Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์ STD - Coggle Diagram

- - - - :no_entry: Primary = ไม่เคยเป็นโรค
        :green_cross: ไม่มีภูมิคุ้มกัน
        :star:อาการรุนแรง (รอยโรค 2-3 wks)
      - :no_entry: Non-primary = เคยเป็นโรค (แต่ไม่รู้ว่าเป็น)
        :check: มีภูมิคุมกัน
        :star: อาการเล็กน้อย (รอยโรค 2-3 wks)
    - - Symtomatic = กลับเป็นซ้ำ
        :check:มีภูมิคุ้มกันแล้ว
        :star: อาการไม่รุนแรง (รอยโรค 3-5 วัน)
      - Asymptomatic = กลับเป็นซ้ำ
        :green_cross: ไม่มีอาการปรากฎโรค 1 wks
    - - ระยะฟักตัวของ Primary HSV ~ 3-9 วัน
      - ปวดแสบ ปวดร้อนบริเวณรอยโรค
      - ไข้ อ่อนเพลีย ปวดตามเนื้อตามตัว ~ 7-10 วันแรก
      - :warning: ปรากฏอาการ ~ 2 wks
      - :star: แยกจากหัดเยอรมัน = หัดเยอรมันไม่มีตุ่มใส :star:
  - - - Conginital HSV. Inf :<3: พบในไตรมาสแรก
        (มีปัญหาระบบไหลเวียนเลือด และระบบทางเดินอาหาร)
      - Neonatal HSV.Inf พบบ่อยกว่า
        :<3: พบหลังจากคลอดแล้ว ได้รับเชื้อจากปากมดลูกและช่องคลอด
  - - - ในรายที่มีอาการ
        :star: วินิจฉัยให้แน่ชัด
        :star: C/S
        :star: ตรวจทารก
        :star: เฝ้าระวังอาการ
        :star: ให้ยา Acycovir Vidarabine
      - ในรายที่ไม่มีอาการ
        :star: ตรวจหารอยโรค
        :star: N/D
        :star: เฝ้าระวัง
        :star: ให้ยา
- - - - Latent syphilis (มีอาการใน 2-10 ปี)
      - Tertiary syphilis (มีอาการหลัง 10 ปี)
      - Early syphilis (มีอาการใน 2 ปีแรก)
        :<3: Primary stage
        :<3: Secondary stage
    - - Late congenital (มีอาการหลัง 1 ปี)
      - Stigma (รอยโรคปรากฎตาม nerve system)
      - Early congenital (มีอาการใน 1 ปีแรกเกิด)
  - - - Secondary syphilis (หลังได้รับเชื้อ 3-12 wks) 6wk-6mo
        :check: มีผื่นเป็นจ้ำขึ้นตามตัว แขน ขา ฝ่ามือ ฝ่าเท้า ไม่ คัน
        :check: มีอาการคล้ายไข้
        :check: มีแผลบริเวณอวัยวะสืบพันธุ์ ต่อมน้ำเหลืองโต :!!:
      - Latent syphilis (ระยะสงบ เกิดขึ้นหลังได้รับเชื้อ 2 ปี)
        :green_cross: มักพบก่อนตั้งครรภ์ อาการจะหายไปเอง เนื่องจากความต้านทานเพิ่มขึ้น
      - Primary syphilis (หลังได้รับเชื้อ 10-90 วัน)
        :check: เกิดรอยโรคบริเวณอวัยวะสืบพันธุ์
        :check: มีแผลริมแข็ง (chancre)
      - Tertiary syphilis (ระยะลุกลามสู่ระบบอื่น)
        :check: มีอาการ Charcot joint
        :check: เกิดแผลเรียกว่า gumma ที่บริเวณผิวหนัง กระดูก ตับ หรืออวัยวะอื่น ๆ
        :check: Cardiovascular syphilis มีพยาธิสภาพที่หัวใจและหลอดเลือด
        :check: Neuro syphilis การติดเชื้อในระบบประสาทส่วนกลาง
      - อาการ Congenital syphilis
        :warning: เด็กได้รับเชื้อ
        
