Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
โรคระบบสืบพันธุ์ - Coggle Diagram
โรคระบบสืบพันธุ์
ความผิดปกติที่เป็นมาตั้งแต่กำเนิดของอวัยวะสืบพันธุ์เพศหญิง
Imperforate hymen
เยื่อพรหมจารีไม่เปิด เมื่อถึงวัยมีประจำเดือน
เลือดประจำเดือนไม่มีทางออก ทำให้คั่งค้างในช่องคลอดและโพรงมดลูก
อาจคลำพบก้อนทางหน้าท้อง
Incomplete fusion of Mullerian's duct
ถ้าไม่สมบูรณ์จะเกิดความผิดปกติ เช่น septate vagina,double vagina,septate uterus,double terus
Turner’s syndrome
ความผิดปกติกจากการขาดโครโมโซม x 1 ตัว
มีการพัฒนาทางเพศหญิงน้อย ไม่มีรังไข่ ทำให้เป็นหมัน เตี้ย คอสั้น หน้าอกกว้าง กระดูกอกกว้างแบน หัวนมห่าง
บริเวณคอเป็นพังผืด ไม่มีประจำเดือน สติปัญญาต่ำกว่าปกติ ปัญญาอ่อน
Trauma
การถูกกระแทก พบบริเวณ valva
การร่วมเพศ เช่น การร่วมเพศครั้งแรกหรือการร่วมเพศอย่างรุนแรง อาจพบรอยฉีกขาดที่ hymenหรือที่ผนังช่องคลอด
การคลอด อาจทำให้รอยฉีกขาดของช่องทาคลอดได้ เช่น ที่ปากมดลูก ผนังช่องคลอด ปากช่องคลอด
การฉีกขากนี้มักเกิดเลือดออกและจะได้รับการเย็บรอยฉีกขาดหลังจากคลอดเสร็จ
ผลที่ตามมา
ทำให้เกิกภาวะที่เรียกว่า ผนังลมหย่อน
ผนังด้านหน้าช่องคลอดหย่อนจนกระเพาะปัสสาวะโป่งเข้ามาในช่องคลอด เรียกว่า Cystocele
ผนังด้านหลังหย่อนจนrectumโป่งเข้ามาในช่องคลอดเรียกRectocele
ปากมดลูกเคลื่อนต่ำลงมาจากตำแหน่งปกติ เรียกว่าdescensus cervicis
การอักเสบ Inflammation
การอักเสบจากเชื้อแบคทีเรีย
Neisseria gonorrhea
ติดต่อทางเพศสัมพันธ์
อาการแทรซ้อน
เชื้ออาจลุกลามเข้าBartholin glandแคมใหญ่เกิดBartholinitisหรือเป็นฝีอาจทำให้มดลูกอักเสบ
ถ้าเชื้อลุกลามมากๆทำให้เกิดเยื่อบุโพรมดลูกอักเสบ และท่อนำไข่อักเสบ
Syphilis
เป็นเชื้อแบคทีเรียทำให้เกิดโรคTreponema pallidum
ติดต่อโดยการร่วมเพศ เชื้อเข้าทางรอยถลอกหรือบาดแผลเล็กน้อย
อาจไชเข้าเยื่อบุของท่อปัสสาวะ ทวารหนัก ช่องคลอด หรือช่องปาก
สามารถรักษาหายขาดได้
Chancroidหรือแผลริมอ่อน
โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ติดต่อง่าย รักษาหายขาด
ทำให้เกิดแผลที่อวัยวะเพศและ่อมน้ำเหลืองที่ขาหนีบโตบางครั้งมีหนองไหลออกมาเรียกว่า ฝีมะม่วง
แบคทีเรียที่ก่อโรคคือHemophilus ducreyi
หากไม่รักษา อาจเกิดการติดเชื้อ HIV ได้ง่าย
Non –specific infection
เชื้ออื่นๆก็อาจทำให้เกิดการอักเสบตามตำแหน่งดังกล่าวได้
การอักเสบจากไวรัส
Herpes simplex virus
ติดต่อทางเพศสัมพันธ์ได้
รอยเป็นตุ่มใสและแตกเป็นแผลบริเวณปากช่องคลอด
