Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลทารกและเด็กที่มีความพิการ, เนตรทอง นามพรม. (2553). Esophageal…

- - - - หลักการ
        
        อาจทำใน48ชม.ในรายที่สมบูรณ์ หรืออายุประมาณ8-12สัปดาห์
        
        กฎ10 คือผ่าตัดเมื่ออายุ10สัปดาห์ขึ้นไป น้ำหนักตัว10ปอนด์ ฮีโมโกลบิน 10กรัมเปอร์เซ็นต์ขึ้นไป
      - การผ่าตัด
        
        การผ่าตัดปากแหว่งด้านซ้าย Triangular Flap
        
        ผ่าตัดปากแหว่งด้านขวา Rotation Advancement Method
        
        ผ่าตัดปากแหว่งทั้ง 2 ด้านStraight Line Repair
        
        ขั้นตอนการผ่าตัด
        
        แพทย์จะปรึกษาทันตแพทย์ เพื่อใส่เพดานเทียม เปลี่ยนทุก1เดือน
        
        ขั้นตอนต่อมา ผ่าตัดเพดานก่อนเด็กเริ่มพูด6-18เดือน แข็งแรง
        
        ผ่าตัดแก้ไขจมูก ทำเมื่อ3ปี ตามด้วยการฝีกพูด
        
        เมื่ออายุ5ปี ทันตแพทย์จะดัดฟันให้
        
        และรักษาความผิดปกติที่เหลือ
  - - - การพยาบาลหลังผ่าตัดcleft lip
        
        ระมัดระวังไม่ให้แผลผ่าตัดดึงรั้ง
        
        ระมัดระวังสิ่งคัดหลั่งจากจมูกมาปนเปื้อนแผลผ่าตัด
        
        สอนบิดา มารดา ทำความสะอาดแผล
        
        จัดท่านอนหงายหรือตะแคงไปด้านใดด้านหนึ่ง
        
        จัดท่านอนหงายหรือตะแคงไปด้านใดด้านหนึ่ง
        
        สังเกตอาการออกเสียงขึ้นจมูกและอาการสำลักอาหารจากปากเข้าจมูก
        
        ห้ามอ้าปากทารกกว้างๆเพื่อป้องกันแผลแยก
        
        ห้ามดูดเสมหะในช่องปาก
        
        หลีกเลี่ยงการนำของแข็งหรือของที่มีความแหลมคมเข้าปาก
      - เสี่ยงต่อการหายใจไม่มีประสิทธิภาพหลังได้รับยาระงับความรู้สึก
        
        สังเกตอาการบวมของแผลผ่าตัด/โพรงจมูกทั้งสองข้าง
        
        ประเมินการหายใจเสียงหายใจ
        
        จัดท่ากึ่งนั่งกึ่งนอน
        
        กรณีมีเสมหะ ดูดเสมหะด้วยความนุ่มนวล
        
        พลิกตะแคงตัวทุก 2 ชั่วโมง
      - การดูแลหลังผ่าตัดเพดานโหว่ถึงออายุ4-5ปี
        
        งด ดูด เป่า ประมาณ 3 – 4 สัปดาห์
        
        ผู้ป่วยควรได้รับการสอนฝึกพูดเสมอและได้รับการฝึกฝนอย่างสม่ำเสมอ
        
        อายุประมาณ 2 ปีครึ่ง - 3 ขวบ แพทย์จะพิจารณาผ่าตัดแก้ไข
        
        อายุประมาณ 4-5 ปี ส่งท า Nasendoscope โดย แพทย์ ENTร่วมกับ speech
        therapist
  - - - ดูแลให้นมอย่างถูกวิธี
        
