Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 6 การพยาบาลเด็กที่มีความพิการแต่กำเนิด, นางสาวธิดารัตน์ ขยันหา 36/1…

- - - - ผ่าตัดแบบขั้นตอนเดียว (one-stage repair) เป็นการผ่าตัดแก้ไขให้ องคชาตยืดตรง (orthoplasty)
      - ผ่าตัดแบบ 2 ขั้นตอน (two-staged repair) ประกอบด้วย
        
        1.Orthoplasty ผ่าตัดแก้ไขภาวะองคชาตโค้งงอให้ยืดตรง
        
        Urethroplasty หลังผ่าตัด orthoplasty แล้ว 6 เดือน เพื่อให้เนื้อเยื่อ บริเวณที่ผ่าตัดมาแล้ว อ่อนนุ่ม จึงกลับมาทาผ่าตัดในขั้นตอนของการตกแต่ง
    - - เกิดการตีบตันของรูเปิดท่อปัสสาวะ
      - องคชาตยังโค้งงอ
      - เลือดออก หรือติดเชื้อได้
      - มีรูตรงบริเวณรอยต่อระหว่างรูเปิดท่อปัสสาวะเก่ากับท่อปัสสาวะที่สร้างใหม่
    - - Middle or moderate: รูเปิดท่อปัสสาวะอยู่กลางขององคชาต
      - Posterior or proximal or severe: รูเปิดท่อปัสสาวะอยู่ที่ใต้องคชาต
      - Anterior or distal or mild: รูเปิดท่อปัสสาวะมาเปิดทางด้านหน้า
    - - ประเมินความเจ็บปวด
      - แนะนำการทำความสะอาดแผล
      - จัดท่านอน
    - - องคชาตคดงอเมื่อมีการแข็งตัว ถ้างอมากก็ร่วมเพศไม่ได้
      - องคชาตดูแตกต่างจากปกติ เสียความมั่นใจ
      - ปัสสาวะไม่พุ่งเป็นลำไปด้านหน้าแต่กลับไหลไปตามถุงอัณฑะหรือด้านหน้าต้นขา
    - - 2.ภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตัดมีอะไรบ้าง:เลือดออก ติดเชื้อ รูเปิดท่อตีบตัน องคชาตโค้งงอ
      - 3.คำแนะนาในการดูแลหลังผ่าตัดเมื่อกลับไปอยู่บ้านทำอย่างไร:ทำความสะอาดทุกครั้งหลังถ่ายอุจจาระเพื่อป้องกันการติดเชื้อ
      - 1.การรักษา hypospadia โดยการผ่าตัดควรทำเมื่อใดเพราะเหตุใด: อายุ 6-18 เดือน แต่ไม่เกิน2ปี เนื่องจากเพศมีผลต่อจิตใจ
  - - - ทารกเพศชายมีอาการถ่ายขี้เทาออกทางท่อปัสสาวะแล้วเกิดติดเชื้อ
      - ทารกเพศหญิงถ่ายขี้เทาออกทางท่อปัสสาวะหรือทางช่องคลอดแล้วเกิดติดเชื้อ
    - - • Imperforateanalmembraneมีเยื่อบางๆปิดกั้นรูทวารหนัก
      - • Rectal atresia ลำไส้ตรงตีบตัน
      - • Analstenosis รูทวารหนักตีบแคบ
      - • Anal agenesis รูทวารหนักเปิดผิดที่
        
        Low type
        
        Intermediate type
        
        High type
    - - พบในเด็กชายมากกว่าเด็กหญิง
      - เกิดขึ้นในอัตราส่วน 1 ใน 4000
    - - ถ้าเลย 24 ชั่วโมงยังไม่ถ่ายให้สงสัยว่าลำไส้อุดตัน
      - ไม่พบรูเปิดทางทวารหนัก ไม่มีเสียงเคลื่อนไหวของลำไส้
      - แน่นท้อง ท้องอืด กระสับกระส่าย
      - ปวดเบ่งอุจจาระ
    - - พิการแต่กาเนิดที่ไม่มีรูทวารหนักเปิดให้อุจจาระออกจากร่างกาย (imperforate anus)
    - - low type
        
