป็นมัน ต่อมน้ำเหลือมที่รักแร้อาจโต กดเจ็บ
การรักษา
เพาะเชื้อน้ำนมข้างที่มีการอักเสบ
ให้ยาปฏิชีวนะ
ให้ยาแก้ปวด
ให้นมบุตรได้ ยกเว้นปวดมาก
การเจาะระบายหนอง
Postpartal psychiatric disorder
Postpartum depression
ภาวะที่จิตใจหม่นหมอง หดหู่ เศร้าสร้อย ท้อแท้ หทดหวัง
มองโลก ในแง่ร้าย
มีพฤติกรรมที่เปลี่ยนแปลงไปจากเดิม
อาการเด่นชัดหลังคลอด 2-3 เดือน มีอาการนานกวา 2 สัปดาห์
การรักษา
การบำบัดด้วยยาในกลุ่ม Selective serotonin reuptake inhibitor เป็นอันดับแรก
เข้ากลุ่มจิตบำบัด
การพยาบาล
ดูแลให้ได้รับการพักผ่อนอย่างเพียงพอ
ดูแลความสุขสบายด้านร่างกาย บรรเทาอาการเจ็บปวด
อธิบายให้ทราบถึงการเปลี่ยนแปลงของร่างกายแจะจิตใจหลังคลอด
ดูแลช่วยเหลือและให้คำแนะนำการปฏิบัติตนในระยะหลังคลอด
ให้โอกาสหญิงหลังคลอดได้ซักถาม
ส่งเสริมให้กำลังใจให้รู้สึกว่าเป็นบุคคลสำคัญในการดูแลทารก
แนะนำสามี และญาติให้กำลังใจและให้ความสนใจ
รายงานแพทย์เพื่อส่งต่อเมื่อมีอาการแสดงรุนแรง
Postpartum psychosis
ส่วนใหญ่เป็นอาการรุนแรงต่อเนื่อง มาจากภาวะ
อารมณ์เศร้า และภาวะซึมเศร้าหลังคลอด
อาการและอาการแสดง
อาการมักจะเริ่มตั้งแต่ 24-78 ชั่วโมงหลังคลอด
รู้สึกยุ่งยากใจ กระสับกระส่าย นอนไม่หลับ
อารมณ์เปลี่ยนแปลงง่าย สับสน ไม่มีเหตุผล
สมาธิสั้น ความจำเสีย ตัดสินใจไม่ได้
หลงผิด และ
หวาดระแวง ประสาทหลอน
การรักษา
รับรักษาใน รพ. งดเลี้ยงบุตรด้วยนมมารดา
การใช้ยาจะใช้ 3 กลุ่ม คือ Antipsychotic,Antidepressants,Mood stabilizer
การพยาบาล
สังเกตอาการอย่างใกล้ชิด
ให้ความสนใจทุกกิจกรรมและคำพูด
ป้องกันการทำร้ายตัวเอง
สิ่งที่อาจก่อให้เกิดอันตรายเก็บให้พ้น
ดูแลให้ได้รับยาตามแผนการรักษา
Episiotomy infection
การติดเชื้อสัมพันธ์กับแผลแยก
อาการและอาการแสดง
มีอาการปวดเฉพาะที่แผล ปัสสาวะลำบาก อาจมีปัสสาวะคั่ง
มีไข้ มักเป็นไข้ต่ำๆ
ลักษณะของแผลติดเชื้อ : เริ่มจากขอบแผลเริ่มบวม
: ไหมที่เย็บอาจขาดหลุดออกมาจนทำให้เกิดการแยกของแผล
: มีหนองตามมา
การรักษา
ขจัดเนื้อตายและเปิดระบายหนองร่วมกับให้ยาปฏิชีวนะ
ในรายที่มีลักษณะแผลอักเสบแต่ยังไม่มีหนองสามารภให้ยาปฏิชีวนะอย่างเดียว
การดูแลแผลให้ sitz bath บ่อยๆทุกวัน
ให้ยาแก้ปวด
Pelvic Thombophlebitis
เกิดจากการติดเชื้อบริเวณมดลูก โดยเฉพาะที่เป็นที่เกาะของรกบริเวณ fundus
การอักเสบของเส้นเลือดในบริเวณกล้ามเนื้อมดลูกลุกลามเข้าไปใน ovarian vein
อาการและอาการแสดง
ปวดบริเวณท้องน้อยด้านล่างและปวดบริเวณสีข้าง
ตรวจพบก้อนบริเวณ parametrium กดเจ็บตามเส้นเลือดที่มีการอักเสบ
มักมีอาการปวดบริเวณที่มีการอักเสบในวันที่ 2-3 หลังคลอด
ผลตรวจ CTหรือ MMR
การรักษา
การให้ยาปฏิชีวนะ
Abdominal incisional infections
ปัจจัยเสี่ยง DM,HT,Obesity ect.
อาการและอาการแสดง
เริ่มแสดงอาการไข้ตั้งแต่ 4 วันหลังผ่าตัด
หรือในบางรายอาจพบว่ายังมีไข้ต่อเนื่องในขณะได้รับยาปฏิชีวนะ
บริเวณแผลจะแดงและมีหนอง
การดูแลรักษา
การให้ยาปฏิชีวนะร่วมกับการผ่าตัดระบายหนอง
ทำแผลแบบ wet dressing 2 ครั้ง/ วัน
เริ่มมีการสร้างเนื้อเยื่อใหม่ 4-6 วันแล้วจึงเย็บปิดแผลด้วยไหม