Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

พยาธิสรีรวิทยาระบบทางเดินอาหาร - Coggle Diagram

- - - - เกิดได้ตั้งแต่ทารกอยู่ในครรภ์มารดา ช่วงเดดือนที่2และ3 เกิดการผิดพลาดในการสร้างอวัยวะ
      - ปาก
        
        เกิดด้าบนริมฝีปาก ช่องว่างเล็กๆหรือเว้าเล็กน้อย เรียกว่า ปากแหว่งไม่สมบูรณ์หรือบางแหว่งบางส่วน
        
        ถ้ารอยแยกต่อเนื่องถึงจมูกเรียกว่า ปากแหว่งสมบูรณ์
        
        สาเหตุเกิดจากการเชื่อมของขากรรไกรบนและส่วนยื่นจมูกด้านใกล้กลาง
        เพื่อเป็นเพดานปากปฐมภูมิไม่สมบูรณ์
      - เพดานโหว่
        
        เป็นภาวะที่แผ่นกระดูกของกะโหลกศีรษะที่ประกอบเป็นเพดานแข็ง2แผ่นไม่เชื่อมกัน
        
        มักมีลิ้นไก่แฉก
        
        สาเหตุเกิดจากความบกพร่องของการเชื่อมของส่วนยื่นเพดานปากด้านข้าง ผนังกลางจมูก หรือส่วนยื่นเพดานปากกลาง
        
        แบ่งเป็น 2ชนิด
        
        ชนิดสมบูรณ์
        
        มีรอยแยกทั้งเพดานแข็งและเพดานอ่อน
        
        ชนิดไม่สมบูรณ์
        
        มีช่องอยู่ที่เพดานปาก มักเป็นที่เพดานอ่อน
  - - - เกิดจาก herpes simplex virus ระยะแรกเป็น vesicle ขนาดล็ก ที่mucocutaneous junction ของริมฝีปาก ต่อมาแตกเป็นแผลและอาจมี secondary infection
    - - Acute tonsillitis
        
        เกิดจากเชื้อ Strepyococcus Staphylococcus
        
        พบ tonsil บวมโต มี exudate สีขาวคลุมอยู่ ภาวะแทรกซ้อนที่สำคัญคือ Peritonsillar abscess
      - Chronic hypertrophic tonsillitis
        
        เกิดจากการอักเสบของ tonsil เป็นๆหายๆ
        
        พบ tonsil มีขนาดใหญ่กว่า 2 ซม. เนื่องจาก lymphoid hyperplasia
    - - เศษอาหารหมักหมมหรือหินปูนพอกอยู่ที่ฟัน ทำให้ Bacteria เจริญได้ดี เกิดการอักเสบ
    - - เป็นการอักเสบของเนื้อเยื่อที่อยู่รอบฟัน มักเกิดที่เหงือกก่อน
    - - เคลือบฟัน enamel ส่วนที่แข็งที่สุดของฟัน มีส่วนประกอบของแคลเซียมและฟอสเฟต
      - เนื้อฟัน dentine ความแข็งพอๆกับกระดูก มีการสร้างและสลายอยู่ตลอดเวลา
      - โพรงประสาทฟัน pulp ที่อยู่ของเส้นเลือดที่นำอาหารมาหล่อเลี้ยงฟันและนำของเสีบออกจากฟัน
      - เคลือบรากฟัน cementum ส่วนของเนื้อเยื่อปริทันต์ที่อยู่ภายในรากฟัน มีเส้นประสาทไหลเวียนมาก
      - เหงือก gingiva เนื้อเยื่อที่หุ้มตัวฟันและกระดูกขากรรไกรไว้
    - - รอยโรคที่มีการทำลายสาร enamel และ dentine
      - โรคแทรกซ้อนที่สำคัญคือ Osteomyelitisและ Cellulitis
    - - เป็นแผลที่เกิดซ้ำในช่องปาก มักเป็นแผลตื้น แผลเดียวหรือหลายแผล
      - คลุมด้วย exudate สีเทาและรอบๆเป็นสีแดง มักหายภายใน 1 สัปดาห์
    - - เกิดจากเชื้อรา Candida albicans พบในเด็กเล็ก ผู้ที่มีภูมิต้านทานต่ำ ได้รับยาปฎิชีวนะ
      - บริเวณอักเสบคลุมด้วย fibro-suppurative exudate ที่มีเชื้อราปนอยู่
- - - - ชนิดกระเพาะอาหารอักเสบ
        
        Acute gastritis
        
        ระคายเคืองจากอาหาร ยา แอลกอฮอล์ การติดเชื้อ
        
        พยาธิสภาพเริ่มจากอาการเลือดคั่งและบวมของเยื่อบุกระเพาะอาหาร
        
        อาจพบรอยโรคเรียก acute hemorrhagic erosive gastritis
        
        Chronic gastritis
        
        สาเหตุ
        
        การท้นกลับน้ำดี การระคายเคืองเรื้อรัง การดื่มเหล้า ยาASA การติดเชื้อ Helicobacter pylori
        
        รอยโรค
        
        รอยแผลเป็น>>ลุกลามเลือดออก แผลในกระเพาะอาหาร
      - เป็นการอักเสบของ gastric mucosa จากสารระคายเคืองและความบกพร่องกลไกป้องกัน
    - - ภาวะที่เยื่อบุกระเพาะอาหารถูกทำลาย และเกิดแผลบริเวณเยื่อบุกระเพาะอาหาร
      - โรคกระเพาะอาหารแบบเฉียบพลัน Acute ulcer
        
