Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

โรคของระบบทางเดินอาหาร, นางสาวศศิวิมล วุฒิเขตร์ ห้อง 1A เลขที่ 70 …

- - - - เกิดได้ตั้งแต่ทารกในครรภ์ช่วง 2-3เดือนของครรภ์
      - ปากแหว่ง
        
        เกิดที่ด้านบนริมฝีปาก
        
        ลักษณะช่องว่างเล็ก เว้าเล็กน้อย อาจเกิดสองข้างได้
        เรียกปากแหว่งไม่สมบูรณ์หรือบางส่วน
        
        สาเหตุจากกรรไกรด้านบนและเยื่อจมูกด้านใกล้กลางเป็นเพดานปากปฐมภูมิ ไม่สมบูรณ์
      - เพดานโหว่
        
        ผู้ป่วยส่วนมากมีปากแหว่งร่วมด้วย
        
        ผู้ป่วยเพดานโหว่มีลิ้นไก่แฉก
        
        สาเหตุเกิดจาก ภาวะที่แผ่นกระดูกกะโหลกศรีษะประกอบ
        เป็นเพดานแข็ง 2 แผ่นไม่เชื่อมกัน
        
        แบ่งเป็น
        
        ชนิดสมบูรณ์ คือมีรอยเพดานแข็ง
        และอ่อน บางครั้งอาจมีขากรรไกรด้วย
        
        ชนิดไม่สมบูรณ์ คือมีช่องอยู่ที่เพดานปาก
        มักเป็นที่เพดานอ่อน
  - - - เนื้อฟัน(dentine)
        ส่วนที่แข็งพอๆกับกระดูก
        สร้างสลายตลอดเวลา มีเซลล์จำนวนมาก
      - โพรงประสาทฟัน(pulp)
        ที่อยู่เส้นเลือดที่มาเลี้ยงฟันและนำของเสียออก
        จากฟันมีเส้นประสาทรับความรู้สึก
      - เคลือบฟัน (enamal)
        ส่วนที่เเข็งแรงที่สุดของฟัน ประกอบด้วยแคลเซียม ฟอสเฟต
      - เคลือบรากฟัน(cementum)
        เป็นเนื้อเยื่อปริทันต์อยู่ในรากฟัน
      - เหงือก(gingiva)
        เนื้อเยื่อที่หุ้มตัวฟัน กระดูกขากรรไกรไว้
    - - เกิดจากเศษอาหารหมักหมม หินปูน
        ทำให้ Bacteria เจริยได้ดีจนเหงือกอักเสบ
    - - อักเสบเนื้อเยื่อที่อยู่รอบฟัน เกิดที่เหงือก
        ก่อนแล้วลุกลามทลาย tissue
      - อักเสบเรื้อรัง ทำให้เหงือกร่น (Gingival recession)
      - เป็นเหตุทำให้สูญเสียฟัน
        ในคนอายุ 35 ปีขึ้นไป
    - - รอยโรคที่มีการทำลายสาร enamal, dentine
        และโรคแทรกซ้อนคือ Osteomyelitis,Cellulitis
    - - เกิดจาก herpes simplex virus
      - ระยะแรกเป็น vesicle ขนาดเล็ก
        ที่ mucocutaneous junction
        ของริมฝีปาก ต่อมาเป็นแผล
    - - เป็นแผลที่เกิดซ้ำในช่องปาก
        มักหายภายใน 1 สัปดาห์
      - เป็นแผลตื้น คลุมด้วย exudate
        สีเทาและรอบ ๆ เป็นสีแดง
    - - เกิดจากเชื้อ Candida albicans
        อักเสบจะคลุมด้วย fibro-suppurative
        exudate ที่เชื้อราปนอยู่
      - พบในเด็กเล็ก ผู้ที่ภูมิต้านทานต่ำ รับยาปฏิชีวนะ
    - - เกิดจากเชื้อ StreptococcusStaphylococcus
        ภาวะแทรกซ้อน Periyonsillar abscess
      - พบที่ tonsil บวมโตมีสารสีขาวคลุมผิว
      - Chronic hypertrophic tonsillitis
        เกิดจากอักเสบของ tonsil เป็น ๆ หาย ๆ tonsil มีขนาดใหญ่กว่า 2 ซม.
        เพราะมี lymphoid hyperplasia
    - - เกิดจากติดเชื้อกลุ่ม Paramyxovirus
        อักเสบแบบ acute intertitial inflammation
      - ติดโดยทางน้ำลายเสมหะ
        มักพบในเด็กอายุ 5-10ปี
      - ผู้ชายมีอัณฑะอักเสบ (Orchitis)
        ผู้หญิงมีรังไข่อักเสบ (Oophoritis)
        เยื่อบุสมองและสมองอักเสบร่วมด้วย
- - - - อักเสบของ gastric mucosa จากสาร
        ระคายเคือง บกพร่องกลไกป้องกัน
      - ชนิด
        
