Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 3 การพยาบาลแบบองค์รวมในการแก้ไขปัญหาสุขภาพแก่บุคคลวัยทารกจนถึงวัยรุ่…

- - - - ระยะก่อนผื่นขึ้น 3 - 5 วัน เริ่มจากมีไข้สูง มักจะตรวจพบ “Koplik’s spot”
      - ระยะออกผื่น 2 - 3 วัน เด็กอาการหนักสุด คือ ประมาณวันที่ 4 - 5 หลังจากมีไข้และเริ่มเป็นผื่น ผื่นจะขึ้นเต็มที่ภายใน 48 ‟ 72 ชั่วโมง
      - ระยะฟื้นตัว ประมาณวันที่ 5 ‟ 8 ของโรค ผื่นจะขึ้นเต็มที่แล้ว ไข้จะเริ่มลดลง และหายภายใน 24 ‟ 36 ชั่วโมง
      - ระยะติดต่อของโรคเริ่มตั้งแต่ 4 ‟ 5 วันก่อนมีผื่นขึ้นจนถึงหลังผื่นขึ้นไป
    - - ช่องหูอักเสบ, ปอดอักเสบ, สมองอักเสบ, อุจจาระร่วง
    - - รับวัคซีนโรคหัด เมื่ออายุ 9 ‟ 12 เดือน
    - - อาจเกิดภาวะชัก เนื่องจากไข้สูง
      - ไม่สุขสบายจากการเจ็บตา เคืองตา และแสบตา
      - เสี่ยงต่อการแพร่กระจายเชื้อไปสู่ผู้อื่นเนื่องจากมีการติดต่อทางระบบ
        ทางเดินหายใจและทางเดินอาหาร
  - - - หลังจากได้รับเชื้อ 14 ‟ 21 วัน จะปรากฏอาการนำ
        
        ในเด็กเล็ก ก่อนผื่นขึ้นมักจะไม่มีไข้
        
        ในเด็กโตและผู้ใหญ่ อาจจะมีไข้ต่้าๆ บางรายอาจมีไข้สูง อ่อนเพลีย
      - เป็นผื่นแดง maculopapule ผื่นจะหายหมดภายใน 3 วันหลังจากผื่นเริ่มขึ้น ผู้ใหญ่จะมีข้ออักเสบ (arthritis) แต่ไม่บวม
    - - สมองอักเสบ, หัวใจอักเสบ, มีจ้้าเลือดเนื่องจากเกล็ดเลือดต่้า
    - - :ให้วัคซีน MMR ตั้งแต่อายุ 9 ‟ 12 เดือน
  - - - เด็กจะมีผื่นพร้อมๆ กับมีไข้ มักเป็นไข้ต่้าๆ อ่อนเพลีย
      - ผื่น : เริ่มจากผื่นลักษณะแบนราบ (macule) สีแดง แล้วเปลี่ยนเป็นตุ่มนูน (papule) ต่อมาตุ่มนูน
        เปลี่ยนเป็นตุ่มน้้าใส (vesicle) ตุ่มหนอง (pustule) และตกสะเก็ด (crust)
    - - : ให้ยาตามอาการ
    - - เด็กนักเรียน : หยุดไปโรงเรียนประมาณ 1 สัปดาห์ หรือจนกว่าผื่นจะตกสะเก็ด
  - - - การฉีดวัคซีน MMR
    - - แยกผู้ป่วยประมาณ 9 - 10 วันหลังเริ่มมีต่อมน้้าลายโต
      - ควรหยุดโรงเรียนหรือหยุดงาน ช่วงระยะแพร่เชื้อ
      - หลีกเลี่ยงการเล่นการสัมผัสกับคนเป็นโรคนี้
  - - - ผู้ป่วยสัมผัส : แข็งแรงดี, Tuberculin test (-)
      - ผู้ป่วยติดเชื้อระยะแฝง : แข็งแรงดี, สัมผัสผู้ป่วย TB ในระยะแพร่เชื้อ,
        Tuberculin test (+), X-ray ทรวงอกผิดปกติ
      - ผู้ป่วยติดเชื้อระยะเป็นโรค : X-ray ทรวงอกผิดปกติ//
    - - ประวัติการสัมผัสกับผู้ป่วยวัณโรคระยะติดต่อ
      - การตรวจเสมหะด้วยวิธีย้อมเชื้อ
      - การถ่ายภาพรังสีทรวงอก
      - การเพาะเชื้อจากเสมหะเป็นการตรวจที่มีความจ้าเพาะสูงสุด
      - การทดสอบทูเบอร์คูลิน
    - - ผู้ป่วยสัมผัส : isoniacid นาน 3 ‟ 6 เดือน
      - ผู้ป่วยติดเชื้อระยะแฝง : isoniacid นาน 6 ‟ 9 เดือน
      - ผู้ป่วยติดเชื้อระยะเป็นโรค วัณโรคสมองและวัณโรคกระดูก การรักษาควรเป็นระบบ DOTS: Directly
        observed therapy, short course
- - - - VIRUS DENGUE
      - มียุงลายเป็นพาหะ
    - - ไข้เหมือนไวรัส (Viral-like syndrome)
      - ไข้เดงกี (Dengue fever; DF)
        
