Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 7 การประเมินภาวะสุขภาพชุมชน และการวินิจฉัยชุมชน (ขั้นตอนที่ 1 และ 2)…
บทที่ 7 การประเมินภาวะสุขภาพชุมชน และการวินิจฉัยชุมชน (ขั้นตอนที่ 1 และ 2)
1.ขั้นการประเมินภาวะสุขภาพชุมชน
(Community Assessment)
1.1 การรวบรวมข้อมูล (Data Collection)
ชนิดของข้อมูล (Type of Data)
ข้อมูลปฐมภูมิ (Primary Data) รวบรวมข้อมูลจากผู้ให้ข้อมูลโดยตรง : Data observed or collected directly from first-hand experience
ข้อดี
ได้ข้อมูลครบตามวัตถุประสงค์ ทันสมัย
ข้อเสีย
เสียเวลา งบประมาณ
ข้อมูลทุติยภูมิ (Secondary Data) รวบรวมข้อมูลจากแหล่งข้อมูลที่มีอยู๋แล้ว : Published data and data collected in the part or other parties such as Family Folder, Database
ข้อดี
ไม่สิ้นเปลืองกำลังคน หรือค่าใช้จ่าย
ข้อเสีย
อาจไม่ได้ข้อมูลครบถ้วยตามที่ต้องการ
รายละเอียดของข้อมูลที่ต้องรวบรวมข้อมูล
1.ข้อมูลทั่วไปของชุมชน
= ประวัติชุมชน ที่ตั้งอาณาเขต สภาพภูมิประเทศ แหลงประโยชน์ชุมชน วิถีชุมชน ข้อมูลทางเศรษฐกิจ สังคม ผู้นำชุมชน
2.ข้อมูลประชากร
= อายุ เพศ สถานภาพสมรส การศึกษา อาชีพ รายได้
3.ข้อมูลด้านสุขภาพ
= อัตราการเกิด อัตราการตาย อัตราอุบัติการณ์ อัตราการป่วยของโรคต่างๆ
4.ข้อมูลด้านพฤติกรรมสุขภาพ
= การับประทานอาหาร การออกกำลังกาย การดื่มสุรา การสูบบุหรี่ การตรวจคัดกรองโรค
5.ข้อมูลด้านสิ่งแวดล้อม
= ขยะ น้ำ ส้วม พาหะนำโรค เช่น ยุงลาย
6.ข้อมูลด้านการบริการสุขภาพ
= ระบบบริการสุขภาพ คุณภาพ คลินิก ร้านขายยา หมอพื้นบ้าน การใช้สมุนไพร
เครื่องมือ / วิธีการเก็บรวบรวมข้อมูล (Methods / Tools)
การสังเกต (Observation)
การสำรวจ (Survey)
การใช้แบบสอบถาม (Questionnaire)
การวัดและประเมิน (Measurement)
การทดสอบ (Test)
การสัมภาษณ์/สัมภาษณ์เชิงลึก
การสนทนากลุ่ม
การกำหนดกลุ่มเป้าหมาย
ประชากรทั้งหมด (Census)
การสุ่มกลุ่มตัวอย่าง (Random Sampling)
1.2 การวิเคราะห์ข้อมูล (Data Analysis)
1.ข้อมูลเชิงปริมาณ
Descriptive Stat.
ข้อมูลทั่วไปส่วนบุคคล เช่น อายุ เพศ การศึกษา อาชีพ รายได้ : Percentage, Men and SD.
ข้อมูลด้านสุขภาพ เช่น อัตราการเกิด อัตราการตาย อัตราความชุก อัตราอุบัติการณ์
Inferential Stat
T-Test
Chi-Square etc.
2.ข้อมูลเชิงคุณภาพ
การวิเคราะห์เชิงเนื้อหา (Content Analysis)
1.3 การนำเสนอข้อมูล (Data Presentation)
หลักการนำเสนอ
ถูกต้อง
กระชับ
น่าสนใจ
เข้าใจง่าย
วิธีการนำเสนอ
การนำเสนอโดยปราศจากแบบแผน
การนำเสนอเป็นบทความ
การนำเสนอเป็นบทความกึ่งตาราง
การนำเสนอโดยมีแบบแผน
การนำเสนอเป็นตาราง
ตารางลักษณะเดียว (ตารางทางเดียว)
ตารางสองลักษณะ (ตารางสองทาง)
ตารางซับซ้อน
การนำเสนอด้วยกราฟ
กราฟเส้น
ฮีสโตรแกรม
รูปหลายเหลี่ยมแห่งความถี่
การนำเสนอด้วยแผนภูมิ
1.แผนภูมิแท่ง
แผนภูมิแท่งเชิงเดี่ยว
แผนภูมิแท่งซับซ้อน
แผนภูมิแท่งเชิงประกอบ
แผนภูมิแรเงาวซ้อนเหลี่อมกัน
2.แผนภูมิกงหรือวงกลม
3.แผนภูมิภาพ
4.แผนภูมิทางภูมิศาสตร์
แผนที่แบบจุด
แผนที่แบบเข็มหมุด
แผนที่แบบแรเงาหรือระบายสี
5.แผนภูมิเพื่อจุดประสงค์พิเศษ
แผนภูมิองค์กร
แผนภูมิการไหลเวียน
2.ขั้นตอนการวินิจฉัยชุมชน (Community Diagnosis)
1.การระบุปัญหา (Problem Identification)
ใช้เกณฑ์ ตัวชี้จัดด้านสุขภาพ เช่น ตัวชี้วัดการดำเนินงานด้านสุขภาพของกระทรวงของจังหวัด เกณฑ์ จปฐ. เป็นต้น
-ประชาชนอายุ 35 ปีขึ้นไปได้รับการคัดกรองโรค DM HT ไม่น้อยกว่าร้อยละ 90
