Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลเด็กที่มีความพิการแต่กำเนิด, นางสาวณัฎฐ์ดารินทร์ นิลศรีสนิท…
การพยาบาลเด็กที่มีความพิการแต่กำเนิด
ความพิการแต่กำเนิด
ความพิการทางด้านโครงสร้างของร่างกาย
ความพิการของการทำงานในหน้าที่และภาวะร่างกาย
ความพิการในทารกแต่กำเนิดที่พบบ่อยที่สุด
โรคหัวใจพิการแต่กำเนิด
แขนขาพิการ
ปากแหว่งเพดานโหว่
อาการดาวน์
ความพิการแต่กำเนิด
major anomalies
คือความผิดปกติที่ทำให้การทำงานของอวัยวะนั้นเสียไป
จำเป็นต้องได้รับการรักษา
minoranomalies
คือความผิดปกติที่ไม่มีผลให้การทำงานของอวัยวะเสียไป
ติ่งบริเวณหน้าหู(preauricularskin tag)
การพับผิวหนังของเปลือกตาบน (epicanthal fold)
ปาน(Cafeau lait spots)
การจำแนกความพิการแต่ก าเนิดตามกลไกการเกิด
Malformation
คือลักษณะของอวัยวะที่ผิดรูปร่างไป
เกิดจากกระบวนการเจริญพัฒนาภายในที่ผิดปกติ
อาจเกิดจากพันธุกรรมหรือสิ่งแวดล้อม
Deformation
เกิดจากการที่มีแรงกระท าจากภายนอกทำให้อวัยวะ
ผิดรูปไปในระหว่างการเจริญพัฒนาของอวัยวะนั้น
Disruption
ภาวะที่โครงสร้างของอวัยวะหรือเนื้อเยื่อผิดปกติจาก
สาเหตุภายนอกรบกวนกระบวนการ
เจริญพัฒนาอวัยวะที่ไม่ใช่พันธุกรรม
Dysplasia
เป็นความผิดปกติในระดับเซลล์ของเนื้อเยื่อพบในทุกส่วน
เช่นกลุ่มโรค skeletal dysplasia
สาเหตุของความพิการแต่กำเนิด
พันธุกรรม
ปัจจัยจากสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะจากมารดาในระหว่างตั้งครรภ์
มารดามีอายุมากเกินไป
โรคติดเชื้อเช่น โรคหัดเยอรมัน
ขาดอาหาร ขาดวิตามิน
มารดากินยาหรือเสพสารเสพติด
มารดาได้รับสารเคมีจากสิ่งแวดล้อม
รังสีเอ๊กซ์ หรือรังสีแกมม่า รวมทั้งสารกัมมันตรังสีทางการแพทย์
ความผิดปกติของการตั้งครรภ์ หรือ ภาวะแทรกซ้อนระหว่างตั้งครรภ์
ปากแหว่ง-เพดานโหว่ (Cleft-lip , Cleft-palate )
ปากแหว่ง (Cleft-lip)
มีความผิดปกติบริเวณริมฝีปากเพดานส่วนหน้าแยกออกจากกัน
เพดานโหว่(Cleft-palate)
มีความผิดปกติบริเวณเพดานหลังแยกออกจาก
อุบัติการณ์
ปากแหว่งอย่างเดียวอาจเป็นข้างเดียวพบในทารกเพศหญิงมากกว่าเพศ
ชาย
ปากแหว่งสองร่วมกับเพดานโหว่ พบได้ประมาณ 46 %
เพดานโหว่อย่างเดียวพบได้ประมาณ 33 % พบในทารกเพศชาย
มากกว่าเพศหญิง
การวินิจฉัย
สามารถตรวจได้เมื่ออายุครรภ์ 13-14 สัปดาห์ ด้วย ultrasound
การซักประวัติเพื่อหาสาเหตุทางกรรมพันธุ์
