Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลทารกและเด็กที่มีความพิการแต่กำเนิด, นางสาววิยะดา ลินลา 36/2…

- - - - คือความผิดปกติที่ทำให้การทำงานของอวัยวะนั้นเสียไป
      - เช่นปากแหว่งเพดานโหว่
    - - คือความผิดปกติที่ไม่มีผลให้การทำงานของอวัยวะเสียไป
      - เช่นติ่งบริเวณหน้าหู
  - - - เกิดจากการที่มีแรงกระทำจากภายนอกทำให้อวัยวะผิดรูปไปในระหว่างการเจริญพัฒนาของอวัยวะนั้น
      - เช่น มีภาวะถุงน้ำคร่ำรั่วระหว่างตั้งครรภ์ ทารกที่อยู่ในน้ำคร่ำน้อย พื้นที่มีจำกัดทำให้เกิดภาวะผิดรูปของแขนขา
    - - ภาวะที่โครงสร้างของอวัยวะหรือเนื้อเยื่อผิดปกติจากสาเหตุภายนอกรบกวนกระบวนการ เจริญพัฒนาอวัยวะที่ไม่ใช่พันธุกรรม
    - - คือลักษณะของอวัยวะที่ผิดรูปร่างไปเกิดจากกระบวนการเจริญพัฒนาภายในที่ผิดปกติ
      - เช่น ปากแหว่งเพดานโหว่ นิ้วแยกกันไม่สมบูรณ์ นิ้วเกิน ติ่งบริเวณหน้าหู เท้าปุก
    - - เป็นความผิดปกติในระดับเซลล์ของเนื้อเยื่อพบในทุกส่วนของร่างกาย
  - - - มารดากินยาหรือเสพสารเสพติด
      - มารดาได้รับสารเคมีจากสิ่งแวดล้อม
        
        โรคมินามาตะจากสารปรอททำให้ทารกความพิการทางสมอง และชัก
      - ขาดอาหาร ขาดวิตามิน
      - รังสีเอ๊กซ์ หรือรังสีแกมม่า รวมทั้งสารกัมมันตรังสีทางการแพทย์
      - โรคติดเชื้อ
        
        โรคหัดเยอรมันขณะตั้งครรภ์ได้ไม่เกิน16สัปดาห์
      - ความผิดปกติของการตั้งครรภ์ หรือ ภาวะแทรกซ้อนระหว่างตั้งครรภ์
      - มารดามีอายุมากเกินไป
        
        มีบุตรคนแรกเมื่ออายุเกิน 35ปี
- - - - ภายใน 48 ชม. หลังคลอดในรายที่เด็กสมบูรณ์ดี
      - รอเด็กอายุอย่างน้อย 8-12 สัปดาห์ ผ่าตัดง่ายได้ผลดี
      - กฎเกิน 10
        
