Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 6การพยาบาลแบบองค์รวมในการแก้ไขปัญหาทางจิตสังคมแก่วัยเด็ก วัยรุ่น…
บทที่ 6การพยาบาลแบบองค์รวมในการแก้ไขปัญหาทางจิตสังคมแก่วัยเด็ก วัยรุ่น วัยผู้ใหญ่ และวัยผู้สูงอายุ
การขาดที่พึ่ง
คนไร้บาน
ไม่ได้ขี้เกียจ
รับจ้างใช้แรงงาน
สาเหตุ
สังคม
ออกจากบ้าน
ติดหนี้เพราะค้ำประกัน
ไม่ได้รับโอกสทางสังคม
เศรษฐกิจ
ถูกยึดที่ทำกิน
การปิดตัวของกิจการ
คนไร้ที่พึ่งพิง
บุคคลซึ่งไร้ที่อยู่อาศัยและไม่มีรายได้เพียงพอแก่การยังชีพ บุคคลที่มีฐานะยากจน บุคคลที่ไม่สามารถประกอบอาชีพได้ และให้รวมถึงบุคคล ที่อยู่ในสภาวะยากลาบาก และไม่อาจพึ่งพาบุคคลอื่นได้
คนไร้ที่พึ่งป่วยทางจิต
พระราชบัญญัติสุขภาพจิตบัญญัติ พ.ศ. 2551 คุ้มครอง
(ม. 3 ม 2 22)
การดูแลผู้ป่วยจิตเวชไร้ที่พึ่ง
แจ้งหน่วยงำนปกครอง
แจ้งตำรวจ
แจ้ง 16671667สำยด่วนสุขภำพจิต
แจ้ง 1300 สำยด่วนศูนย์ช่วยเหลือสังคม
หลักการดูแลผู้ป่วยจิตเวชไร้ที่พึ่ง
ประเมินสภำพจิต
ดูแลแบบองค์รวม
ประเมินร่ำงกำย
ประสานหน่วยงำนที่เกี่ยวข้องหลังกำรรักษำ
ปัญหาสุขภาพของตนไร้ที่พึง
ปัญหำปัจจัย4
มีปัญหำสุขภำพจิต
ปัญหำสุขภำพ
กำรเข้ำถึงระบบสุขภำพ
การดูแลบุคคลไร้ที่พึ่ง
พบเห็นทั่วไป
ห้ความช่วยเหลือตามที่ช่วยได้
แจ้ง 1300 สายด่วนศูนย์ช่วยเหลือสังคม
ให้ข้อมูลที่จาเป็น
คนเร่ร่อน
๔๕% เป็นผู้ป่วยทางสมองและจิตเวช
มีเพิ่มมากขึ้นทุกปี
มีชาวต่างชาติเพิ่มขึ้น
พระราชบัญญัติการคุ้มครองคนไร้ที่พึ่ง พ.ศ. 2557
สถานคุ้มครองคนไร้ที่พึ่ง
ศูนย์คุ้มครองคนไร้ที่พึ่ง
หน้าที่
จัดให้มีที่พักอาศัย อาหาร และเครื่องนุ่งห่มที่เหมาะสมและถูกสุขลักษณะ จัดให้มีการตรวจสุขภาพกายและสุขภาพจิต ฝึกอบรมและฝึกอาชีพ รวมทั้งหาอาชีพให้แก่คนไร้ที่พึ่ง (มาตรา 14)
คนไร้ที่พึ่งนั้นมีอยู่ 5 ประเภท คือ
ุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียนราษฎร
บุคคลที่มีสถานะทางทะเบียนราษฎรแต่ไร้สัญชาติ
บุคคลซึ่งอาศัยที่สาธารณะเป็นที่พักนอนชั่วคราว
คนเร่ร่อน
บุคคลที่ประสบความเดือดร้อน
ภาวะวิกฤติทางอารมณ์
ประเภทของภาวะวิกฤต
วิกฤตการณ์ที่เกิดขึ้นในกระบวนการพัฒนาการ(Developmental or Maturational Crisis
วิกฤตการณ์ที่เกิดอย่างไม่คาดฝัน(Situational
