Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
โรคของระบบทางเดินปัสสาวะ (Diseases of urinary system) - Coggle…
โรคของระบบทางเดินปัสสาวะ (Diseases of urinary system)
ความผิดปกติของ Ureter
Vesicoureteral reflux
ความผิดปกติที่เกิดจากการไหลย้อนกลับของน้ำปัสสาวะจากกระเพาะปัสสาวะเข้าหลอดไต และRenal pelvis
พบมากในเด็ก อาจทำให้มีการติดเชื้อ เป็นสาเหตุหนึ่งของPyelonephritรs
สาเหตุ ทำศัลยกรรม ติดเชื้อ การบาดเจ็บภายนอก พันธุกรรม ความผิดปกติของSphincter การอุดกั้นทางเดินปัสสาวะ
Ureteric Obstruction
สาเหตุ นิ่วหลุดจากไต หลอดไตตีบ(Stricture) เนื้องอกของUriter เนื้องอกของอวัยวะใกล้เคียง
การอุดกั้น ทำให้ปัสสาวะที่สร้างแล้วขับออกไม่ได้หรือได้น้อย ทำให้เกิดHydronephrosis ของไต
ถ้าอุดกั้นเกิดในช่วงล่างของหลอดไต อาจเกิดการโป่งพองของ Ureter (Hydroureter)
กระเพาะปัสสาวะอักเสบ(Cystitis)
สาเหตุ
การกลั้นปัสสาวะ
การกระเทือนหรือหลังมีเพศสัมพันธ์
การอักเสบของท่อปัสสาวะ
มีสิ่งแปลกปลอมในท่อปัสสาวะ
อาหารหรือยาบางอย่าง
ดื่มน้ำน้อย ดื่มแอลกอฮอล์มาก
เกิดจากแบคทีเรีย
มักเกิดในผู้หญิง เนื่องจากท่อปัสสาวะสั้น
Upper urinary tract
ไตทั้งสองข้าง (Kidney) เป็นที่กรองน้ำและเอาของเสียจากโลหิตเป็นน้ำปัสสาวะ
หน่วยไต (Nephron)=สร้างปัสสาวะ
Renal corpuscie
Renal tubule
กรวยไต (renal pelvis)=ส่งน้ำมาตามUreter
ท่อไต (Uriter)=นำน้ำปัสสาวะออกจากไตไปกระเพาะป้สสาวะ
Lower urinary tract
กระเพาะปัสสาวะ (Urinary bladder)
ที่เก็บปัสสาวะไว้ชั่วคราว เมื่อจำนวนพอเหมาะจะบีบตัวน้ำจึงไหลไปสู่ท่อUrethra
ท่อปัสสาวะ (Urithea)
ทางผ่านของน้ำปัสสาวะจากกระเพาะออกนอกร่างกาย
Urethritis
การบาดเจ็บ อักเสบ บวม
เกิดจากโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ จากแบคทีเรีย
ติดเชื้อจากโรคหนองในหรือโกโนเรีย (Gonococcal Urethritis)
จากเชื้อที่ไม่ใช่หนองใน (เริม HIV เอดส์)
พบได้ทุกวัย พบสูงในวัย 20-35 ปี ผู้หญิงมีโอกสติดลูงกว่า
ไม่ใช่จากเพศสัมพันธ์ุ
เชื้อE.coli
ไม่ใช่การติดเชื้อ
การบาดเจ็บของท่อปัสสาวะ จากกรสวนปัสสาวะ
รับสารก่อการระคายเคือง
อาการ มีหนองออกจากปลายท่อปัสสาวะ ต่อมน้ำเหลืองขาหนีบโต
เป็นที่พักปัสสาวะและส่งออกนอกร่างกาย
ความผิดปกติของไต
ปริมาณเนื้อไต
Agenesis
ไตฝ่อหรือภาวะไม่มีเนื้อไต
Renal agenesis เป็นข้างเดียวหรือสองข้าง
Potter's syndrome = เป็นสองข้าง
เกิดจากทารกในครรภ์ขาดน้ำคร่ำ
ร่างกายถูกกดทับ เซลล์แบ่งตัวผิดปกติ เป็นสาเหตุการเสียชีวิตแต่กำเนิดของทารก
Porrer's facies หูติดต่ำ ผิวหนังย่น จมูกงุ้ม คางเล็ก สีนนูนเด่นที่หัวคิ้ว
ผิดปกติบ่อย คือการโก่ง บิด ข้อเคลื่อน clubfoot
ปอดไม่เจริญ แขนขาผิดรูปร่าง มีลักษณะจำเพาะ
Hypoplasia
ภาวะที่ไตมีขนาดเล็กกว่าปกติร้อยละ50
จำนวน renal lobule และ calyx ลดลง แต่เนื้อไตไม่ผิดปกติ
Supernumerary kidney
ภาวะจำนวนไตมากกว่าสอง ส่วนใหญ่จะเป็น3
ไตเกินจะแยกออกจากไตปกติ เป็นภาวะไตแฝด
ตำหน่ง รูปร่าง และ Orientation
Ectopia
ภาวะไตอยู่ผิดตำแหน่ง อาจเป็นข้างเดียวหรือสองข้าง
Malrotation
ภาวะที่ไตมีRenal pelvis และ ureter อยู่ทางด้านหน้า
Fusion of kidneys
ไตทั้งสองข้างเชื่อมกัน
ทารกสร้างไต และหมุนตัวของไตอยู่ผิดตำแหน่ง
Differentiation
Renal cystic diseases
รอยโรคอาจเกิดจากการเจริญผิดของพันธุกรรมหรือเกิดขึ้นภายหลังมักเกิดปัญหาในการวินิจฉัยแยกเนื้องอกของไต
Polycystic cystic diseases
Adult type
พบไ้ด้บ่อย เป็นทั้ง2ข้าง
ถ่ายทอดแบบ autosomal dominant
ไตจะมีขนาดใหญ่ขึ้น บางครั้งหนักถึง4กม.ผิวนอกตะปุ่มตะป่ำขนาดใหญ่3-4ซม.