        เด็กอายุ10สัปดาห์ขึ้นไป
        
        น้ำหนักตัว10ปอนด์
        
        ฮีโมโกลบิน 10 กรัมเปอร์เซ็นต์ขึ้นไป
      - ประเภท
        
        ผ่าตัดปากแหว่งด้านขวา Rotation Advancement Method
        
        ผ่าตัดปากแหว่งทั้ง 2 ด้านStraight Line Repair
        
        ผ่าตัดปากแหว่งด้านซ้าย Triangular Flap
    - - ระวังสิ่งคัดหลั่งจากจมูกมาปนเปื้อนแผลผ่าตัด ทำสะอาดด้วย NSS
      - สอนบิดา มารดา ทำความสะอาดแผล
      - จัดท่านอนหงายหรือตะแคงไปด้านใดด้านหนึ่ง
      - ป้ายยาครีมปฎิชีวนะตามแผนการรักษา
      - ระมัดระวังไม่ให้แผลผ่าตัดดึงรั้ง ปิดแผลด้วย sterile strips
  - - - ห้ามอ้าปากทารกกว้างๆเพื่อป้องกันแผลแยก
      - ห้ามดูดเสมหะในช่องปาก
      - สังเกตอาการออกเสียงขึ้นจมูกและอาการสำลักอาหารจากปากเข้าจมูก
      - หลีกเลี่ยงการนำของแข็งหรือของที่มีความแหลมคมเข้าปาก
  - - - เปิดโอกาสให้บิดามารดาได้ซักถามถึงอาการเจ็บป่วย อาการและอาการแสดงของเด็ก และระบายความวิตกกังวลของตนเอง
      - ให้ข้อมูล คำแนะนำอธิบาย เกี่ยวกับอาการและอาการแสดงของผู้ป่วย และการรักษา
      - ประเมินความวิตกกังวลของบิดามารดาของผู้ป่วย
      - ปลอบโยนให้กำลังใจ ให้คำแนะนำ และกระตุ้นให้บิดามารดาคอยดูแลบุตรอย่างใกล้ชิด
    - - แพทย์จะอธิบายการผ่าตัดและผลลัพธ์การรักษา พยาบาลควรให้ความชัดเจนในกรณีที่ผู้ป่วยไม่เข้าใจหรือเข้าใจผิดในเรื่องต่างๆ
      - สอนการปูอนนมอย่างถูกวิธี
      - ประเมินความรู้ความเข้าใจของบิดามารดาเรื่องความผิดปกติของผู้ปุวยและการผ่าตัดรักษา
      - แนะนำการดูแลในระยะก่อนหลังผ่าตัด
      - เสริมแรง ให้กำลังใจ
    - - เตรียมลูกยางแดงสำหรับดูดเสมหะไว้ข้างเตียง
      - สังเกตอาการ หายใจผิดปกติ ไอ ไข้
      - รักษาความสะอาดช่องปาก
      - ชั่งน้ำหนักทารกวันละครั้ง
      - ดูแลให้นมอย่างถูกวิธี
      - ถ้าน้ำหนักไม่ขึ้น ได้รับนมไม่เพียงพอ รายงานแพทย์เพื่อพิจารณาใส่สายให้อาหาร
    - - ดูดครั้งละน้อยๆ บ่อยครั้ง ใส่เพดานเทียมก่อนให้ดูดนม
      - จับไล่ลมเป็นระยะๆทุก 15-30 มิลลิลิตรเสมอ หลังให้นมนอนศีรษะสูง 30 องศาตะแคงขวาให้ใบหน้าตะแคงเพื่อป้องกันท้องอืด สำลัก
      - ถ้าเด็กดูดไม่ได้ใช้ช้อนป้อน / หลอดหยด
      - ป้อนน้ำตามทุกครั้งและทำความสะอาดช่องปากเพื่อป้องกันการติดเชื้อ
      - ใช้ Artificial nipple
      - ในเด็กหลีกเลี่ยงอาหารรสจัด เป็นเมล็ด
      - ขณะให้อาหารจัดท่าศีรษะสูงประมาณ 30-45 องศาการ Feeding เด็กเพดานโหว่จะต้องนั่งศีรษะสูงจัดท่า 45 degree
      - การใส่ NG tube เป็นทางเลือกสุดท้าย ในเด็กมีปัญหาไม่สามารถ feed ได้หรือน้ำหนักต่ำกว่าเกณฑ์มากๆ
  - - - สอนผู้ดูแลเกี่ยวกับการผูกยึดข้อศอก
      - งดใส่สายยางดูดเสมหะเข้าช่องปาก
      - ผูกยึดข้อศอกทั้งสองข้าง ไม่ให้งอประมาณ 2-6สัปดาห์ คลายออกทุก1-2ชั่วโมง ครั้งละ 10-15 นาที
      - ไม่ให้ดูดนม 1 เดือน ให้นมโดยใช้ช้อน หลอดหยดsyringต่อยางเหลืองนิ่ม
      - ล้างมือให้สะอาดก่อนและหลังดูแลผู้ป่วย
    - - ชี้ให้เห็นความสำคัญของการมาตรวจตามนัด การฝึกพูด การจัดฟัน การตรวจการได้ยิน
      - การเสริมสร้างกำลังใจในการดูแลทารก
      - แนะนำการดูแลเมื่อกลับไปอยู่บ้าน
        
        การทำความสะอาดแผลผ่าตัด
        
        การสังเกตความผิดปกติที่บ่งชี้ว่ามีการติดเชื้อ ปวด บวม แดงร้อน มีสารคัดหลั่งออกมาจากแผล
        
        การให้นมอย่างถูกวิธี
        
        ห้ามล้วงปาก งดนอนคว่ำ ไม่ให้ร้องโดยตอบสนองความต้องการ
    - - สังเกตอาการบวมของแผลผ่าตัด/โพรงจมูกทั้งสองข้าง
      - ประเมินการหายใจเสียงหายใจ การติดตามค่า oxygen satulation
      - จัดท่ากึ่งนั่งกึ่งนอน หรือนอนตะแคงหน้าเพื่อให้เสมหะระบายออก
      - ดูดเสมหะด้วยความนุ่มนวล
      - พลิกตะแคงตัวทุก 2 ชั่วโมง
    - - ดูแลทำความสะอาดแผลผ่าตัด ดูแลให้นมอย่างถูกวิธี
    - - ดูแลให้ได้รับสารน้ำและสารอาหารทางหลอดเลือดดำตาแผนการรักษา
      - วิธีการให้นมหลังผ่าตัด
        