        Acute gastritis
        
        สาเหตุระคายเคืองจากยา แอลกอฮอล์ ติดเชื้อ
        
        พยาธิสภาพเริ่มจากเลือดคั่ง บวม
        อาจพบรอยโรคเรียก acute hemorrhagic erosive gastritis
        
        Chronic gastritis
        
        สาเหตุการท้นกลับน้ำดี ระคายเคืองเรื้อรัง ดื่มเหล้า ยาASA ติดเชื้อ Helicobacter pylori
        
        รอยแผลเป็น เลือดออก
      - Peptic ulcer
        
        เกิดจากเสียสมดุลปริมาณกรด
        ในกระเพาะอาหารกับความต้านกรด
        
        ภาวะเยื่อบุกระเพาะอาหาร
        ถูกทำลาย พบได้ทุกเพศ ทุกอายุ
        
        Acute ulcer
        (โรคกระเพาะอาหาร
        อักเสบเฉียบพลัน)
        
        แผลตื้นไม้ลึก มักพบหลายจุดและ
        หายเองประมาณ 6 สัปดาห์
        พบในผู้ป่วยหลังการผ่าตัด
        หรือมีโรคติดเชื้อรุนแรง
        
        Chronic peptic ulcer
        (โรคกระเพาะอาหารเรื้อรัง)
        
        แผลลึกถึงชั้นกล้ามเนื้อกระเพาะอาหาร
        
        แผลมีลักษณะเรื้อรัง ขอบแผลบวมนูน
        
        แผลหายเกิดรอยแผล 2 ชนิด
        
        แผลที่กระเพาะอาหาร
        (Gastric ulcer)
        
        แผลที่พบได้ทุกส่วนของกระเพาะ
        
        พบมากในคนอายุ 40 ปีขึ้นไป ทั้งชาย หญิง
        
        จากป้องกันกรดและเปปซินลดลงเกิดแผลได้ง่าย
        
        แผลที่ลำไส้เล็กส่วนต้น
        (Duodenal ulcer)
        
        พบทุกวัย โดยเฉพาะคนภาวะเครียดสูง
        อารมณ์แปรปรวน กังวล ดื่มสุรา สูบบุหรี่
        
        เกิดที่ลำไส้ส่วนต้น จากการหลั่งกรดมากขึ้น
        
        สาเหตุ
        
        ติดเชื้อ Helicobacter pylori แบคทีเรียแกรมลบ
        ติดโยกินอาหาร ดื่มน้ำที่ปนเปื้อนเชื้อ
        
        การใช้ยาต้านอักเสบที่ไม่ใช่สเตรอยด์ ได้แก่ แอสไพริน กลุ่มยาแก้ปวดข้อ ภาวะแทรกซ้อน เลือดออก แผลทะลุ
        
        ปัจจัยอื่น ๆ เช่น สูบบุหรี่ ความเครียด แอลลกอฮอล์
      - Peptic ulcer perforate
        
        น้ำย่อยกระเพาะมีฤทธิ์เป็นกรด เมื่อทะลุ
        ในช่องท้องทำให้เยื่อบุช่องท้อง peritoneum
        อักเสบเรียกช่องท้องอักเสบ peritontitis
        
        อาการปวดท้องอย่างมาก หากไม่รักษา
        จะเกิดโรคแทรกซ้อน ผู้ป่วยเสียชีวิต
        
        สาเหตุ
        
        การใช้ยาแก้ปวดกลุ่ม NSAID
        
        การติดเชื้อ Helicobacter pylori
- - - - mucosa คล้ายถุงยื่นเป็นติ่ง
        ออกไป muscle layer ผนัง colon
      - พบในผู้สูงอายุ รับประทานอาหาร
        ที่มีกากใยน้อย ไม่ออกกำลังกาย
      - ทำให้เกิดการหนาตัวของกล้ามเนือรอบ ๆ ติ่ง
        เพิ่มแรดัน ติ่งแตก abscess,peritonitis
  - - - ความผิดปกติของหลอดเลือดบริเวรนั้น
      - จากเพิ่มความดันในหลอดเลือดดำนาน ๆ เบ่ง
        อุจจาระบ่อย ท้องผูก ยกของหนัก ตั้งครรภ์
        ทำให้เลือดไหลไม่สนุก
- - - - การอุดตันที่เกิดในเส้นเลือดพอร์ตัล
        (Prehepatic block)
      - การอุดตันที่เกิดในตับส่วน sinusoids
        (Intrahepatic sinusoidal block
      - การอุดตันที่เกิดในเส้นเลือดดำเฮปพาติก
        (Posthepatic block)
      - Portal hypertention
        ระยะทำให้เกิดปัญหา
    - - การอักเสบของตับจากติดเชื้อ virus , reaction ,ยา, สารเคมี
      - Drug induce hepatitis ได้แก่ Paracetamol
      - Viral hepatitis
      - Alcohol hepatitis
    - - ระดับ bilirubin ในเลือดสูงกว่าปกติสองเท่า
      - สาเหตุ การแตก RBC เพิ่มขึ้น
      - อาการ ผิวหนัง ตา เหลือง
      - ความบกพร่องเซลล์ตับในการจับตัว bilirubin
      - ลดการ conjugation ของ bilirubin
    - - ภาวะ albumin ต่ำ
      - การหลั่ง ADH สูง Aldosterone สูง
      - ภาวะท้องมาน สะสมของเหลวในช่องท้อง จากโรคตับเรื้อรัง มะเร็ง หัวใจขวาล้มเหลว ตับอ่อนอักเสบ
    - - ความผิดปกติของตับจากการอักเสบมี fibrosis มี nodular regeneration ทำให้ผิดปกติทั้งโครงสร้าง หน้าที่ตับ
      - ตับรูปร่างเบี้ยว เป็นก้อน ทำให้เกิดการอุดตันทางเดินน้ำดี เกิดportal hypertention
    - - ตับอ่อนอักเสบเฉียบพลัน
        (Acute pancreatitis)
        
