MECONIUM ASPIRATION
SYNDROME

ความหมาย

การสําลักเอาขี้เทาที่อยู่ในน้ำคร่ำ เข้าปอดในทารกแรกเกิด

มีการเคลื่อนไหวของทรวงอกตื้นๆ และไม่สม่ำเสมอ ตั้งแต่อายุประมาณ 24 สัปดาห์

มีความถี่ประมาณ 30-90 ครั้งต่อนาที

เมื่ออายุครรภ์ประมาณ 34 สัปดาห์ การเคลื่อนไหวของทรวงอกจะสม่ำเสมอ มากขึ้น

อัตราการเคลื่อนไหวจะมีค่าประมาณ 40-60 ครั้งต่อนาที

การเคลื่อนไหวนี้จะทําให้ lung fluid ของทารกมีการเคลื่อนที่ใน tracheobronchial treeทําให้lung fluid เคลื่อนจากถุงลมทารกสู่น้ำคร่ำได้ในภาวะปกติจะไม่มีน้ำคร่ำเคลื่อนที่เข้าสู่ปอด

ทารกที่เสี่ยงต่อการเกิดภาวะนี้

การขาดออกซิเจนของทารกในครรภ์เนื่องจากความผิดปกติของรกในการแลกเปลี่ยนก๊าซ จะกระตุ้นให้ทารกในครรภ์มีการหายใจ (grasping respiration) ทําให้น้ำคร่ำ เคลื่อนที่เข้าสู่ปอดทารกได้

ทารกคลอดที่ครรภ์เกินกําหนด

น้ำหนักแรกคลอดต่ำ

การคลอดนานทางช่องคลอด

มารดามีความดันเลือดสูงขณะตั้งครรภ์

ภาวะครรภ์เป็นพิษและมารดา

มีน้ำหนักมากเกินกว่าปกติขณะตั้งครรภ์

พยาธิสรีรวิทยาของโรค

การขาดออกซิเจนในระหว่างการคลอด

ทําให้ขี้เทาถูกบีบออกมาอยู่ในน้ำคร่ำ

การหายใจที่เกิดขึ้นทําให้ทารกสําลักขี้เทานี้เข้าสู่ทางเดินหายใจ

หากขี้เทามีขนาดใหญ่จะอุดตันหลอดลมใหญ่ๆ

เกิดภาวะ ball valve mechanism

อากาศถูกกักอยู่ในถุงลมใต้ต่อตําแหน่งที่ถูกอุดตันทําให้
บรเิวณนั้นมีภาวะ hyperinflation

เกิดภาวะ pneumothoraxหรือ pneumomediastinum ได้

เกิดภาวะออกซิเจนในเลือดต่ำลงมีคารบ์ อนไดออกไซด์สูงขึ้น

ทําให้เลือดเป็นกรด

แรงดันเลือดในปอดสูงขึ้น

อาการแสดง

ทารกที่เป็น MAS มักเป็นทารกที่คลอดครบกําหนด หรือเกินกําหนด

มีประวัติfetal distress

Apgar score ต่ำ

มีขี้เทาในน้ำคร่ำ (thick mecomiumstained amniotic fluid)

ความรุนแรงแบ่งเป็น 3 ระดับ

รุนแรงน้อย

ทารกจะหายใจเร็วเพื่อเพิ่ม minute ventilation

ทําให้ความดันคาร์บอนไดออกไซด์ลดลง

ค่าความเป็นกรดเป็นด่างของเลือด

เข้าสู่ภาวะปกต

อาการจะหายไปภายใน 24 ชั่วโมง

รุนแรงปานกลาง

ทารกจะมีอาการของการกดการหายใจ

หายใจเรว

ช่องซี่โครงยุบลงขณะหายใจ

เขียวคล้ำ

อาการจะค่อยๆ ทวีความรุนแรง

มีความรุนแรงสูงสุดภายใน 24 ชั่วโมง

มักหายได้ภายใน 4-7 วัน หากไม่มีอาการแทรกซ้อน

รุนแรงมาก

ทารกจะมีการหายใจล้มเหลวทันทีหลังคลอด

หรือ 2-3 ชั่วโมงหลังคลอดอาการของกดการหายใจชัดเจน

ฟังเสียงปอดได้rhonchi และ crackle

อาจมีอาการเลือดขาดออกซิเจนอย่างรุนแรง

ไม่ดีขึ้นเมื่อให้ออกซิเจนเนื่องจากภาวะของแรงดันเลือด ในปอดที่สูงมาก

การรักษา

เตรียมอุปกรณ์ในการดูดเสมหะและเครื่องมือในการ ใส่ท่อช่วยหายใจและอุปกรณ์ที่ให้ออกซิเจนให้พร้อม

มีความเสี่ยงต่อการสําลักขี้เทาให้ใช้ลูกยางแดงดูดทาง ปากและจมูกเมื่อศีรษะทารกพ้นจากช่องคลอด

ในรายที่มีขี้เทาที่เหนียวและปริมาณมากจะใส่ท่อช่วย หายใจและดูดขี้เทาออกทางท่อช่วยหายใจ

หลังจากดูดออกหมดแล้วหากทารกไม่หายใจควรให้แรงดัน บวกผ่านทางท่อช่วยหายใจ

หลังจากนั้นจะดูดขี้เทาจากกระเพาะอาหาร โดยการดูดจาก สายยางให้อาหารผ่านทางจมูกหรือปาก

นางสาวอธิตยา สิงห์ซอม เลขที่ 86 ชั้นปีที่3