Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 7การพยาบาลมารดาที่ได้รับการช่วยเหลือสูติศาสตร์หัตถการ - Coggle…
บทที่ 7การพยาบาลมารดาที่ได้รับการช่วยเหลือสูติศาสตร์หัตถการ
การพยาบาลผู้คลอดที่ได้รับการทำคลอดโดยใช้คีม
forcep
ประเภทของคีม
Long Curve Axis Traction Forcep
Kielland Forceps
Short Curve Forcep
หน้าที่ของคีม
Rotation (ตัวหมุน)
Extractor (ตัวดึง)
ส่วนประกอบของคีม
ข้อบ่งชี้ในการทาคลอดด้วยคีม
ข้อบ่งชี้ด้านแม่
ผู้คลอดอ่อนเพลีย
ผู้คลอดมีภาวะความดันโลหิตสูงระหว่างตั้งครรภ์
ส่วนนาของทารกค่อนข้างใหญ่ หรือ Occiput อยู่ด้านหลัง หรือ Deep transverse arrest of head
กระดูกเชิงกรานค่อนข้างแคบหรือ Rigid pelvic floor หรือ Rigid perineum
ผู้คลอดมีสุขภาพไม่ดีจากโรคเรื้อรัง
มีปัญหาเลือดออกในสมอง
มดลูกหดรัดตัวไม่ดี/มารดาไม่มีแรงเบ่ง
Prophylactic or Elective
จำกัดปริมาณการเสียเลือดจากการคลอด
ป้องกันสมองถูกทาลายจากภาวะพร่องออกซิเจน
ป้องกันการฉีกขาดหรือยืดขยายมากเกินไปของฝีเย็บ
ช่วยลดความกดดันบางประการที่เกิดขึ้นกับผู้คลอดทั้งทางร่างกายและอารมณ์
ข้อบ่งชี้ด้านทารก
สายสะดือพลัดต่ำ
Fetal distress
สภาวะที่เหมาะสมในการทาคลอดด้วยคีม
ถุงน้ำคร่ำแตกแล้ว
ทารกในครรภ์ยังมีชีวิตอยู่
กระเพาะปัสสาวะและทวารหนักต้องว่าง
ไม่พบภาวะผิดสัดส่วนระหว่างส่วนนำกับช่องเชิงกราน
ศีรษะทารกต้อง Deep engaged แล้ว
ส่วนนำมีสภาวะที่เหมาะสมสามารถคลอดทางช่องคลอดได้
ปากมดลูกเปิดหมด
ภาวะแทรกซ้อน
ต่อมารดา
อันตรายต่อกระดูกเชิงกราน เช่น Symphysis pubis แยก
กระทบกระเทือนต่อกระเพาะปัสสาวะ
มีการฉีกขาดของหนทางคลอด
ใช้คีมไม่ถูกต้อง เกิดการตกเลือด
ติดเชื้อ
ต่อทารก
คีมกด Clavical plexus จะทาให้เกิด Erb’ s Palsy
คีมกด Facial nerve จะทาให้เกิด Facial Palsy
กระทบกระเทือนต่อกระโหลกศีรษะ สมองและหนังศีรษะทารกในครรภ์
หูหนวกกระทบกระเทือนต่อ Auditory Organ
แรงกดที่ศีรษะเกิด Asphyxia
ปอดบวมและถุงลมแฟบ
การพยาบาลในการดูแลผู้คลอดที่ได้รับการช่วยคลอดโดยใช้คีม
การตรวจร่างกาย
การตรวจทางหน้าท้อง
ตรวจช่องทางคลอด
การตรวจร่างกายทั่วไปและสัญญาณชีพ
การประเมินสภาพทารกในครรภ์ เช่น การฟังเสียงหัวใจทารก
ภาวะจิตสังคม ได้แก่การประเมินความวิตกกังวลและหวาดกลัวของผู้คลอดต่อการช่วยคลอดด้วยคีมซึ่งอาจจะมืผลต่อการปฏิบัติตัวและความร่วมมือในการช่วยคลอด
การซักประวัติ
การเจ็บป่วยของบุคคลในครอบครัว
การคลอดติดขัด
ประวัติเกี่ยวกับอาการผิดปกติในการตั้งครรภ์และการคลอดครั้งก่อน
เป้นต้น
การพยาบาลผู้คลอดที่ได้รับการทำคลอดโดยใช้เครื่องดูดสุญญากาศ
สภาวะที่เหมาะสมในการทาคลอดโดยใช้เครื่องดูดสุญญากาศ
กระเพาะปัสสาวะและทวาหนักต้องว่าง
ถุงน้าคร่ำแตกแล้ว
ไม่พบปัญหาผิดสัดส่วนกันระหว่างศีรษะทารกกับช่องเชิงกรานของผู้คลอด
ทารกในครรภ์ยังมีชีวิตอยู่
ศีรษะในครรภ์ต้อง Deep engaged แล้ว
ส่วนนำอยู่ในสภาวะที่เหมาะสมสามารถคลอดทางช่องคลอดได้
