Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
พยาธิสรีรวิทยาระบบทางเดินอาหาร, image, image, image, image, image, image,…
พยาธิสรีรวิทยาระบบทางเดินอาหาร
โครงสร้างของทางเดินอาหาร
1.ส่วนที่เป็นทางเดินอาหาร
2.ต่อมที่เกี่ยวข้องกับการทำงานของ GIT
ต่อมน้ำลาย
ตับอ่อน/ตับ
โรคทางช่องปาก
ความพิการแต่กำเนิด
Hare lip cleft palate โรคปากแหว่งเพดานโหว่
เกิดจากการผิดปกติตั้งแต่ทารกอยู่ในครรภ์ ในช่วงเดือนที่2,3
เกิดการผิดปกติในการสร้างอวัยวะ
ปากแหว่ง
เกิดที่ด้านบนของริมฝีปากเป็นช่องเล็กๆ/เว้าเล็กๆ เรียกว่าปากแหว่งไ
ม่สมบูรณ์/ปากแหว่งส่วนบน
สาเหตุ
การเชื่อมของขากรรไกบนและส่วนยื่นจมูก เพื่อเป็นเพดานปากปฐมภูมิไม่สมบูรณ์
รอยแยกที่ต่อไปถึงจมูก เกิดขึ้ีนข้างเดียวหรือสองข้างก็ได้ เรียกว่า
ปากแหว่งสมบูรณ์
เพดานโหว่
ภวาะที่แผ่นกระโหลกศีรษะ เพดานแข็ง 2 แผ่น ไม่เชื่อมกัน
มักปากแหว่งร่วมด้วย
ลิ้นไก่มีแฉก
สาเหตุ
ความบกพร่องของการเชื่อมของส่วนที่ยื่นเพดานปากด้านข้าง (lateral palatine processes),ผนังกลางจมูก (nasal septum),และ/หรือส่วนยื่นเพดานปากกลาง (median palatine processes)เพื่อเป็นเพดานปากทุติยภูมิ
การอักเสบ
Gingivitis
เกิดจากเศษอาหารหมักหมม/หินปูน พอกอยู่ที่ฟัน
ทำให้ Bacteria เกิดการอักเสบ
Periodonitis
การอักเสบของเนื้อเยื่อที่อยู่รอบฟัน
มักเกิดที่เหงือกก่อน แล้วลามไปทำลาย tissue
การอักเสบเรื้อรัง อาจทำให้เหงือกร่น (Gingival recession)
Dental caries
รอยโรคที่มีการทำลายสาร enamel และ dentine
โรคแทรกซ้อนที่สำคัญ คือ Osteomyelitis และ Cellulitis
Recurrent herpes labialis
เกิดการ herpes simplex virus
ระยะแรกเป็น vesicle ขนาดเล็ก ที่ mucocutaneous junction ของริมฝีปาก
ต่อมาแตกเป็นแผล และอาจมี secondary infaction
ถ้าร่างกายมีความต้านทานลดลง จะเกิดรอยโรคซ้ำที่เดิม
Aphthous ulcer
แผลที่เกิดซ้ำในช่องปาก
แผลตื้น เป็นแผลเดียวหรือหลายแผลพร้อมกัน
คลุมด้วย exudate
หายได้ใน 1 สัปดาห์
Oral candidiasis (Thrush)
เกิดจากเชื้อรา candida albicans
พบในเด็ก/ภูมิต้านทานต่ำ/ได้รับยาปฎิชีวนะ
บริเวณอักเสบคลุมด้วย fibro-suppurative exudate ที่มีเชื้อราปนอยู่
Tonsillitis
Acute tonsillitis
เกิดจากเชื้อ Streptococcus Staphylococcus
พบ tonsil บวมโต มีexudate สีขาวคลุม
ภาวะแทรกซ้อน Peritonsillar abscess
Chronic hypertrophic tonsillitis
เกิดจากการอักเสบของ tonsil เป็นๆหายๆ
พบ tonsil มีขนาดใหญ่กว่า 2 ซม. เนื่องจากมี lymphoid hyperplasia
โรคของต่อมน้ำลาย
ความพิการแต่กำเนิด
Esophageal atresia
เป็นภาวะที่ไม่มีส่วนใดส่วนหนึ่งของหลอดอาหาร
Esophageal stenosis
เป็นภาวะที่บางส่วนของหลอดอาหารตีบ
Achalasia
