Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
โรคของระบบทางเดินปัสสาวะ Diseases of Urinary system - Coggle Diagram
โรคของระบบทางเดินปัสสาวะ
Diseases of Urinary system
ระบบขับถ่ายปัสสาวะ
ระบบขับถ่ายปัสสาวะส่วนบน
กรวยไต ส่งมาตามท่อไต
หน่วยไต ทำหน้าที่สร้างน้ำปัสสาวะ
ท่อไต นำน้ำปัสสาวะออกจากไตไปสู่กระเพาะปัสสาวะ
ไตสองข้าง เป็นอวัยวะสำคัญของระบบนี้ ทำหน้าที่กรองน้ำและของเสียออกจากเลือด
ระบบขับถ่ายปัสสาวะส่วนล่าง
กระเพาะปัสสาวะ เป็นที่เก็บน้ำปัสสาวะชั่วคราว
ท่อปัสสาวะ เป็นทางผ่านของน้ำปัสสาวะ จากกระเพาะปัสสาวะไปสู้นอกร่างกาย
Urinary tract obstuction
ภาวะที่มีการอุดกั้นของทางเดินปัสสาวะ
ผลจาก Urinary tract obstuction
ทำให้ทางเดินปัสสาวะส่วนที่อยู่เหนือตำแหน่งที่มีการอุดตันขยายตัว
มีโอกาสเกิดนิ่ว การติดเชื้อเพิ่มขึ้นและทำลายเนื้อไตอย่างถาวร
Hydronephrosis
ภาวะที่มี dilatation ของ renal pelvis และ Calyx ร่วมกับมีProgressive atrophy ของเนื้อไต
สาเหตุจากการอุดกั้นของทางเดินปัสสาวะ
สาเหตุ
การอุดกั้นจากรอยโรคที่เกิดภายหลัง
ความผิดปกติของระบบประสาทที่ควบคุมการทำงานของกระเพาะปัสสาวะ
ความพิการแต่กำเนิด
ความผิดปกติของไต
ความผิดปกติในตำแหน่ง รูปร่าง และ Orientation
Malrotation ภาวะที่ไตมี renal pelvis และ ureter อยู่ทางด้านหน้า
Fusion of kidneys การเชื่อมกันตรงกลางระหว่างเนื้อไตทั้ง2ข้าง
Ectopia ภาวะที่ไตอยู่ในตำแหน่งที่ผิดปกติ
ความผิดปกติใน differentiation
ความผิดปกติในปริมาณของเนื้อไต
Supernumerary kidney ภาวะที่มีจำนวนไตมากว่า2ข้าง
Hypoplasia ภาวะที่ไตมีขนาดเล็กกว่าปกติ จำนวน renal lobule และ calyx ลดลงด้วย
Agenesis ไต่ฝ่อหรือภาวะที่ไม่มีเนื้อไต เป็น2 ข้าง เรียก Potter's syndrome เกิดจากทารกในครรภ์อยู่ในภาวะขาดน้ำคร่ำ เป็นสาเหตุการเสียชีวิตแต่กำเนิด
โครงสร้างของหน่วยไต
Renal corpuscle
Renal tubule
Glomerular diseases
พยาธิสภาพที่เกี่ยวข้องกับภูมิคุ้มกัน
Glomerulonephritis (GN) การอักเสบภายนอกไต
พยาธิสภาพที่ไม่เกี่ยวข้องกับระบบภูมิคุ้มกัน
พบได้บ่อยคือ โรคไตจากเบาหวาน
กลไกการเกิด
การกรองเพิ่มขึ้น
การเปลี่ยนแปลงกลไกการทำงานของ Renin
Renal cystic diseases เป็นรอยโรคที่อาจเป็นพันธุกรรมหรือเกิดขึ้นภายหลัง
Medullary cyst
Medullary sponge kidney
พบในผู้ใหญ่
มีการขยายใหญ่เป็นถุงของ collecting tubule
ไตยังทำงานปกติ
Uremic Medullary cystic disease
ถ่ายทอดทางพันธุกรรม
พบ cyst อยู่ในบริเวณ Medulla
มี cortical tubular atrophy&interstitial fibrosis เป็นสาเหตุของภาวะไตวาย
Simple cyst
พบอยู่ในบริเวณ cortex เกิด dilatation ของ tubule ทไให้มีเลือดออก หรือ calcification
Polycystic kidney disease
Adult type
ถ่ายทอดทางพันธุกรรมแบบ autosomal dominant
ไตมีขนาดใหญ่ขึ้น ผิวนอกตะปึ่มตะป่ำ
Infantile type
พบได้ตั้งแต่ทารกแรกคลอด
ถ่ายทอดทางพันธุกรรมแบบ autosomal recessive
ไตมีขนาดใหญ่ ผิวหนังนอกเรียบ
Tubulo-interstitial diseases
Acute interstitial nephritis พบ interstitial ederma ร่วมกับ leukocytic infiltration และ tubular necrosis
