Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
พยาธิสภาพระบบทางเดินอาหาร, นางสาววรัญชลี กระจ่างจิตร เลขที่ 61 ห้อง 1B…
พยาธิสภาพระบบทางเดินอาหาร
โครงสร้างของทางเดินอาหาร
ส่วนที่เป็นทางเดินอาหาร
ต่อมที่เกี่ยวกับการทำงานของ GIT
ต่อมน้ำลาย
ตับอ่อน/ตับ
โรคของช่องปาก
ความพิการแต่กำเนิด
โรคปากแหว่งเพดานโหว่
เกิดได้ตั้งแต่ทารกอยู่ในครรภ์มาดา
ปากแหว่ง
รอยแยกถึงจมูกเรียกปากแหว่งสมบูรณ์
เกิดที่ด้านบนของริมฝีปากเป็นช่องหว่างเล็กๆหรือเว้าเล็กน้อยเรียนปากแหว่งไม่สบบูรณ์
เกิดจากการเชื่อมของขากรรไกรบนและส่วนจมูกด้านใกล้กลาง เพื่อเป็นเพดานปากไม่สมบูรณ์
เพดานโหว่
แผ่นกระดูกของกระโหลกเชื่อมศรีษะทั้ง 2 แผ่นไม่เชื่อมกัน
มีกมีปากแหว่งร่วมด้วย
มักมีลิ้นไก่สองแฉก
แบ่งได้ 2 ชนิด
ชนิดสมบูรณ์ จะมีรอยแยกทั้งเพดานแข็งและเพดานอ่อน
ชนิดไม่สมบูรณ์ คือมีช่องอยู่ที่เพดานปาก มักเป็นเพดานอ่อน
การอักเสบ
ฟัน
dentine
แข็งน้อยกว่าเคลืบฟัน
มีการสร้างและสลายอยู่ตลอด
pulp
เป็นที่อยู่ของเส้นเลือดที่นำอาหารมาเลี้ยง
มีเส้ยประสาทรับความรู้สึกฟัน
enamel
เป็นส่วนที่แข็งที่สุดของฟัน
cementum
มีเส้นประสาทๆหวเวียนมาก
gingiva
เนื้อเยื่อหุ้มตัวฟันและกระดูกขากรรไกร
Ginvits
เศษอาหารหมักหมม หรือหินปูน พอกอยู่ฟัน
ทำให้แบคทีเรียเจริญได้ดี
เกิดการอักเสบ
periodonitis
เป็นการอักเสบของเนื้อเยื่อที่อยู่รอบฟัน
สาเหตุสำคัญของการสูญเสียฟันในคนอายุ 35 ปีขึ้นไป
มักเป็นที่เหงือกก่อนแล้วค่อยคุกคามทำลาย tissue
Dental caries
รอยโรคที่มีการทำลาย enamel และ dentine
โรคแทรกซ้อนที่สำคัญ คือ osteomyelitis และ cellulitis
Recurrent herpes labialis
เกิดจาก herpes siple virus
aphthous ulcer
แผลที่เกิดซ้ำในช่งปาก
มักเป็นแผลตื้น แผลเดียวหรือหลายแผลพร้อมกัน
oral candidiasis
เกิดจากเชื้อรา
พบในเด็กที่มีภูมิต้านทานต่ำ
บริเวณอักเสบจะคลุมด้วย fibro-suppurative exudate
tonsillitis
tonsilบวโต มีexudate สีขาว คลุมผิว
chroic hypertrophic tonsil
เกิดจากการอักเสบของทอนซิล เป็นๆหายๆ
พบทอนซิลมีขนาดใหญ่กว่า 2 เซนติเมตร
โรคของต่อมน้ำลาย
mumps
ติดเชื้อไวรัสกลุ่ม paramyxovirus
ผู้ายอาจจะมีอัณฑธอักเสบ
ติดต่อกันท่งน้ำลาย เสมหะ
ผู้หญิงอาจจะมีรังไข่อักเสบ
โรคทางหลอดอาหาร
ความพิการแต่กำเนิด
