Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

พยาธิสรีรวิทยาระบบทางเดินอาหาร - Coggle Diagram

- - - - เกิดได้ตั้งแต่ทารกอยู่ในครรภ์มารดา ช่วงเดือนที่ 2-3 ของการตั้งครรภ์
      - ปากแหว่ง
        
        เกิดที่ด้านบนของริมฝีปากในลักษณะช่องว่างเล็กๆ หรือเว้าเล็กน้อย เรียกว่าปากแหว่งไม่สมบูรณ์ หรือปากแหว่งส่วนบน
        
        ถ้ารอยแยกนี้ต่อเนื่องไปถึงจมูกเรียกว่า ปากแหว่างสมบูรณ์ อาจเกิดข้างเดียวหรือสองข้างก็ได้
        
        สาเหตุจากการเชื่อมของขากรรไกรบนและส่วนยื่นจมูกด้านใกล้กลาง เพื่อเป็นเพดานปากปฐมภูมิ ไม่สมบูรณ์
      - เพดานโหว่
        
        ภาวะที่แผ่นกระดูกของกระโหลกศีรษะที่ประกอบเป็นเพดานแข็ง 2 แผ่นไม่เชื่อมกัน
        
        ผู้ป่วยส่วนมากมักมีปากแหว่งร่วมด้วย
        
        ผู้ป่วยเพดานโหว่มักมีลิ้นไก่แฉก
        
        สาเหตุจากความบกพร่องของการเชื่อมของส่วนยื่นเพดานปากด้านข้าง, ผนังกลางจมูก, หรือส่วนยื่นเพดานปากกลาง เพื่อเป็นเพดานปากทุติยภูมิ
        
        แบ่งออกเป็น 2 ชนิด
        
        ชนิดสมบูรณ์ คือมีรอยแยกทั้งเพดานแข็งและเพดานอ่อน บางครั้งอาจมีที่ขากรรไกรด้วย
        
        ชนิดไม่สมบูรณ์ คือมีช่องอยู่ที่เพดานปาก มักเป็นเพดานอ่อน
  - - - เศษอาหารหมักหมม หรือหินปูนพอกอยู่ที่ฟัน ทำให้ Bacteria เจริญได้ดี จึงเกิดการอักเสบ
    - - เป็นการอักเสบของเนื้อเยื่อที่อยู่รอบฟัน มักเกิดที่เหงือกก่อนแล้วลุกลามทำลาย tissue
      - ถ้าอักเสบเรื้อรัง อาจทำให้เหงือกร่น
      - เป็นสาเหตุสำคัญของการสูญเสียฟันในคนอายุ 35 ปีขึ้นไป
    - - รอยโรคที่มีการทำลายสาร enamel และ dentine
      - โรคแทรกซ้อนที่สำคัญ คือ Osteomyelitis และ Cellulitis
    - - เกิดจาก herpes simplex virus
      - ระยะแรกเป็น vesicle ขนาดเล็ก ที่ mucocutaneous junction ของริมฝีปาก
      - ต่อมาแตกเป็นแผล และอาจมี secondary infection
      - ถ้าร่างกายมีความต้านทานลดลง จะเกิดรอยโรคซ้ำบริเวณเดิม
    - - เป็นแผลที่เกิดซ้ำในช่องปาก
      - มักเป็นแผลตื้น แผลเดียวหรือหลายแผลพร้อมกัน
      - คลุมด้วย exudate สีเทาและรอบๆเป็นสีแดง มักหายภายใน 1 สัปดาห์
    - - เกิดจากเชิ้อรา Candida albicans
      - พบในเด็กเล็ก / ผู้ที่มีภูมิต้านทานต่ำ / ได้รับยาปฎิชีวนะ
      - บริเวณอักเสบจะคลุมด้วย fibro-suppurative exudate ที่มีเชื้อราปนอยู่
    - - Acute tonsillitis
        
        เกิดจากเชื้อ Streptococcus Staphylococcus
        
        พบ tonsil บวมโต มี exudate สีขาวคลุมอยู่ที่ผิว
        
        ภาวะแทรกซ้อนที่สำคัญคือ Peritonsillar abscess
      - Chronic hypertrophic tonsillitis
        
        เกิดจากการอักเสบของ tonsil เป็นๆหายๆ
        
        พบ tonsil มีขนาดใหญ่กว่า 2 ชม. เนื่องจากมี lymphoid hyperplasia
- - - - เป็นภาวะที่ไม่มีส่วนใดส่วนหนึ่งของหลอดอาหาร
    - - เป็นภาวะที่บางส่วนของหลอดอาหารตีบ
- - - - Acute gastritis
        