        ขณะให้อาหารจัดท่าศีรษะสูงประมาณ 30-45
        
        ใช้ Artificial nipple จุกนมต้องยาว รูออกของนheนมจะต้องใหญ่กว่าปกติเล็กน้อย
        
        ถ้าเด็กดูดไม่ได้ใช้ช้อนป้อน / หลอดหยด
        
        ดูดครั้งละน้อยๆ บ่อยครั้ง ใส่เพดานเทียมก่อนให้ดูดนม
        
        จับไล่ลมเป็นระยะๆทุก 15-30 มิลลิลิตรเสมอ หลังให้นมนอนศีรษะสูง 30 องศาตะแคงขวา
        
        ป้อนน้ำตามทุกครั้งและทำความสะอาดช่องปากเพื่อป้องกันการติดเชื้อ
        
        การใส่ NG tube จะเป็นทางเลือกสุดท้าย กรณีที่เด็กมีปัญหาไม่สามารถ feed ได้ด้วยวิธีอื่นๆ
      - รักษาความสะอาดช่องปาก
      - เตรียมลูกยางแดงสำหรับดูดเสมหะไว้ข้างเตียง
      - สังเกตอาการ หายใจผิดปกติ ไอ ไข้
      - ชั่งน้ำหนักทารกวันละครั้ง
      - ถ้าน้ำหนักไม่ขึ้น ได้รับนมไม่เพียงพอ รายงานแพทย์เพื่อพิจารณาใส่สายให้อาหาร
    - - เพดานโหว่ผ่าตัดตอนอายุ3ปี
      - ปากแหว่งผ่าตัดตอนอายุ8-12สัปดาห์
    - - ล้างมือให้สะอาดก่อนและหลังดูแลผู้ปjวย
      - ผูกยึดข้อศอกทั้งสองข้าง (elbow restraint) ไม่ให้งอประมาณ 2-6 สัปดาห์ คลายทุก10-15นาที
      - สอนผู้ดูแลเกี่ยวกับการผูกยึดข้อศอก
      - งดใส่สายยางดูดเสมหะเข้าช่องปาก
      - ไม่ให้ดูดนม 1 เดือน การให้นมโดยใช้ช้อน หลอดหยด syring
      - ใส่ logan bow จนกว่าแผลจะติดดี
      - สังเกตอาการแผลมีเลือดออก
      - หากร้องไห้ ปลอบโยนให้ทำให้สงบโดยเร็ว
      - ทำความสะอาดแผลเย็บปากแหว่งด้วย NSS ป้ายด้วยยาปฏิชีวนะ
      - ให้น้้ำตามหลังให้อาหารเหลวทุกครั้ง
      - ดูแลไม่ให้เด็กติดเชื้อระบบทางเดินหายใจ
      - สังเกตการติดเชื้อ
    - - จัดท่านอนหงายหรือตะแคงไปด้านใดด้านหนึ่ง ห้ามนอนคว่ำ
    - - หลังผ่าตัด1เดือน
- - - - Gastostomy
    - - Esophagogram
      - Try oral feeding
      - Off Gastrostomy tube
  - - - จัดท่านอนที่เหมาะสม
      - พลิกตะแคงตัวบ่อยๆ
      - on NG tube ต่อ Continuous suction
      - ให้ออกซิเจนกรณีมีภาวะพร่องออกซิเจน
      - ให้ยาปฏิชีวนะตามแผนการรักษา
    - - ดูแลให้ได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำ
      - ดูแลให้สารอาหารทางหลอดเลือดดำ
  - - - ห้ามใส่สายNG tubeหรือนอนเหยียดคอ
      - กระตุ้นให้เด็กร้องบ่อยๆ
      - ดูแลการทำงานของICD
      - ดูแลให้ได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำและยาปฏิชีวนะตามแผนการรักษา
  - - - จัดท่านอนศีรษะสูง
      - ตรวจสอบการทำงานของICD
      - ระวังสายหักพับงอ
      - บันทึก ลักษณะ สี จำนวนของ discharge
    - - ล้างมือก่อนและหลังให้การพยาบาล
      - ทำแผลอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง
      - สังเกตการติดเชื้อ
      - ดูแลให้ยา Antibiotic ตามแผนการรักษา
  - - - น้ำลายไหลมาก อาเจียน ไอ สำลัก เอา
        อาหารและเมือกเข้าสู่ทางเดินหายใจ
    - - พบอากาศในหระเพาะอาหาร
    - - ดูดเสมหะอย่างนุ่มนวล ใส่สายยางไม่ลึกเกินกว่าที่แพทย์กำหนด ระมัดระวังการทำกายภาพบำบัดทรวงอก
      - รายที่แพทย์คาสายยางไม่ว่าจะเป็นชนิดใด พยายามอย่าให้ หลุด ถ้าหลุดรีบรายงานแพทย์ทราบ ไม่ใส่กลับเข้าไปใหม่เอง
      - ถ้าเริ่มให้น้ำหรือนมทางสายยาง ต้องให้แบบช้าๆ ให้เสร็จแล้ว แขวนปลาย tube อยู่สูงกว่าลำตัวและเปิดปลาย tubeไว้
      - ขณะให้น้ำหรือนม ต้องยกศีรษะสูงเสมอ
      - นอนยกศีรษะสูง 45 ํ- 60 ํ ไม่ให้เงยหน้ามากเกินไป [hyperextension]
    - - 1.ทำความสะอาดสายให้อาหารด้านนอกและข้อต่อด้วยสบู่และน้ำสะอาด ส่วนสายสวนชนิดระดับผิวหนังใช้ไม้พันสำลีชุบน้ำสะอาดเช็ด
      - 2.ไม่ควรหักหรือพับงอสายให้อาหารนานเกินไป อาจทำให้สายแตกหักหรือพับงอ ทำให้เกิดการอุดตันได้
      - 3.กรณีใช้สายให้อาหารทางหน้าท้องชนิดลูกโป่ง ควรหมั่นตรวจสอบว่าตำแหน่งของสายที่ระดับผิวหนังอยู่ในตำแหน่งที่ถูกต้อง เนื่องจากสายอาจเลื่อนเข้าไปในกระเพาะมากเกินไป
      - 4.ต้องดูแลให้ระดับบ่าท่อที่อยู่ทางหน้าท้องอยู่ที่ขีด 6 เซนติเมตร และควรหมุนตัวสายทุก 2 - 3 วัน เพื่อป้องกันการฝังตัวของหัวเปิดในช่องกระเพาะอาหาร
      - 5.ไม่ควรใช้อาหารที่มีความร้อนเพราะจะทำให้อายุการใช้งานน้อยลง ซึ่งปกติจะใช้ได้นาน 6 - 8 เดือน
- - - - Low type
      - Intermediate type
      - High type
  - - - การถ่างขยายทวารหนัก โดยใช้ hegar metal dilators โดยใช้เบอร์ 9-10 mm
      - การผ่าตัด anal membrane ออกในรายที่สังเกตเห็นขี้เทาทางทวารหนัก
      - การผ่าตัดตบแต่งทวารหนัก (anoplasty) เมื่อแผลผ่าตัดติดเรียบร้อยแล้วประมาณ 10 วัน ถ่างขยายทวารหนักต่อ
    - - การทำทวารหนักเทียมทางหน้าท้อง
      - การผ่าตัดตบแต่งทวาร (anoplasty)
      - การผ่าตัดปิดทวารเทียมทางหน้าท้อง
  - - - เสี่ยงต่อการติดเชื้อที่แผลผ่าตัดทวารหนัก
        
