Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

พยาธิสรีรวิทยาระบบทางเดินอาหาร, 1592328481273 - Coggle Diagram

- - - - Acute gastritis
        
        สาเหตุ ระคายเคืองจาก อาหาร ยา แอลกอฮอล์ การติดเชื้อ
        
        พยาธิสภาพเริ่มจากอาการเลือดคั่งและบวมของเยื่อบุกระเพาะอาหาร
        
        อาจพบรอยโรคเรียก acute hemorrhagic erosive gastritis
      - Chronic gastritis
        
        สาเหตุ
        การท้นกลับน้าดี,การระคายเคืองเรื้อรัง การดื่มเหล้า ยาASA การติดเชื้อ Helicobacter pylori
        
        รอยโรค
        รอยแผลเป็น→ลุกลามเลือดออก แผลในกระเพาะอาหาร
  - - - Acute ulcer
        โรคกระเพาะอาหารแบบเฉียบพลัน
        
        เป็นแผลลึกถึงชั้นกล้ามเนื้อกระเพาะอาหาร
        
        แผลมีลักษณะเรื้อรัง ขอบแผลนูนบวมเมื่อแผลหายจะเกิดรอยแผลเป็น แบ่งเป็น 2ชนิด
        
        Duodenal ulcer แผลในลำไส้เล็กส่วนต้น
        -แผลเกิดบริเวณลาไส้เล็กส่วนต้น
        -สาเหตุจากการหลั่งกรดที่มากขึ้น
        -พบในทุกวัย โดยเฉพาะคนที่มีภาวะความเครียดสูง อารมณ์แปรปรวน มีความวิตกกังวลมาก ดื่มสุรา และสูบบุหรี่
        
        Gastric ulcer แผลที่กระเพาะอาหาร
        -เป็นแผลที่พบได้ในทุกส่วนของกระเพาะอาหาร ทั้งส่วนกระเพาะอาหาร ฟันดัส ไพโรริก และแอนทรัม
        -พบมากในอายุ 40ปี ขึ้นไปทั้งหญิง และชายพบในอัตราที่เท่ากัน
        -สาเหตุเกิดจากความสามารถในการป้องกันกรดและเปปซินของกระเพาะอาหารลดลงทำให้เกิดแผลได้ง่าย
        
        Peptic ulcer perforate
        -สาเหตุ การติดเชื้อ Helicobacter pylori, การใช้ยาแก้ปวดกลุ่ม NSAID
        -น้ำย่อยในกระเพาะอาหารมีฤทธิ์เป็นกรดเมื่อกระเพาะทะลุกรดในกระเพาะจะหลั่งออกมาในช่องท้อง ทำให้เยื่อบุช่องท้อง peritoneum อักเสบเรียก - "ช่องท้องอักเสบ peritonitis"
        -pt. มีอาการปวดท้องอย่างมาก หากไม่ได้รับการรักษาอย่างเหมาะสมอาจจะทำให้เกิดโรคแทรกซ้อน และทำให้เสียชีวิตได้
      - Chronic peptic ulcer
        โรคกระเพาะอาหารแบบเรื้อรัง
- - - - เกิดได้ตั้งแต่ทารกอยู่ในครรภ์มารดา ในช่วงเดือนที่ 2 , 3 ทำให้เกิดความผิดพลาดในการสร้างอวัยวะ ได้แก่ ปาก เพดานปาก
        
        ปากแหว่ง
        
        สาเหตุจากการเชื่อมของขากรรไกรบนและส่วนยื่นจมูกด้านใกล้กลาง เพื่อเป็นเพดานปากปฐมภูมิ ไม่สมบูรณ์
        
        เกิดที่ด้านบนริมฝีปากในเป็นช่องว่างเล็กๆ หรือเว้าเล็กน้อยเรียกว่า "ปากแหว่งไม่สมบูรณ์" หรือ"ปากแหว่งบางส่วน"
        
        ถ้ารอยแยกนี้ต่อเนื่องไปถึงจมูกเรียกว่า "ปากแหว่งสมบูรณ์" เกิดข้างเดียวหรือสองข้างก็ได้
        
