Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

พยาบาลเด็กที่มีความพิการแต่กำเนิด, ความพิการในทารกแต่กำเนิดที่พบบ่อยที่สุด…

- - - - พันธุกรรม ในกรณีที่บิดามารดา ปูยา ตายาย ในครอบครัวเป็นโรคความพิการแต่กำเนิด บุตรและหลานมีโอกาสเกิดมาพิการได้ ตัวอย่างเช่นโรคปากแหว่ง เพดานโหว่ เป็นต้น
        
        ป็จจัยจากสิ่แวดล้อมโดยฉพาะจากมารดาในษหงตัดรที่ ในมารดามีอายุมากเกินไป จากสถิติมารดามีบุตรคนแรกเมื่ออายุเกิน 35ปี บุตรมีโอกาสเกิดความพิการได้มาก
        
        โรคติดเชื้อเช่น โรคหัดเยอรมันขณะตั้งครรคได้ไม่เกิน16 สัปดาห์ อาจ
        มีผลทำให้เด็กในครรภ์ตาย แท้ง หรือคลอดออกมาพิการผิดปกติ ซึ่งความพิการที่พบบ่อยคือ เด็กมีขนาดตัวเล็ก มีเลือดออกตามผิวหนัง ดับ
        และม้ามโต หัวใจพิการ ตาบอด หูหนวก สมองพิการ ปัญญาอ่อน มีศีรษะเล็กหลิม เป็นต้น
        ขาดอาหาร ขาดวิตามิน การทดลองในสัตว์ที่ทำให้ขาดอาหาร ขาด
        วิตามินในช่วงเวลาที่เหมาะสมจะทำให้เกิดความพิการ เช่น ปากแหว่งเพดานโหว่ เป็นต้น ซึ่งเชื่อว่าถมารดาขาดสารอาหารระหว่างตั้งครรคจะส่งผลเช่นเดียวกับสัตว์ทดลอง
        
        มารดากินยาหรือเสพสารเสพติด เช่น ยาแก้อาเจียน กลุ่ม ยาดองเหค้าและเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ถ้ามารดาได้รับเป็นประจำระหว่างตั้งครรค
        โอกาสที่เด็กจะพิการถึงร้อยละ 32 ซึ่งความพิการที่พบเช่นศีรษะเล็ก
        ปัญญาอ่อน เจริญเติบโตช้ อาจจะมีความพิการผิดปกติที่หน้า หัวใจข้อ และอวัยวะเพศ
        มารดาได้รับสารเคมีจากสิ่งแวดล้อม เช่น สารปรอทนอกจากจะทำให้เกิดอาการแพ้พิษสารปรอท ที่เรียกว่า โรคมินามาตะ ในผู้รับเข้าไปโดยบังเอิญแล้ว ทารกที่คลอดออกมาอาจมีความพิการทางสมอง และมี
        อาการชักได้
        
