Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลผู้คลอดที่มีความผิดปกติเกี่ยวกับปัจจัยการคลอด - Coggle Diagram

- - - - Maternal exhaustion
      - Maternal nervousness
      - Analgesics/sedative drug
      - Poor maternal force :
    - - ทารกมีโอกาสเกิดภาวะคับขันหรือขาดออกซิเจน
      - dehydration
      - หมดแรง อ่อนเพลีย
      - เกิดภาวะเลือดเป็นกรดเนื่องจากกล้ามเนื้อทำงานมาก
      - การคลอดระยะ2ยาวนอน คลอดติดขัด
  - - - มดลูกหดตัวน้อย ความดันในโพรงมดลูก<25mmHg
      - สาเหตุ
        
        Cephalopelvic disproportion
        
        Malpresentation
        
        Malposition
        
        Overdistended uterus ; multiple pregnancy ,polyhydramnios
        
        Over dose of Analgesic,drug
        
        full bladder
      - D < 40sec , I > 3min
      - ผลกระทบ
        
        อาจตกเลือดหลังคลอด
        
        โอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อนจากยากระตุ้นมดลูก
        
        การคลอดยาวนาน
      - การพยาบาล
        
        กระตุ้นให้ลุกเดินหากปากมดลูกยังเปิดไม่หมด
        
        ประเมิน uterine contraction
        
        จัดท่าศีรษะสูง หรือตะแคง
        
        กระตุ้นให้ปัสสาวะหรือสวนปัสสาวะ
    - - มดลูกหดตัวรุนแรง แต่ไม่สัมพันธ์กัน
      - ความดันในโพรงมดลูก >50mmHg
      - In-coordinate uterine contraction
        
        หดรัดตัวแรงบริเวณตอนกลาง/ล่าง > ยอดมดลูก
        
        ลักษณะการหดรัดตัว ไม่มีการแผ่กระจายจากยอดมดลูก
        
        ระยะพัก มดลูกคลายตัวไม่เต็มที่
        
        หดรัดตัวไม่สม่ำเสมอ
      - Tetanic contraction
        
        มดลูกรัดตัวมากกว่าปกติ มีอาการเจ็บปวดมาก
        
        D > 90sec
        
        หดรัดตัวถี่กว่าปกติ I < 90sec
        
        การพยาบาล
        
        ประเมิน uterine contraction
        
        หากได้ oxytocin ให้หยุดยาทันที
        
        จัดท่านอนตะแคงซ้าย
        
        oxygen canula 4LMP
        
        ประเมิน FHS q 5min
      - Constriction ring
        
        มีวงแหวนเกิดบนรอยคอดของทารกเหนือ Cx 7-8cm
        
        ตรวจไม่พบรอยคอดที่เป็นวงแหวนทางหน้าท้อง ตรวจโดยการสอดมือเข้าไปในช่องคลอด
        
        มดลูกหดตัวแรง ไม่สม่ำเสมอ
        
        ผู้คลอดเจ็บครรภ์มาก
        
        อาจเกิดหลังคลอด ซึ่งทำให้รกค้าง
        
        อาจเกิดการคลอดผิดปกติ จะต้อง C/S
        
        Bandl's
        
        ลักษณะเป็นวงแหวนคล้าย braun’s แต่ระดับวงแหวนจะสูงขึ้นเรื่อยๆ พบใกล้สะดือหรือสูงกว่า คลำรอยคอดได้
      - Constriction
        
        ไม่ทำให้มดลูกแตก ทารกเคลื่อนต่ำไม่ได้
        
        เกิดเมื่อ Cx.7-8cm. ตำแหน่งไม่เปลี่ยน อาจไม่พบทางหน้าท้อง
- - - - คลอดยาวนาน และหยุดชะงัก
      - คลอดทางช่องคลอดได้หากทารกมีขนาดตัวเล็ก
    - - ถ้าหน้าเป็นส่วนนำ คางเฉียงหลัง และตัวเล็กมาก เชิงงกรานกว้างมากอาจคลอดได้ โดยคางคลอดผ่านฝีเย็บออกมาก่อน จากนั้นศีรษะจะก้ม
      - อาจต้องใช้ F/E
    - - ระยะ 1,2 คลอดยาวนาน
      - คลอดทางช่องคลอดได้ หากเชิงกรานไม่แคบ และมีU/C
  - - - complete breech งอสะโพก งอเข่ำ
      - incomplete breech เหยียดสะโพก
      - frank breech งอสะโพก เหยียดเข่ำ
    - - การพลัดต่ำของแขนขาทารก ยื่นลงมาพร้อมกับส่วนนำ
      - มักพบในรายศีรษะไม่เข้าเชิงกราน ส่วนนำผสม ครรภ์แฝด หญิงที่เคยมีบุตรหลายคน
  - - - มีการคั่งของน้ำCSFในventriclesมากเกินไป
      - การดูแลรักษา
        
