Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
พยาธิสรีรวิทยาระบบทางเดินอาหาร, นางสาวอินทิรา แก้วทอง เลขที่ 84 ห้อง B …
พยาธิสรีรวิทยาระบบทางเดินอาหาร
โครงสร้างของทางเดินอาหาร
ส่วนที่เป็นทางเดินอาหาร
ต่อมที่เกี่ยวข้องกับการทำงานของ GIT
ต่อมน ้าลาย
ตับอ่อน / ตับ
โรคของช่องปาก
ความพิการแต่กำเนิด
โรคปากแหว่งเพดานโหว่
ปากแหว่ง
สาเหตุจากการเชื่อมของขากรรไกรบนและส่วนยื่นจมูกด้านใกล้กลาง เพื่อเป็นเพดานปากปฐมภูมิ ไม่สมบูรณ์
เพดานโหว่
ชนิดสมบูรณ์ คือมีรอยแยกทั้งเพดานแข็งและเพดานอ่อนบางครั้งอาจมีที่ขากรรไกรด้วย
ชนิดไม่สมบูรณ์ คือมีช่องอยู่ที่เพดานปากมักเป็นที่เพดานอ่อน
การอักเสบ
Gingivitis
เศษอาหารหมักหมม หรือหินปูน พอกอยู่ที่ฟันทำให้ Bacteria เจริญได้ดีเกิดการอักเสบ
Periodonitis
เป็นการอักเสบของเนื้อเยื่อที่อยู่รอบฟันมักเกิดที่เหงือกก่อน แล้วลุกลามทำลาย tissueถ้าอักเสบเรื้อรัง อาจทำให้เหงือกร่น (Gingivalrecession) เป็นสาเหตุสำคัญของการสูญเสียฟันในคนอายุ35 ปี ขึ้นไป
Dental caries
รอยโรคที่มีการทำลายสาร enamel และdentineโรคแทรกซ้อนที่สำคัญ คือ Osteomyelitisและ Cellulitis
Recurrent herpes labialis
ระยะแรกเป็น vesicle ขนาดเล็ก ที่mucocutaneous junction ของริมฝี ปาก
Aphthous ulcer (Canker sore)
เป็นแผลที่เกิดซ้ำในช่องปากมักเป็นแผลตื้น แผลเดียวหรือหลายแผลพร้อมกันคลุมด้วย exudate สีเทาและรอบๆเป็นสีแดงมักหายภายใน 1 สัปดาห์
Oral candidiasis (Thrush)
บริเวณอักเสบจะคลุมด้วย fibro-suppurativeexudate ที่มีเชื้อราปนอยู่
Tonsillitis
พบ tonsil บวมโต มี exudate สีขาว คลุมอยู่ที่ผิว
โรคของต่อมน้ำลาย
Mumps
เกิดจากการติดเชื้อไวรัส กลุ่ม Paramyxovirusเป็นการอักเสบแบบ acute interstitialinflammationติดต่อกันโดยทางน้ำลาย เสมหะ มักจะพบในเด็กอายุ 5-10 ปี
โรคของหลอดอาหาร
ความพิการแต่กำเนิด
Esophageal atresia เป็นภาวะที่ไม่มีส่วนใดส่วนหนึ่งของหลอดอาหาร
Esophageal stenosis เป็นภาวะที่บางส่วนของหลอดอาหารตีบ
Achalasia
กลืนอาหารลำบากและสำลัก โดยเฉพาะเวลากลางคืนหลอดอาหารส่วนบนจะมีผนังบางและโป่งออก
Esophageal varices
สาเหตุที่ทำให้เกิดภาวะเลือดออก คือ cirrhosis หลอดเลือดดำมีลักษณะคดเคี้ยว จาก portalhypertension ทำให้เกิดแผลได้
Stomach
ความพิการแต่กำเนิด
Congenital pyloric stenosis
Diaphragmatic hernia ทำให้พบส่วนที่เป็นทางเดินอาหารอยู่ในทรวงอกได้
