Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ระบบทางเดินอาหาร - Coggle Diagram

- - - - สามารถเกิดได้ตั้งเเต่ทารกอยู่ในครรภ์มารดาได้ในช่วงเดือนที่2เเละเดือนที่3ของการตั้งครรภ์ทำให้เกิดการผิดพลาดในการสร้างอวัยวะ
      - ปากแหว่ง
        
        เกิดที่ด้านบนของริมฝีปากในลักษณะช่องว่างเล็กๆหรือเว้าเล็กน้อยเรียกว่า ปากแหว่งไม่สมบูรณ์ปากแหว่งบางส่วน
        
        ถ้ารอยเเยกนี้ต่อเนื่องไปถงจมูกเรียกว่าปากเเหว่งสมบูรณ์อาจเกิดข้างเดียวหรือสองข้างก็ได้
        
        สาเหตุ
        
        การเชื่อมของขากรรไกรบนและส่วน
        ยื่นจมูกด้านใกล้กลางเพื่อเป็นเพดานปากปฐม
        ภูมิไม่สมบูรณ
      - เพดานโหว
        
        ภาวะท่แผ่นกระดูกของกะโหลกศีรษะกอบเป็นเพดานแข็ง 2 แผ่นไม่เชื่อมกัน
        
        ผู้ป่วยส่วนมากมักมีปากแหว่งร่วมด้วย
        
        ผู้ป่วยเพดาโห่วมักมีลิ้นไก่เเฉก
        
        สาเหตุ
        
        ความบกพร่องของการเชื่อมของส่วนยืนเพดาน
        ปากด้านข้าง (lateral palatine processes)
        
        ผนังกลางจมูก (nasal septum)
        
        ส่วนยืนเพดานปากกลาง(median palatine processes) เพื่อเป็นเพดานปากทุติยภูมิ
        
        แบ่งออกเป็น
        
        ชนิดสมบูรณ์ คือมีรอยแยกทั้งเพดานเเข็งเเละเพดานอ่อนบางครั้งอาจมีที่ขากรรไกรด้วย
        
        ชนิดไม่สมบูรณ์ คือมีช่องอยู่ที่เพดานปากมักเป็นที่เพดานอ่อน
      - โรคหลอดหลอดอาหาร
        
        Esophageal atresia เป็นภาวะท่ไม่มีส่วนใดส่วนหนึ่งของหลอดอาหาร
        
        Esophageal stenosisเป็นภาวะท่บางส่วนของหลอดอาหารตีบ
        
        Achalasia
        
        กลืนอาหารลาบากและสำลักโดยเฉพาะเวลากลางคืน
        
        หลอดอาหารส่วนบนจะมีผนังบางและโป่งออก
        
        จำนวน myenteric ganglion cell ในผนังหลอดอาหารมีจำนวนลดลงหรือไม่มี
        
        Esophageal varices
        
        หลอดเลือดดำโป่งพองบริเวณหลอดอาหารส่วนล่าง
        
        เส้นเลือดท่ท่ออาหาร esophagus ส่วนล่าง
        เกิดการขยายตัวทำให้เกิดผนังของเส้นเลือดบางลงง่ายต่อการฉีกขาดหรือแตกและมีเลือดออก
        
        สาเหตุ
        
        ทำให้เกิดภาวะเลือดออก คือ cirrhosis
        
        หลอดเลือดดามีลักษณะคดเคียว จาก portal hypertension ทำให้เกิดแผลได้
        
        Stomach
        
        ความพิการแต่กำเนิด
        
        Diaphragmatic hernia ทำให้พบส่วนที่เป็นทางเดินอาหารอยู่ในทรวงอกได้
        
        Congenital pyloric stenosis
        
        ความผิดปกติของกระเพาะอาหาร
        
        Peptic ulcer
        
        โรคกระเพาะอาหารเฉียบพพลัน
        
        เเผลตื้นไม่ลึก
        
        เเผลหลายจุดเกิดขึ้นเป็นครั้งคราวหายเอง6สัปดาห์
        
        แผลที่กระเพาะอาหาร (Gastric ulcer)
        
