Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลเด็กที่มีปัญหาระบบทางเดินหายใจ, นางสาวณัฐนรี ธีรวันอุชุกร รุ่น…
การพยาบาลเด็กที่มีปัญหาระบบทางเดินหายใจ
เสียงหายใจผิดปกติ
เกิดจากการที่ลมผ่านเข้าไปในท่อทางเดินหายใจที่มีความผิดปกติ
Crepitation
เกิดจากลมผ่านท่อทางเดินหายใจที่มีน้ำเหลืองหรือเสมหะ
พบในภาวะปอดอักเสบ (pneumonia)
เป็นเสียงแตกกระจายเป็นช่วงๆ
Rhonchi sound
การตีบแคบอาจเกิดจากเสหะอุดกั้นเยื่อบุทางเดินหายใจบวม
หลอดลมบีบเกร็งจากภาวะภูมิแพ้
เกิดขึ้นเนื่องจากมีการไหลวนของอาการผ่านเข้าไปในส่วนทางเดินหายใจที่ตีบแคบกว่าปกติ
Stridor sound
ระดับเสียงสูง คล้ายเสียงคราง
พบในเด็กที่เป็น croup
laryngotracheitis
laryngotrachebronchitis
acute laryngitis
เกิดจากการตีบแคบของบริเวณกล่องเสียงหรือหลอดลม
Wheezing
ได้ยินชัดในช่วงหายใจออกเกิดจากหลอดลมเล็กๆหรือหลอดลมฝอย
พบในผู้ป่วยโรคหอบหืด (bronchial asthma)
เป็นเสียงที่มีความถี่สูงหรือเสียงหวีด
ภาวะหลอดลมมีความไวในการตีบตัวมากกว่าปกติ (bronchial hyperreactivity)
กลไกการสร้างเสมหะ
การไอ cough reflex
การพัดโบกของขนกวัด cilia
อะไรจะเกิดขึ้นเมื่อมีการติดเชื้อ
จำนวน cilia ลดลง
ผลที่ตามมาจะมีเสมหะมากและเหนี่ยวข้น ไม่ถูกพัดออกจากทางเดินหายใจ
มีการทำลายเซลล์เยื่อบุหลอดลมและทำลาย cilia เพิ่มขึ้น
ทำให้เกิดการคั่งค้างของเสมหะในหลอดลมเพิ่มขึ้น
จะสร้าง mucus เพิ่มมากขึ้น ทำให้เสมหะเพิ่มขึ้น
นอกจากนี้พบว่าอากาศเย็น การพักโบก cilia ไม่มีประสิทธิภาพ
ต่อมสร้างสารคัดหลั่ง mucus gland
การไออย่างมีประสิทธิภาพจึงเป็นกลไกที่ช่วยป้องกันไม่ให้มีการค้างเสมหะในหลอดลม
การสร้างสารมูก Mucus
ทำไมต้องเพิ่มน้ำในผู้ป่วยที่มีเสมหะ
ช่วยให้ความชุ่มชื้นต่อทางเดินหายใจ ทำให้เสมหะเหนี่ยวน้อยลง
ส่งผลให้ cilia ทำหน้าที่ในการพัดโบกได้ดีขึ้น
ลักษณะเสมหะ
เสมหะเหนี่ยว
มีความยืด หนืดมาก
ขับออกได้ยาก
มีมูกคล้ายแป้งเปียก
เสมหะไม่เหนี่ยว
เป็นเมือกเหลว
มีความยืดและหนืดน้อย
การหายใจปีกจมูกบาน (nasal flaring)
ขณะหายใจเข้ามีการบานออกของปีกจมูกทั้งสองข้าง
เป็นลักษณะของการหายใจลำบาก
ขณะหายใจเข้ามีการยุบลง (retraction) ของกระดูกหน้าอก
ศัพท์ที่เกี่ยวข้องกับการหายใจ
Dypnea หายยใจลำบาก
Bradypnea หายใจช้ากว่าปกติ
Tachypnea อัตราการหายใจเร็วกว่าปกติ
stridor เสียงดังคล้ายเสียงคราง
อัตราการหายใจของเด็กในแต่ละวัย
2-12 เดือน ไม่เกิน 50 ครั้ง/นาที