ปากมดลูกเปิดหมด แต่ถ้าในกรณีจาเป็นอาจทำตั้งแต่ปากมดลูกเปิด 8 เซนติเมตรขึ้นไป และปากมดลูกมีความบางเต็มที่
ข้อห้าม
ทารกในครรภ์เสียชีวิตแล้ว
ทารกในครรภ์อยู่ในภาวะวิกฤติ
มีการพลัดต่ำของสายสะดือ
ทารกในครรภ์อยู่ในท่าผิดปกติ
CPD
ภาวะแทรกซ้อน
ด้านมารดา
กระทบกระเทือนต่อกระเพาะปัสสาวะ
ใช้เครื่องมือไม่ถูกต้อง เกิดการตกเลือด
อันตรายต่อกระดูกเชิงกราน เช่น Symphysis pubis แยก
ติดเชื้อ
มีการฉีกขาดของหนทางคลอด
อันตรายจากการแพ้ยาระงับความรู้สึก
ด้านทารก
อาจจะมีเลือดอกที่จอตาแต่จะหายได้ภายใน 1 สัปดาห์
แรงกดที่ศีรษะเกิด Asphyxia
แรงดูดกระทบกระเทือนต่อ Facial nerve จะทาให้เกิด Facial Palsy
อาจจะเกิด Cephal hematoma
แรงดูดกระทบกระเทือนต่อกระโหลกศีรษะ สมองและหนังศีรษะทารกในครรภ์
ข้อบ่งชี้
Mild CPD
ทารกในครรภ์อยู่ในภาวะ Mild fetal asphyxia
โรคแทรกซ้อน เช่น ความดันโลหิตสูง, โรคหัวใจ
Uterine inertia โดยมีปัญหามดลูกหดรัดตัวไม่ดี
ศีรษะทารกไม่หุนตามกลไกการคลอดปกติ
การพยาบาล
ภาวะจิตสังคม ได้แก่การประเมินความวิตกกังวลและหวาดกลัวของผู้คลอดต่อการช่วยคลอดด้วยเครื่องดูดสุญญากาศ
การตรวจร่างกาย
ตรวจช่องทางคลอด
การตรวจร่างกายทั่วไปและสัญญาณชีพ
การประเมินสภาพทารกในครรภ์ เช่น การฟังเสียงหัวใจทารก
การตรวจทางหน้าท้อง
การตรวจพิเศษและการตรวจทางห้องปฏิบัติการ
การซักประวัติ
การชักนำการคลอด (Induction of labour)
ข้อบ่งชี้ ทางด้านสูติกรรม
การติดเชื้อของถุงน้าคร่ำ (choroamnionitis)
ทารกเสียชีวิตในครรภ์ (DFIU)
ภาวะครรภ์เกินกาหนด
ภาวะความดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์ (PIH)
ข้อบ่งชี้ทางอายุรกรรม
หญิงตั้งครรภ์ที่เป็นโรคไตเรื้อรัง
หญิงตั้งครรภ์ที่เป็นโรคความดันโลหิตสูงเรื้อรัง
หญิงตั้งครรภ์ที่เป็นโรคเบาหวาน
ข้อห้ามในการชักนาการคลอด
Previous c/s
ทารกท่าขวาง CPD
vasa previa
Placenta previa
Prolapsed cord, Fetal distress, Twins
ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความสาเร็จในการชักนาการคลอด
ถ้าคะแนนมากกว่า 7 ถือว่าปากมดลูกอยู่ในภาวะที่เหมาะสมต่อการชักนำการคลอด
ถ้าคะแนนมากกว่าหรือเท่ากับ 9 โอกาสที่จะประสบความสาเร็จในการชักนำการคลอดสูงถึง ร้อยละ 100
ถ้าคะแนนรวมน้อยกว่า 3 ถือว่าปากมดลูกอยู่ในสภาวะที่ไม่เหมาะสมต่อการชักนำคลอด โอกาสล้มเหลว มักเจ็บครรภ์คลอดเนิ่นนานและมีโอกาสผ่าท้องคลอดสูง
การพยาบาลผู้คลอดที่ได้รับการชักนาการคลอดโดยใช้ยา Oxytocin
ดูแลสภาวะทั่วไปของมารดาโดย Check BP, P, R เป็นระยะๆ
บันทึกการพยาบาล
สังเกตสภาวะของทารกในครรภ์
ตรวจสอบการหยดของออกซิโตซิน ทุก 30 นาที
ปรับหยดสารละลายออกซิโตซิน เริ่มต้น 5-10 หยด/นาที เพิ่ม 5 หยดทุก 30 นาที จนกว่าการหดรัดตัวของมดลูกจะดี คือ Interval อยู่ในช่วง 2-3 นาที Duration อยู่ระหว่าง 45-60 วินาที
สังเกตลักษณะการหดรัดตัวของมดลูก
ช่วยแพทย์ในการให้สารละลายออกซิโตซินทางหลอดเลือดดำ