วิกฤตการณ์ที่เกิดจากภัยพิบัติ (Disaster Crisis )
Man made DisasterDisaster
Natural Disaster Disaster
ขั้นตอนการเกิดภาวะวิกฤต
nitial ImpactImpactรู้สึกตึงเครียดเมื่อรับรู้ว่ามีปัญหาเกิดขึ้น
Defensive Retreat พยายามขจัดปัญหาโดยใช้ DM
Acknowledgement เผชิญกับความเป็นจริงอย่างรอบคอบ
Resolution or disintegration disintegration ปัญหาคลี่คลายหรือยุ่งยากขึ้น
ลาดับเหตุการณ์ภาวะวิกฤติทางอารมณ์
ระยะก่อนเกิดภาวะวิกฤตทางอารมณ์ precrisis period
ระยะวิกฤตทางอารมณ์ crisis period
ระยะหลังวิกฤตทางอารมณ์ postcrisis period
ความเข้มแข็งดีกว่าเดิม
ความเข้มแข็งเท่าเดิม
ความเข้มแข็งน้อยกว่าเดิม
องค์ประกอบในการปรับตัวต่อภาวะวิกฤต
การรับรู้ต่อเหตุการณ์
กลไกในการปรับตัวเผชิญปัญหา การเรียนรู้และประสบการณ์ต่าง ๆ
การได้รับความช่วยเหลือสนับสนุน ให้คาแนะนาปรึกษาหรือระบายความรู้สึกในปัญหาที่ไม่สามารถแก้ได้
บุคลิกภาพที่เข้มแข็ง (strong ego ego) เป็นบุคคลที่มองโลกในแง่ดี ใจเย็นและมีสติ
ผลของภาวะวิกฤต
ความกลัว(Fear)
ความโกรธ(Anger)
ความซึมเศร้า (Depression)
การมีปฏิกิริยาตอบโต้อย่างรุนแรง(Potential forViolence)
กิจกรรมการพยาบาล
1.การประเมินผู้รับบริการ(assessment)
1.1 ผู้รับบริการ(Client) อยู่ในภาวะวิกฤตทางอารมณ์อย่างไร
1.2การรับรู้เหตุการณ์ของผู้รับบริการ
1.3มีบุคคลหรือแหล่งสนับสนุนให้การช่วยเหลือ
1.4ทักษะในการจัดการกับความเครียด (coping skills)
1.5ความเสี่ยงในการทาร้ายตนเองของผู้รับบริการ
ให้ผู้รับบริการพูดถึงความรู้สึกที่เกิดขึ้นในปัจจุบัน
อธิบายให้รับบริการฟังว่าอารมณ์ต่างๆที่เกิดขึ้น เช่นความรู้สึกผิด โกรธ เศร้า เกิดขึ้นได้เมื่อเกิดภาวะวิกฤต ทางอารมณ์ เพราะการรู้เช่นนี้จะทาให้อาการต่างๆบรรเทาลงได้
ทาความกระจ่างเกี่ยวกับปัญหาที่ผู้รับบริการเผชิญอยู่ซึ่ง พยาบาลจะทาอย่างนี้ได้โดยการอธิบายถึงการรับรู้ ของพยาบาลเกี่ยวกับปัญหาที่ผู้รับบริการเผชิญ และเปรียบเทียบกับการรับรู้ของผู้รับบริการ
จำกัดพฤติกรรมที่ก้าวร้าวและพฤติกรรมทาร้ายตนเองหรือทาร้ายผู้อื่น
ให้บุคคลใกล้ชิดคอยช่วยเหลือ ตลอดจนใช้ศาสนาเป็นที่พึงทางใจ
ติดตามประเมินหลังแก้ไขภาวะวิกฤตทางอารมณ์
