Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ขั้นการวางแผนชุมชน (Community Planning), นางสาวเสาวนิตย์ สมบูรณ์จิตฤดี…

- - - - การวางแผนเป็นศูนย์กลางการประสานงาน เช่น ในการจัดบริการเราสามารถใช้การวางแผน เพื่อประสานงานการบริการ ทุกระดับ และทุกสาขาให้สอดคล้องกันได้
      - การวางแผนทำให้การปฏิบัติงานต่างๆ เป็นไปโดยประหยัด มีประสิทธิภาพ และประสิทธิผล เพราะการวางแผนเป็นการคิด และคาดการณ์ไว้ล่วงหน้า และเสนอทางเลือกที่จะก่อให้เกิดผลที่ดีที่สุด
      - การวางแผนเป็นเครื่องช่วยให้มีการตัดสินใจอย่างมีหลักเกณฑ์ เพราะ ได้มีการศึกษาสภาพเดิมในปัจจุบันแล้วกำหนดสภาพใหม่ในอนาคต ซึ่งได้แก่ การตั้งวัตถุประสงค์ หรือเป้าหมาย แล้วหาลู่ทางที่จะทำให้สำเร็จตามที่มุ่งหวัง นักวางแผนมีหน้าที่ จัดทำรายละเอียดของงาน จัดลำดับความสำคัญ พร้อมทั้งข้อเสนอแนะ ที่ควรจะเป็นต่างๆ เพื่อเป็นข้อมูลแก่ผู้มีหน้าที่ตัดสินใจพิจารณา
      - การวางแผนเป็นเครื่องมือในการควบคุมงานของนักบริหาร เพื่อติดตามตรวจสอบการปฏิบัติงานของฝ่ายต่างๆ ให้เป็นไปตามนโยบาย และเป้าหมายที่ต้องการ
  - - - มีความครอบคลุม
      - มีความยืดหยุ่น
      - มีความแม่นตรง
      - มีความเป็นพิธีการ
      - มีความสมบูรณ์
      - มีความง่ายในการปฏิบัติ
      - มีความชัดเจน
      - มีความง่ายในการควบคุม
      - มีความประหยัด
  - - - คือ
        
        การตัดสินใจล่วงหน้าว่าจะทำอะไร ทำอย่างไร ทำเมื่อใด และใครเป็นผู้ทำ
        
        การใช้ความรู้ทางวิชาการและวิจารณญาณ วินิจฉัยเหตุการณ์ในอนาคตและกำหนดวิธีการโดยถูกต้องและมีเหตุผล เพื่อให้การดำเนินงานเป็นไปตามแผนและเรียบร้อยมีประสิทธิภาพที่สุด
      - จะครอบคลุมสาระสำคัญ
        
        การวางแผนเป็นเรื่องของการเตรียมการ
        
        การวางแผนเป็นเรื่องของการกระทำอย่างจงใจ
        
        การวางแผนเป็นเรื่องของการจัดกระทำเพื่อผลในอนาคต
  - - - แผนระดับสูง
        
        แผนมโนมติ/แผนนโยบาย/แผนยุทธศาสตร์หรือแผนกลยุทธ์
        
        เป็นแผนที่องค์การบริหารระดับสูงกำหนดขึ้น โดยกำหนดเป็นข้อความที่ระบุไว้กว้างๆโดนครอบคลุมวัตถุประสงค์เชิง นโยบายและวัตถุประสงค์ขององค์การเพื่อเป็นแนวคิดในการดำเนินงานขององค์กรระดับล่างหรือระดับปฏิบัติการ
      - แผนระดับปฏิบัติการหรือแผนปฏิบัติการ
        
        เป็นแผนชั้นรองลงมา
        
        จำแนกเป็น แผนงาน (Program) โครงการ (Project) งาน (Task) และกิจกรรม (Activity)
        
        แผน (Plan) คือ ข้อกำหนดหรือรายละเอียดต่างๆของการดำเนินงานในอนาคต เพื่อบรรลุวัตถุประสงค์อย่างมีประสิทธิภาพมีทิศทางหรือสิ่งคาดหวังหรือสิ่งที่ต้องการให้เกิดขึ้น มีแนวดำเนินการ เพื่อให้เกิดผลที่คาดหวัง มีการใช้ทรัพยากรและเงื่อนไขเวลาทั้งหมดที่กล่าวมาจะถูกกำหนดไว้กว้างๆ
        
