Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลเด็ก ที่มีปัญหาระบบทางเดินหายใจ r, อ้างอิง มปป…

- - - - การหายใจลำบาก
      - ขณะหายใจเข้าปีกจมูกทั้งสองข้างบาน
        
        เพื่อช่วยขยายท่อทางเดินหายใจ
    - - ช่องระหว่างซี่โครง
        (costal retraction)
      - ใต้ซี่โครง
        (subcostal retraction)
      - กระดูกหน้าอก
        (sternal retraction)
  - - - เกิดจาก
        
        การตีบแคบบริเวณกล่องเสียงหรือหลอดลม
        
        ได้ยินตอนหายใจเข้าและออก
      - ลักษณะ
        
        ระดับเสียงสูง (high pitch)
        
        คล้ายเสียงคราง
      - กลุ่มอาการที่พบ
        
        croup
        
        acute laryngitis
        
        laryngotracheitis
        
        laryngotrachebronchitis
    - - เกิดจาก
        
        ลมผ่านท่อทางเดินหายใจที่มีน้ำหรือเสมหะ
      - ภาวะปอดอักเสบ (pneumonia)
    - - เกิดจาก
        
        อากาศเข้าไปในท่องทางเดินหายใจ
        ที่ตีบแคบกว่าปกติ
        
        การตีบแคบเกิดจาก
        
        เยื่อบุทางเดินหายใจบวม
        
        หลอดลมบีบเกร็งจากภาวะภูมิแพ้
        
        เสมหะอุดตัน
    - - เสียงหวีด
      - ได้ยินชัดขณะหายใจออก
      - เกิดจาก
        
        หลอดลมฝอยบีบเกร็ง
      - พบใน
        
        ผู้ป่วยโรคหอบหืด
        (bronchial asthma)
        
        ภาวะหลอดลมมีความไวในการตีบตัวมากกว่าปกติ
        (bronchial hyperreactivity)
      - แสดงว่าผู้ป่วยได้รับออกซิเจนไม่เพียงพอ
  - - - การโบกพัดของขน (cilia)
      - กลไกการไอ (cough reflex)
      - กระบวนการสร้างมูก (mucous)
    - - mucus gland สร้าง mucus เพิ่ม ทำให้เสมหะเพิ่ม
      - มีการทำลายเซลล์เยื่อบุหลอดลม และทำลาย cilia เพิ่มมากขึ้น
      - จำนวน cilia ลดน้อยลง
        
        เสมหะมีปริมาณมากและเหนียวข้น
    - - เสมหะเหนียว
        
        ยืดและหนืดมาก
        
        ไอขับออกได้ยาก
        
        มูกคล้ายแป้งเปียก
        
        ต้องมีการประเมินผู้ป่วยว่าได้รับสารน้ำเพียงพอหรือไม่
      - เสมหะไม่เหนียว
        
        เมือกเหลว
        
        ยืดหนืดน้อย
        
        ไอขับออกได้ง่าย
- - - - การอักเสบบริเวณ
        
        ฝาปิดกล่องเสียง(acute epiglottitis)
        
        กล่องเสียง (acute laryngitis)
        
        กล่องเสียง หลอดลมใหญ่ และหลอดลม
        ฝอยในปอด (Laryngotracheobronchitis)
      - การติดเชื้อ
        
        virus
        
        bacteria
        
        S.pneumoniae gr
        
        A Streptococus
        
        H.influenzae
    - - อาการน้ำลายไหล (drooling)
      - ไม่ตอบสนองต่อการพ่นยาทั่วไป :fire:
      - ไข้ ไอ เจ็บคอ หายใจลำบาก Dyspnea
      - ส่วนใหญ่พ่นยา Adrenaline
        ต้องใส่ endotracheal tube
      - ไอเสียงก้อง Barking cough
      - inspiratory stridor หายใจเข้ามีเสียงฮืด
    - - เสี่ยงต่อการเกิดภาวะพร่องออกซิเจนเนื่องจาก
        มีการอุดกั้นทางเดินหายใจ
  - - - การติดเชื้อ
        
        virus
        
        bacteria
        
        Beta Hemolytic
        
        streptococcus gr. A
    - - ไข้ ปวดศีรษะ ไอ เจ็บคอ
      - ตุ่มใสหรือแผลตื้นที่คอหอย
        หรือเพดานปาก
        
        เกิดจาก Coxsackie Virus
        
        Herpangina
        
        คำแนะนำ
        
        กินยา Antibiotic
        ให้ครบ 10 วัน
        
        ป้องกัน
        
        หัวใจรูห์มาติค
        
        กรวยไตอักเสบเฉียบพลัน AGN
        
        ไข้รูห์มาติค
    - - การผ่าตัดต่อมทอนซิล
        (tonsillectomy)
        
