Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การบาดเจ็บจากการคลอด (Birth injury) - Coggle Diagram
การบาดเจ็บจากการคลอด (Birth injury)
การบาดเจ็บที่ศีรษะ
Subgaleal hemorrhage
เสียเลือดมาก ทำให้เสียชีวิตได้
มีเลือดคั่งอยู่ใน subgaleal space ระหว่าง periostreum ของกระโหลกศีรษะกับ aponeurosis จากการฉีกขาดของเส้นเลือด
Intracranial hemorrhage เลือดออกในสมอง
ชนิด
Intraventricular hemorrhage
:red_cross: รุนแรงที่สุด มักเกิดในทารกคลอดก่อน 32wk และเกิดใน 72hr หลังคลอด จากการขาดเลือด ออกซิเจน
Epidural hemorrhage
:red_flag:มักพบร่วมกะโหลกศีรษะแตก เกิดจากการใช้เครื่องมือ ร่วมกับมีอาการทางระบบประสาท Hypotonia IICP ชัก --> ผ่าตัด
Subdural hemorrhage
:red_flag: มักเกิดจากการใช้เครื่องมือช่วยคลอด พบในครรภ์ครบกำหนด
Subarachnoid hemorrhage
:red_flag:พบบ่อยในทารกคลอดก่อนกำหนด (การพยากรณ์โรคดี)
อาการ
:check: (ส่งผลระบบ NS) ซีด ซึม กล้ามเนื้ออ่อนแรง ร้องเสียงแหลม moro reflex เสียไป กระหม่อมโป่งตึง อาจเขียวและชักร่วมด้วย
Cephalhematoma
:warning: คลำได้เป็นก้อน ขอบชัดเจน
หายได้เองภายใน 2 สัปดาห์ถึง 3 เดือน
(อาจเกิดภาวะซีดหรือตัวเหลืองจากการเสียเลือดเล็กน้อย)
เกิดจากการฉีกขาดของเส้นเลือดใต้ชั้น periostreum :warning: ไม่ข้าม suture line
กะโหลกศีรษะแตก
พบในทารกที่ใช้เครื่องมือช่วยคลอด
มักพบร่วมกับ Cephalhematoma
Caput succedaneum
:warning: คลำขอบไม่ชัดเจน
มักมีขนาดเล็กลง และหายไปเอง เป็นชั่วโมง/ 2-3 วัน
การบวมของศีรษะเหนือ periostreum
:warning: ข้าม suture line
การบาดเจ็บของอวัยวะภายในช่องท้อง
ปัจจัยเสี่ยง
:check:คลอดท่าก้น
:check:ทารกมีขนาดใหญ่
พบบ่อย --- ตับแตก
การบาดเจ็บของบริเวณใบหน้า
การบาดเจ็บบริเวณดวงตา
พบบ่อย
Subconjunctival hemorrhage เลือดออกในตาขาว
หายใน 1-2 สัปดาห์
หนังตาบวม (retinal hemorrhage)
หายใน 1-5 วัน
การบาดเจ็บของจมูก
เกิดจากการถูกกดกับกระดูก symphysis pubis หรือ promontory of sacrum
หากรุนแรงอาจทำให้ทารกหายใจลำบาก ต้องได้รับการรักษา
การบาดเจ็บของกระดูกและกล้ามเนื้อ
กระดูกต้นขาหัก
มักพบในรายที่คลอดท่าก้น
การหักของกระดูกอื่นๆ
ได้แก่
กระดูกจมูก กระดูกขากรรไกร กระดูกใบหน้า septal cartilage
ทำให้ทารกหายใจลำบากและมีปัญหาดูดนม
กระดูกต้นแขนหัก
ปัจจัยเสี่ยง
:check: การคลอดติดไหล่
:check: ทารกมีขนาดใหญ่
:check: Breech delivery
:check: LBW
:check: การผ่าตัดในรายที่ศีรษะไม่ได้เป็นส่วนนำ