        จัดท่านอนศีรษะสูง
        
        หลังผ่าตัดปากแหว่งเริ่มปูอนนม อาหารเหลวได้ตามแผนการรักษาโดยใชหยดเข้าทางกระพุ้งแก้ม
        
        หลังผ่าตัดเพดานโหว่ให้อาหารเหลวที่มีพลังงานสูง โดยใช้ syring ต่อ
        ท่อยางยาวประมาณ 3 เซนติเมตร หยอดเข้าในกระพุ้งแก้มด้านใน
        
        จับไล่ลมเป็นระยะๆทุก 15-30 มิลลิลิตรเสมอ หลังให้นมนอนศีรษะสูง
        30 องศาตะแคงขวาให้ใบหน้าตะแคงเพื่อปูองกันท้องอืด สำลัก
        
        ป้อนน้ำตามทุกครั้งและทำความสะอาดช่องปากเพื่อป้องกันการติดเชื้อ
      - งดดูดนมขวดประมาณ 1 เดือน
      - สอนบิดา มารดาให้นมอย่างถูกวิธี
      - ชั่งน้ าหนักทารกวันละครั้ง
    - - ประเมินความเจ็บปวดโดยสังเกตพฤติกรรม การร้องการเกร็งกระสับกระส่าย การอนพักหลับ
      - ส่งเสริมความสุขสบายเพื่อลดความปวดโดยการสัมผัส การกอด การปลอบโยน
      - ประเมินสัญญาณชีพ
      - ดูแลให้ไดรับยาแก้ปวดตามแผนการรักษา
    - - ผู้ปุวยควรได้รับการสอนฝึกพูดเสมอและได้รับการฝึกฝนอย่างสม่ำเสมอต่อเนื่อง
      - อายุประมาณ 2 ปีครึ่ง - 3 ขวบ แพทย์จะพิจารณาผ่าตัดแก้ไข ภาวะความ
        ผิดปกติจมูก( secondary cleft lip nose correction)
      - งด ดูด เป่า ประมาณ 3 – 4 สัปดาห์ เพื่อปูองกันไม่ให้เด็กใช้ลิ้นดัน flap ท าให้flap ที่ผ่าตัด มีการแยกได้
      - อายุประมาณ 4-5 ปี ส่งทำ Nasendoscop,speech therapist
- - - - 1.Thoracotomy and division of the fistula
        with Esophageal anastomosis
      - 2.Esophagogram
      - 3.Try oral feeding
      - 3.Off Gastrostomy tube
  - - - 0n NG tube ต่อ Continuous suction
      - ให้ออกซิเจนกรณีมีภาวะพร่องออกซิเจน
      - พลิกตะแคงตัวบ่อยๆ
      - ให้ยาปฏิชีวนะตามแผนการรักษา
      - จัดท่านอนที่เหมาะสม
    - - ดูแลให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำตามแผนการรักษา
      - ดูแลให้สารอาหาร นม น้ำ ทางGastrostomy tube
  - - - ตรวจสอบการทำงานของ ICD
      - ระวังสายหัก พับงอ / นวดคลึงสายบ่อยๆ
      - จัดท่านอนศีรษะสูง
      - บันทึก ลักษณะ สี จำนวนของ discharge
    - - ทำแผลอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง
      - สังเกตการติดเชื้อ
      - ล้างมือก่อนและหลังให้การพยาบาล
      - ดูแลให้ยาAntibioticตามแผนการรักษา
  - - - ดูแลให้การทำงานของICDมีประสิทธิภาพ
      - ดูแลให้ได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำ Antibioticตามแผนการรักษา
      - กระตุ้นให้เด็กร้องไห้บ่อยๆเพื่อให้ปอดขยายได้ดี สังเกตภาวะขาดออกซิเจน
      - ห้ามใส่สาย NG tube หรือสาย suctionและไม่ควรนอนเหยียดคอ
- - - - Intermediate type
      - High type
      - Low type
  - - - ไม่มีการถ่ายขี้เทา ภายใน 24 ชั่วโมง ขี้เทามีลักษณะ
        เหนียวๆ สีเขียวดำ ถ้าเลย 24 ชั่วโมงไปแล้ว ยังไม่ถ่ายอุจจาระให้สงสัยไว้
  - - - การผ่าตัดตบแต่งทวาร (anoplasty) ภายหลังผ่าตัดประมาณ 2สัปดาห์ แพทย์จะเริ่มถ่างขยายรูทวารหนัก(Anal dilatation)
      - การผ่าตัดปิดทวารเทียมทางหน้าท้อง
      - colostomy :warning:
        
