Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่5 ทันตสาธารณสุข, นางสาวศศิภา แก้วอาษา 611410068-3 คณะพยาบาลศาสตร์ -…
บทที่5 ทันตสาธารณสุข
- การสร้างเสริมสุขภาพในช่องปากในประชากรกลุ่มต่างๆ
-
-
-
-
-
ฟันธรรมชาติของมนุษย์มี 2 ชุด ชุดแรกคือ ฟันน้ำนม มีทั้งหมด 20 ซี่ฟันธรรมชาติชุดที่ 2 เรียกว่า ฟันถาวร1 มีขนาดใหญ่ และมีสีเหลืองกว่าฟันน้ำนมมีจำนวนทั้งหมด 32 ซี่ ฟันถาวรที่ดูแลรักษาดีจะอยู่และใช้งานได้ตลอดชีวิตทั้งฟันน้ำนมและฟันถาวรมีโครงสร้างภายนอก และภายในเหมือนกัน ดังนี้
โครงสร้างภายนอก แบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ ตัวฟัน และรากฟัน ตัวฟันคือส่วนของฟันที่โผล่พ้นเหงือก ปรากฏให้เห็นในช่องปากส่วนรากฟันจะฝังอยู่ในกระดูกขากรรไกรและมีเหงือกปกคลุมอีกชั้น ทำให้ไม่สามารถมองเห็นได้จากในช่องปาก
-
ฟันน้ำนม
เด็กซึ่งมีสุขภาพของฟันไม่ดี อาจจะฟันผุ เหงือกอักเสบเป็นหนอง ฟันขึ้นซ้อนกันซึ่งมีผลเสียต่อสุขภาพโดยทั่วไปอย่างเห็นได้ชัด เช่น เบื่ออาหาร ย่อยไม่ดี ปวดท้อง น้ำหนักไม่ขึ้น คอเจ็บบ่อยๆ และเชื้อโรคอาจเข้ากระแสเลือดลุกลามไปที่อื่นได้
ฟันแท้
ฟันแท้เป็นฟันที่จะอยู่กับเราไปจนตลอดชีวิต และเป็นฟันชุดสุดท้ายที่ธรรมชาติให้มา โดยซี่แรกจะเริ่มขึ้นเมื่ออายุ 6-7 ปี คือ ฟันกรามซี่แรก โดยจะขึ้นถัดจากฟันน้ำนมซี่ในสุด ขณะที่ฟันซี่นี้จะพบว่าเหงือกที่อยู่ถัดจากฟันน้ำนมซี่ในสุดจะบวมแดง เด็กบางคนอาจจะปวดและเป็นไข้ได้ หลังจากนั้นฟันจะโผล่ขึ้น อาการทุกอย่างจะหายไปได้เอง
- ปัญหาและโรคที่พบบ่อยในช่องปาก
แผ่นคราบฟัน
แผ่นคราบฟัน (Dental plaque) คือคราบของเชื้อจุลินทรีย์หรือเชื้อโรคหรือแบคทีเรียสะสมร่วมกันอยู่บนผิวของเคลือบฟัน มีลักษณะเป็นแผ่นบาง ๆอ่อนนุ่ม สีกลมกลืนกับสีของฟัน จึงมองด้วยตาเปล่าไม่เห็น แต่สามารถจะตรวจดูได้ โดยใช้สีย้อมเชื้อจุลินทรีย์ ซึ่งเรียกว่า เบลิกนฟุคซิน
โรคฟันผุ Dental Caries
โรคฟันผุ เป็นโรคเรื้อรังซึ่งเกิดขึ้นกับตัวฟันโดยเริ่มจากมีโพรง โดยมักจะเริ่มเกิดขึ้นในวัยเด็ก ซึ่งถ้าไม่ได้รับการรักษาจะลุกลามรุนแรงขึ้นทำให้ต้องสูญเสียฟันไปในที่สุด
สาเหตุของโรคฟันผุ
คือ “แมงกินฟัน” ซึ่งความจริงไม่มีตัวแมงใด ๆ อยู่ในฟันทั้งสิ้น จากการศึกษาทางวิทยาศาสตร์พบว่าฟันผุเกิดจากเชื้อจุลินทรีย์ในช่องปาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งที่แผ่นคราบบนฟัน ทำให้อาหารที่เรารับประทานเข้าไป โดยเฉพาะจำพวกแป้งและน้ำตาลกลายเป็นกรดที่สามารถทำลายผลึกแคลเซี่ยม
ลักษณะและอาการของโรคฟันผุ
สังเกต ได้โดยมีการเปลี่ยนแปลงที่เคลือบฟันก่อน อาจพบจุดหรือบริเวณเป็นฝ้าสีขาวเหลือง หรือน้ำตาล มักพบบริเวณซอกฟันที่ทำความสะอาดยากจะไม่มีอาการเจ็บปวด ต่อมาจะเกิดเป็นรูผุ เนื่องจากมีการทำลายเคลือบฟันและเนื้อฟันจนใกล้โพรงประสาทฟัน และเริ่มมีอาการเสียวฟันหรือปวด
ผลเสียจากการเป็นโรคฟันผุ
- ทำให้ไม่สบายเจ็บปวดทรมาน มีกลิ่นปาก
- ทำให้เคี้ยวอาหารไม่ละเอียด อาจเป็นโรคกระเพาะอาหาร
- ทำให้สูญเสียฟัน ถ้าปล่อยทิ้งไว้ไม่รักษา
- ทำให้ขาดความสวยงาม เสียบุคลิกภาพ
โรคปริทันต์
โรคปริทันต์ คือ โรคที่เป็นกับเหงือก และเนื้อเยื่อรอบ ๆ รากฟัน ซึ่งทำหน้าที่ยึดฟันไว้ โรคปริทันต์ แบ่งเป็น2 ระยะ ตามลักษณะอาการและความรุนแรง
สาเหตุของโรคปริทันต์
- พิษ (Toxin) และเอ็นไซม์ (Enzyme) ที่เกิดขึ้นจากเชื้อจุลินทรีย์ในช่องปาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งที่แผ่นคราบฟัน ทำให้เหงือกอักเสบ
- หินปูนหรือหินน้ำลาย (Calculus) ซึ่งเกิดจากการตกตะกอนของแคลเซี่ยมและฟอสฟอรัสในน้ำลายรวมตัวกันเป็นก้อนจะแข็งขึ้นเรื่อย ๆ จับเป็นแผ่นรอบตัวฟันและรากฟันความแข็งแรงความขรุขระของ
-
การป้องกัน
- วิธีการซึ่งเสริมให้ร่างกายและอวัยวะในช่องปากแข็งแรง
- วิธีการซึ่งลดหรือขจัดเชื้อจุลินทรีย์จากบริเวณฟันและเหงือก
- วิธีการ ซึ่งลดปริมาณแป้งหรือน้ำตาลซึ่งจะสัมผัสหรือติดอยู่บริเวณฟัน โดยการแนะนำให้ ประชาชนไม่รับประทานอาหารจุบจิบ
- หลักการสร้างเสริมสุขภาพและป้องกันโรคในช่องปาก
-
-