เตรียมอุปกรณ์เครื่องใช้ในการให้สารละลายทางหลอดเลือดดำ
1.เตรียมสารละลายออกซิโตซิน ตามแผนการรักษา
ภาวะแทรกซ้อนจากการชักนำการคลอด
ผลต่อหญิงตั้งครรภ์
เกิดการอุดตันในกระแสเลือดจากน้ำคร่ำ
การติดเชื้อของเยื่อบุถุงน้าคร่ำ
การตกเลือดจากการฉีกขาดของช่องทางคลอดจากการคลอดเร็วเกินไป
การตกเลือดก่อนคลอดจากรกลอกตัวก่อนกาหนด
ภาวะมดลูกแตกจาการได้รับยากระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูก
ผลต่อทารก
อันตรายจากการเจาะถุงน้ำคร่ำ
การคลอดเร็วเกินไป
fetal distress
การติดเชื้อจากการเจาะถุงน้ำและมีการติดเชื้อของถุงน้ำคร่ำ
ทารกคลอดก่อนกำหนด
การพยาบาลผู้คลอดที่ได้รับการชักนำการคลอดโดยการเจาะถุงน้าทูนหัว
บันทึก T, P, R, BP หากมีไข้รายงานแพทย์เพื่อให้ยาปฏิชีวนะ
เปลี่ยนผ้าอนามัยทุกครั้งที่น้าหล่อเด็กเปียกชุ่มพร้อม Flushing ให้
บันทึก FHS เป็นระยะๆ อาจทุก 15-30 นาที หากผิดปกติรายงานแพทย์และให้การช่วยเหลือ
บันทึกเกี่ยวกับ Interval, Duration ผลการตรวจความก้าวหน้าของการคลอด
Flushing และใส่ผ้าอนามัยเพื่อสังเกตปริมาณน้าคร่า
ฟังเสียงหัวทารกทันทีภายหลังเจาะถุงน้าทูนหัว
เมื่อน้าคร่ำไหลออกมาต้องบันทึกเกี่ยวกับลักษณะสี
ก่อนแพทย์ลงมือทำ พยาบาลต้องฟังเสียงหัวใจทารก และบันทึกไว้
เตรียมผู้คลอด
เตรียมเครื่องมือ
การผ่าตัดนำทารกออกทางหน้าท้อง
Cesarean Section
lower – segment cesarean
Classic cesarean
ข้อบ่งชี้
Total placenta previa
มะเร็ง ปากมดลูก
ท่าผิดปกติ เช่น ท่าขวาง
Fetal distress
CPD
การพยาบาล
การพยาบาลด้านจิตใจ
กระตุ้นให้มารดาได้พูดถึงความรู้สึกต่างๆ ที่มีต่อการคลอดครั้งนี้และคอยประคับประคองให้กำลังใจแก่มารดา
อธิบายหรือชี้ประเด็นให้มารดามองเห็นถึงข้อดีต่างๆ ของประสบการณ์ที่มารดาได้รับจากการคลอดโดยการผ่าตัด
สอนมารดาถึงวิธีปฏิบัติตนเพื่อฟื้นฟูสมถรรนภาพของตนเองและเสนอแนะแนวทางในการแก้ไขปัญหาต่างๆ ที่มารดาเผชิญอยู่
เมื่อพบบิดาและ/หรือสมาชิกในครอบครัว พยาบาลควรหาเวลาทาความเข้าใจและกระตุ้นให้บุคคลเหล่านั้น ได้ระบายความรู้สึกต่อการผ่าตัดครั้งนี้ ตลอดจนปัญหาที่เกิดขึ้น เนื่องจากมารดาต้องผ่าตัดครั้งนี้ ปัญหาการดูแลบ้าน คอยช่วยแนะนาหรือหาแนวทางแก้ไข โดยบุคคลนั้นๆ สามารถเลือกวิธีการแก้ปัญหาของตนเองได้
อธิบายให้มารดาทราบถึงความต้องการของหญิงคลอด ลักษณะอารมณ์ต่างๆ ที่เกิดขึ้นว่าเป็นเรื่องปกติ
การพยาบาลด้านร่างกาย
กระตุ้นให้มารดามี carly ambulation พร้อมกับให้กาลังใจและอธิบายถึงผลดีของการมี carly ambulation
สังเกตและจดบันทึกปริมาณ ลักษณะสี ความขุ่น ใส ของปัสสาวะ คอยสังเกตว่าปัสสาวะไหลสะดวกดีหรือไม่
ดูแลให้มารดาได้รับสารน้าทางเส้นเลือดตามคาสั่งการรักษาของแพทย์อย่างครบถ้วนตรวจดูอัตราการไหลและนับจานวนหยด
ดูแลให้มารดาได้รับยาปฏิชีวนะตามคาสั่งการรักษาของแพทย์อย่างครบถ้วน
สังเกตอาการของการติดเชื้อบริเวณแผลผ่าตัด
ประเมินสภาวะของมารดาหลังผ่าตัด (Assessment)