Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ความผิดปกติของหลอดเลือดและระบบไหลเวียนเลือด - Coggle Diagram

- - - - ปริมาณเลือดที่ออกจากหัวใจ (Cardiac output)
      - ปริมานเลือดในร่างกาย (Blood volume)
      - Resistance ประกอบด้วย
      - 3.1 ความยืดหยุ่นของผนังหลอดเลือดแดง (Flexibility of arterialwall)
      - 3.2 ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางของหลอดเลือด (Diameter of artery)
      - 3.3 ผนังหลอดเลือดหนา (Thickness)
  - - - ระดับความดันโลหิตปกติคือ ต่ำกว่า 120/80 mmHg
      - ระดับขั้นของความดันโลหิตสูง มี 3 ระดับ ดังนี้
      - Prehypertension ระดับความดันโลหิตอยู่ในช่วง 120/80-139/89 mmHg
      - Stage 1 ระดับความดันโลหิตอยู่ในช่วง 140/90-159/99 mmHg
      - Stage 2 ระดับความดันโลหิตตั้งแต่ 160/100 mmHg
      - ระดับความดันโลหิตตั้งแต่ 180/110 mmHg เป็นต้นไป
  - - - 1.1 ความปกติของเนื้อไต Renal parenchymal disease, เนื้อไตอักเสบ เฉียบพลัน (acute glomerulonephritis), ไตอักเสบเรื้อรัง (chronic nephritis), เนื้อไตเป็นถุงน้ำ (polycystic disease), โรคเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน (connective tissure disease), ไตผิดปกติจากเบาหวาน (diabetic nephropathy) และ การอุดตันกรวยไต (hydronephrosis)
        
        1.2 หลอดเลือดแดงไปเลี้ยงไตตีบตัน (Renal artery stenosis)
        
        1.3 เนื้องอกที่เกิดจากเรนนิน (Renin producting tumor)
    - - 2.1 Acromegaly ภาวะที่มีการเจริญเติบโตผิดปกติ
        
        2.2 ต่อมไธรอยด์ทำงานน้อย (Hypothyroidsm)
        
        2.3 ต่อมธัยรอยด์ทำงานมาก (Hyperthyroidsm)
        
        2.4 โรคของต่อมหมวกไต
    - - 3.1 มีภาวะแรงดันในกระโหลกสูงขึ้น จากเนื้องอกในสมอง หรือเนื้อสมองอักเสบ
        