        พบมากตั้งเเต่ผู้ที่มีอายุตั้งเเต่ 40 ขึ้นไป
        
        พบเกิดจากความสามารถในการป้องกันกรดและเปปซินของกระเพาะอาหารลดลงทำให้เกิดแผลได้ง่าย
        
        แผลที่พบได้ในทุกส่วนของกระเพาะอาหารทั้งส่วนกระเพาะอาหารฟันดัส ไพโรริกและแอนทรัม
        
        แผลในลำไส้เล็ก
        ส่วนต้น (Duodenal ulcer)
        
        ชนิดท่มีแผลเกิดบริเวณลำไส้เล็กส่วนต้น
        
        สาเหตุ
        
        จากการหลังกรดที่มากขึ้น
        
        มักพบในทุกวัย โดยเฉพาะคนท่มีภาวะความเครียดสูงอารมณ์แปรปรวน และมีความวิตกกังวลมากรวมถงพฤตกรรมการดืมสุราและสูบบุหรี่
        
        Gastritis
        
        การอักเสบของ gastric mucosa จากสารระคายเคืองและความบกพร่องกลไกป้องกัน
        
        mucosa เกิดอันตรายต่อเส้นเลือด→บวม →
        เลือดออก →รอยถลอก →เส่ียงเป็นมะเร็ง
        
        ชนิดกระเพาะอาหารอักเสบAcute gastritis
        Chronic gastritis
        
        สาเหตุAcute gastritis
        
        ระคายเคืองจาก อาหาร ยา แอลกอฮอล์การติดเชื้อ
        
        พยาธิสภาพเริ่มจากอาการเลือดคงและบวมของเยื้อบุกระเพาะอาหาร
        
        อาจพบรอยโรคเรียก acute hemorrhagic erosive gastritis
        
        สาเหตุChronic gastritis
        
        การท้นกลับน้ำดี,การระคายเคืองเรือรัง การดื่มหล้า ยาASA การติดเชื้อHelicobacter pylori
        
        รอยแผลเป็น→ลุกลามเลือดออกแผลในกระเพาะอาหาร
      - โรคของลำไส้
        
        โรคของลำไส้ใหญ่
        
        ความพิการแต่กำเนิด
        
        มักพบในเพศชาย
        
        พยาธสภาพพบที่
        rectum และ sigmoid colon
        
        ไม่มี ganglion cell
        ใน colon จงไม่มี peristalsis
        
        Diverticular disease
        
        การที่mucosaมีลักษณะคล้ายถงยืน เป็นติ่ง ออกไปจาก muscle layer ของผนัง colon
        
        มักพบในผู้สูงอายุ,
        รับประทานอาหารทมีกาก ใยอาหารน้อย
        
        ทำให้เกดการหนาตัวของกล้าม
        เนื้อรอบๆติ่ง→ เพ่มแรงดัน →ต่งแตก →abscess, peritonitis
        
        Hemorrhoid
        
        โรคของลำไส้เล็ก
        
        ความพิการแต่กำเนิด
        
        Congenital atresiaเป็นภาวะท่ไม่มีส่วนใด
        ส่วนหนึ่งของลำไส้เล็ก
        
        Congenital stenosis เป็นภาวะที่บาง
        ส่วนของลำไส้เล็กตีบ
        
        สาเหตุ
        
        เกิดหลังการติดเชือของลำไส้หรือจากความผิดปกติ
        ในผนังของลำไส้เล็ก ที่
        เป็นมาตังแต่กำเนิด เช่น ก้อนต่งเนือ (Polyps)
        