        รังสีเอ๊กซ์ หรือรังสีแกมม่า รวมทั้งสารกัมมันตรังสีทางการแพทย์ ที่ใช้
        กันมากในการวินิจฉัยและการรักษา ถ้ามารดาได้รับตั้งแต่ตั้งครรค
        2 สัปดาห์จนถึง 3 เดือน ความพิการที่จะพบได้ คือ ศีรษะเล็ก ลูกตา
        เล็ก มีความผิดปกติของกระดูกสันหลังและแขนขาความผิดปกติของการตั้งครรภ์ หรือ ภาวะแทรกซ้อนระหว่างตั้งครรภ์เช่น ครรภ์เป็นพิษ รกเกาะผิดที่ทำให้เกิดเลือดออกระหว่างตั้งครรภ์การคลอดที่ยากลำบาก เป็นต้น
- - - - การวินิจฉัยสามารถดรวจได้เออายุดรา 13-14 สัปดาฟ ด้วย ultrasound
        การซักประสิเพื่อหาสตุทางกรมพันธุ์การตรวจร่งกาย เพดานโหว่ โดยสอดนิ้วตรวจเพดานปากภายใน หรือ
        ดูในช่องปากเวลาเด็กร้อง
      - อาการและอาการแสดง
        เมื่อทารกมีปากแหว่ง เพดานโหว่การคูดกลืนจะผิดปกติ เนื่องจากอม
        หัวนมไม่สนิท มีรูรั่วให้ลมเข้าต้องใช้แรงมากขึ้น ลมที่ข้าไปทำให้
        ท้องอืดเกิดการตำลักพราะไม่มีเพดานรองรับ เมื่อมีการกนอหาร อาหารจะ
        เลื่อนตัวไปในจมูกทำห้อหารชั่ทางหลอดลม พูดไม่ชัดนื่องจากเพดานปากเชื่อมติดกับเพดานจมูกหายใจลำบาก
        อาจคิดเชื้อในหชั้นกอางทำให้มีปัญหาการได้ยินผิดปกติ
      - ปัญหาที่เกิดร่วมกับความผิดปกติเกิดการสำลักเพราะไม่มีเพดานรองรับ เมื่อมีการกอื่นอาหารอาหารจะเลื่อนตัวไปในจมูก ทำให้อหารเข้าทางหลอดลม
        เกิดการสำลักได้พูดไม่ชัดเนื่องจากเพดานปากเชื่อมติดกับเพดานจมูก
        หายไขลพหล
      - การรักษาปากแหว่ โคขการทำผ่ตัด อยุที่หมาะสมสำหรับการทำผ่าตัดเด็ก
        ปากแหว่งขึ้นอกับแพทย์อาทำภายใน4 ชม. พลังคถอดในราขที่เด็กสมบูรณ์ดี หรือ รอตอนด็กที่มีออข่งน้อย8 - 12 สัปดาห์
        เพราะในระชะนี้เด็กมีส่วนกายวิภาคของริมฝีปากใดพอสมควรขัดเอน ทำให้การฝ่ดัดทำได้ง่ยและได้ผลดีกว่า
        ออใช้กกูกิน 10 คืออะทำทำดัดมือด็กอดุ 0 สัปดาห์ขึ้นไปน้ำหนักตัว 10 ปอนต์มีในไกลบิน 10 กรับเปอร์เจ็นต์ขึ้นไป
      - การผ่าตัดแก้ไขเพดานโหว่ palatoplasty, palatorrhaphy
        มีหลายขั้นตอน
        ขั้นตอนแรกแพทย์จะปรึกษาทันดแพทย์ เพื่อใส่ เพดานเทียม (obulator) เพื่อปิดเพดานช่องโหว่ให้ทารกสามารถดูคนมได้โดยไม่สำรัก เพคานที่ขมจะเปลี่ขนทุก
