Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 5.3, 5.4 ,5.5 ความผิดปกติของฮอร์โมน การหายใจ และทางเดินปัสสาวะ, S/E …

- - - - มารดา
        
        PIH
        
        Infection
        
        Diabetic nephropathy
        
        Preterm birth
        
        Diabetic retinopathy
        
        Dystocia
        
        Polyhydramnios
        
        Postpartum hemorrhage
      - ทารก
        
        Malformation
        
        Fetal death or Stillbirth
        
        Abortion
        
        Macrosomia
        
        IUGR
    - - ระยะคลอด : คลอดตามข้อบ่งชี้, .ให้ Insulin, ให้ IV Fiuid
      - ระยะหลังคลอด : จุดเน้น **ทารกมักจะ Hypogycemia FBS < 40 ให้ feed นมทันที และคุมกำเนิด ห้ามใส่ห่วง ห้ามฮอร์โมน Estrogen
      - ระยะตั้งครรภ์ : เน้นคุมอาหาร การใช้ยาตามแพทย์สั่ง คุมน้ำตาลไม่ได้เด็กเสี่ยง :warning: caudal regression syndrome เน้นรักษาความสะอาด นับลูกดิ้น สังเกตอาการแทรกซ้อน
  - - - อาการ
        
        :check:กินน้อย แต่น้ำหนักเพิ่ม
        
        :check:ทนความเย็นไม่ได
        
        :check:เบื่ออาหาร
        
        :check: ผมร่วง เล็บเปราะ และหักง่าย ผิวหนังแห้งแตกหยาบ
        
        :check: บวมกดไม่บุ๋ม หนังตาบวม อาจจะมีคอ พอกหรือไม่ก็ได้
      - การตรวจทางห้องปฏิบัติการ : :check: T3, T4 ต่ำ :!: TSH สูง :!:
      - ประวัติ
        
        ประวัติการใช้ยา lithium หรือได้รับยาที่มีส่วนประกอบของไอโอดีน เช่น Amiodarone
        
        มีประวัติของโรคต่อมไทรอยด์ที่ได้รับการรักษามาก่อน
    - - ปรับขนาดยาตามระดับ TSH , T4
      - ตรวจเลือดเพื่อติดตามการทำงานของต่อมไทรอยด์ทุกไตรมาส
      - ให้ T4 ทดแทน คือ :check: levothyroxine 100-200 ug/วัน วันละครั้ง นาน 3 สัปดาห์ S/E : ทำให้ tachycardia
    - - การรักษาโรคไทรอยด์เป็นพิษโดยการผ่าตัดหรือการใช้สารรังสีรักษา
      - ขาดไอโอดีน
      - มีการทำลายเนื้อต่อมไทรอยด์
    - - มารดา :warning: : Abortion, Preterm, IUGR, DFU, Preclampsia, Abruptio placenta, PPH
      - ทารก : :warning: มีปัญหาด้านการพัฒนาสมอง ปัญญาอ่อน, Cretinism
  - - - ใช้ในบางกรณี เช่น ผู้ป่วยแพ้ยาต้านไทรอยด์ : การผ่าตัด การควบคุมอาการของโรคด้วยยาไม่ดี :check:
      - Propythiouracil (PTU) 100-150 mg/day : รักษาด้วยยา และ Methimazole (MMI) 10 mg/day:check:
    - - เป็นโรคไทรอยด์เป็นพิษอยู่ก่อนการตั้งครรภ์ :check: : ประวัติ
      - อาการ
        
        ตาโปน (exophthalmos) :check:
        
        ขี้ร้อน หงุดหงิด ตกใจง่าย อารมณ์แปรปรวน :check:
        
        หิวบ่อย กินมาก แต่น้ำหนักไม่เพิ่ม :check:
        
        คอพอก (goiter) :check:
        
        มือสั่น (tremor) :check:
        
        HR > 100 bpm โดยไม่ทราบสาเหตุ :check:
        
        PR > 100 bpm ขณะพัก :check:
      - T3, T4 สูง :!: TSH ต่ำ :!::check: : การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
    - - มารดา : Abortion, Preterm (เนื่องจากมีการเผาผลาญของร่างกายมากกว่าปกติ) Preclampsia, HF, Abruptio placenta
      - ทารก : :warning: IUGR,ต่อมไทรอยด์เป็นพิษแต่กำเนิด, ภาวะพร่องไทรอยด์ฮอร์โมนแต่กำเนิด
    - - Plummer’s disease
      - Toxic adenoma : เนื้องอกของต่อมไทรอยด์ สร้างฮอร์โมนเอง ไม่อยู่ภายใต้การควบคุมของ TSH
      - Graves : มีสารภูมิต้านทานต่อ TSH receptor สารภูมิต้านทานเหล่านี้จับกับ TSH receptor กระตุ้น follicular cell ของ ต่อมไทรอยด์ให้มีการสร้างฮอร์โมนโดยไม่ขึ้นกับปริมาณ TSH
    - - ระยะคลอด
        
