Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
โรคระบบสืบพันธ์ุ - Coggle Diagram
โรคระบบสืบพันธ์ุ
Male
organ
External genital organ
Scrotal sac
penis
Internal genital organ
Epididymis
Vas deferens
Testis
Ejaculatory ducts
Seminal Vesicles
Bulbourethral’s gland
Prostate gland
Spermatogenesis
เกิดที่ท่อ Seminiferous tubules
Spermatogonium (2n)➡ primary spermatocyte ➡ 2 secondary spermatocyte ➡4 spermatid➡sperm
ความผิดปกติ
Penis
Phimosis
(ภาวะหนงหมปลายองคชาตตบ)
ส่วนปลายของ Prepuce มีรูเปิดเล็กเกินไป เมื่อหดตัว ไม่สามารถดึงเปิดขึ้นปกติได้
สาเหตุ
เป็นมาแต่กำเนิด
เกิดภายหลัง จากการอักเสบ การบอบช้ำของ prepuce
Balanitis
สาเหตุ
การติดเชื้อ
โรคติดต่อทางเพศสัมพันธุ
การรักษาสุขอนามัยอวัยวะเพศไม่ดี
การแพ้และระคายเคือง
อาการที่พบ
เจ็บขณะปัสสาวะ
มีหนองไหลออกมาจากปลายอวัยวะเพศ
มีอาการแดง คัน เจ็บ และระคายเคืองปลายอวัยวะเพศ
อวัยวะเพศมีกลิ่น
การอักเสบของปลายอวัยวะเพศชาย
Epispadias
รูเปิดของ Urethra ไปเปิดที่ด้านบนของ Penis
Venereal disease
ติดต่อจากการมีเพศสัมพันธ์ุอาจเรียกว่า กามโรค (Venereal disease) หรือ “วืด”
เชื้อที่ทำให้เกิด
เชื้อไวรัส
condyloma acuminatum (หูดหงอนไก่)
เชื้อปรสิต
โลน
แบคทีเรีย
chancroid (แผลริมอ่อน)
เชื้อรา
เชื้อราในช่องคลอด
เป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธุ์ หรือโรค STD (Sexually Transmitted Diseases)
Hypospadias
รูเปิดของ Urethra มาเปิดที่ส่วนล่างของ Penis
Female
Organ
External genitalia organ
Valve
Labia majora
Labia minora
Mons pubis
Vestibule
External urethral orifice
Parauerthal glands
Vaginal orifice
Internal genitalia organ
Ovaries
Uterine tube
Uterus
Vagina
Oogenesis
Ovum and second polar body⬅Secondary Oocyte and first polar body⬅Primary Oocyte⬅Oogonia⬅Oogonium
ความผิดปกติของฮอร์โมน
Dysfunction uterine bleeding
ภาวะเลือดออกผิดปกติจากมดลูก
เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนเพศ
ไม่มี Progesterone ออกมา มีแต่ Estrogen อย่างเดียว เยื่อบุโพรงมดลูกจะไม่เปลี่ยนเป็น secretory endometrium
Abortion
สาเหตุ
ความผิดปกติของการทำงานของต่อมไร้ท่อ
ความผิดปกติของโครโมโซม
มารดามีการติดเชื้อขณะตั้งครรภ์
ขาด Progesterone
พร่องโภชนาการ
การแท้งเอง (spontaneous abortion)
การแท้งคุกคาม (Threatened abortion)
เลือดออกจากโพรงมดลูก แต่ปากมดลูกยังปิดอยู่
ตั้งครรภ์ต่อได้ ทารกมีความปลอดภัยสูง
การแท้งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ (Inevitableabortion)
เลือดออกจากโพรงมดลูกและมีการเปิดขยายของปากมดลูกร่วมด้วย
ไม่มีผลิตภัณฑ์ของการตั้งครรภ์หลุดออกมา
การแท้งครบ (Complete abortion)
เลือดออกจากโพรงมดลูก
ผลิตภัณฑ์ของการตั้งครรภ์ทั้งหมดหลุดออกมา
ปากมดลูกปิด
การแท้งค้าง (Missed abortion)
ปากมดลูกปิดอยู่ ไม่มีผลิตภัณฑ์ของการตั้งครรภ์หลุดออกมา
ส่งผลให้มารดาติดเชื้อในกระแสเลือด
ภาวะที่ทารกเสียชีวิตอยู่ในครรภ์เป็นเวลาหลายวัน
การแท้งไม่ครบ (Incomplete abortion)
มีเลือดและผลิตภัณฑ์ของการตั้งครรภ์หลุดออกมาบางส่วน