        ยังไม่ทราบว่าอะไรเป็นสาเหตุ
        
        Intestinal adhesion
        
        ทำให้มีการดึงรั้งลำไส้
        
        Content ผ่านไม่สะดวกเป็นมากทาให้ลำไส้อุดตันได้
        
        Intussusception
        
        ภาวะที่ลำไส้เล็กส่วนต้นถูกกลืน
        โดยลำไส้เล็กส่วนปลาย
        
        ส่วนที่กลืนเรียกintussuscipienส่วนที่
        เรียก intussusceptum
        
        พบในเด็กเล็กโดยเฉพาะเด็กผู้ชาย
  - - - รอยโรคที่มีการทำลายenamel และdentine
      - โรคที่เเทรกซ่อนที่สำคัญ คือOsteomyelitisเเละ Cellulitis
    - - เกิดจากherpes simplex virus
      - ระยะแรกเป็น vesicle ขนาดเล็กที่ mucocutaneousjunction ของริมฝีปาก
      - แตกเป็นแผลและอาจมี secondary infection
      - ร่างกายมีความต้านทานลดลงจะเกิดรอยโรคซ้ำบริเวณเดิม
    - - การอักเสบของเนื้อเยื่อที่อยู่รอบฟัน
      - เกิดที่เหงือกก่อนแล้วลุกลามทาลาย tissue
      - อักเสบเรื้อรังอาจทาให้เหงือกร่น (Gingival recession)
      - การสูญเสียฟันในคนอายุ 35ปีขึ้นไป
    - - เเผลที่เกิดซ้ำในช่องปาก
      - เเผลตื้นเเผลหรือหลายเเผลพร้อมกัน
      - คุมด้วยexudate สีเทาและรอบๆเป็นสีแดง
      - หายภายใน 1 สัปดาห์
    - - เศษอาหารหมักหมมหรือหินปูนพอกอยู่ที่ฟัน
      - ทำให้ Bactaria เจริญได้ดี
      - เกิดการอักเสบ
    - - เกิดจากเชื้อรา Candida albicans
      - พบในเด็กเล็ก/ผู้ที่มีภูมิต้านทานต่ำ/ได้รับยาปฏิชีวนะ
      - บริเวณอักเสบคลุมด้วย fibro-suppurative exudate ที่มีเชื้อราปนอยู่
      - Thrush
        
        เกิดจากเชื้อStreptococcus Staphylococcus
        
        พบ tonsil บวมโตมี exudate สีขาวคลุมอยู่ที่ผิว
        
        ภาวะเเทรกซ้อนสำคัญคือ Peritonsillar abscess
      - Tonsillitis
        
        Chronic hypertrophic tonsillitis
        
        พบ tonsil มีขนาดใหญ่กว่า2 ซม.
        เนื่องจากมีlymphoid hyperplasia
        
        เกิดจากการอักเสบของ tonsil เป็นๆหายๆ
    - - เคลือบฟัน (enamel) เป็นส่วนที่เเข็งที่สุด
      - เนื้อฟัน (dentine) เป็นส่วนทีี่เเข็งน้อยกว่าเคลือบฟันมีความเเข็งเเรงพอๆกับกระดูก
      - โพรงประสาทฟัน (pulp) เป็นที่อยู่ของเส้นเลือดที่นำอาหารมาเลี้ยงฟันเเละนำองเสียออกจากฟันเเละมีีเส้นประสาทรับความรู้สึก
      - เคลือบรากฟัน (cementum) เป็นส่วนของ
        เนื้อเยื้อปริทินต์ที่อยู่ภายในรากฟันมีเส้นประสาท
        ไหลเวียนมาก
      - เหงือก (gingiva) เนื้อเยื้อที่หุ้มฟันเเละกระดูกขากรรไกรไว้
    - - Mumps
        
        เกิดจากการติดเชือไวรัสกลุ่ม Paramyxovirus
        
        การอักเสบแบบ acute interstitial inflammation
        
        ติดต่อกันโดยทางน้ำลายเสมหะมักจะพบในเด็กอายุ 5-10 ปี
        
        สำหรับผู้ชายอาจจะมีอัณฑะอักเสบ (Orchitis)
        