มักพบมี brachial plexus ร่วมด้วย
Moro reflex ลดลง เด็กจะร้องเมื่อเคลื่อนไหว
การเคลื่อนหลุดของข้อต่อ
เกิดจาก
:red_flag: ทารกอยู่ในท่าผิกปกติตั้งแต่อยู่ในครรภ์ :red_flag: ภาวะน้ำคร่ำน้อยกว่าปกติ
กระดูกไหปลาร้าหัก
พบบ่อยสุด
มักสัมพันธ์กับการคลอดยาก
หายได้เอง ไม่มีผลในระยะยาว
การพยาบาล
:check:ให้คำปรึกษาพ่อแม่เพื่อลดความวิตกกังวล
:check:ให้ยาแก้ปวด ลดการเคลื่อนไหวของแขน
เพื่อลดความเจ็บปวด
การบาดเจ็บของกล้ามเนื้อ sternocleidomastoid
เกิดจาก
ขณะทำคลอดท่าก้น เกิดเป็นก้อนเลือดในกล้ามเนื้อ
ส่งผลให้
เมื่อโตขึ้นกล้ามเนื้อด้านที่บาดเจ็บไม่สามารถยืดขยายได้ ทำให้เกิด :<3:"
ภาวะคอเอียง (torticollis)
" ศีรษะจะเอียงไปด้านที่ได้รับบาดเจ็บ
การรักษา
การทำกายภาพบำบัด หรือผ่าตัด
การบาดเจ็บของระบบประสาท
การบาดเจ็บของ Brachial plexus
ปัจจัยสำคัญ
ทารกน้ำหนักตัวมาก
คลอดท่าก้น
พบบ่อย
:no_entry:
Klumpke paralysis
--- การบาดเจ็บของ
C8 T1
(มือข้างที่บาดเจ็บไม่มีแรง)
:no_entry:
Total brachial plexus paralysis
---
มือ แขนมีอาการอ่อนแรง (NBPI)
หายภายใน 12 เดือนหลังคลอด หากไม่หาย จะมีความพิการเส้นประสาทแบบถาวร
:no_entry:
Erb / Duchenne paralysis
--- การบาดเจ็บของ
C5 C6 C7
(การทำงานของนิ้วมือปกติ แขนเหยียดตรง)
การบาดเจ็บของเส้นประสาทของใบหน้า
เกิดจาก
เส้นประสาทคู่ 7 (Facial nerve) ถูกกด ร่วมกับการคลอด F/E
มักพบการบาดเจ็บ
mandibular branch
---
:check:ทารกเคลื่อนไหวใบหน้าด้านเดียวที่บาดเจ็บ
:check:หนังตาปิดไม่สนิท
:check:ไม่สามารถใช้กล้ามเนื้อใบหน้าส่วนล่างได้
หายได้เอง 2-3 วัน ไม่เกิน 2 สัปดาห์
การบาดเจ็บของเส้นประสาทไขสันหลัง
เกิดจากการถูกดึงรั้งบริเวณลำคอ ขณะช่วยคลอดไหล่หรืออาจเกิดจากการบิด
การบาดเจ็บของ Phrenic nerve (เส้นประสาทที่มาเลี้ยงกระบังลม)
อาการ
หายใจลำบาก เสียงหายใจลดลง
(มักพบอาการตั้งแต่แรกคลอด)
มักเกิดร่วมกับการบาดเจ็บของ brachial plexus
การบาดเจ็บของ Laryngeal nerve (เส้นประสาทที่มาเลี้ยงกล่องเสียง)
วินิจฉัยโดยการทำ direct laryngoscopy
อาการ
ทารกมีหายใจลำบาก เสียงแหบ ร้องเบา ไม่มีเสียงร้อง กลืนลำบาก สำลัก
มักหายได้เอง
การบาดเจ็บของ Soft tissue
พบบ่อยที่สุด ได้แก่
Subcutaneous of necrosis
เกิดจากการขาดเลือกของเนื้อเยื่อไขมัน (พบบ่อย ไหล่ ก้น)
บาดแผลฉีกขาด
พบบ่อยสุดในการ C/S โดยเฉพาะบริเวณส่วนนำ
Bruising and petechiae
ผิวหนังบวมช้ำและมีจุดเลือดออก (พบบริเวณส่วนนำทารก)