        3.2 Sleep apnea
        
        3.3 Autonomic dysreflexia
    - - ได้รับยาบางชนิด ได้แก่ ยากินคุมกำเนิด ยากลุ่มกลูโคคอร์ติคอยด์ มิเนอโรคอร์ติคอยด์ ซัยโคลสปอร์ริน อิริโธรมัยซิน โมโนเอไมด์ออกซิเดสอินหิบิเตอร์ โตรซัยคลิคแอนตี้ดีเพรสแซน โคเคนและแอมเฟตามีน
      - อาหารที่มีสารธัยรามีน เช่น เนยเก่า ตับไก่ เบียร์ ไวน์
      - ภาวะเครียดเฉียบพลัน: psychogenic hyperventilation ภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ ไฟไหม้ น้ำร้อนลวก
      - ความผิดปกติของหลอดเลือด หลอดเลือดแข็ง (Atherosclerosis) หลอดเลือดเออร์ต้าตีบคอด (Coarctation of aorta) มีปริมาตรน้ำในหลอดเลือดมาก
      - ความดันโลหิตสูงจากการตั้งครรภ์
      - Renovascular disease
      - Pheochromocytoma
  - - - ผู้ป่วยความดันโลหิตสูงเล็กน้อยหรือปานกลางมักไม่มีอาการแสดง
      - เมื่อมีความดันสูงมากขึ้น จะปรากฎอาการเหล่านี้ได้ แต่ไม่เฉพาะเจาะจง คือมีหรือไม่มีอาการก็ได้
      - ปวดศีรษะ ลักษณะอาการปวดมักจะปวดที่ท้ายทอย โดยเฉพาะช่วงเช้าหลังตื่นนอน และมักค่อยๆ ดีขึ้นและหายไปเอง
      - เวียนศีรษะ มึนงง ซึ่งอาจเกิดจากสมองขาดเลือดชั่วขณะ อาจมีอาการคล้ายจะเป็นลม
      - เลือดกำเดาไหล แต่ไม่พบบ่อย
  - - - การซักประวัติเจ็บป่วย ประวัติครอบครัว การวัด Blood pressure ที่ถูกต้อง
      - แบบแผนการดำเนินชีวิต อาชีพ การรับประทานอาหาร ออกกำลังกาย ฯลฯ
      - ความเครียดวิตกกังวล
      - การตรวจร่างกาย ตรวจระบบหัวใจหลอดเลือด สมอง ตาและไต
      - การตรวจพิเศษ EKG, Film chest
      - การตรวจทางห้องปฏิบัติการ BUN, Cr, urine albumin, lipid profile, electrolyte, serum for potassium and calcium
  - - - 1.การรักษาแบบไม่ใช้ยา ได้แก่ การปรับพฤติกรรม (Life Style Modification) ประกอบด้วย การควบคุมอาหาร การออกกำลังกาย การลดน้ำหนัก และการจัดการกับอารมณ์
      - 2.การรักษาโดยการใช้ยา มีเป้าหมายในการลดระดับความดันโลหิตให้ต่ำกว่า 140/90 mmHgยาที่ใช้อาจใช้เป็นยาเดี่ยวหรือรักษาด้วยยาหลายตัวขึ้นกับอาการ
      - ยาต้านอะดรีเนอจิก (แอลฟาและเบตารีเซฟเตอร์)
        
        ยาต้านแคลเซี่ยมเข้าเซลล์
      - ยาต้านระบบเรนินแอนจิโอเทนซิน
- - - - 1.ระยะเฉียบพลัน (Acute stage) เป็นระยะ 24 - 48 ชั่วโมง ผู้ป่วยมีอาการหมดสติ มีภาวะความดันในกะโหลกศีรษะสูง ระบบการหายใจและการทำงานของหัวใจผิดปกติ
      - 2.ระยะหลังเฉียบพลัน (Post acute stage) เป็นระยะที่ผู้ป่วยเริ่มมีอาการคงที่ 1- 14 วัน
      - 3.ระยะฟื้นฟูสภาพ (Recovery stage) 3 เดือนแรก
  - - - อายุ อายุที่สูงขึ้นมีภาวะเสี่ยงสูงขึ้น
        
        เพศ ชายมีภาวะเสี่ยงมากกว่าเพศหญิง
        
        ประวัติครอบครัว
        
        ประวัติเคยเป็น โรคหลอดเลือดสมอง หรือ Stroke มาก่อน
    - - เป็น HT, DM, สูบบุหรี่, สุรา หรือยาเสพติด
        
        โรคของ carotid artery disease และ peripheral
        
        โรคของหัวใจและระบบไหลเวียน cardiovascular disease (HF, congenital heart defects, CHD, cardiomegaly, cardiomyopathy)
        
        Atrial Fibrillation
        
        Transient ischemic attack (TIA)
        
        ไขมันในเลือดสูง
        
        อ้วน
        
        ไม่ออกกำลังกาย
- - - - เป็นอาการหรืออาการแสดงทางระบบประสาทที่เกิดขึ้นชั่วขณะโดยมีสาเหตุมาจากการขาดเลือดและหายเป็นปกติในเวลาภายใน 24 ชั่วโมง
      - มีอาการอ่อนแรง ปากเบี้ยว พูดไม่ชัด อยู่ประมาณ 2-30 นาที
      - 10-15% จะเกิดโรคหลอดเลือดสมองภายใน 3 เดือนหลังเกิด TIA ครั้งแรก
      - ร้อยละ 5-8 อาจเกิดโรคหลอดเลือดสมองภายใน 48 ชั่วโมง
        
        ร้อยละ 30-50 พบความผิดปกติจากการขาดเลือด
  - - - ระยะเวลาที่มีอาการ; conscious, unconscious
        