        เป็นแผลตื้น มักเป็นแผลหลายจุด เกิดขึ้นเป็นครั้งคราวและหายเองประมาณ 6 สัปดาห์
        
        มักพบมากในผู้ป่วยหลังการผ่าตัดหรือมีโรคติดเชื้อรุนแรง
      - โรคกระเพาะอาหารแบบเรื้อรัง Chronic peptic ulcer
        
        เป็นแผลลึกถึงชั้นกล้ามเนื้อกระเพาะอาหาร
        
        ขอบแผลนูนบวมเมื่อแผลหายจะเกิดรอยแผลเป็น 2 ชนิด
        
        แผลที่กระเพาะอาหาร
        
        แผลในลำไส้เล็กส่วนต้น
      - สาเหตุ
        
        การติดเชื้อ Helicobacter pylori แบคทีเรียแกรมลบ
        
        ติดต่อกันโดยการกินอาหารหรือดื่มน้ำที่ปนเปื้อนเชื้อจากอุจจาระของผู้ติดเชื้อ
        
        การใช้ยาต้านอักเสบที่ไม่ใช่สเตอรอยด์
        
        ปัจจัยเสี่ยงอื่นๆ
        
        การสูบบุหรี่
        
        ความเครียดทางอารมณ์
        
        แอลกอฮอล์
      - Peptic ulcer perforate
        
        น้ำย่อยในกระเพาะมีฤทธิ์เป็นกรด เมื่อกระเพาะทะลุกรดในกระเพาะจหลั่งออกมาในช่องท้อง ทำให้เยื่อบุช่องท้องอักเสบ
        
        ผู้ป่วยจะมีอาการปวดท้องอย่างมาก
        
        สาเหตุ
        
        การติดเชื้อ Helicobacter pylori
        
        การใช้ยาแก้ปวดกลุ่ม NSAID
- - - - ยังไม่ทราบว่าอะไรเป็นสาเหตุ
      - บางรายพบว่า เกิดหลังการติดเชื้อของลำไส้หรือจากความผิดปกติในผนังของลำไส้เล็ก
- - - - มักพบในเพศชาย
      - พยาธิสภาพพบที่ rectum และ sigmoid colon
      - colon ส่วนที่อยู่เหนือกว่ามีผนังหนาและพองออก
      - ไม่มี ganglion cell ใน colon จึงไม่มี peristalsis ทำให้ content ผ่านไม่ได้
    - - เกิดจากเนื้อเยื่อที่แยกระหว่าง rectum กับ anus ที่ควรหายไปตั้งแต่อายุครรภ์ 8 สัปดาห์ ยังคงอยู่
      - เกิดภาวะลำไส้อึดตัน
    - - mucosa มีลักษณะคล้ายถุงยื่นเป็นติ่งออกไปจาก muscle layer ของผนังcolon
      - มักพบในผู้สูงอายุ รับประทานอาหารที่มีกากใยน้อย
    - - ริดสีดวงทวารเกิดจากการโตขึ้นของกลุ่มเส้นเลือด และเนื้อเยื่อบริเวณส่วนปลายของลำไส้ตรงที่เรียกว่า hemorrhoidal tissue
      - hemorrhoidal tissue มีหน้าที่ป้องการกล้ามเนื้อของทวารหนัก รวมทั้งหูรูด ช่วยให้ทวารหนักปิดสนิทในขณะที่อยู่เฉยๆ
      - สาเหตุ
        
        เป็นความผิดปกติของหลอดเลือดบริเวณนั้น
        
        เกิดจากการเพิ่มความดันในหลอดเลือดดำนานๆ
- - - - มีการแตก RBC เพิ่มขึ้น
      - มีความบกพร่องของเซลล์ตับในการจับ bilirubin
      - ลดการ conjugation ของ bilirubin
      - มีการอุดตันของทางเดินน้ำดีทั้งภายในและภายนอกตับ
  - - - นิ่วในทางเดินน้ำดี
        
        Choledocholithiasis นิ่วที่เกิดในทางเดินน้ำดีร่วมกับการอักเสบของท่อน้ำดี
        
        hepatolithiasis นิ่วที่เกิดในทางเดินน้ำดีภายในตับ
        
        Cholecystitis การอักเสบของงถุงน้ำดีจากโรคนิ่วในถุงน้ำดี
        
        แบ่งเป็น 2 ชนิด
        
        นิ่วที่ประกอบด้วยโคเลสเตอรอล
        
        พบบ่อย 80% ลักษณะแข็งเป็นก้อนสีขาว เหลืองหรือเขียว เกิดการมีโคเลสเตอรอลเพิ่มขึ้นในน้ำดี
        
        สาเหตุและกลไกการเกิด
        
        การเปลี่ยนแปลงอัตราส่วนความเข้มข้นในน้ำดี
        
        การไม่เคลื่อนที่ของน้ำดี
        
        นิ่วที่ประกอบด้วยบิลิรูบิน
        
        มีขนาดเล็กกว่า มีสีคล้ำกว่่าอีกชนิด
        
        มักพบในผู้ป่วยโรคตับแข็งหรือผู้ป่วยที่มีความผิดปกติของเลือด
        
        สาเหตุและกลไกการเกิด
        
        เกิดการมี unconjugated bilirubin เพิ่มมากขึ้นในน้ำดี
- - - - Chronic calcifying pancreatitis มักพบในผู้ป่วยโรคพิษสุราเรื้อรัง
      - Chronic obstructive pancreatitis มีความสัมพันธ์กับการตีบของ Oddi sphinctor