ความผิดปกติของกระเพาะอาหาร
Gastritis โรคกระเพาะอาหารอักเสบ
Acute gastritis
อาจพบรอยโรคเรียก acute hemorrhagic erosive gastritis
พยาธิสภาพเริ่มจากอาการเลือดคั่งและบวมของเยื่อบุกระเพาะอาหาร
เป็นการอักเสบเยื่อบุกระเพาะอาหารแบบเฉียบพลัน
สาเหตุ ระคายเคืองจาก อาหาร ยา แอลกอฮอล์ การติดเชื้อ
Chronic gastritis
รอยโรค
รอยแผลเป็น→ลุกลามเลือดออก แผลในกระเพาะอาหาร
สาเหตุ
การท้นกลับน้ำดี,การระคายเคืองเรื้อรัง การดื่มเหล้า ยาASA การติดเชื้อ Helicobacter pylori
Peptic ulcer แผลในกระเพาะอาหาร
ตำแหน่งที่พบได้ เช่น หลอดอาหารส่วนล่าง กระเพาะอาหาร ลาไส้เล็กส่วนต้นที่ติดกับกระเพาะอาหาร
เกิดจากความเสียสมดุลระหว่างปริมาณกรดที่หลั่งในกระเพาะอาหาร กับความต้านทานต่อกรด
โรคกระเพาะอาหารแบบเรื้อรัง(Chronic peptic ulcer)
มีลักษณะเป็นแผลลึก
แผลมีลักษณะเรื้อรัง ขอบแผลนูนบวมเมื่อแผลหายจะเกิดรอยแผลเป็น
แผลในลำไส้เล็กส่วนต้น(Duodenal ulcer)
เป็นชนิดที่มีแผลเกิดบริเวณลาไส้เล็กส่วนต้น
สาเหตุจากการหลั่งกรดที่มากขึ้น
มักพบในทุกวัย โดยเฉพาะคนที่มีภาวะความเครียดสูง อารมณ์แปรปรวน และมีความวิตกกังวลมาก รวมถึงพฤติกรรมการดื่มสุรา และสูบบุหรี่
แผลที่กระเพาะอาหาร(Gastric ulcer)
สาเหตุมักพบเกิดจากความสามารถในการป้องกันกรดและเปปซินของกระเพาะอาหารลดลง
เป็นแผลที่พบได้ในทุกส่วนของกระเพาะอาหาร ทั้งส่วนกระเพาะอาหาร ฟันดัส ไพโรริก และแอนทรัม
มักพบมากในผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 40ปี ขึ้นไป
โรคกระเพาะอาหารแบบเฉียบพลัน(Acute ulcer)
มักพบมากในผู้ป่วยหลังการผ่าตัดหรือมีโรคติดเชื้อรุนแรง
มักพบเป็นแผลหลายจุด เกิดขึ้นเป็นครั้งคราว และหายเองประมาณ 6สัปดาห์
มีลักษณะเป็นแผลตื้นไม่ลึก
Peptic ulcer perforate กระเพาะอาหารทะลุ
สาเหตุ
การติดเชื้อ Helicobacter pylori
การใช้ยาแก้ปวดกลุ่ม NSAID
เมื่อกระเพาะทะลุกรดในกระเพาะจะหลั่งออกมาในช่องท้อง ทำให้เยื่อบุช่องท้อง peritoneum อักเสบเรียกช่องท้องอักเสบ peritonitis
โรคของลำไส้เล็ก
ความพิการแต่กำเนิด
Congenital stenosisเป็นภาวะที่บางส่วนของลำไส้เล็กตีบ
Congenital atresiaเป็นภาวะที่ไม่มีส่วนใดส่วนหนึ่งของลำไส้เล็ก
Intestinal adhesion
เกิดจากช่องทางเดินในลำไส้ตีบแคบ หรืออุดตันทั้งหมด เรียก “ลำไส้ตีบตัน (Mechanical obstruction)”
เกิดจากลำไส้ไม่บีบตัวขับเคลื่อนสิ่งต่างๆในลำไส้ตามปกติ เรียก “ภาวะลาไส้อืด (Paralyticileus) หรือ Non mechanical obstruction”