-ค่าดัชนีลูกน้ำยุงลาย (House Index) ไม่เกินร้อยละ 10
5D : Dead , Disability , Disease , Discomfort , Dissatisfaction
-ประชากรป่วยโรคพยาธิใบไม้ในตับ 27/1,000 ประชากร
กระบวนการกลุ่ม (Normal Group Process)
-ประชาชนในชุมชนมีปัญหาเรื่องการไม่ปฏิบัติตัวเพื่อป้องกัน COVID-19 อย่างเคร่งครัด เช่น การใส่หน้ากากอนามัย การเว้นระยะห่างทางสังคม
2. การจัดลำดับความสำคัญของปัญหา (Priority setting)
วิธีการจัดลำดับความสำคัญ
จอห์นแฮนลอน และจอร์ท พิคเค็ท (Hanlon and Pickett)
ความรุนแรงของปัญหา
ประสิทธิผลของการปฏิบัติการแก้ปัญหา
ฐานะเศรษฐกิจ การยอมรับ ทรัพยากรและกฎหมาย
สมาคมสาธารณสุขอเมริกา (American Public Health Associated)
ระดับความตระหนักในปัญหาของกลุ่ม
จำนวนทรัพยากรที่มีอยู่สำหรับการแก้ปัญหานั้น
ความสามารถในการแก้ปัญหาของผู้ที่เกี่ยวข้อง
ความต้องการความรู้เฉพาะที่จะนำมาแก้ปัญหานั้น
จำนวนทรัพยากรที่เกี่ยวข้องที่จำเป็นสำหรับการแก้ปัญหา
รองศาสตราจารย์นายแพทย์ไพบูลย์ โล่สุนทร
ความรุนแรงของโรค (Virulence of disease)
การสูญเสียทางเศรษฐกิจ (Economic loss)
อุบัติการณ์ของโรค (Incidence)
ความชุกของโรค (Prevalence)
โรคนั้นป้องกันได้ (Preventability)
โรคนั้นรักษาหายได้ (Treatability)
ทรัพยากรทางด้านอนามัยและอื่นๆ (Health and other resources)
ความเกี่ยวข้องและความร่วมมือของชุมชน (Community concern and participation)
จริยวัตร คมพยัคฆ์
องค์ประกอบด้านสุขภาพอนามัย
ขนาดของปัญหา
ความรุนแรงของปัญหา
ความยากง่ายในการแก้ปัญหา
ด้านวิชาการ
ดานบริหาร
ด้านระยะเวลา
ด้านกฎหมาย
ด้านศีลธรรม
ความวิตกกังวลต่อปัญหาของชุมชน
ความให้คะแนนการจัดลำดับความสำคัญ
ขนาดของปัญหา
1 = ขนาดของปัญหามากกว่า 0 - 25
2 = ขนาดของปัญหามากกว่า 25 - 50
3 = ขนาดของปัญหามากกว่า 50 - 75
4 = ขนาดของปัญหามากกว่า 75 - 100
ความรุนแรง
1 = มีภาวะเสี่ยง เจ็บป่วยเล็กน้อยรักษาหาย
2 = เจ็บป่วยเรื้อรัง สูญเสียเงินรักษามาก
3 = เกิดความพิการ/ทุพพลภาพ
4 = ตาย
ความยากง่าย
1 = ปัญหานั้นแก้ไขได้ยากมาก ๆ
2 = ปัญกานั้นแก้ไขได้ยาก
3 = ปัญหานั้นแก้ไขได้ง่าย ๆ
4 = ปัญหานั้นแก้ไขได้ง่ายมาก ๆ
ความวิตกกังวลของปัญหา
1 = จำนวนประชากรที่มีความวิตกกังวลต่อปัญหา 0 - 25
2 = จำนวนประชากรที่มีความวิตกกังวลต่อปัญหามากกว่า 25 -50
3 = จำนวนประชากรที่มีความกังวลต่อปัญหามากกว่า 50 - 75
4 = จำนวนประชากรที่มีความกังวลต่อปัญหามากกว่า 75 - 100
3. การระบุสาเหตุและทำโยงใยสาเหตุของปัญหา (Identify Cause of Problem and Web of Causation)
ชนิดของสาเหตุ (Type of Causation)
สาเหตุทางตรง
สาเหตุทางอ้อม
ชนิดของโยงใยสาเหตุของสาเหตุ (Type of web of causation)
โยงใยสาเหตุทางทฤษฎี (Theoretical Web of causation)
โยงใยสาเหตุที่เกิดขึ้นจริง (Causal Web of causation)
กระบวนการพยาบาลอนามัยชุมชนกับการวินิจฉัยชุมชนและการแก้ไขปัญหา
ประกอบด้วย 5 ขั้นตอน
1.การประเมินชุมชน (Community assessment)
2.การวินิจฉัยชุมชน (Community diagnosis)
3.การวางแผนแก้ไขปัญหา (Planning)
4.การปฏิบัติตามแผนที่วางไว้ (Implementing)
5.การประเมินผล (Evaluating)
การเตรียมชุมชน
1.สร้างสัมพันธภาพกับชุมชน โดยการแนะนำตนเอง ทำความรู้จักกับผู้นำชุมชน ประชาชนแจ้งบทบาทหน้าที่ ความรับผิดชอบของตนที่มีต่อชุมชน
2.ชี้แจ้งวัตถุประสงค์ของการจัดบริการขั้นตอนการดำเนินงาน ระยะเวลา และประโยชน์ที่ชุมชนจะได้รับ