        ถ้าศีรษะเป็นส่วนนำ ให้ลดขนาดศีรษะลง โดยการใช้ smellie scissor เจาะเอาน้ำCSFออก
        
        ถ้าเป็นท่าก้น สามารถลดขนาดศีรษะทารกโดยใช้metal catheter เจาะผ่าน spinal canal
    - - การดูแลรักษา
        
        แฝดจำนวนสามารถคลอดได้
        
        แฝดที่ขนาดตัวใหญ่ต้อง C/S
        
        ส่วนมากถ้าทราบว่าแฝดติดกันจะ C/S
    - - นน.>4,000g
      - ผลกระทบ
        
        คลอดยาก คลอดยาวนาน คลอดติดขัด
        
        มดลูกหดรัดตัวไม่ดีทั้งระยะคลอดและหลังคลอด
        
        soft passage ฉีกขาด มีการแยกของกระดูกSP
        
        ทารกได้รับบาดเจ็บจากการคลอด
  - - - ผลต่อการคลอด
        
        คลอดเองไม่ได้ ให้ช่วยคลอดด้วยมือหมุน F/E หรือ V/E
        
        คลอดยาวนาน คลอดยาก หรือหยุดชะงัก ระยะปากมดลูกเปิดเร็วและระยะ2ของการคลอด
        
        คลอดเองได้ หากทารกตัวไม่โต และส่วนหลังเชิงกรานกว้าง
      - ทารกมักจะหมุนจนท้ายทอยมาอยู่ด้านหน้าและคลอดในท่าปกติ
    - - มีรอยแสกกลางของศีรษะทารกอยู่ในแนวขวาง ไม่มีการหมุนเป็นเวลาอย่างน้อย 1hr
      - ผลต่อการคลอด
        
        คลอดยาวนานระยะ1,2ของการคลอด
        
        ช่วยคลอดด้วย V/E F/E C/S กรณีหมุนศีรษะไม่ได้
- - - - Inlet contraction
        
        A - P diameter < 10 cms.
        • ( ปกติ 10.5 cms. )
        
        Transverse diameter < 12 cms.
        • ( ปกติ 13.5 cms. )
        
        Obstetric conjugate < 10 cms.
        • ( ปกติ 12 cms. )
        
        Diagonal conjugate < 11.5 cms.
        
        การประเมิน
        
        ตรวจทางหน้าท้อง
        
        ดันยอดมดลูก จะพบว่าศีรษะติดที่ SP.
        
        In labor ศีรษธไม่engagement
        
        ทารกอยู่ในท่าผิดปกติ
        
        ตรวจทางช่องคลอด
        
        วัด Diagonal conjugate < 11.5 cms.
        
        วัดได้ขอบ 2 ข้างของ Pelvic inlet ---> Transverse diameter สั้น
        
        ไม่มีการเคลื่อนลงของศีรษะทารก เมื่่อดันยอดมดลูก
        
        x-ray
        
        U/S ประเมิน Biparietaldiameter ( ปกติ 9.5 - 9.8 cms. )
        
        การดูแล : Trial labor
        
        ศีรษะทารกมีขนาดเล็ก
        
        ศีรษะทารกมีการก้มเต็มที่
        
        ศีรษะทารกมีการตะแคง
        
        เชิงกรานชนิด Gynecoid
        
        มดลูกหดรัดตัวปกติ
        
        cervix dilateปกติ
        
        เคยผ่านการคลอดทางช่องคลอด
        
        ไม่มีโรคแทรกซ้อน
      - Contracted midpelvis
        
        Interspinous diameter < 9 cms
        ( ปกติ 10.5 cms )
        