มักเป็นๆหายๆ
อาจติดต่อไปยังทารกในครรภ์ได้
มีลักษณะขรุขระคล้ายหงอนไก่ บางชนิดมีความสัมพันธ์กับprecancerous lesion
ทำให้เกิดรอยโรคCondyloma acuminatumได้ทั้งที่บริเวณปากช่องคลอด ช่องคลอดและปากมดลูก
การอักเสบจากเชื้อรา
Candida albicans
ทำให้เกิดการอักเสบที่เยื่อบุปากช่องคลอดและช่องคลอด เรียก candidiasis
เยื่อบุมีสีแดง ระดูขาวมีการจับกันเป็นก้อนและมีอาการคัน
Dermatophytes
เกิดการอักเสบที่ผิวหนังบริเวณผิวหนังบริเวณปากช่องคลอด
มักเป็นบริเวณขาหนีบด้วย เรียกว่า Tinea cruris
การอักเสบจากปรสิต
Trichomonas vaginalis
ทำให้เกิดการอักเสบที่เยื่อบุช่องคลอด
มีระดูขาวเป็นสีเหลืองอมเขียว มีอาการคันปากช่องคลอด
ความผิดปกติของฮอร์โมน
Dysfunction uterine bleeding
เป็นภาวะเลือดออกผิดปกติจากมดลูก
เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนเพศ
เกิดความผิดปกติเกี่ยวกับฮอร์โมนเนื่องจากไม่มีการตกไข่ทำให้ไม่มี Progesterone มีแต่Estrogenอย่าเดียว
เยื่อบุโพลงมดลูกจะไม่เปลี่ยนเป็นsecretory endometrium
endometriumหนาตัวขึ้นจนถึงระดับหนึ่ง เกินกำลังestrogenที่จะช่วยเจริญได้
เยื่อบุบางส่วนจะหลุดลอกและเลือไหลกระปริกระปรอย
Abortion
สาเหตุ
มีความผิดปกติการทำงานของต่อมไร้ท่อ
ภาวะขาดฮอร์โมน
มารดามีการติดเชื้อขณะตั้งครรภ์
ภาวะพร่องทางโภชนาการ
ความผิดปกติของโครโมโซม
การสูบบุหรี่
ทำให้หลอดเลือดที่รกเสื่อมสภาพ ทารกรับสารอาหารน้อยลงไม่เพียงพอต่อการเจริญเติบโต
อาจเกิดภาวะเจริญเติบโตช้าในครรภ์ พิการ หรืออาจแท้งได้
การสิ้นสุดการตั้งครรภ์ก่อนอายุครรภ์20สัปดาห์
การทารกในครรภ์จะมีน้ำหนักตัวเกิน500กรัม
การแท้งเอง Spontaneous aborton
การแท้งคุกคาม(Threatened abortion)
ภาวะมีเลือดออกจากโพลงมดลูก แต่ปากมดลูกปิด
การตั้งครรภ์ดำเนินได้โดยทารกมีความปลอดภัยสูงเนื่องจากไม่มีผลิตภัณฑ์ของการตั้งครรภ์หลุด
การแท้งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้(Inevitable abortion)
ภาวะมีเลือดออกจากมดลูกมีการเปิดของมดลูกร่วมด้วย
ไม่มีผลิตภัณฑ์ของการตั้งครรภ์หลุดออกมา
การแท้งครบ(Complete abortion)
ภาวะมีเลือดออกจากโพรงมดลูกและผลิตภัณฑ์ของการตั้งครรภ์หลุดออกมาด้วย ได้แก่ ถุงน้ำคร่ำ น้ำคร่ำ รกและทารก หลังจากนั้นปากหมดลูกปิด
การแท้งไม่ครบ(Incomplete abortion)
ภาวะมีเลือดและผลิตภัณฑ์ของการตั้งครรภ์หลุดออกมาบางส่วน และปาดมดลูกจะเปิดอยู๋
เนื่องจากผลิตภัณฑ์ออกมาไม่ครบ
การแท้งค้าง(Missed abortion)
ภาวะทารกเสียชีวิตอยู่ในครรภ์หลายวัน โดยปากมดลูกยังปิดอยู่ ไม่มีผลิตภัณฑ์ของการตั้งครรภ์หลุดออกมา