การตรวจร่างกาย เพดานโหว่ โดยสอดนิ้วตรวจเพดานปากภายใน
อาการและอาการแสดง
การดูดกลืนผิดปกติ
เกิดการสำลักเพราะไม่มีเพดานรองรับ
หายใจล าบาก
อาจติดเชื้อที่หูชั้นกลาง
ปัญหาที่เกิดร่วมกับความผิดปกติ
เกิดการสำลักเพราะไม่มีเพดานรองรับ
พูดไม่ชัด
หายใจลำบาก
การรักษาปากแหว่ง
การผ่าตัด ปากแหว่งด้านซ้าย Triangular Flap
ผ่าตัดปากแหว่งด้านขวา Rotation Advancement Method
ผ่าตัดปากแหว่งทั้ง 2 ด้านStraight Line Repair
การพยาบาลเด็ก
การดูแลให้เด็กมีการเจริญเติบโตและพัฒนาการปกติหรือใกล้เคียงปกติมากที่สุด
ส่งเสริมสนับสนุนครอบครัวให้มีส่วนร่วมในการดูแลให้เด็ก
ประเด็นคำถามที่ต้องการคำตอบ
ภาวะแทรกซ้อนที่สำคัญของเด็กปากแหว่งเพดานโหว่ในระยะก่อนผ่าตัดคือเรื่องใดมีวิธีการป้องกันอย่างไร
เสี่ยงต่อการติดเชื้อทางเดินหายใจ /หูชั้นกลาง / การอุดกั้นทางเดินหายใจจากการสำลัก
การผ่าตัดปากแหว่งควรทำเมื่อใด / การผ่าตัดเพดานโหว่ควรทำเมื่อใด
การผ่าตัดปากแหว่งควรทำเมื่อ์อาจท าภายใน 48 ชม. หลังคลอดในรายที่เด็กสมบูรณ์ดีหรือ รอตอนเด็กที่มีอายุอย่างน้อย8-12สัปดาห์ ารผ่าตัดเพดานโหว่ควรทำเมื่ออายุ 3 ปี
หลังผ่าตัดการดูแลเพื่อป้องกันแผลแยกทำอย่างไร
ผูกยึดข้อศอกทั้งสองข้าง (elbow restraint) ไม่ให้งอประมาณ 2-6
สัปดาห์ สอนผู้ดูแลเกี่ยวกับการผูกยึดข้อศอก งดใส่สายยางดูดเสมหะเข้าช่องปาก ไม่ให้ดูดนม 1 เดือน
หลังผ่าตัดทารกควรนอนท่าใด
จัดท่านอนหงายหรือตะแคงไปด้านใดด้านหนึ่ง
หลังผ่าตัดทารกจะดูดขวดนมได้เมื่อใด
หลังผ่าตัด 1 เดือน
Esophagogram
อาการและอาการแสดงของโรค
น้ำลายไหลมาก
อาเจียน ไอ
สำลัก เอาอาหารและเมือกเข้าสู่ทางเดินหายใจ
อาจพบอากาศในกระเพาะอาหาร
ผู้ป่วยอาจตายเนื่องจากขาดอาหาร น้ำ เกลือแร่ และการสำลัก
การรักษา
ระยะแรก
Gastrostomy
ระยะสอง
Thoracotomy and division of the fistula with Esophageal anastomosis
การพยาบาลก่อนผ่าตัดแก้ไขหลอดอาหาร
จัดท่านอนที่เหมาะสม
พลิกตะแคงตัวบ่อยๆ
0n NG tube ต่อ Continuous suction
ให้ออกซิเจนกรณีมีภาวะพร่องออกซิเจน
ให้ยาปฏิชีวนะตามแผนการรักษา
การพยาบาลก่อนผ่าตัดแก้ไขหลอดอาหาร
ดูแลให้ได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำ
ดูแลให้สารอาหารทางGastrostomy tube
การวินิจฉัยปัญหาและการพยาบาล
อาจเกิดภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตัดต่อหลอดอาหาร(แผลแยก)
อาจเกิดภาวะปอดเเพบจากการอุดตันของท่อระบายทรวงอก