Esophageal stenosis ภาวะที่ไม่มีส่วนใดส่วนหนึ่งของหลอดอาหาร
Esophageal atreasia เป็นภาวะที่บางส่วนหลอดอาหารตีบ
Achalasia
กลืนอาหารลำบากและสำลักโดยเฉพาะ เวลากลางคืน
หลอดอาหารส่วนบนจะมีผนังบางและโป่งออก
myenteric ganglion cell ในหลอดอาหารลดลง
Esophageal varices
หลอดเลือดดำโป่งพองบริเวณหลอดอาหารส่วนล่าง
เส้นเลือดขยายตัวทำให้ผนังหลอดเลือดบาง ง่ายต่อการฉีกขาดหรือแตก และมีเลือดออก
สาเหตุ
เกิดภาวะเลือดออก คือ cirrhosis
หลอดเลือดดำมีลักษณะคดเคี้ยว ทำให้เกิดแผลได้
stomach
ความพิการแต่กำเนิด
Diaphagmatic hernia พบกระเพาะอาหารที่อยู่ในทรวงอก
Congenital pyloric stenosis
ความผิดปกติ
Gastric ulcer
เป็ฯความผิดปกติของ gastric จากสารระคายเคืองและความบกพร่องงกลไกลป้องกัน
ชนิด
Acute gastritis
เกิดจากการระคายเคืองจากอกาหาร ยา แอลกอฮอล์ กาติดเชื้อ
พย่ธสภาพเริ่มจากอาการคั่วและบวมของเยื่อบุกระเพาะอาหาร
Chronic gastritis
สาเหตุ
การท้นกลับน้ำดี
การระคายเคืองเรื้อรัง
การดื่มเหล้า ยาASA
ติดเชื้อ HELICOBACTER PYLORIC
รอยโรค
เกิดรอยแผลเป็นลุกลามจนมีเลือดออก เป็นแผลในกระเพาะอาหาร
Diverticular disease
Peptic ulcer
ภาวะที่เยื่อบุกระเพาะอาหารถูกทำลาย
เกิดแผลบริเวณเยื่อบุกระเพาะ
ตำแหน่งที่พบ
หลอดอาหารส่วนล่าง
ลำไส้เล็กส่วนต้นที่ติดกับกระเพาะอาหาร
กระเพาะอาหาร
เกิดจากการเสียสมดุลระหว่างปริมาณกรดที่หลั่งในกระเพาะอาหารกับความต้นทานต่อกรด
โรคกระเพาะอาหารแบบเฉียบพลัน
มักพบแผลหลายจุด
แผลตื้นไม่ลึถึงชั้นกล้ามเนื้อกระเพาะอาหาร
มักพบในผู้ป่วยหลังผ่าตัดหรือติดเชื้อรุนแรง
โรคกระเพาะอาหารแบบเรื้อรัง
เป็นแผลลึกถึงชั้นกล้ามเนื้อกระเพาะอาหาร
แผลมีลักษณะเรื้อรัง ขอบแผลบวมนูน
แผลหายจะเกิดรอยแผลเป็น
แผลที่กระเพาะอาหาร
พบได้ในทุกส่วนของกระเพาะอาหาร
มักเกิดจากความสามารถในการป้องกันกรดและเปปซินของกระเพาะอาหารลดลง
แผลในลำไส้เล็กส่วนต้น
เกิดในลำไส้เล็กส่วนต้น
เกิดจาการหลั่งกรดที่มากเกินไป
สาเหตุ
การติดเชื้อ Helicobacter pylori
ติดโดยการกินหารหรือน้ำดื่มทีปนเปื้อนเชื้อจากอุจจาระของผู้ติดเชื้อ
การใช้ยาต้านอักเสบที่ไม่ใช่สเตอรอยด์
ปันจจัยเสี่ยงอื่นๆ
Peptic ulcer perforate
น้ำย่อยในกระเพสะมีฤทธิ์เป็นกรด
ผู้ป่วยมีอาการปวดท้องอย่างมาก
สาเหตุ
ติดเชื้อ Helicobacter pyloric