อาจส่งผลให้มารดาติดเชื้อในกระแสเลือด อันตรายถึงชีวิต
โรคที่หรือความผิดปกติที่เกี่ยวกับการตั้งครรภ์และการคลอด
Ectopic pregnancy
ภาวะมีการตั้งครรภ์ตำแหน่งอื่นนอกเหนือจากโพรงมอลูพก
สาเหตุ
มีการขัดขวางทาเดินของOvumที่ผสมด้วยspermแล้วไม่ให้มาถึงโพรงมดลูก
พบบ่อยได้แก่Tubal pregnancy อายุครรภ์มากขึ้น ทำให้เกิด ruptured tubal pregnancy
Hypertensive disorders in pregnancy
อาการบวม อาจมีไข่ขาวในปัสสาวะร่วมด้วย
รวมเรียกToxemia of pregnancy
ภาวะมีความดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์
Molar pregnancy pregnancy
Chorionic villi ของรก บวม
เห็นเป็นถุงน้ำใส จำนวนมาก ขนาดต่างกันคล้ายไข่ปลาอุก
เกิดจากความผิดปกติของรก
สาเหตุ
ความผิดปกติหลังการผสมไข่และอสุจิ
โครโมโซมของอสุจิ ไม่มีตัวอ่อน
มีเลือดออกและแท้งในที่สุด
ก้อนเนื้อและเนื้องอก
มะเร็งปากมดลูก
เกิดจากเชื้อไวรัสที่ชื่อว่าHPV
ติดต่อจากการสัมผัส ส่วนใหญ่เป็นการสัมผัสทางเพศสัมพันธ์
มีรอยถลอกของผิวหรือเยื่อบุ
ไวรัสนี้เข้าไปที่ปากมดลูก ทำให้ปากมดลูกมีการเปลี่ยนแปลงของเนื้อเยื่อหรือเซลล์
Stage of CA Cervix
2.เซลล์มะเร็งกระจายออกจากปากมดลูก
3.เซลล์มะเร็งกระจายไปที่ผนังช่องเชิงกราน
1.เซลล์มะเร็งอยู่ที่เฉพาะปากมดลูก
4.เป็นระยะที่เซลล์มะเร็งกระจายทั่วร่างกาย
Uterus
เจริญเร็ว ถ้าถูกฮอร์โมนดอสโตรเจนกระตุ้น
เล็กลงเมื่อเข้าสู่วัยหมดประจำเดือน
เป็นก้อนที่มีขอบเขตชัดเจน เกิดที่ตำแหน่งที่มีกล้ามเนื้อเรียบอยู่
Endometriosis
อยู่ในอุ้งเชิงกราน เรียกPelvic endometriosis เกิดเป็น cystเรียกว่าChocolate cyst
ปวดท้องมากเวลามีประจำเดือน
อยู่ผนังมดลูกในชั้นกล้ามเนื้อ เรียกว่า Adenomyosis
ทำให้มดลูกมีขนาดใหญ่ขึ้น
อาจเกิดการดึงรั้งของพังผืดที่เกิดจากมีเลือดออกนาน เกิดการดึงรั้งท่อรังไข่ ทำให้เป็นหมันได้
ภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกอยู่ผิดที่
อวัยวะสืบพันธ์ุเพศชาย
External genital organ
Penis
Scrotal sac
Internal genital organ
Testis (Testes)
Vas deferens
Epididymis
Ejaculatory ducts
Seminal Vesicles
Prostate gland
Bulbourethral’s gland
อวัยวะสืบพันธุ์เพศหญิง
External genital organ
Valva ปากช่องคลอด
Internal genital organ
Ovaries รังไข่
Oviduct ท่อนำไข่
Vagina ช่องคลอด
Uterus มดลูก
ความผิดปกติที่พบใน Testis&Epididymis
ความผิดปกติที่พบ Penis
Phimosis(ภาวะหนังหุ้มปลายองคชาตตีบ)