        การพยาบาลการดูแล
        
        ทิ้งอุจจาระถ้ามีปริมาณอุจจาระในถุง 1⁄4-1/3 ของถุง
        
        สังเกตการเปลี่ยนแปลงของผิวหนังรอบๆทวารเทียม ถ้ามีการอักเสบ รอยถลอกรายงานแพทย์
        
        แนะนำอาหารย่อยง่ายมีโปรตีนสูง แคลอรีสูง มีกากใยมาก หลีกเลี่ยงอาหารที่ทำให้มีแก๊ส
        
        กรณีมีการรั่วซึมต้องเปลี่ยนถุงใหม่ และสังเกตการรั่วซึมของอุจจาระทุก 2 ชั่วโมง
        
        เด็กที่มีถุงรองรับอุจจาระทางทวารเทียม เลือกขนาดของปากถุงพอดีกับขนาดทวารเทียม
        
        สังเกตภาวะแทรกซ้อนของทวารเทียมเช่นเลือดออก ลำไส้ยื่นออกมา
        
        สังเกตและบันทึกอุจจาระ
        
        ทำความสะอาดด้วยน้ำเกลือล้างแผลเมื่อแผลหายดีแล้วทำความสะอาดด้วยน้ำสะอาด ซับผิวหนังรอบรูเปิดด้วยสำลีหรือผ้าสะอาดที่อ่อนนิ่ม
        
        แนะนำการมาตรวจตามนัด
    - - การถ่างขยายทวารหนัก โดยใช้ hegar metal dilators 6เดือน-1 ปี
      - การผ่าตัด anal membrane ออกในรายที่สังเกตเห็นขี้เทาทางทวารหนัก
      - การผ่าตัดตบแต่งทวารหนัก (anoplasty) เมื่อแผลผ่าตัดติดเรียบร้อยแล้วประมาณ 10 วัน ถ่างขยายทวารหนักต่อ
  - - - หลังผ่าตัด 3-4 วันหลังถอดสายสวนปัสสาวะ ให้แช่ก้นด้วยน้ำอุ่นการ
      - ดูแลความสะอาดผิวหนังรอบๆทวารหนักด้วยน้ำ
      - ทำความสะอาดบริเวณแผลผ่าตัดรูทวารหนัก 8-10 วัน
      - สังเกตการติดเชื้อ
    - - ให้คำแนะนำระยะหลังผ่าตัด 7-10 วันไม่ให้นอนกางขา นั่ง
      - ให้ความรู้การถ่างขยายทวารหนักและประเมินความรู้
      - แนะนำให้สังเกต
        
        อาการท้องผูก ให้อาหารที่เหมาะสม
        
        ตำแหน่งการถ่ายอุจจาระ การฝึกขับถ่ายอุจจาระเมื่ออายุ 18-24 เดือน โดยนั่งกระโถน เช้า เย็น
      - ให้กำลังใจบิดา มารดา
      - ให้คำแนะนำเมื่อกลับไปอยู่บ้าน
        
        ให้ความรู้ป้องกันท้องผูก ให้อาหารมีกากใย ให้ยาระบาย
        
        กรณีถ่ายอุจจาระเหลว ให้ยาที่ทำให้อุจจาระเป็นก้อน
        
        การถ่างขยายรูทวารหนักสม่ าเสมอ แนะน าใช้เทียนไขเหลาเท่าขนาด hegarถ่างขยาย
        
        สังเกตการตีบแคบของทวารหนัก
        
        ฝึกขับถ่าย ฝึกกล้ามเนื้อที่ช่วยควบคุมการถ่ายอุจจาระ
        
        สอนทำความสะอาดเทียนไข ทวารหนัก
        
        การมาตรวจตามนัด
    - - เช่นฝึกหนีบลูกบอล ออกกำลังกายโดยการวิ่ง ว่ายน้ำ
  - - - ให้ยาแก้ปวดก่อนถ่างขยาย
      - ใช้สารหล่อลื่น เลือกขนาดเครื่องมือตามแผนการรักษา
      - สังเกตการมีเลือดออก การอักเสบถ้ามีการอักเสบแนะนำให้แช่ก้นด้วยน้ำอุ่นและทำความสะอาดหลังขับถ่าย
- - - - ขนาดใหญ่ไม่มากอาจใช้แผ่น silastic ปิดทับถุง omphalocele พันด้วยผ้ายืด elastric wrap สามารถปิดผนังหน้าท้องภายใน 2 อาทิตย์
    - - การผ่าตัดปิดผนังหน้าท้องตั้งแต่ระยะแรก
        (primary closure)
        