อาจเกิดการติดเชื้อบริเวณแผลผ่าตัดและแผล Gastrostomy
ประเด็นคำถามที่ต้องการคำตอบ
อาการอาการแสดงที่บ่งชี้ว่าหลอดอาหารตีบคืออะไร
น้ าลายไหลมาก อาเจียน ไอ ส าลัก เอาอาหารและเมือกเข้าสู่ทางเดินหายใจ
อาการอาการแสดงที่บ่งชี้ว่าหลอดอาหารมีรูรั่วคืออะไร
พบอากาศในกระเพาะอาหาร
การให้นม TE fistula ทำอย่างไร
ให้ทางGastrostomy tube
การดูแล Gastrostomy ทำอย่างไร
ล้างมือก่อนและหลังให้การพยาบาล ท าแผลอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง สังเกตการติดเชื้อ ให้ยาAntibiotic ตามแผนการรักษา
Anorectal malformation
เป็นความพิการแต่ก าเนิดที่ไม่มีรูทวารหนักเปิดให้อุจจาระออกจากร่างกายได้(imperforate anus)
มีรูเปิดทวารหนักแต่อยู่ผิดที่จากตำแหน่งปกติ
รูทวารหนักมีการตีบแคบ
อุบัติการณ์
เด็กชายมากกว่าเด็กหญิง
ในเพศชายพบความผิดปกติของลำไส้ตรงกับท่อปัสสาวะ
ในเพศหญิงพบความผิดปกติทวารหนักเป็นแบบลำไส้ตรงมีรูทะลุกับเวสติบูลา
สาเหตุไม่ทราบแน่ชัด
พยาธิสรีรภาพ
ทารกมีอาการท้องผูก
ถ่ายอุจจาระลำบาก
ไม่ถ่ายอุจจาระ
ทารกเพศชายมีอาการถ่ายขี้เทาออกทางท่อปัสสาวะ
ทารกเพศหญิงถ่ายขี้เทาออกทางท่อปัสสาวะหรือทางช่องคลอด
ทำให้เกิดการติดเชื้อสู่ระบบทางเดินปัสสาวะ หรือระบบสืบพันธุ์ได้
ชนิดของความผิดปกติ
Anal stenosis รูทวารหนักตีบแคบ
Imperforate anal membrane มีเยื่อบางๆปิดกั้นรูทวารหนัก
Anal agenesis รูทวารหนักเปิดผิดที่
Low type
Intermediate type
High type
Rectal atresia ลำไส้ตรงตีบตัน
ประเด็นคำถามที่ต้องการคำตอบ
Gastroschisis กับ Omphalocele แตกต่างกันอย่างไร
Omphalocele ผนังหน้าท้องพัฒนาไม่สมบูรณ์ ทำให้ช่องท้องไม่ปิด gastroschisis ผนังช่องท้องพัฒนาสมบูรณ์ ไส้เลื่อนสะดือแตกตอนทารกอยู่ในครรภ์
เด็กดูแลในระยะดันลำไส้กลับในช่องท้องเด็กต้องจัดท่านอนอย่างไร เพราะเหตุใด
นอนตะแคงข้างเพื่อลดโอกาสที่เลือดจะมาเลี้ยงลำไส้ไม่สะดวก
การฟัง bowl sound หลังผ่าตัดปิดผนังหน้าท้องเด็ก มีวัตถุประสงค์เพื่ออะไร
เพื่อประเมินหาสาเหตุ เช่น bowel obstruction จาก adhesion, missedatresia or stenosis การดูดซึมจะเป็นปกติภายใน 6 เดือน ถ้าไม่มีภาวะแทรกซ้อน
ภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตัดปิดผนังหน้าท้องเด็ก ต้องระวังภาวะใด มีอาการและอาการแสดงอย่างไร