ความผิดปกติส่วนปลายหนังหุ้มองคชาตมีรูเปิดเล็กไป
ผิวหนังปลายองคชาตหอตัวไม่สามารถดึงให้เปิดขึ้นปกติ
สาเหตุ
เป็นแต่กำเนิด
บริเวณผนังหุ้มpenisสกปรกเกิดการติดเชื้อ
Epispadias
เป็นความผิดปกติที่รูเปิดUrethra
เปิดที่ด้านบนPenisอาจพบความผิดปกติอื่นๆร่วม
Balanitis
เป็นอาการอักเสบปลายอวัยวะเพศชาย
เกิดได้ทั้งเด็กและผู้ใหญ่ที่ไม่ได้ขลิบอวัยวะเพศ หรือสุขอนามัยไม่ดี
สาเหตุ
รักษาสุขอนามัยบวิเวณอวัยวะเพศไม่ดี
ติดเชื้อ
โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
การแพ้และระคายเคือง
อาการ
เจ็บขณะปัสสาวะ
มีหนองหรือน้ำเหลืองใสออกจากปลายอวัยวะเพศ
มีกลิ่น
ไม่สามารถร่นหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศได้ปกติ
แดง เจ็บ คัน
Venereal disease
โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
ติดต่อโดยการร่วมเพศทางช่องคลอด ทวารหนักปาก กับผู้มีเชื้อ
สามารถติดต่อจากการสัมผัสสารคัดหลั่งและเลือด
เชื้อที่ทำให้เกิด
แบคทีเรีย เช่น chancroid
เชื้อปรสิต เช่น โลน, หิด,พยาธิช่องคลอด
เชื้อไวรัส เช่น condyloma acuminatum
เชื้อรา เช่น เชื้อราในช่องคลอด
ความผิดปกติ Urethra
Urrthritis
มีการบาดเจ็บ อักเสบ บวม เซลล์เยื่อเมือกบุปัสสาวะ
พบบ่อย คือโรคติดต่อทางเพศสัมพัยธุ์ โดยเฉพาะเชื้อจากแบคทีเรีย
สาเหตุ
โรคหนองใน
เชื้อที่ไม่ใชหนองใน เช่น เริม
ติดเชื้อไม่ใช่จากเพศสัมพันธุ์ เช่น E. coli
Urethral stricture
เกิดเยื่อพังผืดในท่อปัสสาวะ หรือโดยรอบ
ทำให้เกิดการอุดตันของปัสสาวะ และเกิดการอักเสบและติดเชื้อตามมา
สาเหตุ
โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
การใส่สายปัสสาวะ
เกิดหลังจากตัดต่อลูกหมาก การผ่าตัดนิ่วในไต
Hypospadias
รูเปิดของUrethraมาเปิดที่ส่วนล่างของPenis
อาจพบรูเปิดได้ที่ใดที่หนึ่งตลอดส่วนล่างของPenis
ความผิดปกติที่พบEpididymis
Cyptorchidism
ภาวะที่ tesis ไม่เคลื่อนหรือลงมา scrot sacไม่สมบูรณ์
ไม่ทราบสาเหตุการเกิด
พบว่าtesisมีatrophyทำให้เป็นหมัน
Varicocele (หลอดเลือดอัณฑะขอด)
เกิดการพองตัวหรือขอด
พบถุงอัณฑะข้างหนึ่งโตหรือปวดหน่วงๆเป็นครั้งคราว
ไม่ร้ายแรงแต่อาจทำให้มีบุตรยาก
สาเหตุ
เกิดจากการเสื่อมของลิ้นในหลอดเลือดดำ
เลือดดำไหลกลับเข้าสู่หัวใจน้อย
Hydrocele
ความผิดปกติจากการคั่งน้ำใน Tunica vaginalis
Acute orchitis
สาเหตุ
จากการติดเชื้อแบคทีเรีย
เด็กมักพบเป็นชนิด gram-negative bacilli
ผู้ใหญ่ มักเกิดจากเชื้อ Chlamydia trachomatisและNeisseria gonorrhoeae
ผู้สูงอายุ มักเป็นชนิด E.coli และ Pseudomonas spp.