จำนวน myenteric ganglion cell ในผนังหลอดอาหารที่ทำหน้าที่ควบคุมการหดตัวเพื่อไล่อาหารมีจำนวนลดลง/ไม่มีเลย
กลืนอาหารลำบากและสำลัก โดยเฉพาะกลางคืน
หลอดอาหารส่วนบนจะมีผนังบางและโป่งออก
Esophageal varices
หลอดเลือดดำโป่งพองบริเวณหลอดอาหารส่วนล่าง
หลอดเลือดที่Esophagus ส่วนล่างขยายตัว ทำให้ผนังหลอดเลือดบางส่วนง่ายต่อการฉีกขาด/แตก และมีเลือดออก
ทำให้เกิดภาวะเลิอดออก คือ cirrhosis
หลอดเลือดดำมีลักษณะคดเคี้ยว จาก portal hypertension ทำให้เกิดแผลได้
Stomach
ความพิการแต่กำเนิด
Diaphragmatic hernia
ทำให้พบส่วนที่เป็นทางเดินอาหารอยู่ในทรวงอกได้
congenital pyloric stenosis
ความผิดปกติของกระเพาะอาหาร
Gastritis
เป็นการอักเสบของ gastric mucosa จากสารระคายเคือง
Mucosa เกิดการอันตรายจากเส้นเลือด-บวม-เลือดออก-รอยถลอก-เสี่ยงมะเร็ง
Acute gastritis
สาเหตุ เกิดจากการระคายเคืองของอาหาร ยา แอลกฮอล์ การติดเชื้อ
พยาธิสภาพเริ่มจากอาการเลือดคั่งและบวมของเยื่อบุกระเพาะอาหาร
รอยโรคเรียกว่า acute hemorrhagic erosive gastritis
Chronic gastritis
สาเหตุ
การท้นกลับของน้ำดี,การระคายเคืองเรื้อรัง,การดื่มเหล้า,ยา ASA,การติดเชื้อ Helicobacter pylori
รอยโรค
แผลเป็น-ลุกลามเลือดออก แผลในกระเพาะอาหาร
Diverticilar disease
Peptic ulcer
ภาวะที่เยื่อบุกระเพาะอาหารถูกทำลาย และเกิดแผล
ตำแหน่งที่พบ หลอดอาหารส่วนล่าง,กระเพาะอาหาร,ลำไส้เล็กส่วนต้น
เกิดจากการเสียสมดุลระหว่างปริมาณกรดที่หลั่งในกระเพาะ
Acute ulcer
แผลตื้นไม่ลึกถึงชั้นกล้ามเนื้อ
เป็นแผลหลายจุด หายเองภายใน 6 สัปดาห์
พบในผู้ป่วยหลังผ่าตัด/โรคติดเชื้อรุนแรง
Chronic peptic ulcer
เป็นแผลลึกถึงชั้นกล้ามเนื้อ
แผลมีลักษณะเรื้อรัง ขอบแผลนูนบวม
เมื่อหายจะเกิดรอยแผลเป็น 2 ชนิด
แผลที่กระเพาะอาหาร (Gastric ulcer)
แผลจะพบทุกส่วนของกระเพาะอาหาร
พบในผู้ป่วยอายุ 40ปี ทุกเพศ
สาเหตุการป้องกันกรด
เปปซิน
ของกระเพาะอาหารลดลง ทำให้เกิดแผล
แผลในลำไส้เล็กส่วนต้น (Duodenal ulcer)
มีแผลเกิดที่ลำไส้เล็กส่วนต้น
เกิดจากการหลั่งกรดมากเกินไป
พบมาในคนที่มีความเครียดสูง,อารมณ์แปรปรวน,วิตกกังวล,พฤติกรรมการดื่มสุรา/สูบบุหรี่
สาเหตุ
ติดเชื้อ Helicobacter pylori แกรมลบ
ติดต่อโรคการกิน/ดื่มจากผู้ป่วยที่มีการปนเปื้อนเชื้อ
ระยะแรกอาจทำให้กระเพาะอักเสบ ถ้าเรื้อรังอาจเกิดแผล
การใช้ยาต้านอักเสบที่ไม่ใช่สเตอรอยด์ อาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อน เช่น เลือดออก แผลทะลุ
ยาที่ระคายเคืองต่อกระเพาะ ทำลายกลไกในการต้านกรด
Peptic ulcer perforate
เมื่อกระเพาะทะลุกรดในกระเพาะจะหลั่งออกมาทำให้เยื่อบุช่องท้อง peritoneum อักเสบเรียกว่า ช่องท้องอักเสบ peritonitis
ผู้ป่วยมีอาการปวดท้องมาก หากไม่รักษาจะเกิดภาวะแทรกซ้อนได้