ภาวะAbdominal compartment syndromeจะมีอาการท้องอืดอย่างรุนแรง ปัสสาวะออกน้อยลง central venous pressure สูงขึ้น ความดันในช่องอกสูงขึ้น
invertrogram (Wangensteen-Rice Position)
อาการและอาการแสดง
ไม่มีการถ่ายขี้เทา ภายใน 24 ชั่วโมง
ไม่พบรูเปิดทางทวารหนักหรือพบเพียงรอยช่องเปิดของทวารหนักเท่านั้น
ไม่มีเสียงเคลื่อนไหวของลำไส้
กระสับกระส่าย อืดอัด
แน่นท้อง ท้องอืด
ปวดเบ่งอุจจาระ
ตรวจพบมีกากอาหารค้างอยู่ในระบบทางเดินอาหาร
การวินิจฉัย
การตรวจร่างกาย
การตรวจรังสีวินิจฉัย X ray
ultrasound เพื่อตรวจการไหลเวียนและดูอวัยวะภายใน
CT scan ตรวจกระดูก กล้ามเนื้อ อวัยวะภายวน
MRI ตรวจความผิดปกติร่วมของไขสันหลัง
การรักษา
เพื่อให้ผู้ปุวยสามารถถ่ายอุจจาระได้ มีความรู้สึกอยากถ่ายอุจจาระ และกลั้นอุจจาระได้
ความผิดปกติ low type มีการรักษา 3 วิธี
การถ่างขยายทวารหนัก โดยใช้ hegar metal dilators
การผ่าตัด anal membrane
การผ่าตัดตบแต่งทวารหนัก (anoplasty)
ความผิดปกติ intermediate และ high
การทำทวารหนักเทียมทางหน้าท้อง เพื่อระบายอุจจาระออก (colostomy)
การผ่าตัดตบแต่งทวาร (anoplasty)
การพยาบาลในระยะขยายทวารหนัก
ให้ความรู้บิดามารดาเกี่ยวกับการดำเนินของโรค
สอนการดูแลในการถ่างขยายรูทวารหนัก
แนะน าให้บิดามารดาให้อาหารตามวัยของเด็กที่มีประโยชน์มีกากใยสูง
ปัญหาที่อาจพบหลังผ่าตัด
ทวารหนักตีบจากกลไกการหดรั้งตัวของแผล
ท้องผูก
กลั้นอุจจาระไม่ได้
Omphalocele/ Gastroschisis
Omphalocele ผนังหน้าท้องพัฒนาไม่สมบูรณ์ ท าให้ช่องท้องไม่ปิด
gastroschisis ผนังช่องท้องพัฒนาสมบูรณ์ ไส้เลื่อนสะดือแตกกระเพาะทะลักออกนอกช่องท้องทางรูด้านข้างสายสะดือไม่มีสิ่งห่อหุ้ม
มีอุบัติการเพิ่มขึ้นในมารดาที่มีอายุมาก
ลำไส้จะออกมาอยู่ในสายสะดือได้เป็นปกติในช่วงอายุครรภ์ 8-12
สัปดาห์
ความผิดปกติของโครโมโซมมีประมาณร้อยละ 20-50
พบอัตราการตายสูงในรายที่มีความผิดปกติอื่นร่วมด้วย
การวินิจฉัย
ตรวจultrasound อายุครรภ์ 10 สัปดาห์
อาการ/อาการแสดง
หลังคลอดพบผนังหน้าท้องซึ่งมักจะอยู่ขวาต่อสายสะดือเป็นช่องโหว่
เด็กอาจตัวเล็ก คลอดก่อนกำหนด
ลำไส้ปนเปื้อนความสกปรก
อุณหภูมิกายต่ำ เด็กตัวเย็น
การรักษา
จุดประสงค์ เพื่อปิดผนังหน้าท้อง ลดภาวะแทรกซ้อน
ส าหรับ omphalocele ขนาดใหญ่ไม่มากอาจใช้แผ่น silastic ปิดทับ
ถุง omphalocele พันด้วยผ้ายืด elastric wrap
การรักษาโดยการผ่าตัด
การผ่าตัดปิดผนังหน้าท้องตั้งแต่ระยะแรก (primary closure)