        1 เดือนขั้นต่อมาผ่าตัดเพดาน เพื่อให้มีการพูดให้ชัดเจนใกล้คีขงปกติมากที่สุด มีการเจริญเดิบโตของใบหน้ำและฟันอย่างสมบูรณ์มีกนิขมทำผ่ตัดแก้ไขความพิการก่อนเด็กเริ่มหัดพูดคืออาขุประมาณ6 - 18 เดือนสภาพร่างกายแข็งแรง ไม่มีไรคคิดเชื้อทางเดินหายใจอย่างเฉีขบพลันขั้นต่อมาการผ่าตัดแก้ไจมูก ทำเมื่ออาขุประมาณ 3ปี และดามค้วชการ
        ฝึกพูดขั้นต่อมาอายุประมาณรปี ปรึกษาทันดแหกข์จัดฟัน
        ขั้นต่อมาเป็นการรักษาความผิดปกดิที่หลงเหลืออยู่ เพื่อให้ลึกยณะริมฝีปาก จมูก และภายในช่องปากใกล้คียงปกดิมากที่สุด
      - การพยาบาลเด็กปากแหว่ง เพดานโหว่
        เป้าหมายของการพยาบาล คือ การดูแลให้เด็กมีการเจริญเติบโตและ
        พัฒนาการปกติหรือใกล้เคียงปกติมากพี่สุด ร่วมกับการจัดการความผิดปกติและความพิการ
        การวางแผนการพยาบาลต้องคำนึงถึงความต้องการการดูแลที่จำเป็นและการส่งเสริมสนับสนุนครอบครัวให้มีส่วนร่วมในการดูแลให้เด็ก
        ได้รับการดูแลที่ครบถ้วน
  - - - การให้นมอหารอย่างถูกวิธี
        ขณะให้อาหารจัดทำศีรษะสูงประมาณ 30-45 องศาการFeeding เด็กเพดานโหว่จะต้องนั่งศีรษะสูง
        (จัดท 45 degree)เวลาดูดนมจะได้ไม่สาลักใช้ Artificial nipple จุกนมต้องยาว รูออกของน้ำนมจะต้องใหญ่กว่าปกติเล็กน้อย เด็กจะได้ดูดสะดวกและไม่ดูด เอาอากาศเข้าไปมากซึ่งจะท้าให้แน่นท้อง
        ถ้าเด็กดูดไม่ได้ใช้ซ้อนปื้อน / หลอดหยดดูดครั้งละน้อยๆ บ่อยครั้ง ใส่เพดานเทียมก่อนให้ดูดนม ก่อน-หลังใช้เพดานเทียมต้องทำความสะอาดทุกครั้งจับไล่ลมเป็นระยะๆทุก 15-30 มิลลิลิตรเสมอ หลังให้นมนอนศีรษะสูง 30 องศาตะแคงขวาให้ใบพตะแคงเพื่อป้องกันท้องอึด สำลักป้อนน้ำตามทุกครั้งและทำความสะอาดซ่องปากเพื่อป้องกันการติดเชื้อในเด็กหลีกเลี่ยงอาหารรสจัดเป็นเมล็ดการใส่ NG tนbe จะเป็นทางเลือกสุดทำย กรณีที่เด็กมีปัญหาไม่สามารถ feedหรือน้ำหนักต่ำกว่เกณฑ์มากๆได้วยวัธีชื่นๆ
    - - เสี่ยงต่อการเกิดแผลแยก/ เลือดออก /ติดเชื้อล้างมือให้สะอาดก่อนและหลังดูแลผู้ป่วย
        ผูกยืดข้อศอกทั้งสองข้าง(elbow restraint) ไม่ให้งอประมาณ 2-6สัปดาห์ หลังผ่าตัดหรือตามแผนการรักษาของแพทย์ (คลายออกทุก1-2ชั่วโมง ครั้งละ 10-15 นาที)
        สอนผู้ดูแลเกี่ยวกับการผูกยืดข้อศอก ป้องกันไงให้ผู้ปัวยล้วงมือเข้าใน
        ปากงดใส่สายยางดูดเสมหะเข้าช่องปากไม่ให้ดูดนม 1 เดือน การให้นมโดยใช้ช้อน หลอดหยด syring ต่อยางเหลืองนิ่ม และป้อนนมอย่างระมัดระจัง
        
