ความผิดปกติของฮอร์โมน ⭐

เบาหวาน

ประเภท

Overt Diabetes Mellitus

เบาหวานก่อน GA 24 Wk

Gestational Diabetes Mellitus

พยาธิสภาพ

ระดับของ Insulin, Glucagon เปลี่ยนแปลง

ทารกต้องการGlucose เพิ่มขึ้น

มารดาผลิต Insulin ไม่ได้

รกสร้างฮอร์โมนส่งผลให้ยับยั้งการทำงานของ Insulin ตับอ่อนทำงานหนัก

HPL

estrogen

progesterone

cortisol

เซลล์ใช้ oxidize ไขมันและโปรตีน เกิดภาวะ
ketosis

เปลี่ยน Glucose เป็นไกลโคเจนไม่ได้เกอดน้ำตาลสะสมในเลือด

มีระดับน้ำตาลในเลือดสูงและถูกขับออกทางไต

ผลกระทบ

มารดา

Diabetic nephropathy

Infection

Pregnancy induced hypertension

Polyhydramnios

Preterm birth

Dystocia

Postpartum hemorrhage

ทารก

Abortion

Fetal death or Stillbirth

Macrosomia

IUGR

ทารกแรกเกิด

Respiratory distress syndrome

Neonatal hypoglycemia

Neonatal hypocalcemia

Hyperbilirubinemia

Polycythemia

Hypertrophic and congestive cardiomyopathy

Inheritance of diabetes

เกิดเบาหวานขณะตั้งครรภ์

เบาหวานก่อนตั้งครรภ์

Diabetic ketoacidosis

Diabetic retinopathy

เลือดหนืด

อาการตาพร่ามัว

ประสิทธิภาพการกรองของไตเสื่อมสภาพ

ความดันโลหิตสูง

ตกเลือดหลังคลอด

ทารกน้ำหนักมาก เกิดคลอดติดไหล่

ทารกเกิดภาวะ hyperglycemia ทำให้ไตขับปัสสาวะออกมาก ส่งผลให้น้ำคร่ำมาก

ทารกตายในครรภ์ หรือ ตายคลอด

แท้ง

Malformation

ทารกพิการ

ทารกตัวโต

ทารกเจริญเติบโตช้า

เม็ดเลือดแดง เปราะแตกง่าย

เลือดข้น

เกิดความผิดปกติที่หัวใจ

ได้รับการถ่ายทอดโรคจากแม่

ประเภท

Type 1 ใช้ Insulin

Type 2 ไม่ใช้ Insulin

ประเภท

GDM A -1

GDM A - 2

ควบคุมน้ำหนัก การรับประทานอาหาร

ใช้ Insulin

✔ fasting plasma glucose < 105 / mg/dl

✔2-hour post prandial glucose < 120 mg/dl

💡 fasting plasma glucose > 105 / mg/dl

💡2-hour post prandial glucose > 120 mg/dl

แนวทางการวินิจฉัยเบาหวานขณะตั้งครรภ์

  1. การประเมิน

ซักประวัติเจอคลอดผิดปกติ

BMI > 27 kg/m2

ครอบครัวมี DM

อายุ > 35 ปี

Hx. DM

Urine : Trace , 1+ ,2+ ,3+ ....

  1. Glucose challenge test

กลืนน้ำตาล 50 g.

Plasma glucose >140 mg/dl

ส่งเพื่อนยืนยันเบาหวานด้วยตรวจ OGTT

140-199 mg/dl นัด 1 wk ตรวจ DM

200 mg/dl คอนเฟิร์ม DM

Oral Glucose Tolerance Test ( OGTT )

untitled_1

นิยมของ NDDG

การดูแล

ก่อนตั้งครรภ์

การให้คำปรึกษาก่อนการตั้งครรภ์

ประเมิน สภาพทางเศรษฐกิจและสังคม

การเสริมวิตามิน Folic

การประเมินพยาธิสภาพ

การควบคุมระดับน้ำตาล

ตั้งครรภ์

การรับประทานอาหาร

C:55%, F:25%, P:20%

ควบคุมน้ำตาล ( FBS ไม่เกิน 95mg% , 2PP ไม่เกิน 120mg% )

งดอาหารน้ำาตาล

ฉีด Insulin

ควบคุมน้ำหนัก

ความสะอาดของร่างกาย

การสังเกตเด็กดิ้น

ระยะคลอด

การใช้ Insulin

IV fluit

ติดตามภาวะสุขภาพทารกในครรภ์

ดูแลให้คลอดปกติ

หลังคลอด

ควบคุมระดับน้ำตาล

เฝ้าระวังภาวะแทรกซ้อน

Breast feeding

การคุมกำเนิด แบบไม่ใช้ฮอร์โมน

แนะนำการเลี้ยงดูทารก

ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล

มีโอกาศเกิดภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ/สูงในระยะรอคลอดและคลอด เนื่องจากภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์

วิตกกังวลเกี่ยวกับการคลอดและความปลอดภัยของบุตร เนื่องจากมีภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์

ทารกแรกเกิดเสี่ยงต่อการเกิดอันตรายจากภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำเนื่องจากภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์

มีโอกาสเกิดการตกเลือดหลังคลอดเนื่องจากมีภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์

