Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 8 การใช้กระบวนการพยาบาลในการดูแลมารดาที่มีปัญหาสุขภาพในระยะหลังคลอด,…

- - - - การบำบัดด้วยยา ในกลุ่ม Selective serotonin reuptake inhibitor เป็นอันดับแรก
      - เข้ากลุ่มจิตบำบัด
    - - ภาวะที่จิตใจหม่นหมอง หดหู่ เศร้าสร้อย ร่วมกับรู้สึกท้อแท้ หมดหวัง
      - มองโลกในแง่ร้าย จะแสดงให้เห็นว่าพฤติกรรมที่เปลี่ยนไปจากเดิม
      - อาการเด่นชัดหลังคลอด 2-3 เดือน มีอาการนานกว่า 2 สัปดาห์
    - - การดูแลให้มารดาได้รับความสุขสบายและการพักผ่อนอย่างเพียงพอ
      - อธิบายสาเหตุความไม่สุขสบายและความแปรปรวนของอารมณ์และจิตใจในระยะหลังคลอด
      - ให้ความสนใจ สร้างสัมพันธภาพที่ดีแก่มารดา พูดคุยให้การดูแลเอาใจใส่ ให้กำลังใจมารดาสม่ำเสมอ
      - ควรแนะนำสามี และญาติให้กำลังใจมารดา และให้การช่วยเหลือ
      - มารดาในการดูแลทารกทันที ที่พบว่ามารดา เริ่มมีความยุ่งยากในการดูแลบุตร
      - ในรายที่มีอาการรุนแรงพยาบาลควรเพิ่มความสังเกต ดูแลอย่างใกล้ชิด
  - - - อาการมักจะเริ่มตั้งแต่ 48-72 ชั่วโมง หลังคลอด และไม่พบอาการในผู้ป่วยหลังคลอดเกิน 2 สัปดาห์แล้ว
      - มีอาการรุนแรงทันที นอนไม่หลับ กระสับกระส่ายหงุดหงิดง่าย อารมณ์ไม่แน่นอน
      - วิตกกังวลอย่างมาก อาการต่อมาคือ สับสน จำเวลา สถานที่ บุคคลไม่ได้ ความจำเสื่อม
      - สมาธิเสียวุ่นวาย พูดเพ้อเจ้อ มีท่าทางแปลก ๆ ร้องไห้คร่ำครวญ หลงผิด
      - หวาดระแวง ประสาทหลอน หูแว่ว บางรายซึม เบื่ออาหาร มีความติดว่าบุตรจะถูกแย่ง
      - ถูกขโมย ตำหนิตนเอง ลงโทษว่าตนไม่ดี คิด และพยายามฆ่าตัวตาย
    - - รับรักษาในโรงพยาบาล และงดเลี้ยงบุตรด้วยนมมารดา
      - การใช้ยา โดยยาที่ใช้จะมีอยู่ 3 กลุ่มคือ ยาต้านโรคจิต (Antipsychotic drug) ยาลดภาวะซึมเศร้า (Antidepressants) ยาควบคุมอารมณ์ (Mood stabilizer)
    - - สังเกตอาการอย่างใกล้ชิด
      - ให้ความสนใจทุกกิจกรรมและคำพูด
      - ป้องกันการทำร้ายตนเอง
      - สิ่งที่อาจก่อให้เกิดอันตรายเก็บให้พ้นบริเวณที่มารดาพัก เช่นมีด กรรไกร
      - ดูแลให้ได้รับยา
- - - - น้ำคาวปลาไม่จางลง
      - น้ำคาวปลาที่จางลงเปลี่ยนเป็นสีแดง
      - ระดับยอดมดลูกไม่ลดลง
      - ปวดมดลูกและมีไข้
      - เหนื่อยอ่อนเพลีย
    - - ให้ยา Oxytocin
      - Dilatation and Curettage
      - Antibiotic in endometritis
    - - ประเมิน daily HF, lochia, อาการปวดมดลูก
      - Early ambulation postpartum
      - ติดตาม vital signs
  - - - มีน้ำคาวปลามีกลิ่นเหม็น
      - น้ำคาวปลาไม่เปลี่ยนสี จะมีสีน้ำตาลแดง อาจมีเยื่อหุ้มรกออกมา
      - มดลูกมีขนาดใหญ่คล าได้ทางหน้าท้อง มีลักษณะนุ่ม กดเจ็บ
      - 3 หลังคลอดมีไข้ ไม่เกิน 38.8 องศาเซลเซียส
      - ชีีพจร 90-120 ครั ้งต่อนาที อาจมีดอาการปวดศีรษะ อ่อนเพลีย
      - WBC > 20,000/mm3 และมีการเพิ่มขึ ้นของ neutrophil
    - - การรักษาตามอาการ
      - ร่วมกับการให้ยาปฏิชีวนะ ที่ครอบคลุมเชื้อที่สงสัย
  - - - การรักษาตามอาการ
      - ร่วมกับการให้ยาปฏิชีวนะ ที่ครอบคลุมเชื้อที่สงสัย
      - ถ้ามีฝีหรือหนองต้องระบายออก
  - - - การให้ยาปฏิชีวนะที่ครอบคลุมทั้ง aerobes และ anaerobes
      - ถ้าเป็นรุนแรงจากแผลมดลูกเน่าและแยก หรือมีการแตกทะลุของลำไส้ จะต้องได้รับการผ่าตัดเร่งด่วน
    - - เชื้อเข้าทางช่องคลอดผ่านปากมดลูก เข้ามดลูก ปีกมดลูกกระจายเข้าเยื่อบุช่องท้อง
      - ปวดท้องหรือสัมผัสท้องแล้วปวด บางรายไม่ชัดเจน เนื่องจากผนังหน้าท้องจะมีความหย่อนตัวในช่วงหลังคลอด
      - ท้องอืดหรือแน่นท้อง
      - ไข้
      - คลื่นไส้และอาเจียน
      - เบื่ออาหาร
  - - - เริ่มจากขอบแผลบวม เปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลแดง
      - ไหมที่เย็บอาจขาดหลุดออกมา จนทำให้เกิดการแยกของแผล
      - มีหนองตามมา
    - - มีอาการปวดเฉพาะที่ที่แผล ปัสสาวะลำบาก อาจมีปัสสาวะคั่งหรือไม่มีก็ได้
      - มีไข้ มักจะเป็นไข้ต่ำ ๆ
    - - ขจัดเนื้อตายและเปิดระบายหนองร่วมกับให้ยาปฏิชีวนะ
      - ในรายที่มีลักษณะแผลอักเสบแต่ยังไม่มีหนองสามารถให้ยาปฏิชีวนะอย่างเดียว
      - การดูแลแผลให้ sitz bath บ่อยๆทุกวัน
      - ให้ยาแก้ปวด
  - - - การให้ยาปฏิชีวนะ ร่วมกับการผ่าตัดระบายหนอง
      - ทำแผลแบบเปียก (wet dressing) 2 ครั้งต่อวัน
      - เริ่มมีการสร้างเนื้อเยื่อใหม่ 4-6 วัน แล้วจึงเย็บปิดแผลด้วยไหม
  - - - ปวดบริเวณท้องน้อยด้านล่างและปวดบริเวณสีข้าง (Flank) อย่างใดอย่างหนึ่ง หรือทั้งสองอย่าง
      - ตรวจพบก้อนบริเวณ Parametrium กดเจ็บตามเส้นเลือดที่มีการอักเสบ
      - มักจะมีอาการปวดบริเวณที่มีการอักเสบในวันที่สองหรือสามหลังคลอด
      - อาจจะมีไข้หรือไม่มีก็ได้
      - ผลตรวจ CT หรือ MRI
    - - การรักษาการติดเชื้อที่สำคัญ คือ การให้ยาปฏิชีวนะ
      - ส่วนการให้ Heparin ร่วมด้วยเชื่อว่าอาจทำให้ไข้ลดลงช้าลง
  - - - มีไข้
      - ผิวหนังบริเวณเต้านมมีลักษณะ แดง ตึง แข็ง เจ็บ ปวด
      - ผิวหนังจะนุ่ม เป็นมัน ต่อมน้ำเหลืองที่รักแร้อาจโต และเจ็บ
    - - เพาะเชื้อน้ำนมข้างที่มีการอักเสบก่อนเริ่มรักษา
      - ให้ยาปฏิชีวนะที่ครอบคลุมเชื้อที่พบบ่อย
      - ให้ยาแก้ปวด
      - ให้นมบุตรได้ ยกเว้นมีอาการปวดมาก
      - การเจาะระบายหนอง นิยมวิธีใช้เข็มเจาะดูด (needle aspiration)
  - - - การประเมินสาเหตุของการติดเชื้อ
        