ใช้ยาแก้ปวดกลุ่ม NSAID
โรคของลำไส้เล็ก
ความพิการแต่กำเนิด
Congenital atreasia
Congenital stenosos
intussusception
ภาวะที่ลำไส้เล็กส่วนต้นถูกกลืนโดยลำไส้เล็กส่วนปลาย
ส่วนกลืนเรียก intussuscipien
ส่วนที่ถูกกลืนเรียก intussuscrptum
สาเหตุ
ยังไม่ทราบว่าอะไรเป็นสาเหตุ
บางหลายพบว่าเกิดจากการติดเชื้อขงลำไส้หรือ จากความผิดปกติในผนังลำไส้
intestinal adhesion
การติดกันของลำไส้
content ผ่านไม่สะดวก เป็นมากทำให้ลำไส้อุดตันได้
ลำไส้ติดกับอวัยวะอื่น
intedtinal obstruction
สิ่งต่างๆในลำไส้ไม่สามารถเคลื่อนผ่านลำไส้ได้ตามปกติ
อาจเกิดจากลำไส้ไม่บีบตัวขับเคลื่อนสิ่งต่างๆในลำไส้ตามปกติ
โรคของลำไส้ใหญ่
ความพิการแต่กำเนิด
Imperforate anus
เกิดจากเนื้อเยื่อที่อยกระหว่าง rectum กับ anus
ภาวะลำไส้อุดตัด
Hirschsprung's disease or congenutal megacolon
มักพบในเพศชาย
พยาธิสภาพพบที่ rectom และ sigmoid colon
ไม่พบ ganglion cell ใน colon
Diverticular disease
การที่ mucosa มีลักษณะคล้ายถุงยื่นเป็นติ่งออกจาก Muscle layer
มักพบในผู้สูงอายุ
Hemorrhoid
ริดสีดวงทวาร เกิดจากการโตขึ้นของกลุ่มเส้นเลือด
hemorrhoidal tissue
ป้องกันกล้ามเนื้อของทวารหนัก รวมทั้งหูรูด
ช่วยให้ทวารหนักปิดได้สนิท
สาเหตุ
เป็นความผิดปกติของหลอดเลือดบริเวณนั้น
เกิดจากการที่เพิ่มความดันของหลอดเลือดดำนานๆ
ตับ
หน้าที่
สร้างและหลั่งน้ำดี
มีการสลายและขับออกของฮอร์โมน
ควบคุมการสร้างและสลายคาร์โบไฮเดรต
ควบคุมการสร้างและสลายโปรตีน
ควบคุมการสร้างและสลายไขมัน
ความคุมการสร้างและสลายวิตามิน
ขับสารพิษและยาออกจากร่างกาย
ความผิดปกติ
Jaundice
ระดับ bilrubin ในเลือดสูงกว่าปกติสองเท่า
อาการผิวหนัง ตา sclera เหลือง
สาเหตุ
หารแตกของ RBC เพิ่ม
มีความพร่องของเซลล์ตับในการจับ lbiirubin
มีการอุดตันของทางเดินน้ำดีทั้งภายในและภายนอก
Ascites
ภาวะท้องมานเป็นการสะสมของเหลวในช่องท้อง
ภาวะ albumin ต่ำ
การหลั่ง ADH สูง Aldosterone สูง
Portal hypertention
การอุดตันที่เกิดในเส้นเลือดพอร์ตัล
การอุดตันที่เกิดขึ้นในตับส่วน sinusoids
กานอุดตันที่เกิดขึ้นในเส้นเลือดดำเฮปพาติก
เกิดในระยะยาวทำให้เกิด
Varices
splenomegaly
ascites
hepatic encephalopathy
Hepatitis
เป็นการอักเสบของตับเกิดจากการติดเชื้อ virus หรือ reaction จากยาและสารเคมี