        การถ่างขยายทวารหนัก
        
        การผ่าตัด anal membrane
        
        การผ่าตัดตบแต่งทวารหนัก(anoplasty)
      - intermediate และ high
        
        การทาทวารหนักเทียมทางหน้าท้อง colostomy
        
        การผ่าตัดตบแต่งทวาร(anoplasty)
        
        การผ่าตัดปิดทวารเทียมทางหน้าท้อง
      - ปัญหาที่อาจพบได้หลังผ่าตัด
        
        กลั้นอุจจาระไม่ได้
        
        ทวารหนักตีบจากกลไกการหดรั้งตัวของแผล
        
        ท้องผูก
    - - การดูแล colostomy
      - ดูการติดเชื้อ
      - สังเกตการตีบแคบ ฝึกการขับถ่าย
    - - 3.อายุที่เหมาะสมในการฝึกการขับถ่าย:18-24เดือน สอนนั่งกระโถนเช้า-เย็น
      - 4.หลังผ่าตัดทารูทวารหนักป้องกันการตีบแคบได้อย่างไร:หลังผ่าตัด 2 week แพทย์จะถ่างขยายรูทวาร เริ่มจากเบอร์เล็กประมาณ 7-10 มิลลิเมตร
      - 2.การดูแล colostomy ทำอย่างไร:ทำความสะอาดด้วยน้ำเกลือล้างแผล •ครอบปากถุงให้กระชับไม่แน่นเกินไป •สังเกตการรั่วซึมของอุจจาระทุก 2 ชั่วโมง •สังเกตการเปลี่ยนแปลงของผิวหนังรอบๆทวารเทียม
      - 5.วิธีการฝึกการควบคุมกล้ามเนื้อช่วยในการขับถ่ายทำอย่างไร:ฝึกนั่งกระโถน เช้า-เย็น
      - 1.สังเกตการไม่มีรูทวารหนักทารกหลังคลอดอย่างไร:จากการตรวจร่างกายว่ามีรูเปิดรึป่าว สังเกตขี้เทาต้องถ่ายภายใน 24 ชั่วโมง
  - - - ก่อนผ่าตัด
        
        ดูแลให้ได้รับสารน้ำที่เพียงพอเนื่องจากทานทางปากไม่ได้
        
        ดูแลไม่ให้สำลักน้ำลายน้ำย่อยอาจทำให้ปอดอักเสบหายใจลำบาก
      - หลังผ่าตัด
        
        ดูแลไม่ให้ติดเชื้อของแผล GastroStomy
        
        ดูแลสาย ICD
    - - ระยะแรก
        
        Gastrostomy
      - ระยะสอง
        
        Thoracotomy and division of the fistula with Esophageal anastomosis
    - - ทารกแรกเกิดน้ำลายไหลมาก อาเจียน ไอ สำลัก เอาอาหารและเมือกเข้าสู่ทางเดินหายใจ อาจพบอากาศในกระเพาะอาหาร
      - ส่วนใหญ่จะมีโรคหัวใจพิการแต่กำเนิด ความผิดปกติของลำไส้เล็ก ไส้ตรง และรูทวารร่วมด้วย
    - - 1.อาการอาการแสดงท่ีบ่งชี้ว่าหลอดอาหารตีบคืออะไร:น้ำลายไหลมาก อาเจียน สำลัก
      - 2.อาการอาการแสดงที่บ่งชี้ว่าหลอดอาหารมีรูรั่วคอือะไร:พบอากาศเข้ากระเพาะอาหาร
      - 3.การให้นม TE fistula ทำอย่างไร:ดูแลให้สารอาหาร นม นำ้ทาง Gastrostomy tube
      - 4.การดูแล Gastrostomy ทำอย่างไร:ล้างมือให้สะอาด •ทำแผล2ครั้งต่อวัน •สังเกตการติดเชื้อ •ให้ยา antibiotic
  - - - มีอวัยวะภายในออกมา บวม แดง อักเสบ
      - ตัวเล็ก คลอดก่อนกำหนด
      - ไม่มีผนังหน้าท้อง
      - อุณหภูมิกายต่ำ เด็กตัวเย็น เสียน้ำ
    - - การผ่าตัด
        
