Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่8 เรื่องการวางแผนงาน/ โครงการ/การประเมินผล, ณํฐริศา, ณัฐรฺศา -…
บทที่8
เรื่องการวางแผนงาน/
โครงการ/การประเมินผล
แผนงาน
ความหมาย
การตัดสินใจล่วงหน้าว่าจะทำอะไร ทำอย่างไร ทำเมื่อใด และใครเป็นผู้ทำ
การใช้ความรู้ทางวิชาการและวิจารณญาณวินิจฉัยเหตุการณ์ในอนาคตและกำหนดวิธีการโดยถูกต้องและมีเหตุผล เพื่อให้การดำเนินงานเป็นไปตามแผนและเรียบร้อยมีประสิทธิภาพที่สุด
สาระสำคัญ การวางแผน
การวางแผนเป็นเรื่องของการกระทำอย่างจงใจ
การวางแผนเป็นเรื่องของการจัดกระทำเพื่อผลในอนาคต
การวางแผนเป็นเรื่องของการเตรียมการ
ความสำคัญของการวางแผน
การวางแผนเป็นศูนย์กลางการประสานงานเช่น ในการจัดบริการเราสามารถใช้การวางแผนเพื่อประสานงานการบริการทุกระดับ และทุกสาขาให้สอดคล้องกันได้
การวางแผนทำให้การปฏิบัติงานต่างๆ เป็นไปโดยประหยัด มีประสิทธิภาพ และประสิทธิผล เพราะการวางแผนเป็นการคิด และคาดการณ์ไว้ล่วงหน้า และเสนอทางเลือกที่จะก่อให้เกิดผลที่ดีที่สุด
การวางแผนเป็นเครื่องช่วยให้มีการตัดสินใจอย่างมีหลักเกณฑ์ เพราะได้มีการศึกษาสภาพเดิมในปัจจุบันแล้วกำหนดสภาพใหม่ในอนาคต
การวางแผนเป็นเครื่องมือในการควบคุมงานของนักบริหาร เพื่อติดตาม ตรวจสอบการปฏิบัติงานของฝ่ายต่างๆ ให้เป็นไปตามนโยบาย และเป้าหมายที่ต้องการ
ลักษณะของแผนที่ดี
มีความยืดหยุ่น
มีความง่ายในการปฎิบัติ
มีความครวบคลุม
มีความเป็นพิธีการ
มีความแม่นตรง
มีความง่ายในการควบคุม
มีความสมบูรณ์
มีความประหยัด
.มีความชัดเจน
ประเภทของแผน
2.แผนระดับปฏิบัติการหรือแผนปฏิบัติการ
แผนงาน หรือชุดโครงการ(Program)
คือกลุ่มกิจกรรมตั้งแต่ 2 โครงการขึ้นไปที่มุ่งบรรลุวัตถุประสงค์และเป้าหมายอย่างเดียวกันหรือใกล้เคียงกัน เอื้ออำนวยซึ่งกันและกัน และตอบสนองนโยบายเดียวกัน
โครงการ(Project)
คือกลุ่มของกิจกรรมที่มีความสัมพันธ์เกี่ยวข้องกัน มุ่งตอบสนองเป้าหมายในแผนงานเดียวกัน โดยมีเวลาเริ่มต้นและสิ้นสุดที่ชัดเจน และต้องเป็นงานพิเศษหรือต่างไปจากงานประจำ(Routine) โครงการประกอบด้วยงาน(Task)และกิจกรรม(Activity)
แผน(Plan)
คือข้อกำหนดหรือรายละเอียดต่างๆของการดำเนินงานในอนาคต เพื่อบรรลุวัตุถุประสงค์อย่างมีประสิทธิภาพมีทิศทางหรือสิ่งคาดหวังหรือสิ่งที่ต้องการให้เกิดขึ้น มีแนวดำเนินการเพื่อให้เกิดผลที่คาดหวัง มีการใช้ทรัพยากรและเงื่อนไขเวลา ทั้งหมดที่กล่าวมาจะถูกกำหนดไว้กว้างๆ
1.แผนระดับสูง
(แผนมโนมติ/แผนนโยบาย/แผนยุทธศาสตร์หรือแผนกลยุทธ์ )
เป็นแผนที่องค์การบริหารระดับสูงกำหนดขึ้น โดยกำหนดเป็นข้อความที่ระบุไว้กว้างๆโดนครอบคลุมวัตถุประสงค์เชิงนโยบายและวัตถุประสงค์ขององค์การเพื่อเป็นแนวคิดในการดำเนินงานขององค์กรระดับล่างหรือระดับปฏิบัติการ