ปากมดลูกเปิด
การสิ้นสุดการตั้งครรภ์ก่อนอายุครรภ์ 20 สัปดาห์
ความผิดปกติที่เป็นมาแต่กำเนิดของอวัยวะสืบพันธุ์เพศหญิง
Incomplete fusion of Mullerian’s duct
อวัยวะสืบพันธุ์เพศหญิงมีการพัฒนาจาก Mullerain’s duct 2 ข้าง ไม่สมบูรณ์
Turner’s syndrome
ความผิดปกติที่เกิดจากการขาดโครโมโซม x 1 ตัว
ไม่มีรังไข่ เป็นหมัน เตี้ย คอสั้น หน้าอกกว้าง นมห่าง
Imperforate hymen
เยื่อพรหมจารีไม่เปิด เมื่อถึงวัยมีประจำเดือน
เลือดคั่งค้างอยู่ในช่องคลอดและโพรงมดลูก
Trauma
การถูกกระแทกบริเวณ vulva
การร่วมเพศ เช่น การร่วมเพศครั้งแรก ร่วมเพศอย่างรุนแรง
การคลอด
ผลที่ตามมา
ผนังด้านหน้าของช่องคลอดหย่อนจนกระเพาะปัสสาวะโป่งเข้ามาในช่องคลอด เรียกว่า Cystocele
ผนังด้านหลังหย่อนจน rectum โป่งเข้ามาในช่องคลอด เรียกว่า Rectocele
กระบังลมหย่อน
ความผิดปกติของ
Urethra
Urethritis
สาเหตุ
โรคติดต่อทางเพศสัมพันธุ์
โรคหนองในหรือโกโนเรีย Gonococcal urethritis
เชื้อที่ไม่ใช่หนองใน
เริม
ซิฟิลิซ
การติดเชื้อที่ไม่ใช่จากเพศสัมพันธุ์
E. coli
Staphylococcus
การบาดเจ็บอักเสบบวมของเซลล์เยื่อเมือกบุท่อปัสสาวะ
Urethral stricture
เกิดเนื้อเยื่อพังผืดในท่อปัสสาวะหรืออยู่โดยรอบท่อปัสสาวะ ทำให้เกิดการอุดกั้นของน้ำปัสสาวะ
สาเหตุ
โรคติดต่อทางเพศสัมพันธุ์
การใส่สายสวนท่อปัสสาวะ
อุบัติเหตุต่อท่อปัสสาวะ
หลังการผ่าตัดต่อมลูกหมาก
ความผิดปกติที่เกี่ยวกับการตั้งครรภ์หริอการคลอด
Hypertensive disorders in pregnancy
ความดันโลหิตสูงในระหว่างการตั้งครรภ์
มีอาการบวม มีไข่ขาวในปัสสาวะ
Molar pregnancy (Hydatidiform mole)
เกิดจากความผิดปกติของรก
Chorionic villi ของรกจะบวม เห็นเป็นถุงน้ำใสจำนวนมาก ขนาดต่างกัน
สาเหตุ
ความผิดปกติหลังการผสมของไข่และอสุจิ
เหลือแต่โครโมโซมของอสุจิ ไม่มีตัวอ่อน
เลือดออกและแท้งในที่สุด
Ectopic pregnancy
ตั้งครรภ์นอกมดลูก
เกิดจากการขัดขวางการเดินทางของ Ovum ที่ผสมกับ Sperm แล้วไปไม่ถึงโพรงมดลูก
การอักเสบ
จากเชื้อแบคทีเรีย
Syphilis
ทำให้เกิดโรคTreponema pallidum
ติดต่อโดยการร่วมเพศเชื้อจะเข้าทาง รอยถลอกหรือบาดแผลเล็กน้อย
มี 3 ระยะ
ระยะที่ 1 ระยะเป็นแผล (Primary syphilis)
ระยะที่ 2 ระยะเข้าข้อออกดอก (Secondary syphilis)
ระยะที่ 3 ระยะทำลาย (Tertiary syphilis)
Chancroid (แผลริมอ่อน)
เชื้อแบคทีเรียที่ก่อโรค คือ Hemophilusducreyi
เป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธุ์
Neisseria gonorrhea
ติดต่อทางเพศสัมพันธุ์
อาการแทรกซ้อน
เชื้ออาจลุกลามเข้า Bartholin gland ที่แคมใหญ่เกิด Bartholinitis
ลุกลามไปถึงท่อนำไข่และกระจายเข้าไปในอุ้งเชิงกราน เรียก Pelvic Inflammatory Disease (PID)
เป็นมากอาจทำให้มีหนองขังอยู่ระหว่าง fallopian tube กับ ovary เรียกว่า Pelvic abscess
Non - specific infection
การอักเสบจากเชื้อรา
Candida albicans
เกิดการอักเสบที่เยื่อบุปากช่องคลอดและช่องคลอด เรียกว่า candidiasis
เยื่อบุมีสีแดง ระดูขาวจับตัวเป็นก้อน มีอาการคัน
Dermatophytes
เกิดการอักเสบที่ผิวหนังบริเวณปากช่องคลอดและมักเป็นที่บริเวณขาหนีบ เรียกวา Tinea cruris
การอักเสบจากปรสิต
Trichomonas vaginalis