        ดันลำไส้กลับเข้าไปในช่องท้อง แล้วเย็บปิดผนังหน้าท้อง
        โดยและเย็บปิดfascia แล้วเย็บปิดผิวหนังอีกชั้นหนึ่ง
      - การผ่าตัดปิดหน้าท้องเป็นขั้นตอน
        (staged closure)
        
        แพทย์ทำถุงให้ลำไส้อยู่ชั่วคราว แล้วค่อยๆ บีบถุงไล่ลำไส้กลับเข้าช่องท้องโดยเปลี่ยน dressing วันละครั้งด้วย sterile technique
        
        ถุงที่ทำไว้นี้ มี stockinett เป็นโครงให้มีความแข็งแรง เหมือนเป็นผนังหน้าท้อง
        
        มี steridrape บุผิวด้านใน ทำหน้าที่คล้าย peritoneum membrane
        
        บีบถุงไล่ลำไส้กลับเข้าช่องท้อง แล้วผูกปิดถุงวันละเปลาะ ใช้เวลาประมาณ 5 วัน มักไม่เกิน 7 วัน หลังจากนั้นเย็บปิดผนังหน้าท้อง
  - - - การที่ความดันในช่องท้องเพิ่มสูงขึ้น > 20 mmHg
        
        การดูแลเพื่อลดแรงดันในช่องท้องสูง(>12ม.ม.ปรอท)
        
        ใส่สายสวนกระเพาะอาหารและสำไส้ใหญ่
        
        ได้รับยาขับปัสสาวะ/ยากระตุ้นการทำงานของลำไส้
        
        จัดท่าผู้ป่วยนอนราบ ศีรษะสูงไม่เกิน 30 องศา
        
        ฟอกไตเพื่อดึงน้ำออกจากร่างกาย
        
        การใส่สายระบายในช่องท้อง
        
        ให้ยาระงับปวดให้เหมาะสม
        
        อาการยังผ่าตัดลดความดันในช่องท้อง
      - ส่งผลกระทบกับผู้ป่วยหลายระบบ
        
        หายใจลำบาก, ความดันโลหิตต่ำลง, ไตวาย
- - - - เปิดที distal penile,midshaft, proximal penile
    - - เปิดที่ penoscrotal,scrotal, perineal
    - - เปิดที่ glanular, coronal,subcoronal
    - - เด็กที่มีรูเปิดต่ำกว่าท่อปัสสาวะเล็กน้อยไม่จำเป็นต้องผ่าตัด
      - ผ่าตัด
        
        ตอนอายุ6-18เดือน แต่ไม่เกิน2ปี
        
        มี2วิธี
        
        ผ่าตัดแบบขั้นตอนเดียว (one-stage repair)
        
        ผ่าตัดแก้ไขให้องคชาต ยืดตรง ทำรูเปิดท่อปัสสาวะให้อยู่ที่ปลายองคชาตและใช้ผิวหนังปิดบริเวณผ่าตัด
        
        ผ่าตัดแบบ 2 ขั้นตอน (two-staged repair)
        
        ขั้นที่ 1. Orthoplasty ผ่าตัดแก้ไขภาวะองคชาต โค้งงอ โดยตัดเลาะเนื้อเยื่อที่ดึงรั้ง
        
        ขั้นที่ 2. Urethroplasty หลังผ่าตัด orthoplasty แล้ว 6 เดือนทำรูเปิดท่อปัสสาวะให้อยู่ที่ปลายองคชาตและใช้ผิวหนังปิดบริเวณผ่าตัด
  - - - exstrophy of urinay bladder
      - absence of prostate gland
  - - - ผลของการผ่าตัด
      - การปวดหลังผ่าตัด การได้ รับยาระงับความรู้สึก
      - ความรู้สึกเด็กที่ต้องพบกับสิ่ง แปลกใหม่ หลังผ่าตัด