        สังเกตอาการแผลมีเลือดออก การสีสิ่งคัดหลั่ง กลิ่น การอักเสบปวดบวมแดง
        หากร้องไห้ ปลอบโยนให้ทำให้สงบโดยเร็วทำความสะอาดแผลเย็บปากแหว่งด้วย Nรร ป้ยด้วยยาปฏิชีวนะให้น้ำตามหลังให้อาหารเหลวทุกครั้ง เพื่อรักษาความสะอาดซ่องปาก
        ดูแลไม่ให้เด็กติดเชื้อระบบทางเดินหายใจ
        สังเกตการติดเชื้อ
        
        การพยาบาลหลังผ่าตัดcleft lipระมัดระวังไให้แผลผ่ตัดดึงรั้ง โดยการปลอบโยนให้เด็กสงบเมื่อร้องไห้ ปิดแผลด้วย sterile stripsระวัดระวังสิ่งคัดหลังจากจมูกมาปนเปื้อนแผลผ่าตัด ถ้ามีทำความสะอาดด้วย Nรร และปิด sterile strips ใหม่สอนบิดา มารดา ทำความสะอาดแผลจัดท่านอนหงายหรือตะแคงไปด้านใดค้นหนึ่ง ห้ามนอนคว่ำเพื่อป้องกันการเสียดสี กับที่นอน แผลอาจแยกได้ป้ายยาครีมปฏิชีวนะตามแผนการรักษา
        
        สังเกตอาการออกเสียงขึ้นจมูกและอาการสำลักอาหารจากปากเข้าจมูกห้ามอ้าปากทารกกว้างๆเพื่อป้องกันแผลแยกห้ามดูดเสมหะในช่องปาก ยกเว้นหากจำเป็นต้องทำด้วยความนุ่มนวลระมัดระวัง หลีกเลี่ยงการสัมผัสบริเวณแผลเพดานที่เย็บไว้ในช่องปากหลีกเลี่ยงการนำของแข็งหรือของที่มีความแหลมคมข้ปาก เช่น แปรงสีฟัน หลอดดูดสีฟัน หลอดดูด
        
        เสี่ยงต่อการหายใจไม่มีประสิทธิภาพหลังได้รับยาระงับความรู้สึกสังเกตอาการบวมของแผลผ่าตัด/โพรงจมูกทั้งสองขจง
        ประเมินการหายใจเสียงหายใจ การติดตามค oxygen satulationจัดท่ากึ่งนั่งกึ่งนอน หรือนอนตะแคงหน้าเพื่อให้เสมหะระบายออกกรณีมีเสมหะ ดูดเสมหะด้วยความนุ่มนวล ระมัดระวังอย่าให้กระทบกระเทือนแผล
        พลิกตะแคงตัวทุก 2 ชั่วโมง
        
        เสี่ยงต่อการติดเชื้อระบบทางเดินทายใจจากการสำลักคนลดวามสะอาดแตลลhภัด
        ดูแลให้นมอย่างถูกวัช
        
        มีโอกาสขาดน้ำและสารอาหารเนื่องจากข้อจำกัดในการดูดกลืนหลังผ่าตัดูแลให้ได้รับสารน้ำและสารอาหารทางหลอดเลือดดำตามแผนการรักษา
        วิธีการให้นมหลังผ่าตัดจัดท่านอนศีรษะสูง
        หลังผ่าตัดปากแหว่งเริ่มป้อนนม อาหารเหลวได้ตามแผนการรักษาโดยใชหยดเข้าทางกระฟุ้งแก้ม
        หลังผ่าตัดเพดานโหวให้อาหารเหลวที่มีพลังงานสูง โดยใช้ syrทg ต่อท่อยางยาวประมาณ 3 เชนติเมตร หยอดเข้าในกระทั้งแก้มด้านใน
        
        มีโอกาสขาดน้ำและสารอาหารเนื่องจากข้อจำกัดในการดูดกลืนหลังผ่าตัดจับไล่ลมเป็นระยะๆทุก 15-30 มิลลิลิตรเสมอ หลังให้นมนอนศีรษะสูง30 องศาตะแคงขวาให้ใบหน้าตะแคงเพื่อป้องกันท้องอืด สำลักปื้อนน้ำตามทุกครั้งและทำความสะอาดช่องปากเพื่อป้องกันการติดเชื้องดดูดนมขวดประมาณ 1 เดือนสอนบิดา มารดาให้นมอย่างถูกวิธี
        ชั่งน้ำหนักทารกวันละครั้ง
        
