Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลทารกแรกเกิดที่ได้รับบาดเจ็บจากการคลอด (Birth trauma or injury) -…

- - - - การคั่งของน้ำ มีการบวมบริเวณ เนื้อเยื่อของหนังศีรษะ
      - สาเหตุ
        
        เกิดจากการที่ศีรษะ ถูกกดโดยตรงกับปากมดลูกที่ยังเปิดไม่หมดเป็น เวลานาน
        
        Vacuum Extraction
      - ก้อนจะค่อยๆหายภายใน 36 ชั่วโมง หรือ 2-3 วัน
      - พบได้ทันทีเมื่อแรกคลอด ลักษณะขอบเขตไม่ชัดเจน กดบุ๋ม บวมข้ามรอยต่อของกะโหลก ศีรษะ (suture)
      - หายไปได้เองภายใน 2-3 วันแรก
    - - เลือดออกใต้หนังศีรษะ (Subgaleal hematoma)
        
        ภาวะที่มีเลือดสะสมใต้ ช่องว่างระหว่างผังผืดของกะโหลกศีรษะ กับเยื่อหุ้มกะโหลก
        
        มีขนาดเพิ่มขึ้น ช้าๆหรือเร็วขึ้นอยู่กับปริมาณการเสียเลือดและการบาดเจ็บของเส้นเลือด
        
        นุ่มหยุ่นคล้ายน้ำ ในถุง กระเพื่อมได้
      - เลือดออกใต้เยื่อหุ้มกระดูกกะโหลกศีรษะ (Cephalhematoma)
        
        เลือดออกใต้ ชั้นเยื่อหุ้มกระดูกกะโหลกศีรษะ (subperiosteal hemorrhage)
        
        ศีรษะของทารกกดหรือกระแทกกระดูกเชิงกรานหรือกระดูก promontory of sacrum ของมารดา
        
        คลำได้เป็นก้อนชัดเจนค่อนข้างตึง มีขอบเขตชัดเจน ส่วนใหญ่ก้อน จะไม่ข้ามรอยต่อกะโหลกศีรษะแต่ละชิ้น
        
        ภาวะแทรกซ้อน: ตัวเหลือง ซีด การติดเชื้อ กระดูก กะโหลกศีรษะแตกร้าว
      - ต้องเฝ้าระวังสังเกต อาการอื่นที่อาจมีเพิ่มเติม
        
        ติดตามสัญญาณชีพตามความจำเป็นจนสัญญาณชีพคงที่ และติดตามต่อเป็นระยะ
        
        ดูแลให้ได้รับการพักผ่อนเพียงพอ
        
        จัดท่านอนตะแคงทับด้านปกติเพื่อไม่ให้เลือดออกมากขึ้น
        
        อาจจัดศีรษะให้สูงกว่าระดับสะโพกประมาณ 2-3 นิ้ว เพื่อลดความดันในกะโหลกศีรษะและให้ปอด ขยายได้สะดวก
        
        ดูแลให้ได้รับสารน้ำและอาหารเพียงพอ
        
        อธิบายให้บิดามารดาเข้าใจ
  - - - เป็นเส้นประสาท จาก C5 จนถึง T1 (cervical nerve 5- thoracic nerve 1) ซึ่งกระจายกันออกไปสู่แขน อันตรายที่เกิด จึงเป็นเหตุให้มีการอัมพาตของแขนส่วนนั้นบางระดับ
      - เกิดจากการที่รากประสาทจากคอตลอดไหล่ไปสู่แขน ถูกดึงยืดหรือกดมาก
      - ชนิดของการบาดเจ็บของแขนงประสาทแขน
        
