Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Vitamin, By Chutipa 19 - Coggle Diagram
Vitamin
-
-
แบ่งเป็น 2กลุ่ม
วิตามินที่ละลายในไขมัน
วิตามินD(Calciferal)
เป็นสารพวกสเตอรอยด์มี 2 รูป
- D3 สังเคราะห์จาก 7 – dehydrocholesterol ที่อยู่ใต้ผิวหนัง เมื่อถูกแสงแดด (UVB)
-D2สังเคราะห์จาก ergostrerol มีมากในอาหารประเภทพืช ไข่ไก่ นม ยีสต์
หน้าที่
- ช่วยร่างกายในการสร้างกระดูกและฟัน
- กระตุ้นการดูดซึมแคลเซียมและฟอสเฟตจากหลอดไต
- ร่วมกับฮอร์โมนพาราไทรอยด์ในการรักษาระดับแคลเซียมในเลือด
การขาดวิตามินดี
- ทำให้ร่างกายขาด Ca และฟอสฟอรัสในการสร้างกระดูก
- เกิดโรคกระดูกอ่อนในเด็ก และกระดูกเปราะในผู้ใหญ่
- เสี่ยงต่อโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ เต้านม ต่อมลูกหมาก
- ร่างกายขาด Mg หรือ Ca ทาให้ดูดซึมวิตามินดี ได้น้อยลง
วิตามินE
(α-tocopherol)
- เป็นสารพวกแอลกอฮอล์ไม่อิ่มตัว
- มีมากในน้ำมันวีทเจอร์ม(wheat germ oil)) น้ำมันดอกคำฝอย น้ำมันรำ น้ำมันเมล็ดฝ้าย ในพืชสีเขียวมีแต่ไม่มาก
-เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ(antioxidant) และไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์ ซึ่งเป็นพิษต่อเซลล์ และจะทาให้เกิดภาวะเม็ดเลือดแดงแตก
วิตามินA(retinal)
-เป็นสารประกอบพอลิไอโซพรีนอยด์
-ส่วนใหญ่เป็นไอโซเมอร์แบบรูปทรานทั้งหมด (all trans-retinol) เรียกว่า A1
-
หน้าที่
- การมองเห็น เกี่ยวข้องกับเซลล์รับภาพจอตา
- รักษาความคงสภาพของเนื้อเยื่อบุผิว
-เรตินอล และกรดเรติโนอิก ป้องกันการสังเคราะห์เคราทินซึ่งมีผลให้เซลล์แข็งไม่ยืดหยุ่น
-เรตินอลฟอสเฟต สังเคราะห์เมือกเพื่อให้ความชุ่มชื้น
- การเจริญและการเปลี่ยนสภาพของเซลล์ โดยเรตินอล กรดเรติโน-อิก ป้องกันเซลล์เติบโตผิดปกติ ป้องกันการเกิดมะเร็ง
- ต้านออกซิเดชัน(antioxidant)บีตา แคโรทีน ช่วยลดความเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็งปอดในผู้สูบบุหรี่
-
ภาวการณ์ขาดวิตามินเอ
- เกิดในคนที่ภาวะโภชนาการไม่ดี
- เริ่มแรก สูญเสียความไวต่อแสงสีเขียว และเกิดโรคตาบอดกลางคืน
- ระยะยาว เยื่อบุตาอักเสบ เยื่อตาขาวและกระจกตาแห้ง เลือดออกในตา ตาบอด
- เกิดโรคโลหิตจาง (aniamia) เพราะเรตินอล และเรติโนอิกสังเคราะห์โปรตีนทรานสเฟอริน ซึ่งใช้ขนส่งเหล็กในกระแสเลือด