        ตรวจ Tourniquet test (+)
        
        WBC น้อยกว่า 5,000 เซลล์/ลบ/มม
        
        Pltต่้ากว่า 150,000 เซลล์/ลบ.มม
        
        Hct เพิ่มขึ้นมากกว่า ร้อยละ 10
      - ไข้เลือดออก (Dengue hemorrhagic fever; DHF)
        
        ไข้สูงลอย
        
        อาการเลือดออก
        
        Pltต่้ากว่า 100,000 เซลล์/ลบ.มม
        
        Hct เพิ่มขึ้นมากกว่าร้อยละ 20
      - ไข้เลือดออกที่มีอาการช็อก (Dengue shock syndrome; DSS)
    - - ตรวจพบเชื้อไวรัสในเลือดผู้ป่วยไม่เกิน 5 วัน นับจากวันที่มีไข้
    - - ระยะไข้ขึ้นสูง
        
        ไข้สูงเฉียบพลัน 39-41 องศาเซลเซียส คลื่นไส้อาเจียน มีจุดเลือดออกตามตัว
      - ระยะวิกฤติหรือระยะช็อก
        
        จะเกิดขึ้นเมื่อไข้เริ่มลด ชีพจรเต้นเร็ว ความดันโลหิตต่ำ (อาจเสียชีวิตได้)
      - ระยะฟื้นตัว
        
        หากไม่มีอาการช็อกในระยะที่2อาการป่วยจะดีขึ้น
    - - อาการและอาการแสดงตรงตามไข้เลือดออก
      - Lab : Hct สูง, Plt ต่้า
      - tourniquet test positive
    - - ให้ยาลดไข้ ห้ามใช้ยาพวกแอสไพริน, ibrupophen, steroid เพราะจะท้าให้เกล็ดเลือดเสีย
        การท้างาน จะระคายกระเพาะท้าให้เลือดออกได้ง่ายขึ้น
    - - ระยะไข้สูง
        
        มีโอกาสชัก เนื่องจากอุณหภูมิร่างกายสูง
        
        เสี่ยงต่อภาวะขาดน้้าและสมดุลอิเล็กโตรลัยท์ในร่างกายผิดปกติ เนื่องจากอาเจียนและรับประทานอาหารไม่ได้
      - ระยะวิกฤต
        
        เสี่ยงต่อภาวการณ์ไหลเวียนล้มเหลว เนื่องจากพลาสมารั่วออกนอกหลอดเลือด
        
        เสี่ยงต่อภาวะเลือดออกได้ง่าย เนื่องจากเกล็ดเลือดต่้า
        
        ปวดท้องเนื่องจากมีเลือดออกในอวัยวะภายในหรือตับโต มีการคั่งของน้้า
      - ระยะฟื้น
        