พยาธิสภาพ
ลูกอัณฑะ บวมโต หลอดเลือดที่อวัยวะและบริเวณใกล้เคียงขยายใหญ่ และ มีเลือดคั่ง
เซลล์อักเสบจำพวก neutrophils,macrophages และ lymphocytes พบกระจัดกระจายทั่วไปและแทรกเข้าไปตามเนื้อเยื่อของอวัยวะเอพิดิไดมิส และลามเข้าไปในเนื้อเยื่อของลูกอัณฑะ
ส่วนใหญ่มักเกิดจากเชื้อโรคหนองใน
ผลตามมาคือการอุดกั้นทางเดินของsperm ทำให้ เป็นหมัน
CA Testis
Seminoma พบในผู้ใหญ่ ไวต่อรังสี
Yolk sac tumor พบในเด็กเล็ก พบalphafetoproteinสูง
ความผิดปกติที่พบ Prostate gland
ต่อมลูกหมากอักเสบ Prostatitis
อาจเฉพาะส่วนหรือทั้งต่อม
มักเกิดจากเชื้อแบคทีเรีย เกิดร่วมกับ urethraและกระเพาะปัสสาวะ
เกิดการการใส่เครื่องมือเพื่อตรวจurethra
Acute prostatitisต่อมลูกหมากอักเสบเฉียบพลัน
สาเหตุจากการติดเชื้อ จากการอักเสบของทางเดินปัสสาวะส่วนปลายหรือกระเพาะปัสสาวะ
พยาธิสภาพ
ต่อมลูกหมากส่วนใหญ่มักจะโต นุ่ม และบวมน้ำ
มีเลือดคั่ง มีหย่อมหนองกระจายทั่วต่อมลูกหมาก
พบเซลล์อักเสบเฉียบพลันทั่วต่อมลูกหมาก
ผลิตน้ำเมือกมากผิดปกติ ทำให้ภายในต่อมขยายใหญ่ขึ้น
Chronic prostatitis ต่อมลูกหมากอักเสบเรื้อรัง
พบในผู้ป่วยสูงอายุ
ติดเชื้อเช่นเดียวกับที่พบในการอักเสบเฉียบพลัน
อาการปวดหลัง บริเวณบั้นเอว ปวดบริเวณหัวเหน่า ถ่ายปัสสาวะลำบาก
ต่อมลูกหมากโต Benign Prostatic Hyperplasia
ความผิดปกติมีความเจริญทั้งขนาดและจำนวนเซลล์ต่อมลกหมากมากกว่าปกติ
ทำให้ขนาดต่อมลูกหมากโต
ตำแหน่งต่อมลูกหมากรอบๆท่อปัสสาวะมีการบีบรัด ให้ตีบ แบน และยาว
ทำให้เกิดการอุดตันบริเวณทางเดินปัสสาวะ ทำให้ปัสสาวะไหลไม่สะดวก
พบในเพศชายอายุ50ปีขึ้นไป