        ทำความสะอาดบริเวณแผลผ่าตัดรูทวารหนัก 8-10 วันตามแผนการรักษา
        
        หลังผ่าตัด 3-4 วันหลังถอดสายสวนปัสสาวะ ให้แช่ก้นด้วยน้ำอุ่น
        
        ดูแลความสะอาดผิวหนังรอบๆทวารหนักด้วยน้ำ
        
        สังเกตการติดเชื้อ ไข้ ปวด บวม แดง ร้อน
      - บิดา มารดา ขาดความรู้ความเข้าใจในการดูแลแผลผ่าตัดบริเวณทวารหนัก
        
        ให้คำแนะนำระยะหลังผ่าตัด 7-10 วันไม่ให้นอนกางขา หรือนั่ง
        
        ให้ความรู้การถ่างขยายทวารหนักและประเมินความรู้
        
        แนะนำให้สังเกต ตำแหน่งการถ่ายอุจจาระ อาการท้องผูก
        
        ให้กำลังใจบิดา มารดา
        
        ให้คำแนะนำเมื่อกลับไปอยู่บ้าน
      - ให้คำแนะนำเมื่อกลับไปอยู่บ้าน
        
        การถ่างขยายรูทวารหนักสม่ำเสมอ
        
        สอนทำความสะอาดเทียนไข ทวารหนัก
        
        ให้ความรู้ปูองกันท้องผูก
        
        กรณีถ่ายอุจจาระเหลว ให้ยาที่ทำให้อุจจาระเป็นก้อน
        
        สังเกตการตีบแคบของทวารหนัก
        
        ฝึกขับถ่าย
        
        การมาตรวจตามนัด
  - - - อาการและอาการแสดง
        
        ไม่มีการถ่ายขี้เทา ภายใน 24 ชั่วโมง "ขี้เทา"
        