        ปัจจัยเสี่ยงต่าง ๆ
        
        ปัจจัยส่งเสริมให้เกิดการติดเชื้อหลังคลอด .
      - ประเมินบริเวณที่มีการติดเชื้อ
        
        ฝีเย็บ
        
        เยื่อบุโพรงมดลูกอักเสบ (Endometritis)
        
        หลอดเลือดดำอักเสบในอุงเชิงกราน
        
        การติดเชื้อกระจายออกนอกมดลูก ได้แก่ เยื่อบุช่องท้องอักเสบเป็นหนอง ในอุ้งเชิงกราน (Parametritis) และเยื่อบุช่องท้อง (Peritonitis)
    - - เพื่อการป้องกันการติดเชื้อหลังคลอด
        
        การให้คำแนะนำในการรักษาสุขภาพ สุขวิทยาส่วนบุคคล
      - การพยาบาลเมื่อมีอาการ
        
        มีไข้ การระบายหนอง ยาปฏิชีวนะตามแผนการรักษา
      - การส่งเสริมให้น้ำคาวปลาไหลดี
        
        จัดให้นอนท่า Fowler’ position
      - การพยาบาลขณะมีอาการรุนแรง
        
        ดูแลการให้สารน้ำและอาหารทางหลอดเลือด
        
        การเตรียมอุปกรณ์กู้ชีวิตกรณีคาดว่าอาจมีภาวะช็อก