        เพดานโหว่
        
        สาเหตุ>>ความบกพร่องของการเชื่อมของส่วนยื่นเพดานปากด้านข้าง (lateral palatine processes) ,
        ผนังกลางจมูก (nasal septum) ,
        และ/หรือส่วนยื่นเพดานปากกลาง (medianpalatine processes)
        เพื่อเป็นเพดานปากทุติยภูมิ
        
        ภาวะที่แผ่นกระดูกกะโหลกศีรษะที่ประกอบเป็นเพดานแข็ง 2 แผ่นไม่เชื่อมกัน
        
        pt ส่วนมากมีปากแหว่งร่วมด้วย
        
        pt เพดานโหว่มักมีลิ้นไก่แฉก
        
        แบ่งเป็น 2 ชนิด
        
        ชนิดสมบูรณ์
        คือมีรอยแยกทั้งเพดานแข็งและเพดานอ่อน
        บางครั้งอาจมีที่ขากรรไกรด้วย
        
        ชนิดไม่สมบูรณ์ คือมีช่องอยู่ที่เพดานปาก มักเป็นที่เพดานอ่อน
  - - - -
        
        เศษอาหารหมักหมมหรือหินปูน พอกอยู่ที่ฟัน
        
        ทำให้ Bacteria เจริญได้ดี
        
        เกิดการอักเสบ
    - - เป็นการอักเสบของเนื้อเยื่อที่อยู่รอบฟัน
        
        เกิดที่เหงือกก่อน แล้วลุกลามทำลาย tissue
        
        ถ้าอักเสบเรื้อรัง อาจทำให้เหงือกร่น (Gingival recession)
        
        เป็นสาเหตุสาคัญของการสูญเสียฟันในคนอายุ35 ปีขึ้นไป
    - - รอยโรคที่มีการทำลายสาร enamel และ dentine
        
        โรคแทรกซ้อนที่สาคัญ คือ Osteomyelitis และ Cellulitis
    - - เกิดจาก herpes simplex virus(เริม)
        
        ระยะแรกเป็น vesicle ขนาดเล็ก ที่ mucocutaneous junction ของริมฝีปาก
        
        ต่อมาแตกเป็นแผล และอาจมี secondary infection
        
        ถ้าร่างกายมีความต้านทานลดลง จะเกิดรอยโรคซ้าบริเวณเดิม
    - - แผลที่เกิดซ้ำในช่องปาก
        
        เป็นแผลตื้น แผลเดียวหรือหลายแผลพร้อมกัน
        
        คลุมด้วย exudate สีเทาและรอบๆเป็นสีแดง
        
        มักหายภายใน 1 wk
    - - เกิดจากเชื้อรา Candida albicans
        
        พบในเด็กเล็ก/ผู้ที่มีภูมิต้านทานต่ำ/ได้รับยาปฏิชีวนะ
        
        บริเวณอักเสบจะคลุมด้วย บริเวณอักเสบจะคลุมด้วย fibro-suppurative exudate ที่มีเชื้อราปนอยู่
    - - Dentine เนื้อฟัน
        
        ส่วนที่แข็งน้อยกว่าเคลือบฟัน แข็งพอๆกับกระดูก ชั้นนี้มีการสร้างและสลายอยู่ตลอดเวลา เป็นชั้นที่มีเซลล์เป็นจำนวนมาก
      - Pulp โพรงประสาทฟัน
        
        เป็นที่อยู่ของเส้นเลือดที่นำอาหารมาหล่อเลี้ยงฟัน และนำของเสียออกจากฟัน และมีเส้นประสาทรับความรู้สึกของฟัน
      - Enamelเคลือบฟัน
        
        ส่วนที่แข็งที่สุดของฟันมีส่วนประกอบของ แคลเซียมและฟอสเฟต
      - Cementum เคลือบรากฟัน
        
        ส่วนของเนื้อเยื่อปริทันต์ที่อยู่ภายในรากฟัน ด้านหลังของเหงือก มีเส้นประสาทไหลเวียนมาก
      - Gingiva หงือก
        
        เนื้อเยื่อที่หุ้มตัวฟันและกระดูกขากรรไกรไว้
    - - Chronic hypertrophic tonsillitis
        