        ระยะแรก (primary closure) ดันลำไส้กลับเข้าไปแล้วเย็บปิดผนังหน้าท้อง
        
        ขั้นตอน (staged closure) ในกรณีดันลำไส้กลับเข้าในช่องท้องทำให้ผนังหน้าท้องตึง ไม่สามารถเย็บปิด fascia ได้
    - - Omphalocele ผนังหน้าท้องพัฒนาไม่สมบูรณ์ ทำให้ช่องท้องไม่ปิดมีเยื่อหุ้ม
      - gastroschisisผนังช่องท้องพัฒนาสมบูรณ์ ไม่มีสิ่งห่อหุ้ม
    - - keepwarm
      - นอนตะแคงข้างเพื่อลดโอกาสที่เลือดจะมาเลี้ยงลำไส้ไ้ม่สะดวก
      - ดูแลให้ได้สารน้ำที่เพียงพอ
      - สังเกตอาการระวังการเกิดAbdominal compartment syndrome ภาวะท้องอืดรุนแรง ปัสสาวะออกน้อยลง ความดันช่องท้องมากขึ้น
    - - 1.Gastroschisis กับ Omphalocele แตกต่างกันอย่างไร: omphalocele พัฒนาไม่สมบูรณ์ ช่องท้องไม่มีเยื่อหุ้ม Gastroschisis พัฒนาสมบูรณ์ไม่มีสิ่งห่อหุ้ม
      - 2.เด็กดูแลในระยะดันลำไส้กลับในช่องท้องเด็กต้องจัดท่านอนอย่างไร เพราะเหตุใด:นอนตะแคงเพื่อลดเลือดมาเลี้ยงลำไส้ไม่สะดวก
      - 3.การฟัง bowl sound หลังผ่าตัดปิดผนังหน้าท้องเด็กมีวัตถุประสงค์เพื่ออะไร:ดูการทำงานของลำไส้
      - 4.ภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตัดปิดผนังหน้าท้องเด็ก ต้องระวังภาวะใด มีอาการและอาการแสดงอย่างไร: Abdominal compartment syndrome มีอาการหายใจลำบาก ไตวาย BPต่ำ
  - - - การดูดกลืนจะผิดปกติ ทำให้เกิดลมเข้าไปท้องอืดได้
      - เกิดการสำลักเพราะไม่มีเพดานรองรับ
      - หายใจลำบาก
      - อาจติดเชื้อในหูช้ันกลางได้ยินผิดปกติ
    - - เกิดการสำลักเพราะไม่มีเพดานรองรับทำให้อาหารเข้าหลอดลม
      - พูดไม่ชัดเนื่องจากเพดานปากเชื่อมติดกับเพดานจมูก
      - หายใจลำบาก
    - - ซักประวัติเพื่อหาสาเหตุทางกรรมพันธุ์
      - การตรวจร่างกายเพดานโหว่โดยสอดนิ้วตรวจเพดานปากภายในเวลาเด็กร้อง
      - ตรวจได้เมื่ออายุครรภ์13-14สัปดาห์ด้วยultrasound
    - - ทำโดยการผ่าตัด
        
        อาจทำภายใน48ชม.หลังคลอดในรายท่ีเด็กสมบูรณ์ดี
        
        อาจรออายอายุอย่างน้อย 8 - 12 สัปดาห์ ริมฝีปากโตพอสมควรชัดเจน ผ่าตัดได้ง่ายและได้ผลดีกว่า
        
