Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 1 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมาย - Coggle Diagram

- - - - ต้องเป็นคำสั่งหรือข้อบังคับของผู้มี
        อำนาจในรัฐ (รัฏฐาธิปัตย์)
        
        รัฐบาล
        
        องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
        
        รัฐสภา
    - - เมื่อมีการประกาศใช้แล้ว บุคคลทุกคนต้องอยู่ภายใต้
        กฎหมายโดยเสมอภาค จะมีใครอยู่เหนือกฎหมายไม่ได้
    - - ข้อบังคับที่เป็นมาตรฐานที่ใช้วัดหรือกำหนดความประพฤติของคนในสังคมว่าถูกหรือผิด
        
        เช่น ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๑๕๖๓
        บัญญัติว่า “บุตรจ าต้องอุปการะเลี้ยงดูบิดามารดา”
    - - สภาพบังคับที่มีผลร้าย
        
        1) ประหารชีวิต
        
        2) จำคุก
        
        5) ริบทรัพย์สิน
        
        3) กักขัง
        
        4) ปรับ
      - สภาพบังคับที่มีผลดี
        
        กรณีจดทะเบียนสมรส ทำให้บุตรเป็นบุตรที่ชอบด้วยกฎหมาย
        สามารถใช้สิทธิของคู่สมรสไปลดหย่อนภาษีได
  - - - กฎหมายเอกชน (Private Law)
        
        บัญญัติความสัมพันธ์ระหว่างเอกชนกับ
        เอกชน รวมทั้งหน่วยงานของรัฐและรัฐวิสาหกิจที่ดำเนินธุรกิจแบบเอกชน
        
        กฎหมายพาณิชย์
        
        พระราชบัญญัติลิขสิทธิ์
        
        กฎหมายแรงงาน
      - กฎหมายระหว่างประเทศ (International Law)
        
        ที่กำหนดความสัมพันธ์
        ระหว่างประเทศต่อประเทศ หรือรัฐต่อรัฐ
        
        แผนกคดีบุคคล
        
        กำหนดความสัมพันธ์ของบุคคลต่างรัฐในทางแพ่ง
        เกี่ยวกับความประพฤติ สิทธิและหน้าที่
        
        เช่น พระราชบัญญัติสัญชาติ
        
        แผนกคดีอาญา
        
        กำหนดความสัมพันธ์ในคดีอาญาของบุคคลที่เกิดขึ้นโดยประชาชนของประเทศหนึ่ง หรือการกระทำผิดที่ต่อเนื่องในหลายประเทศ และต้องพิจารณาว่าประเทศใดมีอำนาจจับกุมและพิพากษาคดีเพื่อลงโทษบุคคลนั้น
        
        เช่น กฎหมายว่าด้วยการส่งผู้ร้ายข้ามแดน
        
        แผนกคดีเมือง
        
        สิทธิและหน้าที่มหาชน
        (Public rights and duties)
        
        เช่น กฎบัตรสหประชาชาติ
      - กฎหมายมหาชน (Public Law)
        
        บัญญัติความสัมพันธ์ระหว่างรัฐกับ
        ประชาชน โดยรัฐเป็นฝ่ายปกครองที่มีอำนาจเหนือกว่าประชาชน
        
        กฎหมายรัฐธรรมนูญ
        
        กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา
        
        กฎหมายปกครอง
        
        ธรรมนูญศาลยุติธรรม
        
        กฎหมายอาญา
    - - กฎหมายภายใน
        
        องค์กรของรัฐที่มีอำนาจในการบัญญัติกฎหมาย บัญญัติขึ้นใช้ภายในประเทศ
      - กฎหมายภายนอก
        
        บัญญัติขึ้นโดยองค์การระหว่างประเทศ
        
        สนธิสัญญา อนุสัญญา
    - - กฎหมาย
        การเงินการคลัง
      - กฎหมายสาธารณะสุข
      - กฎหมายธุรกิจ
      - กฎหมายระเบียบราชการ
    - - กฎหมายสารบัญญัติ
        
        กำหนดสิทธิหรือหน้าที่ที่ให้บุคคลปฏิบัติ
        
        เช่น กฎหมาย
        แพ่งและพาณิชย์
      - กฎหมายวิธีสบัญญัติ
        
        เกี่ยวกับวิธีการพิจารณาคดีของศาล
        
        เช่น วิธีพิจารณาความอาญา
    - - กฎหมายแพ่ง กฎหมายอาญา กฎหมายปกครอง
- - - - ออกโดยหัวหน้าหน่วยงานองค์กร
      - ผ่านความเห็นชอบจากผู้บริหารหน่วยงานหรือคณะกรรมการ เพื่อกำหนดรายละเอียดวิธีปฏิบัติงาน โดยอาศัยตามพระราชบัญญัติ
  - - - เช่น ประกาศกระทรวงสาธารณสุขเรื่องยาสามัญประจำบ้าน
  - - - ประมวลกฎหมาย (Code of Law)
        