ระดับแผนงาน
นโยบาย
แผนงาน
โครงการ
แผน
งาน/กิจกรรม
โครงการและการเขียนโครงการ
หมายถึง
โครงการเกิดจากลักษณะความพยายามที่จะจัดกิจกรรม หรือดำเนินการให้บรรจุวัตถุประสงค์ เพื่อบรรเทา หรือลด หรือขจัดปัญหา และความต้องการทั้งในสภาวการณ์ปัจจุบัน และอนาคต โครงการโดยทั่วไป สามารถแยกได้หลายประเภท
"แผนหรือเค้าโครงการตามที่กะกำหนดไว้"
โครงการเป็นส่วนประกอบส่วนหนึ่งในการวางแผนพัฒนา ซึ่งช่วยให้เห็นภาพ และทิศทางในการพัฒนา ซึ่งมีขอบเขตในการที่จะสามารถติดตาม และประเมินผลได้
การเขียนโครงการที่นิยม
แบบประเพณีนิยม (Convention method)
แบบตารางเหตุผลสัมพันธ์ (Logical Framwork method)
การเขียนโครงการประกอบไปด้วย(แบบประเพณีนิยม)
หลักการและเหตุผล
เป็นส่วนที่บอกว่าทำไมต้องการทำโครงการนั้น ทำแล้วได้อะไร ถ้าไม่ทำจะเกิดผลสียอย่างไร ให้สะท้อนความจำเป็นของการจัดทำโครงการ แสดงสถิติข้อมูลและเหตุผลรองรับที่มีน้ำหนักสมเหตุสมผล เพื่อให้ผู้บริหารเห็นควรให้การสนับสนุนโครงการ
วัตถุประสงค์
เป็นการบอกให้ทราบว่า การดำเนินงานตามโครงการนั้นมีความต้องการให้อะไรเกิดขึ้น วัตถุประสงค์ที่ควรจะระบุไว้ควรเป็นวัตถุประสงค์ที่ชัดเจน ปฏิบัติได้และวัดและประเมินผลได้
ชื่อโครงการ
การตั้งชื่อโครงการนั้นต้องมีความชัดเจน เหมาะสม และเฉพาะเจาะจง เป็นที่เข้าใจได้ง่ายสำหรับผู้นำโครงการไปใช้ หรือผู้เข้าร่วมโครงการ
เป้าหมาย
เป็นการกำหนดทิศทางและความต้องการที่คาดหวังจะให้เกิดขึ้นจากการปฏิบัติงาน เพื่อนำไปสู่การบรรลุวัตถุประสงค์
วิธีดำเนินการ หรือกิจกรรม หรือขั้นตอนการดำเนินงาน
เป็นกระบวนการปฏิบัติเพื่อบรรลุเป้าหมายและวัตถุประสงค์ โดยกำหนดกิจกรรมอย่างชัดเจนตั้งแต่ต้นจนจบกระบวนการ ระบุใคร ทำอะไรมีปฏิทินปฏิบัติงานควบคุมกำกับชัดเจน
ระยะเวลาการดำเนินงานโครงการ
คือการระบุระยะเวลาตั้งแต่เริ่มต้นโครงการจนเสร็จสิ้นโครงการนิยมระบุ วัน-เดือน-ปี ที่เริ่มต้นและเสร็จสิ้น การระบุจำนวน ความยาวของโครงการ
งบประมาณ
เป็นประมาณการค่าใช้จ่ายทั้งสิ้นของโครงการ ซึ่งควรจำแนกรายการค่าใช้จ่ายได้อย่างการระบุยอดงบประมาณ ควรระบุแหล่งที่มาของงบประมาณด้วย ระบุราบละเอียดค่าใช้จ่ายจำแนกตามหมวดหมู่
การประเมินผล
บอกแนวทางการติดตามประเมินผลควรทำอย่างไร ในระยะเวลาใด และใช้วิธีการอย่างไรจึงจะเหมาะสม โดยระบุวิธีการ และเกณฑ์ที่ใช้ในการวัด และเป็นแนวทางให้ผู้บริหารและผู้เกี่ยวข้องเห็นแนวทางการติดตามผลโครงการเพื่อนำไปสู่การบรรลุเป้าหมาย และวัตถุประสงค์
ผลที่คาดว่าจะได้รับ/ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ
เป็นผลประโยชน์และผลตอบแทนที่คาดว่าจะ ได้รับจากการดำเนินงานโดยตรงและโดยอ้อมที่อยู่นอกความคาดหมายไปจากวัตถุประสงค์และเป้าหมาย
ผู้รับผิดชอบโครงการ
เป็นการระบุตัวบุคคลหรือหน่วยงานที่รับผิดชอบในการเสนอและดำเนินโครงการ
หลักการเขียนวัตถุประสงค์
A : Attainble
(ระบุสิ่งที่ต้องการ)หมายถึง ต้องระบุสิ่งที่ต้องการ อย่างเฉพาะเจาะจง
R : Reason
(เป็นเหตุเป็นผล)หมายถึง วัตถุประสงค์ที่ดีต้องมีความเป็นเหตุเป็นผลในการปฏิบัติ
M : Measurable
(วัดได้) หมายถึง วัตถุประสงค์ที่ดีสามารถวัดและประเมินผลได้
T : Time
(เวลา) หมายถึง วัตถุประสงค์ที่ดีต้องมีขอบเขตเวลาที่แน่นอน
S : Senible
(เป็นไปได้ ) หมายถึง วัตถุประสงค์ที่มีความเป็นไปได้ในการดำเนินโครงการ
การประเมินผลโครงการ
การประเมินโครงการมีเป้าประสงค์หลัก
ต้องการข้อมูลที่บ่งชี้ว่าโครงการที่ดำเนินการนั้นเป็นไปตามวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้หรือไม่หรือเป็นโครงการที่คุ้มค่าต่อการตัดสินใจในการดำเนินการหรือไม่ รวมถึงการศึกษาว่าในการดำเนินการโครงการมีปัญหาที่ต้องปรับปรุงเปลี่ยนแปลงหรือแก้ไขในเรื่องอะไรบ้าง และเป็นโครงการที่มีคุณค่ามากน้อยเพียงใด
หมายถึง
การประเมินโครงการ หมายถึง กระบวนการที่ก่อให้เกิดสารนิเทศในการปรับปรุงโครงการ และสารนิเทศในการตัดสินผลสัมฤทธิ์ของโครงการ
การประเมินโครงการ หมายถึง กระบวนการรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูลอย่างเป็นระบบเพื่อสรุปผลว่าโครงการนั้น ๆ ได้บรรลุวัตถุประสงค์/เป้าหมาย และมีประสิทธิภาพเพียงใด
ประเด็นสำคัญที่นำมาใช้ในการประเมิน
1.ประสิทธิผล (Effectiveness)
เป็นการประเมินผลลัพ์หรือผลงานในเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพได้ตรงตามวัตถุประสงค์หรือเป้าหมายมากน้อยเพียงใด
2.ประสิทธิภาพ(Efficiency)
เป็นการประเมินว่าผลงานที่ได้ออกมาสิ้นเปลืองงบประมาณหรือทรัพยากรเพียงใด มักใช้การวิเคราะห์ต้นทุนและประโยชน์ (Cost benefit analysis() หรือการวิเคราะห์ต้นทุนและประสิทธิผล(Cost –effectiveness analysis) ยิ่งผลลัพธ์มาก ต้นทุนต่ำ ยิ่งมีประสิทธิภาพมาก
3.ความพอเพียง(Sufficiency)
เป็นการประเมินว่าโครงการตอบสนองความต้องการของผู้รับบริการได้ในระดับใด พอเพียงที่จะแก้ปัญหาที่มีอยู่หรือไม่
4.ความเหมาะสม(Appropriateness)
ประเมินเพื่อดูว่าการจัดบริการสอดคล้องกับความต้องการของผู้รับบริการหรือไม่ เพียงใด เหมาะสมกับพื้นที่ และเหมาะสมกับเวลาหรือไม่
5.ความเสมอภาค (Equality)
ประเมินเพื่อดูว่าใครบ้างมีโอกาส หรือไม่มีโอกาสได้รับผลลัพธ์โครงการ ดูความเท่าเทียมที่ผู้รับพึงได้รับบริการสาธารณะ ตามสิทธิอันพึงมีพึงได้
ณํฐริศา
ณัฐรฺศา