Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลเด็กที่มีปัญหาเซลล์เจริญผิดปกติ - Coggle Diagram
การพยาบาลเด็กที่มีปัญหาเซลล์เจริญผิดปกติ
มะเร็งเม็ดเลือดขาว
ความหมาย
เกิดจากความผิดปกติของเซลล์ต้นกำเนิดที่อยู่ในไขกระดูก
จำนวนเม็ดเลือดขาวตัวอ่อนมีจำนวนเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว
ผู้ป่วยจึงเกิดอาการซีด เลือดออก และติดเชื้อได้ง่าย
ชนิดที่พบบ่อยที่สุดในเด็กคือมะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดเฉียบพลัน
acute lymphoblastic leukemia
B-cell lymphoblastic leukemia
T-cell lymphoblastic leukemia
ชนิด
มะเร็งเม็ดเลือดขาวเฉียบพลันชนิด AML
มะเร็งเม็ดเลือดขาวเรื้อรังชนิด CLL
มะเร็งเม็ดเลือดขาวเฉียบพลันชนิด ALL
มะเร็งเม็ดเลือดขาวเรื้อรังชนิด CML
ปัจจัย
ด้านพันธุกรรม
เด็กที่เป็นดาวน์ซินโดรมมีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวเฉียบพลันชนิด ALL และ AML
ครอบครัวที่มีสมาชิกเป็นโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวเฉียบพลันชนิด ALL
ในฝาแฝดที่เป็นโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวเฉียบพลันชนิด ALL
ด้านสิ่งแวดล้อม
มีประวัติได้รับยาเคมีบำบัดในการรักษาโรคมะเร็งชนิดอื่น
การสัมผัสสารเคมีที่เป็นพิษบางชนิด
มีประวัติได้รับสีไออนไนซ์
เกิดจากการได้รับสารเคมีต่างๆ
อาการ
ซีด อ่อนเพลียง่าย
เลือดออกง่าย
เบื่ออาหาร น้ำหนักลด
การวินิจฉัย
เจาะเลือดตรวจหาเซลล์เม็ดเลือดตัวอ่อนของเม็ดเลือดขาว Blast cell
เจาะไขกระดูก Bone marrow Transplanted
มะเร็งต่อมน้ำเหลือง
ตำแหน่งที่พบบ่อย
ต่อมน้ำเหลืองบริเวณคอ(Cervical Lympnode)
ชนิด
Hodgkin Lymphoma
พบ Reed-Sternberg cell
น้ำเหลืองจะโตมาเป็นปี ไม่มีอาการเจ็บปวด
Non-Hodgkin Lymphoma
อาจมีก้อนที่ช่องท้อง ช่องอกหรือในระบบประสาท
Burkitt Lymphoma
มีการแทรกกระจายในเนื้อเยื่อ มีก้อนเนื้องอกที่โตเร็วมาก
พบเฉพาะที่ เช่น ในช่องท้อง รอบกระดูกขากรรไกร
การวินิจฉัย
การตัดชิ้นเนื้อเพื่อตรวจทางพยาธิวิทยา
การตรวจไขกระดูก
CT scan
MRI
การตรวจกระดูก
การตรวจ PET scan
อาการ
เริ่มต้นที่พบบ่อย
จะคลำพบก้อนที่บริเวณต่างๆ แต่ไม่มีอาการเจ็บ
มีไข้ หนาว สั่น เหงื่อออกมากตอนกลางคืน คันทั่วร่างกาย
เบื่ออาหาร น้ าหนักลด อ่อนเพลียไม่ทราบสาเหตุ
ไอเรื้อรัง หายใจไม่สะดวก ต่อมทอนซิลโต
ปวดศีรษะ
ระยะลุกลาม
ภายในช่องท้อง
แน่นท้อง อาหารไม่ย่อย
ท้องโตจากมีน้ำในช่องท้อง
ซีด มีเลือดออกง่าย
แนวทางการรักษาในปัจจุบัน
การใช้ยาเคมีบ้าบัด
การฉายรังสี
การรักษาด้วยการปลูกถ่ายเซลล์ต้นเนิด
มะเร็งไต
หมายถึง
ภาวะที่เนื้อไตชั้น Parenchyma เจริญผิดปกติจนกลายเป็นก้อนเนื้องอกภายในเนื้อไต