มีการทำลาย parenchymal cell และมี transaminases ปล่อยเข้ากระแสเลือด
Cirrhosis
เป็นความผิดปกติของตับที่เกิดจากการอักเสบ
มี fibrosis และมี nodular reeneration ทำให้มีความผิดแกทั้งโครงสร้างและหน้าที่ของตีบ
ตับมีรูปร่างบิดเบี้ยว คลำพบก้อน
Disorders of the gall bladder
โรคในระบบทางเดินน้ำดีที่พบบ่อย ได้แก่ การอุดตันและการอักเสบ
นิ่วในทางเดินน้ำดี
นิ่วที่เกิดขึ้นและที่อยู่ในทางเดินน้ำดี อาจพบในถุงน้ำดีหรือท่อน้ำดี
Cholelithasis
Choledocholithiasis
นิ่วที่เกิดในทางเดินน้ำดีร่วม เกิดจากการอักเสบขอท่อน้ำดี
hepaotolithiasis
นิ่วที่เกิดในทางท่อน้ำดีภายในตับ
Cholecystitis
การอักเสบของถุงน้ำดีจากโรคนิ่วในถุงน้ำดี
ก้อนนิ่วไปอุดตันท่อน้ำดี ทำให้น้ำดีไหลออกจากถุงน้ำดีเข้าสู่ลำไส้ไม่ได้
ความดันในถุงน้ำดีสูงขึ้น
ถุงน้ำดีขาด เนื้อเยือถุงน้ำดีเกิดการบาดเจ็บ เกิดการอักเสบ
แบ่งได้ 2 ชนิด
Cholesterol stones
พบบ่อยประมาณ 80%
มีลักษณะแข็งเป็นก้อนสีขาว เหลือง หรือเขียว
เกิดจากการมี cholesterol เพิ่มขึ้นในน้ำดี หรือการบีบตัวของกล้ามเนื้อในถุงน้ำดีมีสมรรถภาพไม่เพียงพอ จึงไม่สามารถบีบออกได้
สาเหตุ
การเปลี่ยนแปลงอัตราส่วนความเข้มข้นในน้ำดี
การไม่เคลื่อนที่ของน้ำดี
Pigment or bilirubin stones
มีขนาดเล็กกว่า
มักพบในผู้ป่วยโรคตับแข็งหรือผู้ป่วยที่มีความผิดปกติของเหลือด
มีสีคล้ำกว่าชนิดที่เกิดจากคอเลสเตอรอล
สาเหตุ
มี unconjugated bilirubin เพิ่มมากขึ้นใน้ำดี เนื่องจากมีการทำลายเม็ดเลือดแดงมากผิดปกติ
มีการอักเสบถุงน้ำดีและท่อน้ำดีเรื้อรัง
ความผิดปกติในหน้าที่ตับอ่อน
ตับอ่อนอักเสบเฉียบพลัน
เกิดจากท่อในตับอ่อนได้รับบาดเจ็บหรือมีการแตก
การอุดตันทางเดินน้ำดีทำให้น้ำดีไหลเข้าสู่ตับอ่อน
แอลลกอฮอล์ทำให้ตับอ่อนหลั่งน้ำย่อยมากขึ้นแะทำให้ Oddi sphinctor หดเกร็ง
ตับอ่อนอักเสบเรื้อรัง
มักมีความสัมพันธ์กับการดื่มเหล้า สูบบุหรี่ รับประทานอาหารมัน
ภาวะแคลเซียมในเลือดสูงการอุดตันท่อในตับอ่อนเป็นเวลานาน
มีลักษณะความผิดปกติของโครงสร้างและหน้าที่อย่างต่อเนื่อง
Chronic calcifying pacreatitis มักพบในผู็ป่วยโรคพิษสุราเรื้อรัง
Chronic obstructive pancreatitis มีความสัมพันธ์กับการตีบของ Oddi spintor
นางสาววรัญชลี กระจ่างจิตร เลขที่ 61 ห้อง 1B รหัส 623601151