        :explode: Interstitial keratitis มีผื่นแดงทั่วตัว
        
        :explode: Neuro syphilis
        
        :explode: Saddle nose จมูกบี้
        
        :explode: Sabre shin กระดูกขาและเท้าผิดปกติ
        
        :explode: Wimberger's sign กระดูกขาเป็นรูพรุน
        
        :explode: Hutchinson's teeth ฟันหน้ามีรอยบิ่น
        
        :explode: Hydrops fetalis
    - - Dark field microscopy = ตรวจหาเชื้อด้วยกล้องจุลทรรศ์ชนิด dark
      - Antibody to region
        :check: VDRL
        :check:Blood Kahn
      - Rapid plasma reagin card test
        :check: TPHA
        :check:FTA-ABS
  - - - ให้ Health education เกี่ยวกับการป้องกันโรค
      - ตรวจคัดกรองเมื่อมา ANC ครั้งแรก
        :warning: ถ้ามีประวัติ ตรวจซ้ำทุก 3 เดือน
        :warning: VDRL (positive) START ยา เน้นความสำคัญการรักษา +
        :silhouette: พาสามีมาตรวจด้วย
        :warning: VDRL (negative) ANC ปกติ ตรวจซ้ำไตรมาสสุดท้าย
      - เห็นความสำคัญ ANC :!!:
      - :fire:ให้การพยาบาล กรณีต้องทำแท้งเมื่อตรวจพบความพิการทารก
- - - - อาจทำให้แท้งบุตรได้
      - เพิ่มความเสี่ยงในการเกิด ตับแข็ง (Cirrhosis) มะเร็งตับ (CA liver)
    - - IUGR
      - ทารกตายคลอด
      - DFU
      - ติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบี
  - - - ภายหลังคลอด -- รอยถลอกของหัวนม รอยถลอกทารกจากการคลอด
      - ขณะคลอด -- การรั่วของเลือดแม่สู่ลูก การสัมผัส การกลืนน้ำคัดหลั่งในช่องคลอดมารดา
    - - การติดเชื้อเรื้อรัง (chronic hepatitis B infection)
        :no_entry: ติดเชื้อ > 6 เดือน
        
        พาหะ (carrier) ผู้ป่วยจะไม่มีอาการ แต่ยังสามารถแพร่เชื้อไปสู่ผู้อื่นได้
        
        ตับอักเสบเรื้อรัง(chronic hepatitis) มีเชื้อในร่างกาย ตรวจเลือดพบค่าการทำงานของตับผิดปกติ
      - ตับแข็งระยะต้น (compensated cirrhosis)
        :no_entry: ตับแข็งที่ยังไม่แสดงอาการทางคลินิก
      - การติดเชื้อเฉียบพลัน (acute hepatitis B infection)
        :no_entry: ติดเชื้อ < 6 เดือน
      - ตับแข็งระยะท้าย (decompensated cirrhosis)
        :no_entry: ตับแข็งที่แสดงอาการทางคลินิก เช่น ท้องมานน้ำ ตัวเหลือง ตาเหลือง เป็นต้น
  - - - เป็นระยะที่แพร่เชื้อมากที่สุด :forbidden:ห้ามให้ถุงน้ำคร่ำแตก/รั่ว
        :check: ให้คลอด C/S จะช่วยลดการติดเชื้อ
    - - ทารกที่ติดเชื้อหรือเป็นพาหนะ จะได้ :check: HBIG 0.5 cc (ภายใน 12 hr)
        :<3: HBV เข็ม 1 (12 hr)
        :<3: HBV เข็ม 2 (1 เดือน)
        :<3: HBV เข็ม 3 (6 เดือน)
        :warning: เมื่อได้รับวัคซีนป้องกันครบ สามารถให้นมบุตรได้
        :warning: สามารถหายเอง -- ได้หากมารดาร่างกายแข็งแรง ต้านเชื้อได้ = เชื้อหมดไป และเป็นภูมิคุ้มกัน :!!:
    - - ตรวจคัดกรอง ANC หาก HBsAg + จะตรวจ HBeAg, LFT และ
        :check: ส่งปรึกษาแพทย์อายุรกรรม
- - - - :warning:ติดต่อถึงกันได้ทางการหายใจ โดยเชื้อในละอองน้ำมูก น้ำลายของผู้ป่วยในอากาศ ถ่ายทอดไปยังผู้ใกล้ชิด
        :warning:ระยะเวลานี้สามารถแพร่เชื้อ คือ 7 วันก่อนออกผื่นจนถึง 7 วันหลังผื่นขึ้น
  - - - :!:< 1:8/ (1:10) :!!: สูงกว่าเดิม = ติดเชื้อหัดเยอรมัน
      - :!:> 1:8 / (1:10) :!!:เท่าเดิม = ไม่ติดเชื้อ มีภูมิคุ้มกัน
      - HAI titer
        :!:< 1:8 / 1:10 :!!:เท่าเดิม = ไม่ติดเชื้อ และไม่มีภูมิคุ้มกัน
      - :!: >1:8 / (1:10) :!!:1:64 (1:80) = ตรวจหา IgM เพื่อวินิจฉัยยันยัน
    - - มารดา
        