1-5 ปี ไม่เกิน 40 ครั้ง/นาที
ต่ำกว่า 2 เดือน ไม่เกิน 60 ครั้ง/นาที
O2saturation มากกว่า 95-100%
ปอดบวม pneumonia
อาการ
ไข้ ไอ หงอย ซึม
ดูดน้ำ ดูดนมน้อยลง
การรักษา
กูแลเรื่องไข้ clear airway suction
ดูแลให้ได้รับออกซิเจนได้อย่างเพียงพอ
ดูแลให้ได้รับน้ำอย่างเพียงพอ
สาเหตุ
สำลักสิ่งแปลกปลอม
ติดเชื้อ แบคทีเรีย ไวรัส
การพยาบาล
ในรายที่เสมหะอยู่ลึกให้ postural drainage โดยการเคาะปอดและดูดเสมหะ เพื่อป้องกันภาวะปอดแฟบ
จัดให้นอนศีรษะสูง
สอนไออย่างถูกวิธี
ดูแลให้ผู้ป่วยได้รับออกซิเจนอย่างเพียงพอ
หอบหืด (asthma)
อาการ
หวัด ไอ มีเสมหะ มีเสียง wheezing ในช่วงหายใจออก
เด็กมีอาการไออย่างเดียวและมักจะมีการไอร่วมด้วย
การรักษา
พยายามหลีกเลี่ยงสิ่งกระตุ้นและใช้ยาอย่างถูกต้อง
บางรายได้รับการพ้นยากลุ่มcorticosreroids ต้องดูแลให้บ้วนปากหลังพ้นยาทุกครั้ง
ยาขยายหลอดลม relievers
ช่วยให้หายใจโล่งขึ้น
จะใช้เมื่อปรากฎอาการหอบ ได้แก่ ventilin
ยาลดบวมและการอักเสบของหลอดลม(steroid)เพื่อรักษาป้องกันไม่ให้รุนแรง
ดูแลให้ผู้ป่วยได้รับยาขยายหลอดลมได้รับออกซิเจน ให้พัก เพื่อลดactivity
สิ่งที่ควรหลีกเลี่ยง
ตัวไรฝุ่น
ไม่ควรมีตุ๊กตาหมีมีขนในห้องนอน ไม่ใช้ไหมพรม ควรเช็ดฝุ่นทุกวัน
ควันบุหรี่
ซักหมอน ผ้าปู ปลอกหมอนสัปดาห์ละ 1 ครั้ง
ไม่นำสัตว์เลี้ยงเข้าห้องนอน
มีผลทำให้เยื่อบุผนังหลอดลมมีปฎิกิริยาตอบสนองต่อสารภูมิแพ้มากกว่าปกติ
ทำให้หลอดลมตีบแคบลง stenosis
สร้างเมือกเหนี่ยวจำนวนมาก hypersecretion
ทำให้หลอดลมหดเกร็งตัว brochospasm
การใช้ baby haler
หลังล้างทำความสะอาดต้องสอนผู้ป่วย
ให้พ่นยา 1 ครั้ง เพื่อให้ยาจับผนังของspacerก่อน
ไม่ควรใช้ผ้าถูเพราะทำให้เกิดไฟฟ้าสถิตที่ผิวหนังของapacer
เพื่อการพ้นครั้งต่อไปยาจะเข้าสู่ผู้ป่วย
ต้องล้างทำความสะอาดบ่อยๆ
เป็นภาวะที่มีการอักเสบเรื้อรังของหลอดลม
Croup
สาเหตุ
กล่องเสียง acute laryngitis
กล่องเสียง หลอดลมใหญ่และหลอดลมฝอยในปอด laryngotracheobronchitis
ฝาปิดกล่องเสียง acute epilottitis
อาการ
ไอเสียงก้อน
ไข้ เจ็บคอ หายใจลำบาก
หายใจเข้ามีเสียงฮืด
น้ำลายไหล
ไม่ตอบสนองต้อการพ้นยาทั่วไป
ส่วนใหญ่พ้น Adrenaline ต้องใส่ Endotracheal tube
เป็นกลุ่มอาการอุดกั้นทางเดินหายใจส่วนบนบริเวณกล่องเสียงและส่วนที่อยู่ใต้ลงมา
หลอดลมอักเสบ bronchitis
เกิดขึ้นเนื่องจากมีการอักเสบอุดกลั้นของหลอดลม
อาการ
มีน้ำมูกใส จาม
ร้องกวน
ไข้หวัด