        ไม่พบรูเปิดทางทวารหนักหรือพบเพียงรอยช่องเปิดของทวารหนักเท่านั้น
        
        ไม่มีเสียงเคลื่อนไหวของลำไส้
        
        กระสับกระส่าย อืดอัด ไม่สบายเนื้อสบายตัว
        
        แน่นท้อง ท้องอืด
        
        ปวดเบ่งอุจจาระ
        
        ตรวจพบมีกากอาหารค้างอยู่ในระบบทางเดินอาหาร
    - - การดูแลcolostomy
        
        ทำความสะอาดด้วยน้ำเกลือล้างแผล
        
        เลือกขนาดของปากถุง ให้ครอบปิดกระชับ
        
        กรณีมีการรั่วซึมต้องเปลี่ยนถุงใหม่
        
        ทิ้งอุจจาระถ้ามีปริมาณอุจจาระในถุง 1⁄4-1/3 ของถุง
        
        สังเกตการเปลี่ยนแปลงของผิวหนังรอบๆทวารเทียม
        
        แนะนำอาหารย่อยง่ายมีโปรตีนสูง
        
        สังเกตและบันทึกอุจจาระ
        
        สังเกตภาวะแทรกซ้อนของทวารเทียม
        
        แนะนำการมาตรวจตามนัด
    - - การฝึกขับถ่ายอุจจาระเมื่ออายุ 18-24 เดือน
    - - การถ่างขยาย การฝึกอุปนิสัย
        การขับถ่าย การให้ยาเพื่อปรับสภาพอุจจาระ
    - - เช่น ฝึกหนีบลูกบอล ออกกำลังกายโดยการวิ่ง หรือว่ายน้ำ
      - กล้ามเนื้อข้างเคียง
      - ฝึกฝนการกลั้นอุจจาระเพื่อให้เด็กใช้กล้ามเนื้อที่มีอยู่อย่างเต็มที่
- - - - keep warm
      - ระวังการ contaminate
      - พยายามปั้นประคองกระจุกลำไส้ให้ตั้ง
      - ดูแลให้สารน้้ำทางหลอดเลือดดำตามแผนการรักษา
      - ดูแลให้ systemic antibiotics
    - - keep warm
      - ประคองลำไส้ไม่ให้พับตกลงมาข้างๆตัวได้
      - นอนตะแคงข้างเพื่อลดโอกาสที่เลือดจะมาเลี้ยงลำไส้ไม่สะดวก
      - ดูแลให้ได้รับสารน้ าทางหลอดเลือดดำ
    - - ดูแลเด็กที่ได้รับการรักษาโดยใช้เครื่องช่วยหายใจประมาณ 24-48 ชั่วโมง
      - ดูแลให้ได้รับสารน้ำสารอาหารตามแผนการรักษา
      - ติดตามการทำงานของลำไส้ ฟัง bowl sound
      - สังเกตอาการระวังการเกิดAbdominal compartment syndrome
  - - - Omphalocele ผนังหน้าท้องพัฒนาไม่สมบูรณ์ มีเยื่อหุ้ม
      - gastroschisis ผนังช่องท้องพัฒนาสมบูรณ์ ไม่มีเยื่อหุ้ม
    - - นอนตะแคงข้างเพื่อลดโอกาสที่เลือดจะมาเลี้ยงลำไส้ไม่สะดวก
    - - เพื่อประเมินว่าลำไส้มีการอุดตันหรือไม่
    - - Abdominal compartment syndrome
        
        ท้องอืดอย่างรุนแรง ปัสสาวะออกน้อยลง central venous pressure สูงขึ้น ความดันในช่องอกสูงขึ้น
- - - - ช่วง6-18เดือนไม่เกิน2ปี
    - - เลือดออก
      - เกิดการตีบตันของรูเปิดท่อปัสสาวะ/ท่อปัสสาวะบริเวณแผลเย็บ
      - มีรูตรงบริเวณรอยต่อระหว่างรูเปิดท่อปัสสาวะเก่ากับใหม่
      - องคชาตยังโค้งงอ
      - เกิดการติดเชื้อ
    - - ทำความสะอาดให้เด็กภายหลังการถ่ายอุจจาระ
      - อธิบายอาการติดเชื้อปัสสาวะขุ่นมีตะกอนและกลิ่นเหม็น
        ควรมาพบแพทย์ทันที
      - ภายหลังการเอาสายสวนปัสสาวะออก ให้สังเกต ปริมาณปัสสาวะ ลักษณะการถ่าย
      - อธิบายให้เด็ก บิดามารดา/ผู้ปกครองเข้าใจ ภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้น
      - อธิบายให้เด็ก บิดามารดา/ผู้ปกครองเข้าใจ ถึงความส าคัญในการมาพบแพทย์
      - บิดามารดา/ผู้ปกครองต้องกระตุ้นให้เด็ก ดื่มน้ ามากๆ ทุกวัน
      - ห้ามเด็กเล่นทราย ขี่จักรยานหรือนั่งคร่อม ของเล่น ว่ายน้ำ
      - ดูแลแผลผ่าตัดไม่ให้เปียก
      - แนะนำและสาธิตให้บิดามารดา/ผู้ปกครอง ทราบวิธีการดูแลความสะอาดองคชาตที่คาสายสวนปัสสาวะ
  - - - องคชาตตรง รูเปิดอยู่ปลายองคชาต
    - - Orthoplasty ผ่าตัดแก้ไขภาวะองคชาต โค้งงอ
      - Urethroplasty หลังผ่าตัด orthoplasty แล้ว 6 เดือน เพื่อให้เนื้อเยื่อบริเวณที่ผ่าตัดมาแล้ว อ่อนนุ่ม