        ระยะที่ 1 ของการคลอด
        
        วัด V/S q 1-2 hr หาก PR>110 bpm RR>24 bpm รายงานแพทย์
        
        สังเกตอาการใจสั่น หายใจไม่สะดวก
        
        ดูแลให้ยาระงับปวด
        
        ประเมินความก้าวหน้าของการคลอด
        
        ประเมินสภาพของทารกในครรภ
        
        จัดท่านอน Fowler’s position
        
        ระยะที่ 2 ของการคลอด
        
        วัด V/S q 10 min
        
        ฟัง FHS q 5 min
        
        ให้ผู้คลอดเบ่งน้อยที่สุด
        
        ห้ามใช้ methergin เพราะจะยิ่งทำให้ BP สูงเกิด HF ได้
      - ระยะหลังคลอด
        
        24 hr หลังคลอด อาจมีอาการหายใจไม่สะดวกกล้ามเนื้อหัวใจ อ่อนแรง เหนื่อย อ่อนเพลีย ใจสั่น
        
        ประเมินการหดรัดตัวของมดลูก
        
        แนะนำการปฏิบัติตัวของมารดาหลังคลอด
        
        ให้พักผ่อนช่วยเหลือกิจกรรม
        
        ดูแลให้ได้รับยาลดการทำงานของต่อมไทรอยด์
        
        งดให้นมบุตรในรายที่มีภาวะผิดปกติของหัวใจและหลอดโลหิตมาก
        
        ควรเว้นการมีบุตร 2 ปี ห้ามใช้ยาคุมที่มี estrogen
      - ระยะตั้งครรภ์
        
        อธิบายให้ทราบเกี่ยวกับโรค
        
        แนะนำการปฏิบัติตัว
        
        นอนพักวันละ 10 ชั่วโมง
        
        การรับประทานยา
        
        รักษาความสะอาดของร่างกาย
        
        รับประทานอาหาร เน้นโปรตีน คาร์โบไฮเดรต และวิตามินสูง ทานมื้อละน้อย ๆ วันละ 4-6 มื้อ
        
        นับการดิ้นของทารกในครรภ์
        
        อธิบายว่าผู้ป่วยอาจมีพฤติกรรมแปลก ๆ เช่น มีความรู้สึกไว หงุดหงิด โมโห ง่าย จิตใจอ่อนไหว อาการต่าง ๆ จะลดลงเมื่อได้รับการ รักษา
    - - การรักษา
        
        :check: ยาต้านไทรอยด์ฮอร์โมน และ iodine
        
        :check: การให้น้ำเกลือ, ประเมินสัญญาณชีพ, ลดไข้, ให้ออกซิเจน ให้แคลอรี่ และวิตามิน
      - อาการ
        
        :warning: HR, PR > 140 bpm
        
        :warning: คลื่นไส้อาเจียน ปวดท้อง ท้องเสีย
        
        :warning: มีไข้ > 38.5 C หลังจากการคลอดหรือการผ่าตัด 2-3 hr
        
        :warning: สับสน ชัก จนหมดสต
- - - - ดื่มน้ำ 2000-3000 cc/day :check:
      - หลีกเลี่ยงชา กาแฟ เครื่องดื่ม Alcohol :no_entry:
      - รักษาความสะอาด :check:
      - นับลูกดิ้น สังเกตุมดลูกหดรัดตัว :check:
      - ส่ง Urine culture
      - ให้ Antibiotic : Ampicillin 500 mg หรือ Amoxycillin 500 mg
        :warning: แพ้ Penicilin ให้ Erythromycin
  - - - ปัสสาวะแสบขัด :
      - ปัสสาวะขุ่น/ปนเลือด :warning:
      - ปวดหัวเหน่า :warning:
      - WBC/RBC ในปัสสาวะ > 8 cell/ml
      - การพยาบาลเหมือน Aymptomatic bacteria
    - - สาเหตุส่วนใหญ่ ติดเชื้อ E.coli
      - อาการ
        