        ข้อบ่งชี้
        
        เมื่อมีการติดเชื้อเรื้อรัง (chronic tonsillitis)
        
        เป็นหายๆ (recurrent acute tonsillitis)
        
        อาการ
        
        มีไข้ เจ็บคอ
        
        เจ็บคอมากเวลากลืนหรือกลืนลำบาก
        อย่างเรื้องรังหรือเป็น ๆ หาย ๆ
        
        มีการอุดกั้น
        ทางเดินหายใจส่วนบน
        
        ทำให้เกิด
        
        นอนกรน (snoring)
        
        ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ
        (obstructive sleep apnea)
        
        การดูแลหลังผ่าตัด
        
        นอนตะแคงไปด้านในด้านหนึ่ง
        
        สังเกตอาการและ
        การเปลี่ยนแปลงอย่างใกล้ชิด
        
        ระยะแรกหลังผ่าตัด
        
        P =120 ครั้ง/นาที เป็นเวลาต่อเนื่อง
        เด็กเงียบ
        กลืนติดต่อกัน
        
        ข้อบ่งชี้ว่า เลือดออก
        
        1 more item...
        
        เด็กรู้ตัวดี
        
        จัดให้อยู่ในท่านั่ง 1-2 ชม.
        
        อมน้ำแข็งก่อนเล็ก ๆ
        
        กระเป๋าน้ำแข็ง
        วางรอบคอ
        
        ปวดแผลผ่าตัด
        
        ให้ยาแก้ปวด
        
        ปวดมาก
        
        หลังผ่าตัด
        
        มีแผลที่ผนังในคอทั้งสองข้าง (ฝ้าขาว)
        แผลค่อยๆหายเองใน7-14 วัน
        
        มีไข้ บวม เสียงเปลี่ยน
        
        อาการหายไปภายใน 1 wks
        
        หลังผ่าตัด
        1-2 วันแรก
        
        ผนังในคออาจบวมมาก
        
        กิจกรรมการพยาบาล :fire:
        
        2 more items...
        
        หลีกเลี่ยงการแปรงฟันเข้าไปลึก
        
        ถ้ามีเลือดออก
        
        การพยาบาล :fire:
        
        3 more items...
        
        รับประทานอาหารอ่อน
  - - - การติดเชื้อ
        
        bacteria
        
        เชื้อรา
        
        virus
    - - เกิดการบวมของเยื่อบุในโพรงอากาศ
      - เมื่อมีการบวมทำให้ให้เกิดภาวะอุดตันของ
        ช่องระบายของโพรงอากาศข้างจมูก(osteomeatal complex)
        ทำให้มีสารคัดหลั่งคั่งอยู่
      - ส่งผลให้ความดันโพรงอากาศเป็นลบ เมื่อจาม สูด สั่งน้ำมูก
        ทำให้เชื้อแบคทีเรียบริเวณ nasopharynx เข้าไปในโพรงจมูก
      - ผลของการติดเชื้อทำให้การทำงานของ cilia ผิดปกติ
    - - Acute sinusitis
        
        ไม่เกิน 12 wks
      - Chronic sinusitis
        
        นานเกิน 12 wks
    - - มีไข้สูงมากกว่า 39
      - ปวดศีรษะ ปวดเมื่อยตามตัว
      - ถ้าติดเชื้อแบคทีเรีย
        จะอาการนานกว่า 10 วัน
        
        ไอ
        
        ลมหายใจมีกลิ่นเหม็น
        
        มีน้ำมูกใสหรือข้นเหนียวเป็นหนอง
        
        ปวดบริเวณหน้าผาก และหัวคิ้วมาก
        
        อาการ acute รุนแรงกว่า chronic
      - น้ำมูกไหล ไอ
    - - X-ray paranasal sinus
        
        ทำในเด็กอายุเกิน 6 ปี
        
        ถ้าทำในเด็กอายุน้อย
        
        ไซนัสบางแห่งยังไมาเจริญเต็มที่
        ทำให้แผลผลผิดได้
      - CT scan
        
        ได้ผลดี
      - การตรวจด้วยการส่องไฟผ่าน
        (Transilumination)
        
        ถ้าไซนัสอักเสบจะมีลักษณะมัว
    - - ให้ยาแก้แพ้
        
        เฉพาะไซนัสอักเสบเรื้อรังจาก
        โรคเยื่อบุจมูกอักเสบจากภูมิแพ้
        
        ไม่แนะนำใน
        ผู้ป่วยเฉียบพลัน
        
        เพราะทำให้จมูกและไซนัสแห้ง
      - ให้ยา steroid
        
        เพื่อลดบวม ลดการคั่งของเลือด
      - ให้ยาแก้ปวด ลดไข้ บรรเทาอาการปวดศีรษะ
      - ล้างจมูก
        