สร้างสัมพันธภาพเพื่อการบาบัดเพื่อให้ผู้รับบริการรู้สึกไว้วางใจ
จิตเวชชุมชน
องค์ประกอบสาคัญ
ชุมชน
ทีมสหวิชาชีพ
ผู้ป่วย/ครอบครัว
นโยบาย
มุ่งเน้นการดูแลในครอบครัวและในชุมชน
รักษาในโรงพยาบาลเฉพาะรายที่มีอาการรุนแรง
รักษาในโรงพยาบาลระยะเวลาสั้นๆ และกลับสู่ชุมชนเร็วขึ้น
หลักการจิตเวชชุมชน
ยึดตามแนวคิดหลักการสาธารณสุขมูลฐาน
หลักการสาคัญ 3ประการ คือ
1) การส่งเสริมสุขภาพจิตและป้องกันการเจ็บป่วยทางจิต
2) ให้การบาบัดรักษาแบบทันทีทันใด
3) เน้นการบาบัดในที่เกิดเหตุหรือที่บ้านมากที่สุด
ป้าหมายของบริการสุขภาพจิตและจิตเวชในชุมชน
เพื่อป้องกันการกลับมารักษาซ้าในผู้ป่วยที่ได้รับการดูแลแบบผู้ป่วยนอก
2 . เพื่อค้นหาผู้ป่วยที่มีอาการระยะแรกให้ได้รับการรักษาตั้งแต่ต้น
เพื่อลดความแออัดของผู้ป่วยในโรงพยาบาลจิตเวช
เพื่อประหยัดงบประมาณของโรงพยาบาลด้านการจ้างบุคลากร
เพื่อให้ผู้ป่วยได้มีโอกาสใกล้ชิดกับครอบครัวและชุมชน
เพื่อให้การช่วยเหลือในเวลาที่วิกฤต
ลักษณะเฉพาะของจิตเวชชุมชน
มีวัตถุประสงค์เฉพาะเพื่อส่งเสริมสุขภาพจิต ป้องกันปัญหาทางจิต บาบัดรักษาดูแลช่วยเหลือ และฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ป่วยจิตเวชในชุมชนประชากรผู้ที่สุขภาพจิตดี มีแนวโน้ม/ภาวะเสี่ยง และเจ็บป่วยทางจิต
ลักษณะการบริการเป็นแบบต่อเนื่องและสมบูรณ์ สอดคล้องตามวิถีชีวิต
เน้นการป้องกันทั้ง 3 ระดับ
Primary prevention
Secondary prevention
Tertiary prevention
แนวทางการดูแลรักษาผู้ป่วยในชุมชน
เสริมสร้างการปรับตัวในชุมชน / เตรียมความพร้อมครอบครัว ชุมชน ในการดูแลผู้ป่วย
ป้องกันไม่ให้ป่วยซ้าอีก
ใช้ยาในขนาดเดิมที่ผู้ป่วยมีอาการดีขึ้น และนานถึง 6 เดือนเพื่อป้องกันอาการกาเริบซ้า
ให้คาปรึกษาครอบครัว ล
ประสานกับหน่วยงานด้านสังคมสงเคราะห์
ความโกรธ (AngerAnger)
คาใกล้เคียงกันที่ควรรู้จัก
ก้าวร้าว(AggressionAggression)
การพยาบาลผู้ป่วยที่มีพฤติกรรมก้าวร้าวและมีพฤติกรรมรุนแรง
การรู้ตัวของพยาบาล (Self awareness)
ประเมินระดับความก้าวร้าวและพฤติกรรมรุนแรง
จัดสิ่งแวดล้อมเพื่อการบาบัด ลดสิ่งกระตุ้น
สร้างสัมพันธภาพด้วยท่าทีที่เป็นมิตร สงบ มั่นคง ใช้คาพูดที่ชัดเจน กระชับ ตรงไปตรงมา
