Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมาย, นางสาวจิรนันท์ ใฝ่จิตร 6001210767 Sec.B…
ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมาย
ความหมายของกฎหมาย
กฎที่สถาบันหรือผู้มีอำนาจสูงสุดในรัฐตราขึ้นหรือที่เกิดขึ้นจากจารีตประเพณีอันเป็นที่ยอมรับนับถือ
ระเบียบ กฎเกณฑ์ ข้อบังคับ ที่รัฐหรือผู้มีอำนาจกำหนดขึ้น เพื่อควบคุมความประพฤติ/พฤติกรรมของมนุษย์
ลักษณะของกฎหมายและประเภทของกฎหมาย
ลักษณะของกฎหมาย
กฎหมายต้องมีลักษณะเป็นกฎเกณฑ์
กฎหมายต้องเป็นข้อบังคับที่เป็นมาตรฐานที่ใช้วัดหรือกำหนดความประพฤติของคนในสังคมว่าถูกหรือผิด ทำได้หรือไม่ได้
กฎหมายต้องกำหนดขึ้นโดยรัฐหรือผู้มีอำนาจ
ต้องเป็นคำสั่งหรือข้อบังคับของผู้มีอำนาจในรัฐ สำหรับประเทศไทย องค์กรที่ทำหน้าที่ออกกฎหมาย เช่น รัญสภา รัฐบาล เป็นต้น
กฎหมายบังคับใช้โดยทั่วไป
บุคคลทุกคนต้องอยู่ภายใต้กฎหมายโดยเสมอภาค จะมีใครอยู่เหนือกฎหมายไม่ได้ หรือทำให้เสียประโยชน์ แต่อาจมีข้อยกเว้นในบางกรณี
กฎหมายต้องมีสภาพบังคับ
เพื่อให้บุคคลนั้นปฏิบัติตาม จึงต้องมีสภาพบังคับในกรณีที่มีการฝ่าฝืนกฎหมาย หากเกณฑ์ใดไม่มีสภาพบังคับก็ไม่ถือว่าเป็นกฎหมาย
สภาพบังคับที่มีผลร้าย
ประหารชีวิต
จำคุก
กักขัง
ปรับ
สถาพบังคับที่มีผลดี
กรณีจดทะเบียนสมรส
ระบบของกฎหมาย
ระบบกฎหมายจารีตประเพณี กฎหมายไม่เป็นลายลักษณ์อักษร
ประเทศที่ใช้กฎหมายจารีตประเพณี ประเทศอังกฤษ ประเทศที่มีชาวอังกฤษอพยพไปตั้งถิ่นฐานในดินแดนใหม่ก็นำเอาระบบกฎหมายจารีตประเพณีไปใช้ด้วย รวมถึงประเทศที่เคยเป็นอาณานิคมของประเทศอังกฤษด้วย
ระบบกฎหมายลายลักษณ์อักษร ระบบประมวลกฎหมาย
รัฐสภาเป็นผู้ออกกฎหมาย ศาลต้องพิพากษาตามตัวบทกฎหมาย จังเป็นการพิจารณาจากหลักเกณฑ์ทั่วไปสู่เฉพาะเรื่อง และคำพิพากษาของศาลเป็นเพียงตัวอย่างของการใช้กฎหมาย
ประเภทของกฎหมาย
กฎหมายมหาชน
บัญญัติความสัมพันธ์ระหว่างรัฐกับประชาชน โดยรัฐเป็นฝ่ายปกครองที่มีอำนาจเหนือกว่าประชาชน
กฎหมายรัฐธรรมนูญ
กฎหมายปกครอง
กฎหมายอาญา
ธรรรมนุญศาลยุติธรรม
กฎหมายเอกชน
บัญญัติความสัมพันธ์ระหว่างเอกชนกับเอกชน รวมทั้งหน่วยงานของรัฐและรัฐวิสาหกิจที่ดำเนินธุรกิจแบบเอกชน
กฎหมายแพ่ง
กฎหมายพาณิชย์
กฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง
กฎหมายระหว่างประเทศ
กำนหดความสัมพันธ์ระหว่างประเทศต่อประเทศ หรือรัฐต่อรัฐ มีแหล่งกำเนิดจากขนบธรรมเนียมประเพณี ข้อตกลงหรือสนธิสัญญาระหว่างประเทศ
แผนกคดีเมือง
เกี่ยวกับสิทธิและหน้าที่มหาชน ทั้งในเรื่องเขตแดน การฑูต การทำสนธิสัญญา
แผนกคดีบุคคล
บุคคลต่างรัฐในทางเพ่งเกี่ยวกับความประพฤติ สิทธิและหน้าที่
แผนกคดีอาญา
กฎหมายว่าด้วยการส่งผู้ร้ายข้ามแดน
กฎหมายความร่วมมือระหว่างประเทศในทางอาญา
ลำดับชั้นหรือศักดิ์กฎหมาย
รัฐธรรมนูญ
เป็นกฎหมายสูงสุดที่มีศักดิ์สูงสุด กำหนดรูปแบบการปกครองประเทศ และวางระเบียบอำนาจสูงสุดของรัฐหรืออำนาจอธิปไตย