        ล้างจมูกก่อนใช้ยาพ่นจมูก
        ทำให้ยาพ่นมีประสิทธิภาพดี
        
        ล้างวันละ2-3 ครั้ง
        
        ใช้ 0.9% NSS
        
        มีคุญสมบัติช่วยลดความเหนียวของน้ำมูก
        
        ทำให้เชื้อโรคไม่เจริญเติบโต
      - ให้ยา antibiotic ตามแผนการรักษา
- - - - การอักเสบของหลอดลมทำให้เยื่อบุหลอดลมมีการตอบสนองต่อสารภูมิแพ้มากกว่าปกติ
        
        Bronchial hyper-reactivity
        
        พยาธิสภาพ
        
        ทำให้หลอดลมตีบแคบลง (Stenosis)
        เยื่อบุในหลอดลมบวมขึ้น
        
        สร้างเมืองเหนียวจำนวนมาก (Hypersecretion)
        ช่องทางเดินอากาศในหลอดลมแคบลง
        
        ทำให้หลอดลมหดเกร็งตัว (Brochospasm)
        
        กิจกรรมการพยาบาล :fire:
        
        ได้รับออกซิเจน
        
        พักเพื่อลด activity
        
        ให้ผู้ป่วยได้รับยาขยายหลอดลม
        
        ในรายที่มีเสมหะ
        
        ไม่เคาะปอด เพระาจะให้หลอดลมเกิดการหดเกร็งมากขึ้น
        
        ได้รับยาลดบวม-> Dexa ซึ่งเป็น steriod
    - - ไอมากขึ้นมักมีเสียง wheezing
        ในช่วงหายใจออก
      - หวัด ไอ มีเสมหะ
    - - เล็กน้อย
        
        เริ่มไอ หรทอมีเสียง wheez
        
        เล่น กิน นอน ได้ตามปกติ
      - ปานกลาง
        
        ตื่นกลางคืนบ่อย
        
        วิ่งเล่นซนไม่ค่อยได้
        
        ขณะเล่นมักไอ มีเสียง wheezing
      - รุนแรง
        
        กระสับกระส่ายจนนอนไม่ได้
        
        เล่นซนไม่ได้
        
        เหนื่อยหอบจนพูด กิน ไม่ได้
        
        รอบริมฝีปากเป็นสีเขียว
        
        ต้องนำส่งรพ.!!
    - - พยายามหลีกเลี่ยงจากสิ่งกระตุ้น
      - ใช้ยาอย่างถูกต้อง
        
        ยาขยายหลอดลม
        (Relievers)
        
        ชนิด
        
        พ่น
        
        ขยายกล้ามเนื้อที่อยู่ในหลอดลมที่หดเกร็ง
        
        ตัวอย่างยา
        
        ventolin
        
        1 more item...
        
        กลุ่ม Corticosteroids
        
        2 more items...
        
        Steroid
        
        3 more items...
        
        baby haler
        
        1 more item...
        
        กิน
      - ลดอาการ แต่ให้เด็กทำกิจกกรมได้ตามปกติ
    - - ไม่นำสัตว์เลี้ยงเข้าห้องนอน
      - อากาศเย็น
        
        ส่งผลต่อการพัดโบกของซีเรีย
      - ซักผ้าปูที่นอน หมอน สัปดาห์ละครั้ง
      - ตัวไรฝุ่น
        
        มักอยู่ในหมอน พรม จึงนำไปตากแดดบ่อย ๆ
      - ควันบุหรี่
  - - - เกิดจาก
        
        การติดเชื้อ ทำให้มีการอักเสบของหลอดลมฝอย (bronchiole)
        
        เกิดการบวม
        และหลุดลอกของเซลล์เยื่อบุทางเดินหายใจ
        
        ส่งผลให้การระบายเสมหะไม่มี
        ประสิทธิภาพ ร่วมกับมีการสร้างเสมหะเพิ่มมากขึ้น
      - สาเหต
        
        ติดเชื้อไวรัส
        
        respiratory
        syncytial virus (RSV)
      - พบในเด็กเล็กมากกว่าเด็กโต
      - อาการและอาการแสดง
        
        หายใจเร็ว (tachypnea)
        
        หายใจลำบาก (dyspnea)
        