        เสี่ยงต่อการเกิดภาวะน้้าเกิน เนื่องจากมีการซึมกลับของพลาสมาเข้าสู่หลอดเลือด
  - - - เกิดจากเชื้อไวรัสชิคุนกุนยา(Chikungunya virus)
      - มียุงลายเป็นพาหะน้าโรค
    - - ไข้สูงร่วมกับ ปวดข้อมีผื่น ปวดกล้ามเนื้อ ปวดศีรษะ ปวดกระบอกตา และอาการอื่น ๆ
    - - การรักษาแบบประคับประคอง
  - - - การมีเพศสัมพันธ
      - การรับเลือด
      - มารดาสู่ทารก
    - - ไม่มีอาการ
      - มีอาการสัมพันธ์กับเอดส์
      - ระยะป่วยเป็นเอดส
      - ภูมิต้านทานปกติ มี CD4 มากกว่าหรือเท่ากับร้อยละ 25
      - ภูมิต้านทานบกพร่องปานกลาง มี CD4 มากกว่าหรือเท่ากับร้อยละ 15-24
      - ภูมิต้านทานบกพร่องอย่างมาก มี CD4 มากกว่าหรือเท่ากับร้อยละ 15
    - - การรับประทานยา
        
        มารดาที่ตั้งครรภ์ รับประทานยาต้านไวรัสทันที
        
        ผู้ที่ติดเชื้อ HIV ถ้า CD4 ต่้ากว่า 350 cell/ul ให้เริ่มรับประทานยา
        
        CD4 ต่้ากว่า 200 cell/ul มีโอกาสติดเชื้อฉวยโอกาส
  - - - ระยะเฉียบพลัน
      - ระยะเป็นๆ หายๆ
      - ระยะเรื้อรัง (
    - - ระยะเฉียบพลัน ทายาประเภทครีมสเตียรอยด
      - ระยะเรื้อรัง ให้ใช้สเตียรอยด์ชนิด
        เจือจาง ถ้าผื่นหนาและแข็ง อาจใช้วิธีฉีดยาที่บริเวณผื่น
  - - - Impetigo contagiosa
        
        เกิดบริเวณใบหน้า
    - - Bullous impetigo
        
        บริเวณที่ร้อนอับชื้น เช่น ซอกคอ รักแร
    - - ให้ยาปฏิชีวนะชนิดรับประทานและทา
    - - รักษาความสะอาดและตัดเล็บมือให้สั้น
  - - - เกิดจากการติดเชื้อ Coxsackie virus
      - ผื่นจะเป็นตุ่มน้้าใส
      - อายุที่เริ่มเป็น คือ 2 สัปดาห์ จนถึง 3 ปี ผื่นจะหายใน 5 ‟ 7 วัน
    - - เสมหะ น้้าลาย น้้าจากที่มือหรือเท้า และอุจจาระขอลผู้ป่วย
      - ระยะที่แพร่เชื่อประมาณอาทิตย์แรกของการเจ็บป่วย
      - สามารถติดต่อสู่ผู้อื่นได้แม้ว่าจะหายแล้ว
    - - ีไข้สูง ครั่นเนื้อครั่นตัว เจ็บคอ เบื่ออาหาร ต้าแหน่งแผลมักจะอยู่ที่เพดานปาก หลังจากนั้น 1 ‟ 2 วัน จะเกิดผื่นที่มือและเท้า
    - - ักษาตามอาการ
    - - ล้างมือให้สะอาด หลีกเลี่ยงการสัมผัสผู้ป่วย ท้าความสะอาดอุปกรณ์ที่มีการจับบ่อย
  - - - ีไข้, ไออย่างรุนแรง, หายใจมีเสียง wheeze, หายใจเร็ว เป็นต้น
    - - รักษาตามอาการ
    - - ล้างมือบ่อยๆ ควรแยกเด็กออกจากเด็กปกต