สาเหตุ
การติดเชื้อ Helicobacter pylori
การใช้ยาแก้ปวดกลุ่ม NSAID
โรคของลำไส้เล็ก
Intussusception
ภาวะที่ลำไส้ส่วนต้นถูกกลืนโดยลำไส้ส่วนปลาย
ส่วนที่กลืนเรียกว่า intussuscipien
ส่วนที่ถูกกลืนเรียกว่า intussusceptum
พบในเด็กผู้ชาย
สาเหตุ
บางรายเกิดจากการติดเชื้อของลำไส้/เกิดจากความผิดปกติของผนังลำไส้เล็กที่เป็นมาแต่กำเนิด
Intestinal adhesion
การติดกันของลำไส้/ลำไส้ติดกับอวัยวะอื่น
Content ผ่านไม่สะดวก เป็นมากทำให้ลำไส้อุดตันได้
สาเหตุ
เกิดจากอับเสบ-ภายหลังการผ่าตัด
Intestinal obstruction
เกิดจากลำไส้ไม่บีบตัว ภาวะลำไส้อืด (Paralytic ileus)
เกิดจากช่องทางเดินลำไส้ตีบแคบ ลำไส้ตีบตัน (Mechanical obstruction)
โรคลำไส้ใหญ่
Diverticular disease
mucosa มีลักษณะคล้ายถุงยื่นเป็นติ่งออกจาก muscle layer ของผนัง colon
พบในผู้สูงอายุ ทานอาหารกากใยน้อย,ไม่ออกกำลังกาย
เกิดการหนาตัวของกล้ามเนื้อรอบๆติ่ง-เพิ่มแรงดัน-ติ่งแตก-abscess,peritonitis
Hemorrhoid
ริดสีดวงทวาร เกิดจากการโตขึ้นของกลุ่มเส้นเลือดและเนื้อเยื่อ บริเวณปลายลำไส้ตรง (hemorrhoidal tissue)
สาเหตุ
เป็นความผิดปกติของหลอดเลือดบริเวณนั้น
เกิดจากการเพิ่มความดันในหลอดเลือดดำนานๆ
ความผิดปกติของตับ
Jaundice
ระดับ bilirubin ในเลือดสูงกว่าปกติ
อาการ ผิวหนัง ตา sclera เหลือง
สาเหตุ มีการแตก RBC เพิ่มขึ้น
มีความบกพร่องของเซลล์ตับในการจับ bilirubin
Ascites
ภาาวะท้องมานเป็นการสะสมของเหลวในช่องท้อง สาเหตุจากโคตับเรื้อรัง,มะเร็ง,หัวใจขวาล้มเหลว,ตับอ่อนอักเสบ,nepphrotic syndrome
มีการรบกวนการไหลเวียนเลือด
albumin ต่ำ
การหลั่ง ADHเพิ่มขึ้น,Aldosterone เพิ่มขึ้น
Portal hypertension
การอุดตันที่เกิดในเส้นเลือดพอร์ตัล
การอุดตันที่เกิดขึ้นในตับส่วน sinsoids
การอุดตันที่เกิดขึ้นในเส้นเลือดดำเฮปพาติก
Hepatitis
เป็นการอักเสบของตับเกิดจากการติดเชื้อ virus/reaction จากยาและสารเคมี
Viral hepatitis
Drug iduce hepatitis ได้แก่ Paracetamol,Aspirin,Isoniazid
Alcohol hepatitis
Cirrhosis
ความผิดปกติของตับที่เกิดจากอักเสบมี fibrosis และมี nodular regeneration ทำให้มีความผิดปกติทั้งโครงสร้างและหน้าที่ของตับ
รูปร่างบิดเบี้ยว , คลำพบเป็นก้อนแข็ง ทำให้เกิดการอุดตันของน้ำดี
Disorders of the gall bladder (โรคในระะบบทางเดินน้ำดี)
**Choledocholithiasis
นิ่วที่เกิดในทางเดินน้ำดี เกิดการอักเสบของท่อน้ำดี
Hepatolithiasis
นิ่วที่เกิดในทางเดินน้ำดีภายในตับ มีแคลเซียมเป็นส่วนประกอบหลัก
Cholecystitis การอักเสบของถุงน้ำดีจากโรคนิ่ว
ก้อนนิ่วอุดตันท่อน้ำดี
ความดันในถุงน้ำดีสูง
ถุงน้ำดีขาดเหลือด
นางสาวพรน้ำทิพย์ ภูษณะกุลพร เลขที่87 ห้อง1B รหัส 623601178