วิตามินK
- เกี่ยวข้องกับการแข็งตัวของเลือด จาเป็นสาหรับการสร้างโปรทรอมบิน (prothrombin)
- เป็นน้ำมันสีเหลือง ทนความร้อน ทนต่อความเป็นกรด แต่ไม่ทนต่อกรดแก่ ด่างที่ผสมแอลกอฮอล์ ไม่ทนต่อแสงสว่าง
- น้ำมันทอดซ้ำ มีผลทำให้วิตามินเคสลายตัว
- อาหารที่มีวิตามินเค พืชผักที่มีใบสีเขียว น้ำมันถั่วเหลือง น้ำมันเมล็ดคำฝอย น้ำมันตับปลา ตับหมู ไข่แดงนม และผลิตภัณฑ์จากนม
มี 3 ชนิด
-
K3 (mendadione) สังเคราะห์ขึ้นใช้สำหรับรักษาคนไข้ที่ไม่สามารถใช้วิตามินเค มีประสิทธิภาพกว่า K1 3 เท่า มีสมบัติละลายน้ำได้ เมื่อเข้าไปในร่างกายแล้ว จะเปลี่ยนเป็นเมนาควิโนนที่ตับ
-
การขาดวิตามินเค
- ทำให้โพรทรอมบินเฟกเตอร์และโปรตีนช่วยการแข็งตัวของเลือดปริมาณต่ำมีผลทำให้เลือดแข็งตัวช้า เกิดโรคเลือดไหลไม่หยุด
- ทารกเกิดใหม่พบบ่อย เพราะแบคทีเรียในลำไส้น้อย ในนมมีน้อย
วิตามินที่ละลายน้ำได้
-
ไบโอทิน
(biotin ; B7)
- ป้องกันพิษจากไข่ขาวดิบ เนื่องจากจับกันเป็นสารประกอบ
- มีส่วนสำคัญในการเผาผลาญไขมันและโปรตีน การสังเคราะห์กรดแอสคอร์บิก
- แบคทีเรียในลำไส้ก็สามารถสังเคราะห์ไบโอตินได้
- แหล่งที่พบ ได้แก่ ไข่แดง นม แป้งถั่วเหลือง เนย ถั่วลิสง ข้าวที่ไม่ผ่านการขัดสี มีมากในเนื้อสัตว์ ตับ ส่วนใหญ่ได้รับจากแบคทีเรียในลำไส้
กรดนิโคทินิก
(niacin: B3)
- ผลึกรูปเข็มสีขาว ทนความร้อน กรด เบส แสงสว่าง
- เป็นส่วนประกอบของโคเอนไซม์ NAD ⁺และ NADP⁺ที่ทำหน้าที่ขนส่งไฮโดรเจนและอิเล็กตรอน
-พบมากในเนื้อสัตว์ ตับ ผิวของ germ cell น้ำนม ไข่ มีทริปโทเฟนสูง
- ถ้าขาดเกิดโรค pellagra มีอาการท้องเดิน อาการทางประสาท ซึมเศร้า นอนไม่หลับ สับสน ผิวหนังถูกแดดเป็นสีแดงคล้ำ
กรดโฟลิก
(folic acid)
- ประกอบด้วยวงแหวนเทอริดีน กรดอะมิโนกลูทามิกและกรดพารา – อะมิโนเบนโซอิก เรียกว่า กรดเทอโรอิลโมโนกลูทามิก
- พบในยีสต์ ตับ เครื่องในสัตว์ ผักใบเขียว ผลไม้
- ป็นโรคโลหิตจางชนิด megaloblastic anemia เม็ดเลือดแดงมีปริมาณน้อย ขนาดใหญ่ อายุสั้น มีอาการ อ่อนแรง ล้า สมาธิสั้น ปวดศีรษะ ใจสั่น
-
-
ไทอามีน
(thiamine; B1)
- ประกอบด้วยวงแหวน ไพริมิดีนและไทอาโซล ต่อกันด้วยพันธะเมทิลลิน
- ถ้าขาดทำให้คนเป็นโรคเหน็บชา
- พบมากในเมล็ดข้าวเจ้าและข้าวสาลีบริเวณผิวนอกที่มีสีน้ำตาล
-
-
-