        ไอ มีน้ำมูก
        
        grunting
        
        cyanosis
        
        wheezing
      - การรักษา
        
        การรักษาแบบประคับประคอง
        
        การให้สารน้ำและอาหาร
        
        การดูดน้ำมูกแบบนุ่มนวล
        
        การให้ออกซิเจนเมื่อมีข้อบ่งชี้
        
        การให้ออกซิเจน
        
        เมื่อ SpO2 < 95% หรือหายใจลำบาก
        
        การให้
        
        nasal cannula
        
        face mask หรือ head box
        
        ปัจจุบัน
        
        heated humidified highflow nasal cannula (HHHFNC)
    - - เกิดจาก
        
        การอักเสบของเยื่อบุหลอดลม
        
        ทำให้เยื่อบุหลอดลมบวม
        มีเสมหะในหลอดลม
      - อาการ
        
        ไอ หายใจลำบาก หอบเหนื่อย หายใจมีเสียง wheez
      - สาเหตุ
        
        ติดเชื้อไวรัส
        
        respiratory
        syncytial virus (RSV)
  - - - สำลักสิ่งแปลกปลอม
      - ติดเชื้อ
        
        bacteria
        
        virus
    - - ไข้ ไอ หอบ ดูดน้ำ ดูดนมน้อยลง ซึม
    - - อายุ2 เดือน-1 ปี
        
        P > 50ครั้ง/นาที
      - อายุ1-5 ปี
        
        P > 40ครั้ง/นาที
      - เด็กแรกเกิด
        
        P > 60ครั้ง/นาที
    - - ดูแลให้ได้รับสารน้ำอย่างเพียงพอ
        
        ทำให้เสมหะอ่อนตัว
      - Clear airway suction
        
        เพื่อการแลกเปลี่ยนออกซิเจน
        เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ
      - ดูแลแก้ไขปัญหา
        พร่องออกซิเจน
        
        ให้ยา
        
        ขยายหลอดลม
        
        ขับเสมหะ
    - - การไออย่างถูกวิธี
      - กระตุ้นให้ดื่มน้ำมากๆ
      - รายที่เสมหะอยู่ลึกให้ postural drainage
        โดยเคาะปอด และ suction เพื่อป้องกันภาวะปอดแฟบ
      - นอนศีรษะสูง หรือนอนทับข้างที่มีพยาธิสภาพเพื่อให้ปอดข้างที่ดีขยายตัว
      - ดูแลให้ได้รับออกซิเจนตามแผนการรักษา
    - - องค์ประกอบ
        
        การเคาะ
        (Percussion)
        
        ใช้อุ้งมือ
        
        ทำมือลักษณะคุ้ม นิ้วชิดกัน เรียกว่า
        cupped hand
        
        เคาะแต่ละท่า~1นาที
        
        เคาะก่อนกินข้าว หรือท้องว่าง หรือหลังกินข้าว อย่างน้อย 2 ชั่วโมง
        
        การสั่นสะเทือน(Vibration)
        
        จัดท่าผู้ป่วย
        (Postural drainage)
        
        ให้ส่วนของปอดที่ต้องการระบาย
        อยู่เหนือกว่าหลอดลม
        
        posterior ให้จัดท่านอนคว่ำ
        
        อยู่ด้านซ้ายจัดท่านอนตะแคงขวา
        
        อยู่ anterior ให้จัดท่านอนหงาย
        
        อยู่ส่วนบนนอนหัวสูง
        
        การไออย่างมีประสิทธิภาพ
        (Effective cough)
        
        หายใจเข้าเต็มที่ช้าๆ กลั้นไว้
        แล้วไอออกมาอย่างเร็วและแรง
    - - ประโยชน์
        
        เพิ่มประสิทธิภาพในการไอ ขับเสมหะได้ง่าย
        
        ให้ความชุ่มชื้นกับอากาศที่หายใจเข้า
        
        ง่ายต่อการระบายเสมหะออกจากปอด
        
        เป็นทางในการบริหารยา
        
        เสมหะเหนียวอ่อนตัวลง
      - ข้อปฎิบัติสำหรับพ่นยาแบบละออง
        Neubulizer
        
        ไม่ควรให้เด็กร้องเพราะปริมาณยาเข้าปอดน้อย
        
        เคาะกระเปาะพ่นยาเป็นระยะ ๆ เพื่อไม่ให้ยาตกค้าง
        
        พ่นจนกว่ายาจะหมดใช้เวลา 10 นาที
      - face mask
        
        ออกซิเจนครอบจมูกและปาก
        
        เหมาะกับผู้ป่วยที่ต้องการออกซิเจนปานกลาง
        
        ความเข้มข้นออกซเจน~35-50%
        
        flow rate 5-10 lit-min
      - Nasal cannula
        
        เด็กเล็กปรับอัตราการไหล
        ไม่เกิน 2 lit/min
        
        เด็กโต 2 lit/min
        
        ไม่ควรปรับการไหลของออกซิเจนสูง
        เพราะทำให้เยื่อจมูกแห้ง
      - Oxygen hood/Box
        
        เหมาะกับทารกแรกเกิดและเด็กเล็ก
        
        ความเข้มข้นออกซิเจน~30-70%
        
        เปิดo2 อย่างน้อย 7 lit/min
- - - - ให้ออกซิเจนลงไป