        ผู้หญิงอาจจะมีรังไข่อักเสบ(Oophoritis)
        
        เยื้อหุ้มสมองและสมองอักเสบร่วมด้วย (Meningoencephalitis)
- - - - สร้างและหล่งน้ำดี
      - ควบคุมการสร้างและสลายคาร์โบไฮเดรท
      - ควบคุมการสร้างและสลายโปรตีน
      - ควบคุมการสร้างและสลายไขมัน
      - ควบคุมการสร้างและสลายวิตามิน
      - มีการสลายและขับออกของฮอร์โมน
      - ทำการเปลียนโครงสร้างและขับสารพิษและยาออกจากร่างกาย
    - - ระดับ bilirubin ในเลือดสูงกว่าปกติ
      - อาการผิวหนังตาscleraเหลือง
      - สาเหตุมีการแตก RBC เพิ่มขึ้น
      - มีความบกพร่องของเซลล์ตับในการจับ bilirubin
      - ลดการconjugation ของ bilirubin
      - การอุดตันของทางเดินน้ำดีทังภายในและภายนอกตับ
    - - ภาวะท้องมานเป็นการสะสมของเหลวในช่องท้องโดยมีสาเหตุจากโรคตับเรือรังมะเร็ง หวใจขวาล้มเหลวตบอ่อนอักเสบ nephrotic syndrome
      - มีการรบกวนการไหลเวียนเลือดจาก liver ส่ vena cava
      - ภาวะalbumin ต่ำ
      - การหลั่งADH↑,Aldosterone ↑
    - - การอุดตันที่เกิดในเส้นเลือดพอร์ตัล (Prehepatic block)
        
        การอุดตันที่เกิดขึ้้นในตับส่วน sinusoids (Intrahepatic sinusoidal block)
        
        การอุดตันที่เกิดขึ้นในเส้นเลือดดาเฮปพาตกิ (Posthepatic block)
    - - การอักเสบของตับเกดจากการติดเชื้อ reactionจากยาและสารเคมีมีการทำลายvirusหรือparenchymal cell และมี transaminases (SGOT,SGPT) ปล่อยเข้ากระแสเลือด
      - Viral hepatitis
      - Drug induce hepatitis ได้แก่ Paracetamol
        ,Aspirin,Isoniazid
      - Alcohol hepatitis
    - - ความผิดปกตของตับที่เกิดจากการอักเสบมี fibrosis และมี nodular regeneration ทำให้มีความผิดปกตทงโครงสร้างและหน้าที่ของตับ
      - ตับรูปร่างบิดเบี้ยวคลำพบเป็นก้อนเเข็งทำให้การอุดตันของทางเดินน้ำดี เกิด portal hypertention
      - Disorders of the gall bladder
        
        โรคในระบบทางเดินปัสสาวะพบบ่อย
        
        นิ่วทางเดินน้ำดี
        
        hepatolithiasis นิ่วที่เกิดในทางเดินน้ำดี
        ภายในตับ มีแคลเซียมเป็นส่วนประกอบหลักมีสีน้ำตาล เรียก Brown pigment stones
        
        Cholecystitisการอักเสบของถุงน้ำดีจากโรคนิ่วในถุงน้ำดี
        
        Choledocholithiasis นิ่วที่เกิดในทางเดินน้ำดีร่วมเกิดจากการอักเสบของท่อน้ำดี (Cholangitis)
        
        นิ่วในทางเดินน้ำดี
        
        นิ่วที่ประกอบด้วยโคเลสเตอรอล (Cholesterol stones)
        
        นิ่วที่ประกอบด้วยบิลิรูนบิน (Pigment or bilirubinstones)
      - Chronic pancreatitis
        
        Chronic calcifying pancreatitis
        มักพบในผู้ป่วยโรคพิษสุราเรื้อรัง
        
        Chronic obstructive pancreatitis มีความสัมพนธ์กับ
        การตีบของ Oddi sphinctor