        เกิดจากการอักเสบของ tonsilเป็นๆหายๆ
        
        พบ tonsilมีขนาดใหญ่กว่า 2 ซม. เนื่องจากมีlymphoid hyperplasia
- - - - Cholecystitis การอักเสบของถุงน้ำดีจากโรคนิ่วในถุงน้ำดี
        -ก้อนนิ่วจะไปอุดตันท่อน้าดีส่งผลให้น้าดีไหลออกจากถุงน้ำดีเข้าสู่ลำไส้ไม่ได้
        -ความดันในถุงน้ำดีสูงขึ้น ไปกดเบียดหลอดเลือดต่างๆที่หล่อเลี้ยงถุงน้ำดี
        -ถุงน้ำดีจึงขาดเลือดเนื้อเยื่อถุงน้ำดีจึงเกิดการบาดเจ็บ เกิดเป็นการอักเสบขึ้น
      - hepatolithiasis นิ่วที่เกิดในทางเดินน้ำดีภายในตับ มีแคลเซียมเป็นส่วนประกอบหลัก มีสีน้ำตาล เรียก Brown pigment stones
      - Choledocholithiasis นิ่วที่เกิดในทางเดินน้ำดีร่วม เกิดจากการอักเสบของท่อน้ำดี (Cholangitis)
      - แบ่ง เป็น 2 ชนิด
        
        นิ่วที่ประกอบด้วยโคเลสเตอรอล (Cholesterol stones)
        -พบบ่อยประมาณ 80% ของนิ่วในถุงน้าดีทั้งหมด
        -มีลักษณะแข็งเป็นก้อนสีขาว เหลือง หรือเขียว
        -เกิดจากการมีCholesterol เพิ่มขึ้นในน้าดี หรือการบีบตัวของกล้ามเนื้อในถุงน้าดีมีสมรรถภาพไม่เพียงพอ จึงไม่สามารถบีบสารออกได้หมด
        
        สาเหตุและกลไกการเกิดนิ่วในทางเดินน้ำดี
        การเกิดนิ่วทางเดินน้ำดีจาก Cholesterol
        -การเปลี่ยนแปลงอัตราส่วนความเข้มข้นในน้ำดี
        -การไม่เคลื่อนที่ของน้ำดี
        
        นิ่วที่ประกอบด้วยบิลิรูบิน (Pigment or bilirubin stones)
        -มีขนาดเล็กกว่าและมีสีคล้ากว่าชนิดที่เกิดจากคอเลสเตอรอล
        -พบในผู้ป่วยโรคตับแข็งหรือผู้ป่วยที่มีความผิดปกติของเลือด เช่น โรคโลหิตจางธาลัสซีเมีย โรคโลหิตจางจากการขาดเอนไซม์ G6PD
        
        สาเหตุและกลไกการเกิดนิ่วในทางเดินน้ำดี
        การเกิดนิ่วทางเดินน้ำดีจากบิลิรูบิน
        -เกิดจากการมี unconjugated bilirubin เพิ่มมากขึ้นในน้ำดี เนื่องจากมีการทาลายเม็ดเลือดแดงมากผิดปกติ หรือมีการอักเสบถุงน้ำดีและท่อน้ำดีเรื้อรัง
- - - - สาเหตุและกลไกการเกิดตับอ่อนอักเสบ
        -เกิดจากท่อในตับอ่อนได้รับบาดเจ็บหรือมีการแตก น้ำย่อยจากตับอ่อนจะย่อยเนื้อเยื่อตนเอง
        -การอุดตันทางเดินน้ำดี ทาให้น้าดีไหลเข้าสู่ตับอ่อน
        -แอลกอฮอล์ ทำให้ตับอ่อนหลั่งน้าย่อยมากขึ้น และทำให้ Oddisphinctor หดเกร็ง
    - - มักมีความสัมพันธ์กับการดื่มเหล้า สูบบุหรี่ รับประทานอาหารมัน ภาวะแคลเซียมในเลือดสูงการอุดตันท่อในตับอ่อนเป็นเวลานาน
        -ตับอ่อนอักเสบเรื้อรังจะมีลักษณะความผิดปกติของโครงสร้างและหน้าที่อย่างต่อเนื่อง
        แบ่งออกเป็น 2ชนิด
        
        1.Chronic calcifying pancreatitis
        มักพบในผู้ป่วยโรคพิษสุราเรื้อรัง
        
        Chronic obstructive pancreatitis มีความสัมพันธ์กับการตีบของOddi sphinctor