        สาเหตุ ระคายเคืองจากอาหาร ยา แอลกอฮอล์ การติดเชื้อ
        
        พยาธิสภาพเริ่มจากอาการเลือดคั่งและบวมของเยื่อบุกระเพาะอาหาร
        
        อาจพบรอยโรคเรียก acute hemorrhagic erosive gastritis
      - Chronic gastritis
        
        สาเหตุ การท้นกลับน้ำดี,การระคายเคืองเรื้อรัง การดื่มเหล้า ยา ASA การติดเชื้อ Helicobacter pylori
        
        รอยโรค เป็นรอยแผลเป็น ลุกลามเลือดออกแผลในกระเพาะอาหาร
  - - - Acute ulcer
        
        มีลักษณะเป็นแผลตื้นไม่ลึกถึงชั้นกล้ามเนื้อกระเพาะอาหาร
        
        มักพบเป็นแผลหลายจุด เกิดขึ้นเป็นครั้งคราวและหายเองประาณ 6 สัปดาห์
        
        มักพบมากในผู้ป่วยหลังการผ่าตัดหรือมีโรคติดเชื้อรุนแรง
      - Chronic peptic ulcer
        
        มีลักษณะเป็นแผลลึกถึงขึ้นชั้นกล้ามเนื้อกระเพาะอาหาร
        
        แผลมีลักษณะเรื้อรัง ขอบนูนบวมเมื่อแผลหายจะเกิดรอยแผลเป็น
        
        แบ่งเป็น 2 ชนิด
        
        แผลที่กระเพาะอาหาร (Gastric ulcer)
        
        แผลในลำไส้เล็กส่วนต้น (Duodenal ulcer)
- - - - เป็นภาวะที่ไม่มีส่วนใดส่วนหนึ่งของลำไส้เล็ก
    - - เป็นภาวะที่บางส่วนของลำไส้เล็กตีบ
- - - - มักพบในเพศชาย
      - พยาธิสภาพพบที่ rectum และ sigmoid colon
      - ไม่มี ganglion cell ใน colon จึงไม่มี peristalsis ทำให้ content ผ่านไม่ได้
      - Colon ส่วนที่อยู่เหนือกว่ามีผนังหนาและพองออก
    - - เกิดจากเนื้อเยื่อที่แยกระหว่าง rectum กับ Anus ที่ควรหายไปตั้งแต่ทารกในครรภ์อายุ 8 สัปดาห์ ยังคงอยู่
      - เกิดภาวะลำไส้อุดตันได้
- - - - Varices (เส้นเลือดขอด)
      - Splenomegaly (อาการม้ามโต)
      - Ascites (อาการท้องมาน)
      - hepatic encephalopathy (โรคสมองจากโรคตับ)
  - - - Choledocholithiasis นิ่วที่เกิดในทางเดินน้ำดีร่วม เกิดจากการอักเสบของท่อน้ำดี
      - hepatolithiasis นิ่วที่เกิดในทางเดินน้ำดีภายในตับ มีแคลเซียมเป็นส่วนประกอบหลัก มีสีน้ำตาล เรียก Brown pigment stones
      - cholecystitis การอักเสบของถุงน้ำดีจากโรคนิ่วในถุงน้ำดี
      - แบ่งออกเป็น 2 ชนิด
        
        1.Cholesterol stones พบบ่อยประมาณ 80% มีลักษณะแข็งเป็นก้อนสีขาว เหลือง หรือเขียว เกิดจากการมี cholesterol เพิ่มขึ้นในน้ำดี หรือการบีบตัวของกล้ามเนื้อในถุงน้ำดีมีสมรรถภาพไม่เพียงพอ จึงไม่สามารถบีบสารออกได้หมด
        
        2.Pigment or bilirubin stonnes มีขนาดเล็กกว่าและมีสีคล้ำกว่าชนิดที่เกิดจากคอเลสเตอรอล มักพบในผู้ป่วนโรคตับแข็งหรือผู้ป่วยที่มีความผิดปกติของเลือด
- - - - Chronic obstructive pancreatitis มีความสัมพันธ์กับการตีบของ Oddi sphinctor
      - 1.Chronic calcifying pancreatitis มักพบในผู้ป่วยพิษสุราเรื้อรัง