        บิดามารดา ขาดความรู้ความเข้าใจการดูแลทารกหลังผ่าตัดปากแหว่งเพดานโหว่เมื่อกลับไปอยู่บ้านแนะนำการดูแลเมื่อกลับไปอยู่บ้าน
        การให้นมอย่างถูกวิธีการทำความสะอาดแผลผ่าตัด
        การสังเภตความผิดปกติที่บ่งชี้วมีการติดเชื้อ ปวด บวม แดงร้อน มีสารคัดหลั่ง
        ออกมาจากแผลห้ามล้วงปาก งดนอนคว่ำ ไม่ให้ร้องโดยตอบสนองความต้องการชี้ให้เห็นความสำคัญของกามาตรวจตามนัด การฝึกพูด การจัดฟัน การตรวจการได้ยิน
        การเสริมสร้างกำลังใจนการดูนกทารก
        
        การดูแลหลังผ่าตัดเพดานโหว่ถึงอายุ4-5 บีหลัง Palatoplasty มีการดูแลรักษาต่อเนื่องดังนี้
        งด คูด เป้า ประมาณ 3 -4 สัปดาห์ เพื่อป้องกันไม่ให้เด็กใช้ลิ้นดัน flap ทำให้
        flap ที่ผ่าตัด มีการแยกได้ผู้ป้วยควรได้รับการสอฝึกพูดเสมอและได้รับการฝึกฝนอย่างสม่ำเสมอต่อเนื่ออายุประมาณ 2 ปีครึ่ง -3 ขวบ แพทย์จะพิจารณาผ่าตัดแก็ไข ภาวะความผิดปกติจมูก( secondary cleft lip nose correction) หรือริมฝีปากที่เห็นชัดเจน ทั้งนี้เพราะจากงานวิจัยพบว่าเด็กจะเริ่มจดจำใบหน้าของตนเองในช่วงอาย2 ปีครึ่งถึง 3 ปีหรือบางครั้งจะ พิจารณาผ่าตัดภาวะดังล่าวก่อนเข้าวัยเรียนเพื่อลด Negative social effect
        อายุประมาณ 4-5 ปี ส่งทำ Nasendoscope โดย แพทย์ ENTร่วมกับ speech
        therapist เพื่อประเมิประสิทธิภาพการพูด ให้ผ้ายพับลข เช่น 30 ถึง 40และออกเสียง "ส-เสือ ใส่ เสื้อ สี แลค "และออกเสียง "ส-เสือ ใส่ เสื้อ สี แสด "
        
        ประเด็นคำถามที่ต้องการคำตอบ1. ภาวะแทรกซ้อนที่สำคัญของเด็กปากแหว่งเพดานโหว่ในระยะก่อนผ่าตัด คือเรื่องใด มีวิธีการป้องก้นอข่างไร
        
        การผ่าตัดปากแหว่ง ควรทำเมื่อใด/ การผ่าตัดเพดานโหว่ควรทำเมื่อใด3. หลังผ่าตัด การดูแลเพื่อป้องกันแผลแขกทำอย่างไร4. หลังผ่าตัดทารกควรนอนท่าใด
        
        หลังผ่าตัด ทารกจะดูดขวดนมได้เมื่อใด
    - - อาการและอาการแสดงของโรค ภู ทารกแรกเกิด น้ำลายไหลมาก อาเจียน ไอ สำลัก เอา
        อาหารและเมื่อกเข้าสู่ทางเดินหายใจ อาจพบอากาศใน
        กระเพาะอาหาร ผู้ป่วยอาจตายเนื่องจากขาดอาหาร น้ำ เกลือ
        แร่ และการสำลัก ส่วนใหญ่จะมี โรคหัวใจพิการแต่กำเนิดความผิดปกติของลำไส้เล็ก ไส้ตรง และรูทวาร ร่วมด้วย
        
