Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
พยาธิสรีระวิทยาระบบทางเดินอาหาร - Coggle Diagram
พยาธิสรีระวิทยาระบบทางเดินอาหาร
ส่วนที่เป็นทางเดินอาหาร
ฟัน (Teeth)
ส่วนประกอบของฟัน
โพรงประสาทฟัน (pulp)
ที่อยู่ของ VAN
เคลือบรากฟัน (cementum)
เป็นส่วนของเนื้อเยื่อปริทันต์ที่อยู่ภายในรากฟัน
เนื้อฟัน (dentine)
ชั้นที่มีการสร้างเละสลายตลอดเวลา
Dental caries
การทำลาย enamel เเละ dentine
โรคแทรกซ้อนที่สำคัญ
Osteomyelitis
Cellulitis
เหงือก (gingiva)
เนื้อเยื่อที่หุ้มตัวฟันเเละกระดูกขากรรไกร
Gingivitis
หินปูนพออกอยู่ที่ฟัน ทำให้ Bacteria เจริญเติบโตได้ดี
เคลือบฟัน (enamel)
ส่วนเเข็งสุดของฟัน
เอ็นยึดฟัน (Periodontal ligament)
ยึดกระดูกเเละฟันติดอยู่กับที่
Periodonitis
การอักเสบของเนื้อเยื่อที่อยู่รอบฟัน
อักเสบเรื้อรัง เกิดเหงือกร่น
(Gingival recession)
คอหอย (Pharynx)
Tonsillitis
ภาวะอักเสบของต่อมทอนซิลส่วน"คออักเสบ"(pharyngitis)
Acute tonsillitis
สาเหตุ
เชื้อ Streptococcus Staphylococcus
tonsil บวมโต มี exudate สีขาวคลุมที่ผิว
ภาวะแทรกซ้อนที่สำคัญคือ Peritonsillar abscess
Chronic hypertrophic tonsillitis
อักเสบของ tonsil เป็นๆหายๆ
tonsil มีขนาดใหญ่กว่า 2 ซม.
หลอดอาหาร (Esophagus)
ความพิการแต่กำเนิด
Esophageal stenosis
ภาวะที่บางส่วนของหลอดอาหารตีบ
Achalasia
myenteric ganglion cell จำนวนลดลงหรือไม่มี
ควบคุมการหดตัวเพื่อบีบไล่อาหารลดลง
Esophageal atresia
ภาวะที่ไม่มีส่วนใดส่วนหนึ่งของหลอดอาหาร
Esophageal varices
หลอดเลือดดำโป่งพองบริเวณหลอดอาหารส่วนล่าง
ผลกระทบ
เส้นเลือดบางลงง่ายต่อการฉีกขาดหรือแตก และมีเลือดออก
สาเหตุทำให้เลือดออก
cirrhosis
หลอดเลือดดำมีลักษณะคดเคี้ยว จาก portal hypertension
กระเพาะอาหาร (Stomach)
ความพิการแต่กำเนิด
Diaphragmatic hernia
ไส้เลื่อนกระบังลม
พบส่วนทางเดอนอาหารอยู่ในทรวงอก
Congenital pyloric stenosis
ช่องหูรูดกระเพาะอาหารแคบและยาวออก
จากการหนาตัวทีผิดปกติและการเพิ่มจํานวน ของเซลล์ ที่อยู่ในชั้นกล้ามเนื้อตรงที่พัยลอรัส
ความผิดปกติของกระเพาะอาหาร
Gastritis
การอักเสบของ gastric mucosa
mucosa เกิดอันตรายต่อเส้นเลือด→บวม →เลือดออก →รอยถลอก →เสี่ยงเป็นมะเร็ง
เเบ่งได้ 2ชนิด
Acute gastritis
เริ่มจากอาการเลือดคั่งและบวมของเยื่อบุ
พบรอยโรคเรียก acute hemorrhagic erosive gastritis
Chronic gastritis
สาเหตุ
ติดเชื้อ Helicobacter pylori
รอยแผลเป็น→ลุกลามเลือดออกเป็นแผลในกระเพาะอาหาร
โรคกระเพาะอาหาร(Peptic ulcer)
เยื่อบุกระเพาะอาหารถูกทำลาย มีเเผลบริเวณเยื่อบุกระเพาะอาหาร
เสียสมดุลระหว่างปริมาณกรดที่หลั่งกับความต้านทานต่อกรด
เเบ่งได้ 2 ชนิด
Acute ulcer
เเผลตื้นไม่ลึกถึงชั้นกล้ามเนื้อ
เเผลหลายจุด เกิดขึ้นเป็นครั้งคราว
Chronic peptic ulcer
ผลลึกถึงชั้นกล้ามเนื้อ ขอบเเผลนุนบวม เมื่อหายเกิดเป็นรอยเเผล
แผลที่กระเพาะอาหาร(Gastric ulcer)
ความสามารถในการป้องกันกรด
และเปปซินของกระเพาะอาหารลดลง
แผลในลำไส้เล็กส่วนต้น (Duodenal ulcer)
สาเหตุ
3 more items...