พบได้บ่อยในเด็กอายุน้อยกว่า 5 ปี
มีต้นกำเนิดมาจากเซลล์ของระบบประสาท
อาการนำที่มาพบแพทย์
มีก้อนในท้อง ท้องโต ปวดท้อง
ตาโปนมีรอยช้ำรอบตา (raccoon eyes)
มีไข้ ปวดกระดูก
เคมีบำบัด
ระยะการรักษา
ชักนำให้โรคสงบ
ให้ยาทำลายเซลล์ในเวลาอันสั้นให้มากที่สุด
ให้มีอันตรายต่อเซลล์ปกติให้น้อยที่สุด
ให้ไขกระดูกสร้างเซลล์เม็ดเลือดขาวได้ตามปกติ
ใช้เวลา 4-6 สัปดาห์
ยาที่ใช้
Vincristine
Adriamycin
L – Asparaginase
Glucocorticoid
ให้ยาแบบเต็มที่
ให้ยาหลายชนิดร่วมกันหลังผู้ป่วยอยู่ในระยะโรคสงบ
ให้ยาทำลายเซลล์มะเร็งให้เหลือน้อยที่สุด
ใช้เวลาประมาณ 4 สัปดาห์
ยาที่ใช้
Metrotrexate
6 – MP
Cyclophosephamide
ป้องกันโรคเข้าสู่ระบบประสาทส่วนกลาง
ให้ยาป้องกันไม่ให้โรคลุกลามเข้าสู่ระบบประสาทส่วนกลาง
ยาที่ใช้
Metrotrexate
Hydrocortisone
ARA – C
ควบคุมโรคสงบ
ให้ยาเพื่อควบคุมและรักษาโรคอย่างถาวร
ยาที่นิยมใช้
6 – MP ทานร่วมกับ Metrotrexate
วิธีการให้
ทางช่องไขสันหลัง
ทางกล้ามเนื้อ
ทางหลอดเลือดดำ
ยาที่ใช้บ่อย
Cyclophosphamide
ออกฤทธิ์จับกับ DNA ของเซลล์มะเร็ง
รักษามะเร็งเม็ดเลือดขาว
Mercaptopurine(6-MP)
ยับยั้งการสร้าง Purine ยับยั้งการสร้างกรดนิวคลีอิก
รักษามะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดเฉียบพลัน
Methotrexate
ยับยั้งการสร้าง DNA และRNA และมีฤทธิ์กดการเจริญเติบโตของเซลล์
รักษามะเร็ง Acute leukemia
Cytarabine(ARA-C)
ขัดขวางการสร้าง DNA
รักษามะเร็งชนิด Acute lymphoblastic leukemia (ALL)
รักษาอาการข้างเคียง
Mesna
ป้องกันภาวะเลือดออกในผู้ป่วยกระเพาะปัสสาวะอักเสบ
สาเหตุจาก Cyclophosphamide
Ondasetron(onsia)
ป้องกันอาการคลื่นไส้อาเจียน
Bactrim
ป้องกันการติดเชื้อฉวยโอกาส
Ceftazidime(fortum)
ป้องกันการติดเชื้อเนื่องจากมีไข้
Amikin
ป้องกันการติดเชื้อเนื่องจากมีไข้
ผลข้างเคียง
ผลต่อระบบเลือด
ทำให้ไขกระดูกผลิตเซลล์เม็ดเลือดต่างๆ ได้น้อยลง
ผลต่อระบบทางเดินอาหาร
ท าให้มีอาการเบื่ออาหาร คลื่นไส้อาเจียน
ปวดท้อง ท้องเดิน ท้องผูก
แผลในปากและคอ
ผลต่อระบบผิวหนัง
ทำให้ผมร่วง หลังจากได้ยาไปแล้ว 2-3 สัปดาห์
ผลต่อระบบทางเดินปัสสาวะ
ยาบางชนิดก็มีฤทธิ์ทำลายไต ท่อไต กระเพาะปัสสาวะ
ผลต่อตับ
ยาเคมีบำบัดบางชนิดมีฤทธิ์ทำลายตับ
ตัวตาเหลือง , อ่อนเพลีย, ปวดชายโครงด้านขวา, ท้องโตขึ้นหรือเท้าบวม
การดูแลผู้ป่วยที่ได้รับยาเคมีบำบัด
ทางช่องไขสันหลัง
หลังให้ยาต้องจัดให้ผู้ป่วยนอนราบ 6-8 ชั่วโมง
ป้องกันการเกิดแผลในปาก
ดูแลความสะอาดโดยให้บ้วนปากด้วย 0.9%NSS
รับประทานอาหารที่สุกใหม่
ดูแลปัญหาซีด
การให้เลือด(Pack Red Cell)
ดูแลป้องกันเลือดออกง่ายหยุดยาก
ให้ Platlet concentration