การผ่าตัดปิดหน้าท้องเป็นขั้นตอน (staged closure)
รูเปิดท่อ ปัสสาวะอยู่ต่ำกว่าปกติ(hypospadias)
เด็กที่มีความผิดปกติแต่ก าเนิดของรูเปิดท่อปัสสาวะอยู่ต่ำ
กว่าปกติ (hypospadias)
ทำให้เกิด ปัญหาทั้งสภาพร่างกายและจิตใจ
รูเปิดท่อปัสสาวะอยู่ด้านบน (epispadias)
เป็น ความผิดปกติ ที่รูเปิด ท่อปัสสวะไปเปิดที่ ด้านบน ขององคชาต
ผลกระทบ
ปัสสาวะไม่พุ่งไปข้างหน้า
ร่วมเพศไม่ได้
สูญเสียความมั่นใจ
การแบ่งความผิดปกติของรูเปิดท่อปัสสาวะ
Anterior or distal or mild รูเปิดท่อปัสสาวะมาเปิดทางด้านหน้า
Middle or moderateรูเปิดท่อปัสสาวะอยู่กลางขององคชาต
Posterior or proximal or severe รูเปิดท่อปัสสาวะอยู่ที่ใต้องคชาต
การรักษา
การผ่าตัดแก้ไขรูเปิดท่อปัสสาวะอยู่ต่ำกว่าปกติ
ผ่าตัดแบบขั้นตอนเดียว (one-stage repair)
เป็นการผ่าตัดแก้ไขให้องคชาต ยืดตรง (orthoplasty)
ตกแต่งท่อปัสสาวะ(urethroplasty)
ทำรูเปิดท่อปัสสาวะให้อยู่ที่ปลายองคชาตและใช้ผิวหนังปิดบริเวณผ่าตัด
ผ่าตัดแบบ 2 ขั้นตอน (two-staged repair)
Orthoplasty ผ่าตัดแก้ไขภาวะองคชาตโค้งงอ
Urethroplasty หลังผ่าตัด orthoplasty แล้ว 6 เดือน
ภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้น
เลือดออก
เกิดการตีบตันของรูเปิดท่อปัสสาวะ/ท่อปัสสาวะบริเวณแผลเย็บที่
สร้างท่อปัสสาวะใหม่
มีรูตรงบริเวณรอยต่อระหว่างรูเปิดท่อปัสสาวะ
องคชาตยังโค้งงอ แก้ไขได้ด้วยการผ่าตัด
เกิดการติดเชื้อ
ประเด็นคำถามที่ต้องการคำตอบ
การรักษา hypospadia โดยการผ่าตัดควรทำเมื่อใด เพราะเหตุใด
6-18 เดือน ไม่เกิน2ปี เพราะอาจมีผลต่อพัฒนาการด้านจิตใจ
ภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตัดมีอะไรบ้าง
ลักษณะขององคชาต ยังโค้งงอหรือไม่ มีปัสสาวะออกตรงบริเวณรอยของ ท่อปัสสาวะที่สร้างใหม่หรือไม่
คำแนะนำในการดูแลหลังผ่าตัดเมื่อกลับไปอยู่บ้านทำอย่างไร
บิดามารดา/ผู้ปกครองต้องกระตุ้นให้เด็ก ดื่มน้ำมากๆ ห้ามเด็กเล่นทราย ขี่จักรยานหรือนั่งคร่อม ดูแลแผลผ่าตัดไม่ให้เปียก ท าความสะอาด ร่างกายเด็กด้วยการเช็ดตัว แนะน าและสาธิตให้บิดามารดา/ผู้ปกครอง ทราบวิธีการดูแลความสะอาด องคชาตที่คาสายสวนปัสสาวะ ไว้โดยใช้น้ำยาฆ่าเชื้อ ทำความสะอาดให้เด็กภายหลังการถ่ายอุจจาระ อธิบายอาการติดเชื้อ เช่น มีไข้ แผลแดงอักเสบ
นางสาวณัฎฐ์ดารินทร์ นิลศรีสนิท รุ่น36/1 เลขที่44 หรัส612001045