สาเหตุ
การติดเชื้อ Helicobacter pylori
การใช้ยาแก้ปวดกลุ่ม NSAID
Diverticular disease
การอักเสบของกระเปาะบริเวณเยื่อบุลำไส้ใหญ่ที่ส่งผลให้เกิดอาการปวดท้องอย่างเฉียบพลันรุนแรง
ลำไส้เล็ก (Small Intestine)
ความพิการแต่กำเนิด
Congenital atresia
ภาวะที่ไม่มีส่วนใดส่วนหนึ่งของลำไส้เล็ก
Congenital stenosis
ภาวะที่บางส่วนของลำไส้เล็กตีบ
ความผิดปกติ
Intussusception
ลำไส้เล็กส่วนต้นถูกกลืนโดยลำไส้เล็กส่วนปลาย
พบในเด็กเล็กโดยเพาะผู้ชาย
สาเหตุ
การติดเชื้อของลำไส้
ก้อนติ่งเนื้อ (Polyps)
กระพุ้งของลำไส้ (Meckel’s diverticulum)
Intestinal adhesion
การติดกันของลำไส้ หรือการที่ลำไส้ติดกับอวัยวะส่วนอื่น ทำให้มีการดึงรั้งลำไส้
สาเหตุ
จากการอักเสบ
ภายหลังการผ่าตัดในช่องท้อง
Intestinal obstruction
ภาวะที่สิ่งต่างๆในลำไส้ไม่สามารถไปได้ปกติ
สาเหตุ
ภาวะลำไส้อืด (Paralyticileus) หรือ Non mechanical obstruction”
ลำไส้ตีบตัน (Mechanical obstruction)
ลำไส้ใหญ่ (Large Intestine)
ความพิการแต่กำเนิด
Hirschsprung’s disease or Congenital megacolon
ไม่มี ganglion cell ใน colon จึงไม่มี peristalsis
ทำให้ content ผ่านไม่ได้
Imperforate anus
สาเหตุ
การคงอยู่ของการเเยกระหว่าง rectum กับ Anus
กิดภาวะลำไส้อุดตันได้
ความผิดปกติ
Diverticular disease
mucosa มีลักษณะคล้ายถุงยื่นเป็นติ่งออกไปจาก muscle layer ของผนัง colon
เกิดการหนาตัวของกล้ามเนื้อรอบๆติ่ง→เพิ่มแรงดัน →ติ่งแตก →abscess, peritonitis
ริดสีดวง(Hemorrhoid)
hemorrhoidal tissue ช่วยให้ทวารหนักปิดสนิท
สาเหตุ
ความผิดปกติของหลอดเลือดบริเวณนั้น
การเพิ่มความดันในหลอดเลือดดำนานๆ ทำให้เลือดไหลกลับไม่สะดวก
การตั้งครรภ์
ช่องปาก
โรคของช่องปาก
ความพิการแต่กำเนิด
Hare Lip
ปากเเหว่งไม่สมบูรณ์
ช่องเเหว่งเล็กๆหรือบางส่วน
ปากเเหว่งสมบูรณ์
รอยเเยกหรือช่องเเหว่งไปถึงจมูก
สาเหตุ การเชื่อมของขากรรไกรบนเเละส่วนยื่นจมูกด้านใกล้กลางเชื่อมกันไม่สมบูรณ์
Cleft palate
เพดานโหวสมบูรณ์
มีรอยเเยกทั้งเพดานเเข็งเเละเพดานอ่อน
เพดานโหวไม่สมบูรณ์
มีรอยเเยกอยู่ทีเพดานอ่อน
สาเหตุ เเผ่นกระดูกของกะโหลกศีรษะที่ประกอบเป็นเพดานเเข็ง 2 เเผ่นไม่เชื่อมกัน
การติดเชื้อ
Oral candidiasis (Thrush)
สาเหตุ
Candida albicans
ตรงที่อักเสบจะคลุมด้วย fibro-suppurative exudate ที่มีเชื้อราปนอยู่
Aphthous ulcer (Canker sore)
คลุมด้วย exudate สีเทาและรอบๆเป็นสีแดง
ต่อมที่เกี่ยวข้องกับการทำงานของ GIT
ตับ(Liver)
หน้าที่
มีการสลายและขับออกของฮอร์โมน