        :warning: ีไข้สูง หนาวสั่น ปวดบั้นเอว :warning:
        
        ปัสสาวะขุ่น
        
        N/V
        
        แบคทีเรียในปัสสาวะ > 100, 000 โคโลนี/cm3
        
        CVA tenderness
      - การรักษา
        
        Admit ให้ Antibiotic (Vein)
        
        ดูแลแลประคับประคองเพื่อให้การตั้งครรภ์ครบกำหนด
        
        นอนพักบนเตียงในท่านอนตะแคงซ้าย
        
        วัด V/S ของมารดาและฟัง FHS
        
        I/O
- - - - มารดา :warning: : Preclampsia, PPH, asthmatic attack
      - ทารก : :warning: Preterm, LBW, IUGR, ตายปริกำเนิด
      - ช่วงแรกของการตั้งครรภ์ เมื่อน้ำาหนักตัว ปริมาณน้ำในรางกาย ปริมาณของเลือด เกลือ โซเดียมในร่างกายเพิ่มขึ้นส่งผลให้หัวใจทำงานมากขึ้น จะพบอาการหายใจลําบากได้โดยเฉพาะเวลานอน ช่วงท้ายของการตั้งครรภ์จะพบว่ามีปริมาตรของอากาศที่เหลือค้างในปอดจากการหายใจออกตามปกติทำให้เนื้อที่ในปอด บางส่วนไม่สามารถแลกเปลี่ยนออกซิเจนได้สมบูรณ์ ซึงจะทำให้อาการของโรคหอบหืดเป็นมากขึ้น
    - - ซักประวัติ : อาการและอาการแสดง คือ :warning: ไอเรื้อรัง (มากกว่า 8 สัปดาห์) หายใจลำบากหรือแน่นหน้าอก การหายใจออกลำบากกว่าการหายใจเข้า และสิ่งกระตุ้นใหเกิดอาการ
      - ตรวจร่างกาย : ฟังปอดได้ยิน :!!: wheezing หรือ rhonchi
      - ตรวจพิเศษ : ตรวจเสมหะยอมเชื้อ ตรวจเอกซ์เรย์ทรวงอก
  - - - การตรวจ Tuberculin skin test
      - ตรวจเอกซ์เรย์ปอด
      - ซักประวัติ : อาการและอาการแสดง คือ แรกๆจะไอแห้งๆต่อมาจึงมีเสมหะ มักจะเรื้อรังนากว่า 3 สัปดาห์ มีอาการอ่อนเพลีย เบื่ออาหาร น้ำนักตัวค่อยๆลดลง ซีด ครั่นเนื้อครั่นตัวมีไข้ตอนบ่าย เหงื่อออกตอนกลางคืนอาจมีอาการแน่นหน้าอกโดยไม่มีอาการไอ
      - การส่งตรวจเสมหะ
    - - มารดา :warning: : Preclampsia, Abortion, Preterm
      - ทารก : :warning: DFU, LBW, Birth asphyxia ทารกติดเชื้อวัณโรคแต่กำเนิด
    - - ป้องกันการแพร่กระจายเชื้อ : :check: ใส่แมส แยกห้อง แยกของใช้ อากาศระบายได้ดี
      - ทารกแรกเกิด :check: ตรวจ Tuberculin skin test + ยา INH, rifampicin ทันที + BCG เพื่อป้องกันวัณโรคชนิดแพร่กระจาบหลังคลอด
      - ให้ยา :check: 2HRZE/4HR : 2 เดือนแรกให้ Isoniazid(H) + Rifampicin (R) + Pyrazinamide(Z) + Ethambutol(E) จากนั้นIsoniazid(H) + Rifampicin(R) ต่ออีก 4 เดือน รวมทั้งหมดเป็น 6 เดือน และ :check: เสริม B6 50-100 mg/day
      - หลังคลอดหากแม่ยังมีเชื้อให้ :check: แยกจากทารกจนกว่าผลจะ Negative
- - - - ตรวซ้ำเมื่อ GA 24-28 wks
    - - 100 g OGTT
        
        ผิดปกติ ≥ 2 ค่า FBS ≥ 105 mg/dl 1 hr ≥ 190 mg/dl 2 hr ≥ 165 mg/dl 3 hr ≥ 145 mg/dl
        
        Type GDM
        
        GDMA2 FBS < 105 mg/dl
        
        ดูแลคุมอาหาร
        
        GDMA2 FBS ≥ 105 mg/dl
        
        ฉีด Insulin