สาเหตุจากการอักเสบหรือภายหลังการผ่าตัดในช่องท้อง
การติดกันของลำไส้ หรือการที่ลาไส้ติดกับอวัยวะส่วนอื่น ทาให้มีการดึงรั้งลาไส้
Content ผ่านไม่สะดวก เป็นมากทาให้ลำไส้อุดตันได้
Intussusception โรคลำไส้กลืนกัน
พบในเด็กเล็ก โดยเฉพาะเด็กผู้ชาย
เป็นภาวะที่ลำไส้เล็กส่วนต้นถูกกลืนโดยลำไส้เล็กส่วนปลาย
ส่วนที่กลืน เรียก intussuscipienส่วนที่ถูกกลืน เรียก intussusceptum
สาเหตุ
ยังไม่ทราบว่าอะไรเป็นสำเหตุ
บางรายพบว่า เกิดหลังการติดเชื้อของลำไส้ หรือ จากความผิดปกติในผนังของลำไส้เล็กที่เป็นมาตั้งแต่กำเนิด
โรคของลำไส้ใหญ่
ความพิการแต่กำเนิด
Imperforate anus
ความผิดรูปของทวารหนักและเรคตั้ม
เกิดจากเนื้อเยื่อที่แยกระหว่าง rectum กับ Anus ที่ควรหายไปตั้งแต่ทารกในครรภ์อายุ 8สัปดาห์ ยังคงอยู่
เกิดภาวะลำไส้อุดตันได้
Hirschsprung’sdisease or Congenital megacolon
ไม่มี ganglion cell ใน colon จึงไม่มี peristalsisทาให้ content ผ่านไม่ได้
มักพบในเพศชาย
พยาธิสภาพพบที่ rectum และ sigmoid colon
Colon ส่วนที่อยู่เหนือกว่ามีผนังหนาและพองออก
Diverticular disease โรคถุงผนังลำไส้อักเสบ
ทำให้เกิดการหนาตัวของกล้ามเนื้อรอบๆติ่ง→เพิ่มแรงดัน →ติ่งแตก →abscess, peritonitis
การที่ mucosa มีลักษณะคล้ายถุงยื่นเป็นติ่งออกไปจาก muscle layer ของผนัง colon
มักพบในผู้สูงอายุ, รับประทานอาหารที่มีกากใยอาหารน้อย,ไม่ออกกาลังกาย
Hemorrhoid
ริดสีดวงทวารหนัก
ริดสีดวงทวาร เกิดจากการโตขึ้นของกลุ่มเส้นเลือดและ เนื้อเยื่อ บริเวณส่วนปลายของลาไส้ตรง ที่เรียกว่า hemorrhoidal tissue
hemorrhoidal tissue จะมีหน้าที่ ป้องกัน กล้ามเนื้อของทวารหนัก รวมทั้งหูรูด ระหว่าง ถ่ายอุจจาระ และช่วยให้ทวารหนักปิดได้สนิท ในขณะที่เราอยู่เฉย
สาเหตุ
เป็นความผิดปกติของหลอดเลือดบริเวณนั้น
เกิดจากการเพิ่มความดันในหลอดเลือดดานานๆ
เกิดจากการเบ่งอุจจาระบ่อยๆ จากท้องผูก
การยกของหนัก การยืนนานๆ
การตั้งครรภ์
โครงสร้างและสรีรวิทยาของตับ
หน้าที่ของตับ
มีการสลายและขับออกของฮอร์โมน
สร้างและหลั่งน้ำดี
ควบคุมการสร้างและสลายคาร์โบไฮเดรท โปรตีน ไขมัน วิตามิน
ทำการเปลี่ยนโครงสร้างและขับสารพิษและยาออกจากร่างกาย
ความผิดปกติของตับ
Ascites อาการท้องมาน
การหลั่งADH↑,Aldosterone ↑
ภาวะalbumin ต่ำ
มีการรบกวนการไหลเวียนเลือดจาก liver สู่ hepatic vein และvena cava
