Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
MASTI I ULJA I UGLJIKOHIDRATI
(monosaharidi, disaharidi i polisaharidi) -…
MASTI I ULJA I UGLJIKOHIDRATI
(monosaharidi, disaharidi i polisaharidi)
-
ULJA
-
-
-
Sjemenke ulja sadržavaju 30-50% i obilje vitamina E, koji sprječava stvaranje ugrušaka u krvnim žilama
Biljna ulja koja sadržavaju višestruko nezasićene masne kiseline, na zraku lako očvrsnu i tako se dobiju sušiva ulja (npr. laneno)
UGLJIKOHIDRATI
-
Ugljikohidrati su glavni izvor energije za obnavljanje gotovo svih tjelesnih funkcija i za mišićni rad
-
Biljke iskorištavaju Sunčevu energiju za stvaranje hrane i kisika iz vode i ugljikova dioksida - fotosinteza
n CO2 +n H20----------> (CH20)n + n02
Biljke oslobađaju energiju te nastaju vodu i ugljikov dioksid -
stanično disanje
(CH20)n + 02--------> n CO2 + n H2O + energija
UGLJIKOHIDRATI
JEDNOSTAVNI
MONOSAHARIDI
-
-
-
Fruktoza - nalazi se u voću, povrću i medu,a zove se i voćni šećer
Mogu je osobe oboljele od šećerne bolesti konzumirati jer se brzo razgrađuje bez djelovanja inzulina
SLOŽENI
DISAHARIDI
Disaharidi su složeni šećeri građeni od dviju molekula jednostavnih šećera
Imaju zajedničku molekulsku formulu, C12H22011
Saharoza - obični, stolni ili konzumni šećer koji se dobiva od šećerne repe ili od šećerne trske
Građena je od dviju monosaharidne jedinice - glukoze i fruktoze
Hidrolizom molekule saharoze u zakiseljenoj otopini nastaje jedna molekula glukoze i jedna molekula fruktoze C12H22011 (s) + H20 (l)-------> C6H12O6 (aq) + C6H12O6 (aq)
Laktoza - nalazi se u mlijeku sisavca pa se zove i mliječni šećer, ima i veliku energetsku vrijednost
Najviše se nalazi u ljudskom mlijeku
Maltoza - dobiva se razgradnjom škroba i drugih polisaharida, ali u prirodi nije nađena slobodna
POLISAHARIDI
-
Polisaharidi su makromolekule - spojevi velike relativne molekulske mase - prirodni polimeri nastali povezivanjem molekula monosaharida
Škrob i celuloza građeni su od monosaharidnih jedinica glukoze
formula škroba i celuloze (C6H10O5)n, imaju različite strukture
Škrob je prirodni polimer i nastaje povezivanjem molekula glukoze u dugačke lance
sastoji se od dviju makromolekula - amiloza i amilopektin
Amiloza ima nerazgranatu strukturu i može se smotati u spiralni lanac, amilopektin ima razgrantu strukturu i ne može stvarati uzvojnicu
Celuloza - najrašireniji polisaharid i jedan od najrasprostranjenih organskih spojeva u prirodi
Celuloza je osnovna sirovina u tehnologiji proizvodnje papira
Skladište škroba su sjemenke, podzemne stabiljke i korijen
Glikogen - skladišni polisaharid koji se stvara iz glukoze u čovjeku i u životinjama
naziva se još i životinjskim škrobom zato što ima istu zadaću kao škrob u biljkama
Biološki važni spojevi - masti,ulja,ugljikohidrati i bjelančevine
-
-
-
-