หลอดเลือดแข็งตัวเปราะง่าย

Hyperthyroidism , Thyrotoxicosis

การวินิฉัย

สาเหตุ

Graves ภูมิคุ้มกันบกพร่อง

Plummer’s disease ความผิดปกติcellไทรอยด์

Toxic adenoma มีcellผิดปกติเกิดขึ้นในต่อมไทรอยด์ Ex.mass

อาการและอาการแสดง

มือสั่น

นอนหลับยาก

ผมร่วง

ประจำเดือนเปลี่ยน

ตาโปน

น้ำหนักลด

PR สูง , BP สูง

ตื่นตระหนกง่าย

หิวบ่อย

การซักประวัติ อาการและอาการแสดง

ตรวจร่างกาย พบทอนซิลโต

Lab

TSH (0.35-5) ต่ำ

T3 (80-220), T4 (0.8-2.3) สูง

ผลกระทบ

มารดา

แท้ง

คลอดก่อนกำหนด

BP สูงในขณะตั้งครรภ์

รกลอกตัวก่อนำหนด

ทารก

มีการเจริญเติบโตช้า

ต่อมไทรอยด์เป็นพิษแต่กำเนิด

ภาวะพร่องไทรอยด์ฮอร์โมนแต่
กำเนิด

การรักษา

ยา

Propylthiouracil (PTU) 100-150 mg/day นิยมใช้สุด

Radioiodine therapy ห้ามทำเสี่ยงทารกพิการ

neutrophil ลดลงเสี่ยงติดเชื้อง่าย

Methimazole Or MMI

Adrenergic blocking agent (Inderal) ไม่นิยมเพราะผ่านรก

ผ่าตัด ไม่นิยม

abortion

change metabolism

⚠Thyroid storm : ภาวะฉุกเฉิน

BT > 38.5

PR > 140

คลื่นไส้อาเจียน ปวดท้อง ท้องเสีย

สับสน ชัก หมดสติ

ข้้อวินิจฉัยและการพยาบาล

ข้อวินิจฉัย

มีโอกาสเกิดภาวะหัวใจล้มเหลว เนื่องจากต้องสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงเซลล์ในร่างกายมากเกินไป

มีโอกาสเกิดการทำงานของหัวใจล้มเหลวเนื่องจากมีระดับไทรอยด์ฮอร์โมนสูง

มีโอกาสเกิดภาวะต่อมไทรอยด์วิกฤตจากการท างานของต่อมไทรอยด์มากกว่าปกติและเจ็บครรภ์คลอด

การพยาบาลขณะตั้งครรภ์

อธิบายเกี่ยวกับโรค

รับประทานอาหาร 4000-5000 แคลอรี

การพักผ่อน วันละ 10 ชั่วโมง

การรับประทานยา

รักษาความสะอาด

นับการดิ้นของทารก

ระยะคลอด

ระยะที่ 1

จัดท่า Fowler’s position

Obs อาการใจสั่น หายใจไม่สะดวก

V/S ทุก 1-2 hr.

ให้ยาระงับปวด

ประเมินความก้าวหน้าของการคลอด

ประเมินสภาพทารก

ระยะที่ 2

V/S ทุก 10 นาที

ให้ผู้คลอดเบ่งน้อยที่สุด

FHS ทุก 5 นาที

หลังคลอดฉีด Syntocinon

ห้ามใช้ยา methergin

หลังคลอด

การป้องกันการติดเชื้อ

24 ชั่วโมงแรกหลังคลอด :อาการหายใจไม่สะดวก
กล้ามเนื้อหัวใจอ่อนแรง เหนื่อย อ่อนเพลีย ใจสั่น

ป้องกันการตกเลือดหลังคลอด

ให้พักผ่อนช่วยเหลือกิจกรรม

ได้รับยาปกติ

ให้นมได้ ยกเว้น ภาวะผิดปกติที่หัวใจและโลหิต

คุมกำเนิดโดยไม่ใช้ฮอร์โมน

ประเมินสภาพทารก

ภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานน้อย Hyporthyroidism

สาเหตุ

การทำลายเนื้อต่อมไทรอยด์

จากการรักษาผ่าตัด
หรือจากสารรังสีรักษา

จากการขาดไอโอดีน

ผลกระทบ

มารดา

แท้ง

ความดันโลหิตสูง

ตกเลือดหลังคลอด

ทารกตายในครรภ์

คลอกก่อนกำหนด

รกลอกตัวก่อนกำหนด

ทารก

ทารกมีความบกพร่องในการพัฒนาสมอง

Cretinism

การวินิจฉัย

ประวัติ เคยใช้ยา lithium

น้ำหนักเพิ่ม

เบื่ออาหาร

ผมร่วง เล็บเปราะ

เสียงแหบ

ผิวแห้งกราน

LAB

DTRช้า

ระดับ T3,FT4
ต่ำ

TSH จะสูง

แนวทางการรักษา

Levothyroxine ขนาด 100-200 ไมโครกรัม /วัน นาน 3 สัปดาห์ ซึ่งยาไม่ผ่านรก

ปรับขนาดยาตามระดับ TSH , T4

ติดตามการทำงานของต่อมไทรอยด์ทุกไตรมาส

การพยาบาล

1.เมตาโบลิซึมของร่างกายต่ำลง
เนื่องจากขาดไทรอยด์ฮอร์โมน

  1. การรับประทานยาอย่างต่อเนื่อง
  1. รับประทานอาหารที่มีโปรตีน
    คาร์โบไฮเดรต และมีเส้นใย
  1. การพักผ่อนให้เพียงพอ
  1. การติดตามฝากครรภ์ตามนัด

2.ทารกมีภาวะเสี่ยงต่อคริตินิซึม

  1. เจาะเลือดจากสายสะดือทารกแรกเกิดเพื่อส่งตรวจหาไทรอยด์ฮอร์โมน
  1. ซักประวัติผู้คลอดเพื่อพิจารณาความเสี่ยง
  1. ส่งเสริมไอโดดีน
  1. นัดANC

นางสาวณัฏฐ์พิชญา โสภา เลขที่ 26 602701026