        อัมพาตของประสาทกล้ามเนื้อแขนส่วนล่าง
        
        Abduction 90 degree/external rotation of shoulder/flexion elbow 90 degree
        
        จะดีขึ้น ภายใน 3-6 เดือน
        
        C7- C8 และ T1 ทำให้กล้ามเนื้อบริเวณ มือของเด็กขยับไม่ได้
        
        อัมพาตของแขนงประสาทแขนทั้งหมด
        
        ่ระดับ C5-T1
        
        สมควรได้รับการผ่าตัดเร็วที่สุดเท่าที่จะทำได้
        
        บาดเจ็บเป็นชนิดถาวร
        
        อัมพาตของประสาทกล้ามเนื้อแขนส่วนบน
        
        จัดแขนของทารกให้อยู่ในท่ายอมแพ้
        
        ดีขึ้นภายใน 3+6 เดือน
        
        C5 - C6 เสียหน้าที่เป็นอัมพาต
        
        ผ่าตัด
      - หลักการรักษาพยาบาล
        
        จัดท่านอนให้เหมาะสม
        
        ช่วยออกกำลังกายแขนและข้อต่างๆ
        
        ควรไม่ควรอุ้มทารกขึ้นจากเตียงบ่อย
    - - เส้นประสาทที่ควบคุมความรู้สึกของใบหน้า ซึ่งได้แก่ เส้นประสาทสมองคู่ที่ 7 (facial nerve) ถูกกดหรือได้รับความกระทบกระเทือนจากการคลอดยาก
      - เกิดอัมพาตชั่วคราวของกล้ามเนื้อหน้า โดยทั่วไปมักเป็นด้านเดียว ทำให้ใบหน้า ด้านที่เป็นไม่มีการเคลื่อนไหว
      - มักหายเองได้ภายใน 2-3 วันถึง เดือน (เฉลี่ย 3 สัปดาห์หลังคลอด) หายได้ 7-10 วันหลังคลอด หายเป็นปกติ (total recovery) 2-3 เดือน ไม่ดีขึ้นภายใน 10 วัน ควรส่งตรวจ electrodiagnosis
      - รักษาพยาบาล
        
        ดูแลไม่ให้ดวงตาได้รับอันตราย
        
        ดูแลเกี่ยวกับการได้รับนม
        
        ทำศัลยกรรมซ่อมประสาท (Neuroplasty)
        
        อธิบายให้บิดา มารดาของทารกเข้าใจถึงความผิดปกติที่เกิดขึ้น
  - - - เด็กตัวโตคลอดติดไหล่ หรือคลอดท่าก้น
      - อาจไม่มีอาการถ้ากระดูกไม่แยกจากกัน เด็กจะไม่ค่อยปวด ยกแขนได้ปกติ
      - ไม่มี moro reflex อาจมี brachial plexus injury ร่วมด้วย
      - ทำให้ผู้ป่วยไม่เจ็บปวดและทำให้กระดูกอยู่นิ่งๆในท่าที่กระดูกทั้งสองชิ้นไม่ห่างกันใช้เวลาใน การรักษา 2-3 อาทิตย์โดยไม่ต้องผ่าตัดหรือใส่เฝือก
      - การพยาบาล
        
        ลดกิจกรรมหรือสิ่งกระตุ้น ระมัดระวัง ในการอุ้มทารกขณะจัดให้แขนและไหล่ด้านที่กระดูกหักอยู่นิ่ง
        
        ประเมินการ เคลื่อนไหวของแขนการยกของแขนความเจ็บปวดและสังเกตอาการข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น
        
        หลีกเลี่ยงการใส่เสื้อผ้าแบบสวมศีรษะ
        
        เลือกเสื้อผ้า ชนิดที่มีซิปหรือกระดุมเพื่อให้ง่ายต่อการสวมใส
      - กระดูกหักแยกจากกันต้องใส่เฝือกชั่วคราว หรือรัดไม่ให้แขนมีการเคลื่อนไหว โดยใช้ bandage รัด แขนติดอกประมาณ 10 วันเมื่อกระดูกเริ่มติดดี จึงปล่อยให้ทารกเคลื่อนไหวแขนข้างนั้นได้
    - - ทารกไม่งอแขน ไม่เคลื่อนไหวแขนข้างที่หัก ร้องกวน บวมหรือผิดรูป คลำรอยหักได้ ชัดเจน ไม่พบ moro reflex ทารกจะร้องเมื่อขยับเขยื้อน
      - ทำให้ทารกไม่เจ็บปวด ให้กระดูกอยู่นิ่งๆ ด้วยการใส่เฝือกหรือเฝือกอ่อน
      - การพยาบาล
        
        กระดูกหักจะต้องได้รับการใส่เฝือก พยาบาลจึงควรดูแลเรื่องของการใส่เฝือก เฝือกอ่อน และอาการข้างเคียง
        
        รบกวนทารกให้น้อยที่สุด
        
        กระดูกร้าว จะตรึงแขนข้างที่หักโดยใช้ผ้าพันแขนให้แนบติดกับลำตัว ข้อศอกงอ 90 องศา แขนช่วงล่างและมือพาดขวางลำตัว เพื่อไม่ให้มีการเคลื่อนไหว 1-2 สัปดาห์
        
        สร้างสัมพันธภาพที่ดีระหว่างบิดา มารดาและทารก
    - - จัดให้ทารกนอนหงาย จับศีรษะทารกให้หันไปทางตรงกันข้ามกับก้อน วันละหลายๆครั้ง กระตุ้นทารกให้หันมองวัตถุในทางตรงกันข้ามกับก้อน จับทารกนอนตะแคงข้างที่คอเอียง ทำติดต่อกัน อย่างน้อย 6 เดือน ผ่าตัดเมื่ออาการไม่ดีขึ้น
      - ลำพบก้อนบริเวณกลางกล้ามเนื้อ sternocleidomastoid ตั้งแต่แรกเกิด ไม่เกิน 10 – 14 วัน