พระราชบัญญัติ
กฎหมายที่ออกโดยฝ่ายนิติบัญญติหรือรัฐสภา โดยผู้ที่สามารถเสนอร่างกฎหมายนี้คือ คณะรัฐมนตรี และสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร
ประมวลกฎหมาย
การรวบรวมบทบัญญัติของกฎหมายลายลักษณ์อักษรในเรื่องเดียวกันหรือใกล้เคียงกัน ให้มาอยู่หมวดเดียวกันอย่างเป็นระบบ
พระราชกำหนด
กฎหมายที่รัฐธรรมนูญมอบอำนาจให้แก่ ฝ่ายบริหาร เพื่อออกข้อบังคับในกรณีฉุกเฉินที่มีความจำเป็นรีบด่วน อันจะเป็นประโยชน์ในการรักษาความปลอดภัยของประเทศ
พระราชกฤษฎีกา
กำหนดรายละเอียดที่เป็นหลักย่อยของพระราชบัญญัติหรือพระราชกำหนด
กฎกระทรวง
รัฐมนตรีว่ากระทรวงต่างๆ ซึ่งออกตามความเห็นชอบของคณะรัฐมนตรี และอาศัยอำนาจตามพระราชบัญญัติ เพื่อออกกฎหมายเกี่ยวกับรายละเอียดต่างๆ ในการปฏิบัติตามพระราชบัญญัตินั้นๆ
ระเบียบ และข้อบังคับ
ออกโดยหัวหน้า หน่วยงานองค์กร ผ่านความเห็นชอบจากผู้บริหารหน่วยงานและคณะกรรมการ เพื่อกำหนดรายละเอียด
ประกาศและคำสั่ง
ออกโดยหัวหน้า หน่วยงาน เพื่อเป็นแนวทางในการปฏิบัติงานในหน่วยงาน โดยอาศัยอำนาจตามพระราชบัญญัติ
อื่นๆ
ข้อบังคับท้องถิ่น เป็นกฎหมายที่ออกโดยองค์กรปกครองของตนเอง
ลักษณะของระบบศาลไทย
ระบบศาลเดี่ยว
ศาลยุติธรรมมีอำนาจวินิจฉัยชี้ขาดข้อพิพาททุกประเภท ไม่ว่าจะเป็นแพ่ง คดีอาญา หรือคดีประเภทอื่นๆ ระบบนี้ใช้กันมากที่สุด
ระบบศาลคู่
ศาลยุติธรรมมีอำนาจวินิจฉัยชี้ขาดข้อพิพาทเฉพาะคดีเพ่งและคดีอาญาเท่านั้น ส่วนคดีปกครองแยกให้ศาลปกครองมีอำนาจในการวินิจฉัย
ศาลของประเทศไทย
ศาลรัฐธรรมนูญ
มีอำนาจพิจารณาวินิจฉัยปัญหาข้อกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับรัฐธรรมนูญ แต่ไม่มีอำนาจหน้าที่พิจารณาอรรถคดีทั่วไป
ศาลยุติธรรม
ศาลชั้นต้น
พิจารณาและชี้ขาดตัดสินคดีในชั้ยแรก เมื่อมีการฟ้องร้องและนำเข้าสู่กระบวนการยุติธรรม
ศาลแพ่ง
ศาลยุติธรรมชั้นต้นซึ่งมีอำนาจพิจารณาพิพากษาคดีแพ่งทั้งปวงและคดีอื่นใดที่มิได้อยู่ในอำนาจของศาลยุติธรรมอื่น
ศาลอาญา
ศาลชั้นต้นซึ่งมีอำนาจพิจารณาพิพากษาคดีอาญาทั้งปวงในเขตกรุงเทพ และอยู่นอกเขต
ศาลอุทธรณ์
ศาลลำดับที่สูงกว่าศาลชั้นต้น มีองค์คณะผู้พิพากษาอย่างน้อย 3 คน เพื่อพิจารณาตัดสินคดีที่ศาลชั้นต้นได้ตัดสินแล้ว
ศาลฎีกา
ศาลยุติธรรมสูงสุด มีประธานศาลฎีกาเป็นประมุขของตุลาการศาลยุติธรรม เป็นผู้บังคับบัญชาสูงสุด มีเพียงศาลเดียวตั้งอยู่ในกรุงเทพ การวินิจฉัยชี้ขาดของศาลฎีกาถือเป็นที่สุดหรือเป็นคดีแดง ซึ่งคู่กรณีไม่สามารถนำกลับมาฟ้องได้
ศาลปกครอง
เป็นศาลที่ใช้ระบบไต่สวน โดยในแต่ละคดีมีการพิจารณาโดยองค์คณะของตุลาการ ต่างจากศาลยุติธรรมซึ่งใช้ระบบกล่าวหา มี 2 ชั้นคือ ศาลปกครองชั้นต้น และศาลปกครองสูงสุด
ศาลทหาร
มีอำนาจหน้าที่ในการพิจารณาพิพากษาคดีที่ทหารกองประจำการกระทำผิด ตามกฎหมายพระธรรมนูญศาลทหาร
นางสาวจิรนันท์ ใฝ่จิตร 6001210767 Sec.B เลขที่ 32