        การเจ็บป่วยในช่วงที่ผ่านมา เช่นอุบัติเหตุ ผ่าตัด
        
        ประวัติโรคหลอดเลือดสมอง โรคกล้ามเนื้อหัวใจตาย
        
        โรคร่วม ความดันโลหิตสูง เบาหวาน
        
        การใช้ยา เช่น ยาต้านการแข็งตัวของเลือด
        
        ความสามารถในการช่วยเหลือตนเอง
        
        ผู้เห็นเหตุการณ์
    - - อ่อนแรงของร่างกายครึ่งซีกชาครึ่งซีก
        
        เวียนศีรษะ ร่วมกับเดินเซ
        
        ตามัว หรือ มองเห็นภาพซ้อน
        
        พูดไม่ชัด ลิ้นแข็ง
        
        ปวดศีรษะ อาเจียน
        
        ซึม ไม่รู้สึกตัว
  - - - 1.การรักษา Ischemic Stroke ที่เกิดจากลิ่มเลือดหรือการอุดตัน ตีบแคบของเส้นเลือด
      - ใกรณีที่เป็น Stroke ประเภทที่หลอดเลือดแตกและมีเลือดออกในสมอง ต้องได้รับการรักษาด้วยการผ่าตัด ซึ่งการพยาบาลก่อนและหลังผ่าตัดเป็นสิ่งสำคัญ โดยเฉพาะการพยาบาลผู้ป่วยที่มีความดันในสมองสูง
      - ให้คำแนะนำเกี่ยวกับอาการเตือน Stroke แก่ผู้ป่วยและครอบครัว
  - - - 1.มีอาการของโรคหลอดเลือดสมองตีบและอุดตันที่ไม่ทราบเวลาที่เริ่มเป็นอย่างชัดเจน
      - 2.มีอาการเลือดออกใต้ชั้นเยื่อหุ้มสมอง (subarachnoid hemorrhage)
      - 3.มีอาการทางระบบประสาทที่ดีขึ้นอย่างรวดเร็ว (NIHSS < 4) หรือ มีอาการทางระบบประสาท อย่างรุนแรง (NIHSS >18)
      - มีอาการชัก
      - 5.ความดันโลหิตสูง (SBP≥ 185 mmHg, DBP≥ 110 mmHg)
      - 6.มีประวัติเลือดออกในสมองหรือ มีประวัติเป็น Stroke/Head injury ภายใน 3 เดือน History of prior intracranial hemorrhage, neoplasm, or vascular malformation
      - 7.ได้รับยาต้านการแข็งตัวของเกล็ดเลือด (heparin หรือ warfarin) ภายใน 48 ชั่วโมงหรือตรวจพบ ความผิดปกติของเกล็ดเลือดอย่างใดอย่างหนึ่งต่อไปนี้ มีค่า Partial-thromboplastin time ผิดปกติ มีค่า Prothrombin time มากกว่า 15 วินาที มีค่า International normalized ratio (INR) มากกว่า 1.5
      - 8.มีปริมาณเกล็ดเลือดน้อยกว่า 100,000/mm
      - 9.มี Hct น้อยกว่า 25%
      - 10.มีประวัติผ่าตัดใหญ่ภายใน 14 วัน
      - 11.มีเลือดออกในทางเดินอาหารหรือทางเดินปัสสาวะภายใน 21 วัน
      - มี BS <50 mg/dl หรือ > 400 mg/dl
      - 13.มีประวัติ Myocardial infarction ภายใน 3 เดือน
      - 14.มีการเจาะหลอดเลือดแดงในตำแหน่งที่ไม่สามารถห้ามเลือดได้ภายใน 7 วัน
      - 15.แขน และหรือ ขา ใบหน้า ซีกใดซีกหนึ่งอ่อนแรงอย่างทันทีทันใด
      - 16.พูดไม่ออก ไม่เข้าใจคำพูด หรือพูดไม่ชัดอย่างทันทีทันใด
      - ตาข้างใดข้างหนึ่งมัว มองไม่เห็น เห็นภาพซ้อน มีอาการคล้าย
      - ม่านบังตาอย่างฉับพลัน
      - 19.ปวดศีรษะรุนแรงฉับพลัน ชนิดไม่เคยเป็นมาก่อน
      - 20.มีอาการเวียนศีรษะ อยู่เฉย ๆ ก็เวียนศีรษะ บ้านหมุน เดินลำบาก หรือเป็นลม
- - - - ห้ามวิ่ง เดินนาน หรือยกน้ำหนัก
      - ใส่ผ้ายืดหรือถุงน่องรัดขาไว้ สังเกตอาการเลือดออกจากการได้รับยาละลายลิ่มเลือด
        