        การรักษา
        
        ระยะแรก
        GastrostomyThoracotomy and division of the fistulaระยะสอง
        with Esophagealanastomosis
        EsophagogramTry oral feeding
        Off Gastrostomy tube
        
        การพยาบาลก่อนผ่าตัดแก้ไขหลอดอาหาร
        อาจเกิดภาวะปอดอักเสบหายใจลำบากหรือหยุดหายใจเนื่องจากสำลัก
        น้ำลายหรือน้ำย่อยเข้าหลอดลม
        ytss- จัดท่านอนที่เหมาะสม
        
        พลิกตะแคงตัวบ่อยๆ- On NG tube ต่อ Continuous suction-ให้ออกชิเจนกรณีมีภาวะพร่องออกซิเจน-ให้ยาปฏิชีวนะตามแผนการรักษา
        
        การพยาบาลก่อนผ่าตัดแก้ไขหลอดอาหาร
        อาจได้รับสารน้ำแฉะตรอาหารไม่เพียงพอเนื่องจากไม่ฮามารอ
        รับประทานอาหารทางปากได้- ดูแลให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำตามแผน
        การรักษา- ดูแลให้สารอาหาร นม น้ำทาง
        Gastrostomy tube
        
        การวินิจฉัยปัญหาเคะการพยาบาก
        อาจเกิดภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตัดต่อหลอดอาหาร(แผลแยก)
        ห้ามใส่สาย NG tube หรือสาย suction ดูดเสมหะในคอ
        และ วนอินสียดห พระอจทำให้หลอดอาหารตึงและแผล
        ฝ่าตัดแยกกระตุ้นให้เด็กร้องบ่อยๆเพื่อให้ปอดขยายได้ดี สังกตภาวะขาดออกชิเจน
        ดูแลให้การทำงานของ ICD มีประสิทธิภาพ- ดูแลให้ได้รับลารน้ำทางหลอดเลือดดำ , Antibioticตาม
        แผนการรักษา
        
        การพยาบาลหลังผ่าตัด
        อาจเกิดภาวะปอดแฟบจากการอุดตันของท่อระบายทรวงอก
        
        จัดท่านอนศีรษะสูง- ตรวจสอบการทำงานของ ICD. ระวังสายหัก พับงอ / นวดคลึงสายบ่อยๆ. บันทึก ลักษณะ สี จำนวนของ discharge
        
        อาจเกิดการติดเชื่อบริเวณแผลผ่าตัดเละแผล Gastrostomyล้างมือก่อนและหลังให้การพยาบาล
        ทำแผลอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง
        สังเกตการติดเชื้อดูแลให้ยา Antibiotic ตามแผนการรักษา
        
        ประเด็นคำถามที่ต้องการคำตอบ1. อาการอาการแสดงที่บ่งชี้ว่าหลอดอาหารตีบคืออะไร
        
        อาการอาการแสดงที่บ่งชี้ว่หลอดอาหารมีรูรั่วดีออะไร3. การให้นม TE fistula ทำอย่างไร
        
        การดูแล Gastrostomy ทำอย่างไร
        
        ความหมายเป็นความพิการแต่กำเนิดที่ไม่มีทวารหนักเปิดให้อุจจาระออกจากร่างกายได(imperforate anus) หรือมีรูเปิดทวารหนักแต่อยู่ผิดที่จากตำแหน่งปกติหรือรูทวารหนักมีการตีบแคบ
        สน์ฉีการณ์เกิดขึ้นในอัตราส่วน 1 ใน 4000 ของเด็กเกิดมีชีวิตทั้งหมด เด็กชายมากกว่าเด็กหญิง ในเพศชายพบความผิดปกติของลำไส้ตรงกับท่อปัสสาวะ ในเพศหญิงพบความผิดปกติทวารหนักเป็นแบบลำไส้ตรงมีรูทะลุกับเวสติบูลา(vestibula)สาเหตุ
        ไม่ทราบแน่ชัด