        “กฎเกิน10” คือ ผ่าตัดเมื่อเด็กอายุ10 สัปดาห์ข้ึนไป น้ำหนักตัว10 ปอนด์ ฮีโมโกลบิน 10 กรัมเปอร์เซ็นต์ขึ้นไป
      - ชนิดการผ่าตัด
        
        Triangular Flap ปากแหว่งด้านซ้าย
        
        Rotation Advancement Method ปากแหว่งด้านขวา
        
        StraightLineRepair ปากแหว่ง 2 ด้าน
    - - พบในทารกเพศชาย มากกว่าเพศหญิง
    - - ดูแลให้เด็กมีการเจริญเติบโตและพัฒนาการปกติหรือใกล้เคียงปกติมากที่สุด
      - สนับสนุนครอบครัวให้มีส่วนร่วมในการดูแล
      - สอนการให้นมที่ถูกวิธี
      - ดูแลไม่ให้มีการติดเชื้อ อุดกั้นทางเดินหายใจ
      - ดูแลให้ได้รับสารน้ำที่เพียงพอ
    - - ปากแหว่ง(Cleft-lip)หมายถึงมีความผิดปกติบริเวณริมฝีปากเพดาน ส่วนหน้าแยกออกจากกัน ช่วง4-7 สัปดาห์แรกของการตั้งครรภ์
      - เพดานโหว่ (Cleft-palate)มีความผิดปกติบริเวณเพดานหลงัแยก ออกจากกันซึ่งเกิดได้ระยะทารกอยู่ในครรภ์มารดาชว่ง12สัปดาห์
    - - 1.ภาวะแทรกซ้อนที่สำคัญเด็กปากแหส่งเพดานโหว่ในระยะก่อนผ่าตัด คือเรื่องใดมีวิธีการป้องกันอย่างไร : ติดเชื้อทางเดินหายใจ,หูชั้นกลาง,การอุดกั้นทางเดินหายใจ,การสำลัก
      - 2.การผ่าตัดปากแหว่งควรทำเมื่อใด/ การผ่าตัดเพดานโหว่ควรทำเมื่อใด : แรกเกิดจะได้รับการซ่อมแซมริมฝีปากอายุ 3-6 เดือน ซ่อมเพดานปากอายุ 1 ปี
      - 3.หลังผ่าตัดการดูแลเพื่อป้องกันแผลแยกทำอย่างไร : •ล้างมือให้สะอาด •ผูกยึด elbow restraint ไม่ให้งอ 2-6 week หลังผ่าตัดค่อยคลายออกทุก 1-2 ชั่วโมงครั้งละ 10-15 นาที •งดสายยางดูดเข้าช่องปาก •ไม่ให้ดูดนม 1 เดือนให้หยอด syring แทน
      - 4.หลังผ่าตัดทารกควรนอนท่าใด: นอนหงายหรือตะแคงด้านใดด้านหนึ่ง ห้ามนอนคว่ำ
      - 5.หลังผ่าตัดทารกจะดูดขวดนมได้เมื่อใด:ไม่ให้ดูดนม 1 เดือน ให้หยอด syring แทน
- - - - มารับวัคซีน
      - งดสูบบุหรี่และแอลกอฮอล์
      - รับประทานโฟเลตในช่วงก่อนตั้งครรภ์
  - - - มารดากินยาหรือเสพสารเสพติด
      - มารดาได้รับสารเคมีจากสิ่งแวดล้อม
      - ขาดอาหาร ขาดวิตามิน
      - รังสีเอ๊กซ์ หรือรังสีแกมม่า รวมท้ังสารกัมมันตรังสีทางการแพทย์
      - โรคติดเชื้อ
      - ภาวะแทรกซ้อนระหว่างต้ังครรภ์
      - มารดามีอายุมากเกินไป