        ห้ามใช้ยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมน
      - ดูแลป้องกันไม่ให้เกิดซ้ำโดยการจัดการปัจจัยเสี่ยง
      - ลดน้ำหนัก
- - - - เบื้องต้นจากประวัติ
      - การตรวจ ABI หรือ Droppler ultrasound, Artheriograms เพื่อวินิจฉัย ภาวะขาดเลือดที่หลอดเลือดส่วนปลาย
      - การรักษา/พยาบาล มีเป้าหมายเพื่อให้เลือดไหลเวียนไปเลี้ยงส่วนปลายได้ดีขึ้น
      - งดสูบบุหรี่
      - รักษาแผลเรื้อรังที่เท้า
      - ให้ยาขยายหลอดเลือด แก้ปวด ตามอาการ
      - ให้ยา NSIAD เมื่อมีอาการหลอดเลือดดำอักเสบ
- - - - ผนังหลอดเลือดแดง (intima)ได้รับอัตรายซึ่งอาจจะเกิดจากแรงดันของความดันโลหิต
      - การอักเสบจากโรคที่เกิดจากภูมิคุ้มกัน
      - โรคติดเชื้อบางชนิดเช่น Chlamydia pneumoniae or Helicobacter pylori) หรือเชื้อไวรัสบางตัวเช่น cytomegalovirus
      - สารเคมีในร่างกาย เช่น ไขมัน Cholesterol น้ำตาล เป็นต้น
      - ปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคหลอดเลือดตีบได้แก่
      - การสูบบุหรี่
      - ไขมันในเลือดสูง
      - ความดันโลหิตสูง
      - โรคเบาหวาน
      - โรคอ้วนลงพุง
      - ขาดการออกกำลังกาย
      - รับประทานอาหารไม่ถูกต้อง
      - เพศ
      - อายุ
  - - - การดูแลรักษาแบบประคับประคอง
      - การรักษาด้วยยา
      - การผ่าตัด
- - - - หลอดเลือดดำได้รับอันตราย เช่นอุบัติเหตุกระดูกหัก กล้ามเนื้อถูกกระแทก หรือการผ่าตัด
      - เลือดในหลอดเลือดมีการไหลเวียนช้าลงเช่นการนั่งหรือนอนนาน หลังผ่าตัด อัมพาต การเข้าเฝือก
      - การที่เลือดมีการแข็งตัวง่าย
  - - - หากวินิจฉัยว่าเป็น DVT จะต้องรีบให้การรักษาโดยรับตัวไวในโรงพยาบาลแพทย์จะเลือกให้ heparin หรือ low molecular weight heparin หลังจากนั้นต้องให้ warfarin เพื่อป้องกันลิ่มเลือดอีก 3 เดือน
      - การป้องการคือการลดปัจจัยเสี่ยงของการเกิดลิ่มเลือดในหลอดเลือดดำลึกและการป้องกันเส้นเลือดขอด
      - วิตามินอีช่วยลดการเกิดโรค
- - - - ปวดตื้อ ๆ บริเวณขา กล้ามเนื้อเป็นตระคริว
      - มีอาการเมื่อยล้าขามากผิดปกติ
      - ถ้าเป็นเส้นเลือดขอดในระดับรุนแรง จนมีหลอดเลือดอุดตัน จะมีอาการบวมปวด ขามีสีคล้ำ
      - อาจมีแผลที่เท้าจากการขาดเลือดไปเลี้ยง
      - เสี่ยงต่อการบาดเจ็บ และติดเชื้อได้ง่าย