        แผนงาน หรือชุดโครงการ (Program) คือกลุ่มกิจกรรมตั้งแต่ 2 โครงการขึ้นไปที่มุ่งบรรลุวัตถุประสงค์และเป้าหมายอย่างเดียวกันหรือ ใกล้เคียงกัน เอื้ออำนวยซึ่งกันและกัน และตอบสนองนโยบายเดียวกัน
        
        โครงการ(Project) คือกลุ่มของกิจกรรมที่มีความสัมพันธ์เกี่ยวข้องกัน มุ่งตอบสนองเป้าหมายในแผนงานเดียวกัน โดยมีเวลาเริ่มต้นและ สิ้นสุดที่ชัดเจน และต้องเป็นงานพิเศษหรือต่างไปจากงานประจำ (Routine) โครงการประกอบด้วยงาน(Task)และกิจกรรม (Activity)
  - - - แผน
      - แผนงาน
      - นโยบาย
      - โครงการ
      - งาน/กิจกรรม
- - - - คือส่วนที่จะทำให้แผนปฏิบัติการที่วางไว้ กลายเป็นจริง มีความเป็นรูปธรรมมากที่สุด
      - วิธีการเขียนโครงการที่นิยม
        
        แบบประเพณีนิยม (Convention method)
        
        แบบตารางเหตุผลสัมพันธ์(Logical Framwork method)
  - - - เป็นวิธีการเขียนแรกสุด และปัจจุบันยังคงใช้ โดยเขียนบรรยายตามหัวข้อที่กำหนดในลักษณะต่อเนื่อง เพื่อตอบคำถามของผู้บริหารหรือผู้มีอำนาจในการตัดสินใจ อนุมัติการจัดทำโครงการหรือสนับสนุนงบประมาณซึ่งประกอบด้วย หัวข้อ
      - ชื่อโครงการ
        
        โดยชื่อโครงการจะต้องบ่งบอกว่าจะทำสิ่งใดบ้าง โครงการที่จัดขึ้นนั้นทำเพื่ออะไร โดยชื่อโครงการทั่วไปนั้นจะต้องแสดงถึง ลักษณะงานที่ต้องปฏิบัติ
        
        เช่น โครงการพัฒนาคุณภาพการดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดหัวใจตีบเฉียบพลัน
        
        การตั้งชื่อโครงการนั้นต้องมีความชัดเจน เหมาะสม และเฉพาะเจาะจง เป็นที่เข้าใจได้ง่ายสำหรับผู้นำโครงการไปใช้หรือ ผู้เข้าร่วมโครงการ
      - หลักการและเหตุผล
        
        เป็นส่วนที่บอกว่าทำไมต้องการทำโครงการนั้น ทำแล้วได้อะไร ถ้าไม่ทำจะเกิดผลสียอย่างไร ให้สะท้อนความจำเป็นของการจัดทำโครงการ
        
        แสดงสถิติข้อมูลและเหตุผลรองรับที่มีน้ำหนัก สมเหตุสมผล เพื่อให้ผู้บริหารเห็นควรให้การสนับสนุนโครงการ
      - วัตถุประสงค์
        
        เป็นการบอกให้ทราบว่า การดำเนินงานตามโครงการนั้น มีความต้องการให้อะไรเกิดขึ้น วัตถุประสงค์ที่ควรจะระบุไว้ควรเป็นวัตถุประสงค์ที่ชัดเจน ปฏิบัติได้และวัดและประเมินผลได้
        
        ในระยะหลังๆ ผู้เขียนโครงการที่มีผู้นิยมชมชอบมักจะเขียนวัตถุประสงค์เป็นวัตถุประสงค์เชิงพฤติกรรม คือเขียนให้เป็นรูปธรรมมากกว่าเขียนเป็นนามธรรม
        
        การทำโครงการหนึ่งๆ อาจจะมีวัตถุประสงค์ มากกว่า 1ข้อ ได้ แต่ทั้งนี้การเขียนวัตถุประสงค์ไว้มากๆ อาจจะทำให้ผู้ปฏิบัติมองไม่ชัดเจน และอาจจะดำเนินการให้บรรลุวัตถุประสงค์ไม่ได้ ดังนั้นจึงนิยมเขียนวัตถุประสงค์ที่ชัดเจน ปฏิบัติได้-วัดได้ เพียง 1-3 ข้อ
        
        หลักการเขียนวัตถุประสงค์
        
        M : Measurable (วัดได้) หมายถึง วัตถุประสงค์ที่ดีสามารถวัดและ ประเมินผลได้
        
        A : Attainable (ระบุสิ่งที่ต้องการ)หมายถึง ต้องระบุสิ่งที่ต้องการ อย่างเฉพาะเจาะจง
        