        เกิดท่อในตับอ่อนได้รับบาดเจ็บ มีการแตก
        น้ำย่อยจากตับอ่อนจะย่อยเนื้อเยื่อตนเอง
        
        การอุดตันทางเดินน้ำดี ทำให้น้ำดีไหลเข้าตับอ่อน
        
        แอลกฮอล์ ทำให้ตับอ่อนหลั่งน้ำย่อยมากขึ้น
        ทำให้ Oddi sphinctor
      - ตับอ่อนอักเสบเรื้อรัง
        (Chronic pancreatitis)
        
        แบ่งเป็น 2 ชนิด
        
        Chonic calcifying pancreatits
        พบในผู้ป่วยโรคพิษสุราเรื้อรัง
        
        Chronic obstructive
        การตีบของ Oddi sphintor
        
        จากการดื่มเหล้า สูบบุหรี่ รับประทานอาหารมัน แคลเซียมในเลือดสูง
    - - โรคระบบทางเดินน้ำดีที่พบบ่อยได้แก่
        การอุดตัน อักเสบ
      - นิ่วทางเดินถุงน้ำดี (Gallstones)
        นิ่วที่เกิดขึ้น ในทางเดินน้ำดี พบถุงน้ำดี
        ท่อน้ำดีเรียก cholelithiasis ได้แก่
        
        Choledocholithiasis
        นิ่วเกิดในทางเดินน้ำดีร่วมเกิดการอักเสบท่อน้ำดี(Cholangitis)
        
        Hepatolithiasis นิ่วทางเดินน้ำดีจากตับ
        มีแคลเซียมประกอบ
      - Cholecystitis
        
        การอักเสบของถุงน้ำดีจากโรคนิ่วในถุงน้ำดี
        
        ก้อนนิ่วอุดตันท่อน้ำดีส่งผลให้น้ำดี
        ไหลจากถุงน้ำดีเข้าสู่ลำไส้ไม่ได้
        
        ความดันในถุงน้ำดีสูงขึ้น ไปกดเบียดหลอดเลือดต่าง ๆ
        ที่หล่อเลี้ยงถุงน้ำดี
        
        ถุงน้ำดีขาดเลือด เนื้อเยื่อถุงน้ำดีจึงเกิดการบาดเจ็บเกิดอักเสบขึ้น
        
        นิ่วทางเดินแบ่งเป็น 2 ชนิด
        
        นิ่วที่ประกอบด้วยโคเลสเตอรอล (Cholestrol stones)
        พบบ่อยประมาณ 80% นิ่วในน้ำดีทั้งหมด แข็งเป็นก้อน
        สีขาว เหลือง เขียว จากการมี Cholesterol เพิ่มขึ้นในน้ำดี
        บีบตัวกล้ามเนื้อสรรถภาพไม่เพียงพอไม่สามารถบีบสารออกได้หมด
        สาเหตุ จากกการเปลี่ยนแปลงอัตราส่วนความเข้มข้นในน้ำดี
        การไม่เคลื่อนที่ของน้ำดี
        
        นิ่วที่ประกอบด้วยบิลิรูบิน (Pigment or bilirubinstones)
        มีขนาดเล็กกว่า สีคล้ำกว่าชนิดที่เกิดจากคอเลสเตอรอล
        พบในผู้ป่วยโรคตับแข็ง ผู้ป่วยที่มีความสามารถผิดปกติเลือด
        เช่นโลหิตจางธารัสซีเมีย โรคโลหิตจางจากขาดเอนไซม์ G6PD
        สาเหตุจากมี unconjugated bilirubin เพิ่ม จากทำลายเม็ดเลือดแดงมากผิดปกติ