        การรวบรวมบทบัญญัติของกฎหมายลายลักษณ์
        อักษรในเรื่องเดียวกันหรือใกล้เคียงกัน ให้มาอยู่ในหมวดเดียวกันอย่างเป็นระบบ
      - พระราชกำหนด (Royal Enactment)
        
        กฎหมายที่รัฐธรรมนูญมอบอำนาจให้แก่ฝ่ายบริหารเพื่อออกข้อบังคับในกรณีฉุกเฉินที่มีความจำเป็นรีบด่วน
      - พระราชบัญญัติ(พรบ.) (Act)
        
        ออกโดยฝ่ายนิติบัญญัติหรือรัฐสภา
        
        ผู้เสนอร่าง : คณะรัฐมนตรี และสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร
  - - - อำนาจนิติบัญญัติ
      - อำนาจบริหาร
      - อำนาจตุลาการ
      - การรับรองและการส่งเสริมสิทธิหน้าที่ของประชาชนชาวไทย
- - - - ศาลยุติธรรมมีอำนาจวินิจฉัยชี้ขาดข้อพิพาททุกประเภท
    - - ศาลยุติธรรมมีอำนาจวินิจฉัยชี้ขาดข้อพิพาทเฉพาะคดีแพ่งและคดีอาญาเท่านั้น
  - - - มีผู้พิพากษาหรือตุลาการของแต่ละ
        ศาลโดยเฉพาะ
        
        ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 มาตรา 188 ถึงมาตรา 214
        
        ศาลยุติธรรม
        
        2.1 ศาลชั้นต้น
        
        ศาลแพ่ง
        
        พิจารณาพิพากษาคดีแพ่งทั้งปวงและ
        คดีอื่นใดที่มิได้อยู่ในอำนาจของศาลยุติธรรมอื่น
        
        ศาลอาญา
        
        พิจารณาพิพากษาคดีอาญาทั้งปวงในเขต
        ท้องที่กรุงเทพมหานคร
        
        2.2 ศาลอุทธรณ์ (Appeal Court)
        
        สูงกว่าศาลชั้นต้น มีองค์คณะ
        ผู้พิพากษาอย่างน้อย 3 คน
        
        พิจารณาตัดสินคดีที่ศาลชั้นต้นได้ตัดสินแล้ว
        แต่คู่ความยังต้องการความเป็นธรรม
        
        ยืนตาม แก้ไข กลับหรือยกคำพิพากษาของศาล
        ชั้นต้น
        
        2.3 ศาลฎีกา (Supreme Court)
        
        ศาลยุติธรรมสูงสุด มีประธานศาลฎีกาซึ่งเป็นประมุข
        ของตุลาการศาลยุติธรรม
        
        มีเพียงศาลเดียวตั้งอยู่ในกรุงเทพมหานคร
        
        ผู้พิพากษาอย่างน้อย 3 คน พิจารณาพิพากษาคดีที่อุทธรณ์คำพิพากษา หรือคำสั่งของศาลชั้นต้นหรือศาลอุทธรณ์แล้วแต่กรณี
        
        การวินิจฉัยชี้ขาดของศาลฎีกาถือเป็นที่สุดหรือเป็นคดีแดง ซึ่งคู่กรณีไม่สามารถนำกลับมาฟ้องร้องได้
        
        3.ศาลปกครอง (Administrative Court)
        
        ใช้ระบบไต่สวน
        
        ในแต่ละคดีจะมีการพิจารณาโดยองค์คณะของ
        ตุลาการ
        
        ศาลปกครองมี 2 ชั้น
        
        ศาลปกครองชั้นต้น
        
        ศาลปกครองสูงสุด
        
        ศาลรัฐธรรมนูญ
        
        พิจารณาวินิจฉัยปัญหาข้อกฎหมายที่เกี่ยวข้อง
        กับรัฐธรรมนูญ แต่ไม่มีอำนาจหน้าที่พิจารณาอรรถคดีทั่วไป
        
        มีบัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญแห่ง
        ราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550
        
        ศาลทหาร
        
        มีอำนาจหน้าที่ในการพิจารณาพิพากษาคดีที่ทหารกองประจำการกระทำผิด ตามกฎหมายพระธรรมนูญศาลทหาร
- - - - สหรัฐอเมริกา
      - แคนาดา
      - อังกฤษ
      - ออสเตรเลีย