        S : Sensible (เป็นไปได้ ) หมายถึง วัตถุประสงค์ที่มีความเป็นไปได้ใน การดำเนินโครงการ
        
        R : Reason (เป็นเหตุเป็นผล)หมายถึง วัตถุประสงค์ที่ดีต้องมีความเป็น เหตุเป็นผลในการปฏิบัติ
        
        T : Time (เวลา) หมายถึง วัตถุประสงค์ที่ดีต้องมีขอบเขตเวลาที่แน่นอน
        
        ตัวอย่าง
        
        ประชาชนมีความรู้เรื่องโรคความดันโลหิตสูง
        
        หญิงวัยเจริญพันธ์ได้รับการตรวจคัดกรองมะเร็ง
      - เป้าหมาย
        
        เป็นการกำหนดทิศทางและความต้องการที่คาดหวังจะให้ เกิดขึ้นจากการปฏิบัติงาน เพื่อนำไปสู่การบรรลุวัตถุประสงค์เป้าหมาย มีลักษณะเป็นวัตถุประสงค์เฉพาะ ขยายวัตถุประสงค์ให้เป็นรูปธรรมมากขึ้น
        
        โดยระบุสิ่งที่ต้องการให้เกิดขึ้นวัดได้ทั้งในเชิงปริมาณและคุณภาพ
        
        ตัวอย่าง
        
        ประชาชนอายุ 40ปีขึ้นไป ร้อยละ 60 มีความรู้ที่ถูกต้องเกี่ยวกับโรคความดันโลหิตสูงในระดับดีขึ้นไป
        
        หญิงวัยเจริญพันธ์ที่มีอายุ 35 ปี ขึ้นไปร้อยละ 70 ได้รับการตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านม ภายใน 6เดือน
      - วิธีดำเนินการ หรือกิจกรรม หรือขั้นตอนการดำเนินงาน
        
        โดยกำหนดกิจกรรมอย่างชัดเจนตั้งแต่ต้นจนจบกระบวนการ ระบุใคร ทำอะไร มีปฏิทินปฏิบัติงานควบคุมกำกับชัดเจน
        
        เป็นกระบวนการปฏิบัติเพื่อบรรลุ เป้าหมายและวัตถุประสงค์
      - ระยะเวลาการดำเนินงานโครงการ
        
        การระบุระยะเวลาตั้งแต่เริ่มต้นโครงการจนเสร็จสิ้นโครงการนิยมระบุ วัน-เดือน-ปี ที่เริ่มต้นและเสร็จสิ้น
        
        การระบุจำนวน ความยาวของโครงการ เช่น 6 เดือน 2 ปี โดยไม่ระบุเวลาเริ่มต้น-สิ้นสุด เป็นการกำหนดระยะเวลาที่ไม่สมบูรณ์
      - งบประมาณ
        
        เป็นประมาณการค่าใช้จ่ายทั้งสิ้นของโครงการ ซึ่งควรจำแนกรายการค่าใช้จ่ายได้อย่างการระบุยอดงบประมาณ
        
        ควรระบุแหล่งที่มาของงบประมาณด้วยระบุราบละเอียดค่าใช้จ่ายจำแนกตามหมวดหมู่ เช่น ค่าจ้าง ค่าตอบแทน ค่าใช้สอย ค่าวัสดุ ครุภัณฑ์ค่า เชื้อเพลิง
        
        นอกจากนี้หัวข้อนี้สามารถระบุทรัพยากรอื่นที่ต้องการ เช่น คน ฯลฯ
      - การประเมินผล
        
        ซึ่งผลของการประเมินสามารถนำมาพิจารณา ประกอบการดำเนินการ เตรียมโครงการที่คล้ายคลึง หรือเกี่ยวข้องในเวลาต่อไปและเป็นแนวทางให้ผู้บริหารและผู้เกี่ยวข้องเห็นแนวทางการ ติดตามผลโครงการเพื่อนำไปสู่การบรรลุเป้าหมาย และวัตถุประสงค์
        
        บอกแนวทางการติดตามประเมินผลควรทำอย่างไร ในระยะเวลาใด และใช้วิธีการอย่างไรจึงจะเหมาะสม โดยระบุวิธีการ และเกณฑ์ที่ใช้ในการวัด
      - ผลที่คาดว่าจะได้รับ/ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ
        