Infantile type
พบตั้งแต่แรกคลอด มักเสียชีวิตในระยะเเรก
ถ่ายทอดแบบ autosomal recessive
ใหญ่ทั้งสองข้าง ผิวเรียบ หน้าตัดพบcyst ที่cortex ที่ cortex ทำให้เนื้อพรุนแบบฟองน้ำ
Medullary cyst
Medullary sponge kidney
Uremic Medullary cystic disease
เป็นโรคที่ถ่ายทอดทางกรรมพันธ์ุ มีอาการแต่ตั้งแต่เด็ก
พบ Cyst บริเวณ Medulla
มีcortical tubular atrophy และ interstitial fibrosisร่วมด้วยซึ่งเป็นสาเหตุของภาวะไตวาย
Simple cyst
อาจพบcystเดียวหรือหลายอัน ขนาดเล็กหรือใหญ่
พบบริเวณcortexเกิดdilatationของtubule อาจทำให้มีเลือดออกหรือcalcification
Glomerular diseases
พยาธิสภาพที่เกียวข้องกับภูมิคุ้มกัน
Glomerulonephritis(GN)
การอักเสบภายนอกไตที่มีผลต่อไต ภาวะแพ้ภูมิตัวเอง(autoimmunity)
กลไกการเกิด
Ag+Ab ทำปฏิกิริยากลายเป็นAg-Ab complex เข้าสู่glomerulusถูกกรองติดอยู่ภายในglomerulusและAg-Ab complexเป็นเหมือนสิ่งแปลกปลอมกระตุ้นcomplemant systemเพื่อเร่งปฏิกิริยาการอักเสบเพื่อกระตุ้นให้Neurophil และmonocyte ให้การย่อยสลายAg-Ab complex,collagen fiber และเส้นใยเจลาตินทำให้รูกรองที่ผนังglomerulusขยายใหญ่ขึ้น และโปรตีน เม็ดเลือดแดงสามารถผ่านรูกรองได้ทำให้พบโปรตีนในปัสสาวะ(Proteinuria)และเลือดในปัสสาวะ(Hematuria)
พยาธิสภาพที่ไม่เกี่ยวข้องกับระบบภูมิคุ้มกัน
พบบ่อยคือโรคไตจากเบาหวาน (Diabetic nephrophy)หรือจากการรักษาเบาหวาน จากภววะที่พบบ่อยในผู้ป่วยเบาหวาน
กลไกการเกิด
การกรองเพิ่มขึ้น (hyperfiltration)
การเปลี่ยนแปลงกลไกการทำงานของRenin
Tubulo-intestitial diseases
กลุ่มของโรคที่มีความผิดปกติในรูปร่างและหน้าที่ของtubule และ interstitium ของไต
immunological reaction
Acute interstitial nephritis
พบinierstitial edema ร่วมกับ leukocytic infiftration และ
tubular necrosis
chronic interstitial nephritis
พบinterstitial fibrosis, tubular atrophy และ mononuclear cell infiltration
Tubular diseases
โรค
Acute tubular necrosis (ATN)
ภาวะที่renal tubule ถูกทำลาย
ขาดเลือดไปเลี้ยวฃงได
ชนิด
Nephrotoxic type (ได้รับสารพิษ)
Ischemic type (chock)
ระยะ
Oliguric phase(ระยะที่1)
Diuretic phase(ระยะที่2)
Recovery phase(ระยะที่3)
Urinary tract infection (UTI)
Pyelonephritis
Acute Pyelonephritis
Chonic Pyelonephritis
Nephrocalcinosis
ภาวะที่มี calcium สะสมในเนื้อไต
Nephrocalcinosis เป็นสาเหตุหนึ่งของการเกิดนิ่วในไต
สาเหตุเกิดจาก Hypercalcemia
กลไกการเกิด
การมีระดับแคลเซียมในเลือดสูง
เลือดกรองที่ไต แคลเซียมถูกดึงไว้ส่วนหนึ่งที่เหลือถูกขับออก
เมื่อเลือดมีแคลเซียมสูงจะเกิดการตกตะกอนของแคลเซียมในเนื้อไต
นิ่วในทางเดินไปปัสสาวะ
amorphous crystalloid
ได้แก่ uric acid,calcium,oxalateและ magnesium phosphate
ปัจจัยเสริม
crystalloid cone.เพิ่มขึ้นในปัสสาวะ : ปัสสาวะน้อย
crystalloid ตกตะกอนมากขึ้น : การคั่งของปัสสาวะ
Foreign bodies ; แบคทีเรีย
Urinary thact obstruction
สาเหตุ
ความพิการแต่กำเนิด
การอุดกั้นจากรอยโรคที่เกิดขึ้นภายหลัง
ความผิดปกติของระบบประสาทที่ควบคุมการทำงานของกระเพาะปัสสาวะ
อาการ
ทำให้ทางเดินปัสสาวะส่วนที่อยู่เหนือตำแหน่งที่มีการอุดตันขึ้นไปขยายตัว(dilatation)
มีโอกาศเกิดนิ่วและการติดเชื้อเพิ่มขึ้น และทำลายเนื้อไตอย่างถาวร
Hydronephrosis
ภาวะที่มี dilatation ของ renal pelvis และ Calyx ร่วมกับมี Progressive atrophy ของเนื้อไต
สาเหตุจากการอุดกั้นของทางเดินปัสสาวะ
อาจเป็นข้างเดียวหรือสองข้าง