ทำการเปลี่ยนโครงสร้างและขับสารพิษและยาออกจากร่างกาย
ควบคุมการสร้างและสลายคาร์โบไฮเดรท โปรตัน ไขมัน เเละวิตามิน
สร้างและหลั่งน้ำดี
ความผิดปกติของตับ
Jaundice
bilirubin สุงกว่าปกติ 2 เท่า
สาเหตุ
RBC เเตกเพิ่มขึ้น
ความบกพร่องของเซลล์ตับในการจับ bilirubin
การอุดตันของทางเดินน้ำดีทั้งภายในและภายนอกตับ
ท้องมาน (Ascites)
การสะสมของเหลวในช่องท้อง
สาเหตุ
โรคตับเรื้อรัง หัวใจขวาล้มเหลว มะเร็ง
การรบกวนการไหลเวียนเลือดจาก liver สู่ hepatic vein เเละIVC
Portal hypertention
การอุดตันที่เกิดในเส้นเลือดพอร์ตัล(Prehepatic block)
การอุดตันที่เกิดขึ้นในตับส่วน sinusoids(Intrahepatic sinusoidal block)
การอุดตันที่เกิดขึ้นในเส้นเลือดดeเฮปพาติก(Posthepatic block)
ผลกระทบ
splenomegaly ม้ามโต
ascites ภาวะน้ำในช่องท้อง
hepatic encephalopathy โรคสมองจากตับ
Hepatitis
การอักเสบของตับเกิดจากการติดเชื้อ virus
Cirrhosis
ความผิดปกติของตับที่เกิดจากการอักเสบ
ตับรูปร่างบิดเบี้ยว คลำพบก้อนเเข็ง การอุดตันทางเดินน้ำดี
ตับอ่อน (Pancreas)
ความผิดปกติของตับอ่อน
ตับอ่อนอักเสบเฉียบพลัน (Acute pancreatitis)
สาเหตุ
ทางเดินน้ำดัตัน น้ำดีไหลกลับตับออ่น
แอลกอฮอล
ท่อในตับอ่อนได้รับบาดเจ็บหรือมีการแตก
ตับอ่อนอักเสบเรื้อรัง (Chronic pancreatitis)
สาเหตุ
สุรา บุหรี่ กินอาหารมัน Caในเลือดสูง
เเบ่งได้ 2 ชนิด
Chronic calcifying pancreatitis
พบในผู้ป่วยโรคพิษสุราเรื้อรัง
Chronic obstructive pancreatitis
ความสัมพันธ์กับการตีของOddi sphinctor
ต่อมน้ำลาย (Salivary gland)
โรคของต่อมน้ำลาย
คางทูม (Mumps)
สาเหตุ
ติดเชื้อไวรัส กลุ่ม Paramyxovirus
แบบ acute interstitial inflammation
โรคเเทรกซ้อน
อัณฑะอักเสบ (Orchitis)
รังไข่อักเสบ(Oophoritis)
เยื่อหุ้มสมองและสมองอักเสบร่วมด้วย (Meningoencephalitis)
ถุงน้ำดี (Gallbladder)
นิ่วในทางเดินน้ำดี (Gallstones)
hepatolithiasis
นิ่วที่เกิดในทางน้ำดีภายในตับ
Cholecystitis
การอักเสบของถุงน้ำดีจากโรคนิ่วนถุงน้ำดี
ความดันมากขึ้นกดหลอดเลือด ถุงน้ำดีขาดเลือด
Choledocholithiasis
เกิดในทางเดินน้ำดีร่วมกับการอักเสบของท่อน้ำดี
แบ่งเป็น 2 ชนิด
Cholesterol stones
ลักษณะแข็งเป็ นก้อนสีขาว เหลือง หรือเขียว
Cholesterol มาก ไม่มีความสามารถในการบีบเพียงพอทำให้บีบออกไม่หมด
สาเหตุ
การไม่เคลื่อนที่ของน้ำดี
การเปลี่ยนแปลงอัตราส่วนความเข้มข้นในน้ำดี
Pigment or bilirubin stones
ขนาดเล็กกว่าและมีสีคล้ำกว่าชนิดที่เกิดจากคอเลสเตอรอล
สาเหตุ
การมี unconjugated bilirubin เพิ่มมากขึ้น RBC เเตกมากขึ้น