เป็นการสะสมของเหลวในช่องท้อง โดยมีสาเหตุจากโรคตับเรื้อรัง มะเร็ง หัวใจขวาล้มเหลว ตับอ่อนอักเสบ nephrotic syndrome
Jaundice ดีซ่าน
สาเหตุ มีการแตก RBC เพิ่มขึ้น
ระดับ bilirubinในเลือดสูงกว่าปกติสองเท่า
อาการ ผิวหนัง ตาsclera เหลือง
มีความบกพร่องของเซลล์ตับในการจับ bilirubin
มีการอุดตันของทางเดินน้ำดีทั้งภายในและภายนอกตับ
(Portal hypertension) ภาวะความดันเลือดสูงในเส้นเลือดดาพอร์ตัล
การอุดตันที่เกิดขึ้นในเส้นเลือดดาเฮปพาติก (Posthepaticblock)
การอุดตันที่เกิดในเส้นเลือดพอร์ตัล (Prehepaticblock)
การอุดตันที่เกิดขึ้นในตับส่วน sinusoids (Intrahepaticsinusoidal block)
การเกิด Portal hypertentionระยะยาวทาให้เกิดปัญหา
Varices หลอดโลหิตโป่ง
splenomegaly ม้ามโต
ascites ท้องมาน
hepatic encephalopathy โรคสมองจากโรคตับ
Hepatitisไวรัสตับอักเสบ
Drug induce hepatitis ได้แก่ Paracetamol ,Aspirin,Isoniazid
เป็นการอักเสบของตับเกิดจากการติดเชื้อ virusหรือ reactionจากยาและสารเคมี
Viral hepatitis
Alcohol hepatitis เป็นภาวะแทรกซ้อนประเภทเฉียบพลันที่ร้ายแรงที่สุดของโรคตับ จากแอลกอฮอล์ ผู้ป่วย SAH จะมีอาการตับวายเฉียบพลัน
Cirrhosis ตับแข็ง
เป็นความผิดปกติของตับที่เกิดจากการอักเสบมีfibrosis และมี nodular regenerationทาให้มีความผิดปกติทั้งโครงสร้างและหน้าที่ของตับ
ตับรูปร่างบิดเบี้ยว คลาพบเป็นก้อนแข็ง ทาให้เกิดการอุดตันของทางเดินน้าดี เกิดportal hypertention
ความผิดปกติในหน้าที่ตับอ่อน
สาเหตุและกลไกการเกิดตับอ่อนอักเสบ
Acute pancreatitis
กิดจากท่อในตับอ่อนได้รับบาดเจ็บหรือมีการแตก น้าย่อยจากตับอ่อนจะย่อยเนื้อเยื่อตนเอง
การอุดตันทางเดินน้าดี ทาให้น้าดีไหลเข้าสู่ตับอ่อน
แอลกอฮอล์ ทาให้ตับอ่อนหลั่งน้าย่อยมากขึ้น และทาให้ Oddisphinctorหดเกร็ง
Chronic pancreatitis
การดื่มเหล้า สูบบุหรี่ รับประทานอาหารมัน
ภาวะแคลเซียมในเลือดสูงการอุดตันท่อในตับอ่อนเป็นเวลานาน
ความผิดปกติของตับอ่อนมักแสดงอาการออกมาเมื่อความผิดปกตินั้นได้ลุกลามไปมากแล้ว
ตับอ่อนอักเสบเฉียบพลัน (Acute pancreatitis)
ตับอ่อนอักเสบเรื้อรัง (Chronic pancreatitis)
Chronic calcifying pancreatitis
มักพบในผู้ป่วยโรคพิษสุราเรื้อรัง
Chronic obstructive pancreatitis มีความสัมพันธ์กับการตีบของOddi sphinctor
นางสาวอินทิรา แก้วทอง เลขที่ 84 ห้อง B
รหัสนักศึกษา 623601175