        เป็นผลประโยชน์ และผลตอบแทนที่คาดว่าจะได้รับจากการดำเนินงานโดยตรงและโดย อ้อมที่อยู่นอกความคาดหมายไปจากวัตถุประสงค์และเป้าหมาย
      - ผู้รับผิดชอบโครงการ
        
        เป็นการระบุตัวบุคคลหรือหน่วยงานที่รับผิดชอบในการเสนอ และดำเนินโครงการ
        
        เช่น การลงชื่อ
        
        ผู้เสนอโครงการ
        
        ผู้เห็นชอบโครงการ
        
        ผู้เขียนโครงการ
        
        ผู้อนุมัติโครงการ
  - - - "แผนหรือเค้าโครงการตามที่กะกำหนดไว้" โครงการเป็นส่วนประกอบส่วนหนึ่งในการวางแผนพัฒนา ซึ่งช่วยให้เห็นภาพ และทิศทางในการพัฒนา ซึ่งมีขอบเขตในการที่จะสามารถติดตามและประเมินผลได้
      - โครงการเกิดจากลักษณะความพยายามที่จะจัดกิจกรรม หรือดำเนินการให้บรรจุวัตถุประสงค์ เพื่อบรรเทาหรือลดหรือขจัดปัญหา และความต้องการทั้งในสภาวการณ์ปัจจุบันและอนาคต โครงการโดยทั่วไปสามารถแยกได้หลายประเภท เช่น โครงการเพื่อสนองความ ต้องการโครงการพัฒนาทั่วๆ ไป โครงการตามนโยบายเร่งด่วน เป็นต้น
  - - - ทำไมต้องประเมินโครงการ
        
        รวมถึงการศึกษาว่าในการดำเนินการโครงการมีปัญหาที่ต้องปรับปรุงเปลี่ยนแปลงหรือแก้ไขในเรื่องอะไรบ้าง และเป็นโครงการที่มีคุณค่ามากน้อยเพียงใด
        
        ในการประเมินโครงการมีเป้าประสงค์หลักคือ ต้องการข้อมูลที่บ่งชี้ว่าโครงการที่ดำเนินการนั้นเป็นไปตามวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้หรือไม่หรือ เป็นโครงการที่คุ้มค่าต่อการตัดสินใจในการดำเนินการหรือไม่
      - ความหมาย
        
        การประเมินโครงการ หมายถึง กระบวนการที่ก่อให้เกิดสารนิเทศ ในการปรับปรุงโครงการ และสารนิเทศในการตัดสินผลสัมฤทธิ์ของโครงการ
        
        การประเมินโครงการ หมายถึง กระบวนการรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูลอย่างเป็นระบบเพื่อสรุปผลว่าโครงการนั้น ๆ ได้บรรลุวัตถุประสงค์/ เป้าหมาย และมีประสิทธิภาพเพียงใด
      - ประเด็นสำคัญที่มักที่มักนำมาใช้ในการประเมิน
        
        ประสิทธิภาพ(Efficiency)
        
        เป็นการประเมินว่าผลงานที่ได้ออกมาสิ้นเปลืองงบประมาณหรือทรัพยากรเพียงใด
        
        มักใช้การวิเคราะห์ต้นทุนและประโยชน์ (Cost benefit analysis() หรือการวิเคราะห์ต้นทุนและประสิทธิผล(Cost –effectiveness analysis) ยิ่งผลลัพธ์มาก ต้นทุนต่ำยิ่งมีประสิทธิภาพมาก
        
        ความพอเพียง(Sufficiency)
        
        เป็นการประเมินว่าโครงการตอบสนองความต้องการของผู้รับบริการได้ในระดับใด พอเพียงที่จะแก้ปัญหาที่มีอยู่หรือไม่
        
        ประสิทธิผล (Effectiveness)
        
        เช่น
        
        2 more items...
        
        เป็นการประเมินผลลัพธ์หรือผลงานในเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพได้ตรงตามวัตถุประสงค์หรือเป้าหมายมากน้อยเพียงใด
        
        ความเหมาะสม(Appropriateness)
        
        ประเมินเพื่อดูว่าการจัดบริการสอดคล้องกับความต้องการของผู้รับบริการหรือไม่ เพียงใด เหมาะสมกับ พื้นที่ และเหมาะสมกับเวลาหรือไม่
        
        ความเสมอภาค (Equality)
        
        ประเมินเพื่อดูว่าใครบ้างมีโอกาสหรือไม่มี โอกาสได้รับผลลัพธ์โครงการดูความเท่าเทียมที่ผู้รับพึงได้รับบริการสาธารณะ ตามสิทธิอันพึงมีพึงได้