ถ้าผู้ป่วยส่งเสียงดัง ควรเรียกชื่อของผู้ป่วยด้วยเสียงที่ดังพอสมควร
อยู่ในระยะที่ปลอดภัย ไม่เข้าใกล้ผู้ป่วย เฝ้าสังเกตพฤติกรรมผู้ป่วย
หลีกเลี่ยงการจ้องมองผู้ป่วยด้วยท่าทีขึงขัง
หากผู้ป่วยสามารถควบคุมอารมณ์ตัวเองได้บ้าง พูดคุยให้ผู้ป่วยได้ฉุกคิด เตือนสติโดยเน้นให้ผู้ป่วย
หากก้าวร้าวรุนแรง ควบคุมตนเองได้น้อยพิจารณาเรียกทีม จากัดพฤติกรรมห้องแยก ผูกมัด และให้ยา
เมื่ออาการสงบ เปิดโอกาสให้ระบายความรู้สึก
แนะนาวิธีการจัดการกับความโกรธเพื่อไม่ให้เกิดพฤติกรรมก้าวร้าว
ไม่เป็นมิตร(HostileHostile)
โกรธ (AngerAnger)
สาเหตุของความโกรธ
ปัจจัยทางด้านชีวภาพ (Biological factor factor)
สารสื่อประสาท(HT 5 DA, NE)
บาดเจ็บที่สมอง
เนื้องอกที่สมอง
น้าตาลใน เลือดต่า
สมองเสื่อม
ปัจจัยทางด้านจิตสังคม (PsychosocialPsychosocial)
กลไกทางจิตที่พบบ่อย
Projection
Displacement
Introjection
Suppression
S ublimation
Post crisis Phase
วงจรของภาวะโกรธ
Triggering Phase
Escalation Phase
Crisis Phase
Recovery Phase
พฤติกรรมตอบโต้ต่อภาวะโกรธ
Passive behavior
Aggressive behavior
Assertive behavior
การพยาบาลผู้ป่วยที่มีความรู้สึกโกรธ
การรู้ตัวของพยาบาล (Self awareness
สร้างสัมพันธภาพด้วยท่าทีที่เป็นมิตร สงบ มั่นคง ใช้คาพูดที่ชัดเจน กระชับ ตรงไปตรงมา
จัดสิ่งแวดล้อมเพื่อการบาบัด
เปิดโอกาสให้ระบายความความรู้สึก
ให้การยอมรับและให้ข้อมูลว่าอารมณ์โกรธเป็นเรื่องปกติ
เมื่อความโกรธลดลงให้สารวจถึงสาเหตุ
แนะและให้ข้อมูลให้ผู้รับบริการเข้าใจถึงผลเสียของการแสดงความโกรธออกมาอย่างไม่เหมาะสม
ส่งเสริมให้ผู้รับบริการวางแผนหาวิธีระบายความโกรธของตนออกมาอย่างเหมาะสม
ความรุนแรง(ViolenceViolence)
ผู้ป่วยจิตเวชที่มีความเสี่ยงสูงต่อการก่อความรุนแรง (Serious Mental Illness With High Risk to Violence)
มีประวัติทาร้ายตัวเองด้วยวิธีรุนแรงมุ่งหวังให้เสียชีวิต
มีประวัติทาร้ายผู้อื่นวิธีรุนแรง/ก่อเหตุการณ์รุนแรงในชุมชนผู้ป่วยที่มีอาการหลงผิด
มีความคิดทาร้ายผู้อื่นให้ถึงแก่ชีวิต หรือมุ่งร้ายผู้อื่นแบบเฉพาะเจาะจง เช่น ระบุชื่อบุคคลที่จะมุ่งทาร้าย เคยมีประวัติก่อคดีอาญารุนแรง (ฆ่า พยายามฆ่า ข่มขืน วางเพลิง)