        ผลบวกของ Interspinous diameter และ post sagittal diameter < 13.5 cms ( ปกติ 15.5 cms. )
        
        การประเมิน
        
        Ischial spine นูนเด่น
        
        ด้านข้างของช่องเชิงกรานสอบนูนเข้าหากัน
        
        Sacrosciatic notch แคบ
        
        Intertuberousdiameter แคบ
        
        มี Inlet contraction ร่วมด้วย
        
        มักพบการหยุดชะงัก การเคลื่อนต่ำของส่วนนำ
        
        การดูแล
        
        ไม่ควรใช้ Oxytocion
        
        V / E ดีกว่า F / E
        
        แคบมาก เด็กตัวโต ---> C / S
      - Contracted pelvic outlet
        
        Pelvic arch angle < 80 degree
        
        Intertuberous < 8 cms (ปกติ 10 cms)
        
        การพยาบาล
        
        การใช้หัตถการ
        ช่วยคลอด
        
        F/E
        
        V/E
    - - สาเหตุ
        
        เนื้องอกของมดลูก มีถุงน้ำที่รังไข่ มะเร็งปากมดลูก
        
        ปากมดลูกผิดปกติ เช่น ตีบ ตัน แข็ง ไม่ยืดหยุ่น
        
        ช่องคลอดผิดปกติ เช่น ตีบแคบมาแต่กำเนิด ประวัติผ่าตัดและพังผืด
        
        ปากช่องคลอด และฝีเย็บผิดปกติ เช่น แข็งและไม่ยืด
        
        ตำแหน่งมดลูกผิดปกติ เช่น คว่ำหน้า-หลัง
        
        ปากมดลูกบวม
        
        bladder full หรือมีอุจจาระมาก
      - การดูแล
        
        ใช้สูติศาสตร์หัตถการช่วยคลอด
        
        การขยายช่องทางคลอด
        
        การเสริมการหดรัดตัวของมดลูก Cephalopelvic disproportion(CPD) การผิดสัดส่วนของส่วนนำกับช่องเชิงกราน
  - - - ตรวจทางคลินิค
        
        ตรวจร่างกาย: Martin pelvimeter
        
        ตรวจภายใน : Pelvic examination ; inlet,mid, outlet
      - Hellis -Muller maneuver กดยอดมดลูก
      - Munro Kerr maneuver กดศีรษะเด็กเหนือหัวเหน่า
      - x-ray pelvimetry : กระดูกแตกหัก โรคของกระดูกเชิงกราน
      - รูปร่างมารดา : ตัวเล็ก ส่วนสูง<145cm กระดูกสันหลังคดงอ
      - ประวัติมารดา : คลอดยาก ตายคลอด ช่วยคลอด อุบัติเหตุ
      - ตรวจครรภ์เมื่อครบกำหนด : head float
    - - ทารกตัวโต(macrosomia)
      - ทารกพิการ(anomalies)
      - เชิงกรานเล็ก(contracted pelvis)
      - เชิงกรานผิดรูป (congenital/Poliomyelitis)
      - เชิงกรานหัก
    - - มารดาอ่อนเพลีย เกดิdehydration
      - ถุงน้ำทูลหัวแตกก่อนเวลา
      - soft passage ฉีกขาดมาก
      - มดลูกแตก
      - ทารกบาดเจ็บจากการคลอด และขาดoxygen
    - - ผิดสัดส่วนชัดเจน
        
        ผ่าตัดคลอด
      - ผิดสัดส่วนไม่ชัดเจน
        
        ทดลองคลอด
        
        เตรียมผู้คลอดให้พร้อมสำหรับผ่าตัด
        
        อธิบายแผนการรักษา/ความก้าวหน้าการคลอดเป็นระยะ
        
        ดูแลผู้คลอดและทารกอย่างใกล้ชิด
        
        ประเมินความก้าวหน้าการคลอด
- - - - กล้ามเนื้อทำงานลดลง ระยะคลอดยาวนานขึ้น
  - - - การเกร็ง
      - การหดรัดตัวผิดปกติ
    - - pain
  - - - การคลอดล่าช้าและคลอดยาก
      - ปากมดลูกเปิดช้าลง
      - ความเจ็บปวดรุนแรงขึ้น
    - - หัวใจของทารกเต้นช้าลง
      - คะแนน APGAR ต่ำ