เกิดการอักเสบบริเวณที่เยื่อบุช่องคลอด
มีระดูขาวเป็นน้ำสีเหลืองอมเขียว คันบริเวณปากช่องคลอด
การอักเสบจากไวรัส
Herpes simplex virus
ติดต่อทางเพศสัมพันธุ์
รอยโรคเป็นตุ่มใสและแตกเป็นแผล บรเิวณปากช่องคลอด
Human papilloma virus (HPV)
เกิดรอยโรค Condylomaacuminatum ได้ทั้งที่บริเวณปากช่องคลอด ช่องคลอด และปากมดลูก
ความผิดปกติที่
Epididymis
Hydrocele
ความผิดปกติเนื่องจากการคั่งของน้ำใน tunica vaginalis
Epididymitis
เกิดจากการติดเชื้อหนองใน
การอุดกั้นทางเดินของ sperm ทำให้เป็นหมัน
Varicocele
(หลอดเลือดอัณฑะขอด)
ถุงอัณฑะข้างหนังโต ปวดหน่วงๆ
สาเหตุ
การเสื่อมของลิ้นในหลอดเลือดดำ
กลุ่มของหลอดเลือดดของอัณฑะเกิดการพองตัวหรอขอด
Acute orchitis
สาเหตุ
เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย
พยาธิสภาพ
มีเลือดคั่ง
เซลล์อักเสบจำพวก neutrophils macrophages lymphocytes
ลูกอัณฑะบวมโต หลอดเลือดที่อวัยวะ และบริเวณใกล้เคียงขยายใหญ่
Cryptorchidism
Testis มี atrophy ทำให้เป็นหมัน
Testis ไม่เคลื่อนหรอเคลื่อนลงมาใน scrotal sac ไม่สมบูรณ์
CT Testis
Seminoma : พบในผู้ใหญ่ ไวต่อรังสี
Yolk sac tumor : พบบ่อยในเด็กเล็ก พบ alpha fetoprotein ส่ง
ความผิดปกติของ
Prostate gland
ต่อมลูกหมากอักเสบ (Prostatitis)
Acute prostatitis
พยาธิสภาพ
พบเซลล์อักเสบชนิดเฉียบพลันทั่วไป
ผลิตน้ำเมือกมากกว่าปกติ
ต่อมลูกหมากโต นุ่ม และบวมน้ำ
ติดเชื้อจากการอักเสบของทางเดินปัสสาวะส่วนปลาย
หรือกระเพาะปัสสาวะ
เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย ร่วมกับการอักเสบของ
urethra และกระเพาะปัสสาวะ
Chronic prostatitis
ติดเชื้อเช่นเดียวกับแบบ Acute prostatitis
ผ้ป่วยมีอาการเรื้อรัง
ต่อมลูกหมากโต
(Benign Prostate Hyperplasia)
ความผิดปกติที่มีความเจริญทั้งขนาดและจำนวนของเซลล์ต่อมลูกหมากมากกว่าปกติ
ต่อมลูกหมากรอบๆจะบีบรัดท่อปัสสาวะให้ตีบ แบน และยาว ทำให้ปัสสาวะไหลไม่สะดวก
ก้อนและเนื้องอก
Uterus
Leiomyoma
เจริญเร็วถ้ามี Estrogen กระตุ้น
เล็กลงเมื่อเข้าสู่วัยหมดประจำเดือน
ก้อนมีขอบเขตชัดเจน เกิดที่บริเวณกล้ามเนื้อเรียบ
Endometriosis
อยู่ในอุ้งเชิงกรานเรียก Pelvicendometriosis เกิดเป็น cyst เรียก Chocolate cyst
มีอาการปวดท้องมากเวลามประจำเดือน
อยู่ผนังมดลูกในชั้นกล้ามเนื้อ เรียก Adenomyosis
ทำให้มดลูกมีขนาดโตขึ้น
อาจเกิดการดึงรั้งของพังผืดที่เกิดจากมีเลือดออกนาน
เยื่อบุโพรงมดลูกอยู่ผิดที่
เกิดการดึงรั้งของท่อรังไข่ ทำให้เป็นหมัน
โรคมะเร็งปากมดลูก (Cancer of Cervix)
เกิดจากเชื้อไวรัส HPV (Human Papilloma Virus)
ติดต่อจากการสัมผัส
Stage of CA Cervix
Stage 2
การรักษา : การฉายรังสี และการให้เคมีบำบัด (คีโม) ได้ผล 60%
เซลล์มะเร็งกระจายออกจากปากมดลูกไปที่ตัวมดลูก แต่ก็ไม่สามารถผ่าตัดได้
Stage 3
เซลล์มะเร็งกระจายไปที่ผนังเชิงกราน
การรักษา : ใช้รังสี และให้เคมีบำบัด ได้ผล 20-30%
Stage 1
เซลล์มะเร็งอยู่เฉพาะที่ปากมดลูก
การรักษา : ผ่าตัดใหญ่ ผ่าตัดมดลูก เลาะต่อมน้ำเหลืองในเชิงกรานได้ผลดีถึง 80%
Stage 4
เซลล์มะเร็งกระจายทั่วร่างกาย
การรักษา : ให้คีโม และรักษาตามอาการ คาดหวังได้ 5-10%