        แท้งในไตรมาสแรกสูง
        
        ทารกพิการแต่กำเนิด
        
        IUGR
      - ทารก
        
        :warning:GA < 16 wks ความพิการที่พบ :!!:
        :red_flag: ตา => ต้อกระจก ต้อหิน จอตาบวม ตาบอด
        :red_flag: หัวใจและหลอดเลือดหัวใจ => Pulmonary Artery Stenosis ลิ้นหัวใจ/ผนังกั้นหัวใจรั่ว
        :red_flag: หู => หูหนวก
    - - มีอาการทางคลินิก
        :check: ปวดเมื่อยตามร่างกาย ปวดเข่า
        ไข้หวัด ไข้ต่ำๆ ปวดศีรษะ
        :check: ต่อมน้ำเหลืองโต (หลังหูและลำคอ)
        เบื่ออาหาร
        :check: ตาแดง
      - ไม่มีอาการทางคลินิก :green_cross:: มีเพียงอาการคล้ายไข้หวัด (ไอ เจ็บคอ มีน้ำมูก)
    - - :no_entry: ประวัติการสัมผัสเชื้อ
        :no_entry: ประวัติการได้รับวัคซีนป้องกันโรคหัดเยอรมัน
        :no_entry: อายุครรภ์ อาการและอาการแสดงของการติดเชื้อ
  - - - กรณีตรวจ GA < 16 wks :check: HAI titer > 1:8 รับคำปรึกษาเพื่อยุติการตั้งครรภ์
    - - เก็บเลือดส่งตรวจหาเชื้อหลังคลอด :!!:
      - ตรวจร่างกาย (ตา หู ผนังหัวใจ) เพื่อบรรเทาความรุนแรงจากโรค
      - ติดตามและประเมินผลกระทบที่เกิดขึ้นต่อเนื่อง
    - - ให้วัคซีน MMR ในเด็กหญิง เข็ม 1 ฉีด (12-15เดือน) = 1 ปี 3 เดือน :warning:
      - ให้วัคซีน MMR แก่สตรีก่อนสมรส (ในรายที่ไม่เคยได้รับ)
        :warning: ให้ในสตรีก่อนตั้งครรภ์ 2-3 เดือน เพื่อให้เชื้อลดลงจากร่างกายสร้าง Ab ป้องกันโรคได้
      - :forbidden: ไม่ควรให้ MMR ในหญิงตั้งครรภ์
        :<3: แต่ควรให้หลังคลอด (ในรายที่ยังไม่มีภูมิคุ้มกัน)
    - - ป้องกันการติดเชื้อ หลีกเลี่ยงการใกล้ชิดกับบุคคลที่สงสัยติดเชื้อ
      - ดูแลประคับประคองด้านจิตใจ
      - ป้องกันการแพร่กระจายเชื้อสู่ผู้อื่น
- - - - สอบถามมารดาว่ามีอะไรผิดปกติ บริเวณ perineum
      - ANC ครั้งแรก ตรวจร่างกาย Head to Trow หากพบความผิดปกติควรส่งพบแพทย์
      - แนะนำ Perineum care (กรณีหูดก้อนเล็ก)
      - Obs. อันตรายจาก PPH ในรายที่คลอด vagina
      - อธิบายเกี่ยวกับการป้องกันการติดเชื้อซ้ำ