Chronic interstitial nephritis พบ interstitial fibrosis,tubular atrophy และ monnouclear cell infiltration
เป็นกลุ่มของโรคที่มีความผิดปกติในรูปร่างและหน้าที่ของ tubule และ interstitium ของไต
Tubular diseases
โรคที่สำคัญคือ Acute tubular necrosis (ATN)
ชนิดของ Acute tubular necrosis (ATN)
Ischemic type : Shock
Nephrotoxic type: ได้รับสารพิษ
เป็นภาวะที่มีการถูกทำลายอย่างเฉียบพลันของ Renal tubule เกิดจากการขาดเลือดไปเลี้ยงไตเป็นเวลานาน
Acute tubular necrosis (ATN) มี3 ระยะ
ระยะที่2 Diuretic phase
tubular cell ที่ตายมีการสลายและสร้างcell ใหม่
cell ที่สร้างใหม่ ไม่สามารถดูดกลับน้ำได้เต็มที่ ปัสสาวะจึงออกมาก
ระยะที่3 Recovery phase
เมื่อนานเข้า tubular cell สามารถดูดน้ำกลับได้ปกติ ปัสสาวะจึงมีปริมาณปกติ
ระยะที่1 Oliguric phase
เกิดในช่วงแรก มีการตายของ renal tubule ทำให้ renal cell หลุดมาตันทางเดินปัสสาวะ
ปัสสาวะออกน้อย มีอาการบวมร่วมด้วย
Urinary tract infection
นิ่วในทางเดินปัสสาวะ
ประกอบด้วย amorphous crystalloid
ปัจจัยส่งเสริม
crystalloid conc.เพิ่มขึ้นในปัสสาวะ:ปัสสาวะน้อย
crystalloid ตกตะกนมากขึ้น : การคั่งของปัสสาวะ
Foreign bodies:แบคทีเรีย
Nephrocalcinosis
Nephrocalcinosis เป็นสาเหตุหนึ่งของการเกิดนิ่วในไต
สาเหตุเกิดจาก Hypercalcemia
ภาวะที่มี calcium สะสมในเนื้อไต
กรวยไตอักเสบ Pyelonephritis
Acute Pyelonephritis
เกิดทันที รุนแรง ไ้รับการรักษาจะหายได้ใน 2-3 สัปดาห์
มีแาการไตบวมโต มีเลือดคั่งมากขึ้น พบจุดหนองกระจายเป็นทาง
Chronic Pyelonephritis
อักเสบไม่รุ่นแรง เป็นๆหายๆ
ไตมีขนาดเล็กลง ผิวขรุขระ
ความผิดปกติในส่วนของ Ureter
Vesicoureteral reflux
ความผิดปกติที่เกิดจากการไกลย้อนกลับของน้ำปัสสาวะ
พบมาในเด็ก ทำให้มีการติดเชื้อและเป็นสาเหตุของ pyelonephritis
สาเหตุ
การบาดเจ็บจากภายนอก
พันธุกรรม
การติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ
มีความผิดปกติของ sphincter
การทำศัลยกรรม
มีการอุดกั้นทางเดินปัสสาวะที่ออกจากกระเพาะปัสสาวะ
ท่อปัสสาวะอักเสบ Urethritis
เกิดจาการบาดเจ็บ เกิดจากลายสาเหตุ พบบ่อยคือ จากโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ โดยเฉพาะจากแบคทีเรีย
ผู้หญิงมีโอกาสติดเชื้อสูง
สาเหตุ
การติดเชื้อที่ไม่ใช่จากเพศสัมพันธ์
สาเหตุที่ไม่ใช่จากการติดเชื้อ
การบาดเจ็บของท่อปัสสาวะจากการสวนปัสสาวะ
โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
ติดเชื้อจากโรคหนองในหรือโกโนเรีย
จากเชื้อที่ไม่ใช่หนองใน
อาการในผช.ที่แตกต่างจากผญ.
อาจมีหนองออกจากปลายท่อปัสสาวะ
อาจคลำได้ต่อมน้ำเหลืองขาหนีบโต เจ็บ
Ureteric Obstruction
สาเหตุ
หลอดไตตีบ
เนื้องอกของ Ureter
นิ่วที่หลุดมากส่วนของไต
เนื้องอกของอวัยวะใกล้เคียง
กระเพาะปัสสาวะอักเสบ Cystitis
เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย มักเกิดในผู้หญิง
สาเหตุ
การกลั้นปัสสาวะ
หลังการกระเทือนหรือหลังมีเพศสัมพันธ์
การอักเสบของท่อปัสสาวะ
มีสิ่งแปลกปลอมในท่อปัสสาวะ
อาหารหรือยาบางอย่าง
ดื่มน้ำน้อย ดื่มแอลกอฮอล์มาก
พยาธิสภาพที่สำคัญ
เนื้องอก
vesicoureteral reflux
การอุดกั้น