หายใจเร็ว หอบ หายใจมีปีกจมูกบาน
มีการติดเชื้อทางเดินหายใจ
การรักษา
ยาต้านการอักเสบ
ยาขยายหลอดลม
ใช้ยาปฎิชีวนะ
ดูแลให้ได้รับออกซิเจนเพียงพอ
ให้ยาลดไข้
ดูแลปัญหาการติดเชื้อทานอาหารที่มีประโยชน์
Tonsilitis/Pharyngitis
อาการ
ไอ เจ็บคอ
มีตุ่มใสหรือแผลที่คอหอยหรือเพดาน
สาเหตุ
Coxsackie
เรียกว่า Herpangina
ไข้ ปวดศีรษะ
คำแนะนำ
กินยา Antibiotic ครบ 10 วัน
เพื่อป้องกันไข้รูห์มาตติค หัวใจรูห์มาตติคหรือกรวยไตอักเสบเฉียบพลัน
สาเหตุ
ติดเชิ้อแบคทีเรีย ไวรัส
การผ่าตัดต่อมทอนซิล Yousillectomy
ดูแลผู้ป่วยหลังผ่าตัด
สังเกตอาการเปลี่ยนแปลงอย่างใกล้ชิด
เมื่อเด็กรู้สึกตัวดี จัดให้เด็กอยู่ในท่านั่ง 1-2 ชั่วโมง ให้อมน้ำแข็ง ทานอาหารเหลว
ควรให้นอนตะแคงไปด้านใดด้านหนึ่ง เพื่อสะดวกต่อการระบายเสมหะ
ในรายที่ปวดแผลให้ใช้กระเป๋าน้ำแข้งวางรอบคอ ถ้าปวดมากให้ยาแก้ปวด
หลังผ่าตัด
หลังผ่าตัด 1-2 วันแรก เพดานอ่อนอาจจะบวมมาก ทำให้หายใจอึดอัด ดังนั้นควรให้นอนศีรษะสูง อม และประคบน้ำแข็งบ่อยๆ
หลีกเลี่ยงการแปรงฟันเข้าไปในช่องปากลึกเกินไปเพราะอาจทำให้มีเลือดออกจากแผลในช่องปาก
ผู้ป่วยอาจมีไข้ บวม รู้สึกคึงๆคล้ายมีสิ่งแปลกปลอมที่คอ อาการนี้มักหายภายใน 1 สัปดาห์
ควรรับประทานอาหารอ่อน ควรกลั้วคอทำความสะอาดบ่อๆและแปรงฟันหลังรับประทานอาหาร
ส่วนมากกลับบ้านได้ 24-48 ชั่วโมง รับประทานอาหารและน้ำได้เพียงพอและไม่มีภาวะแทรกซ้อน
โดยปกติ หลังผ่าตัดประมาณ 2-3 สัปดาห์ แผลจะหายเป็นปกติ
มีข้องบ่งขี้
การติดเชื้อเรื้อรัง
เป็นๆหายๆ
ไซนัสอักเสบ Sinusitis
เป็นอาการอักเสบของโพรงอากาศข้างจมูก
ระยะของโรค
Acute sinusitis ไม่เกิน 12 สัปดาห์
Chronic sinusitis อาการต่อเนื่อง 12 สัปดาห์
อาการ
ปวดศีรษะ ปวดเมื่อยตามตัว
มีน้ำมูกไหล ไอ
ในรายที่รุนแรง
ไอ ลมหายใจมีกลิ่นปากเหม็น
ปวดบริเวณหน้าผาก คิ้ว
มีน้ำมูกใสหรือข้นเขียวเป็นหนอง
อาการ acute จะรุนแรงกว่า chronic
มีไข้สูงกว่า 39 องศาเซลเซียส
สาเหตุ
เกิดจากการติดเชื้อไวรัส แบคทีเรีย เชื้อรา
การดูแลรักษา
ให้ยาแก้ปวด ลดไข้ เพื่อบรรเทาอาการปวดศีรษะ
ให้ยาแก้แพ้ เฉพาะในรายที่ไซนัสอักเสบเรื้อรังที่มีสาเหตุชัก นำมาจากโรคเยื่อบุจมูกอักเสบจากภูมิแพ้เท่านั้น
ให้ยา steriod เพื่อลดอาการบวด ลดการคั่งของเลือดที่โพรงจมูก ทำให้รูเปิดของโพรงไซนัสสามารถระบายสารคัดหลั่งได้ดีขึ้น
ให้ยา antibiotic
นางสาวณัฐนรี ธีรวันอุชุกร รุ่น 36/1 รหัสนักศึกษา 612001039 เลขที่ 38