Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลระบบประสาท 2E5096C7-AE8F-4A2F-B82F-E54F53A8EC43, Head Injury,…

- - - - การมีหนองอยู่ในเนื้อสมอง บริเวณที่เป็นหนองอาจมีขอบหรือไม่มีขอบก็ได้ เกิดจากการติดเชื้อลุกลามจากการอักเสบบริเวณใกล้เคียง เช่น หู หรือ mastoid sinus หรือ nasal sinus หรือหัวใจ ปอด และการอักเสบจากที่อื่นๆ
    - - -ปวดศีรษะและง่วงซึม
        
        -มีไข้ หนาวสั่น
        
        -ซึม สับสน จิตใจซึมเศร้า
        
        -อาจมีความผิดปกติของระบบชั่วขณะ เช่น อ่อนแรงซีกใดซีกหนึ่งของร่างกาย พูดไม่ได้
    - - 1.การรับความรู้สึกและการรับรู้เปลี่ยนแปลง เนื่องจากระดับความรู้สติลดลง
        
        2.ได้รับความเจ็บปวดทุกข์ทรมาน เนื่องจากปวดศีรษะ ปวดกล้ามเนื้อจากแรงกดของ exudate ที่ลดลงบนเยื่อหุ้มสมอง
        
        3.ไข้สูงเนื่องจากการติดเชื้อ และการควบคุมอุณหภูมิของไฮโปธาลามัสจากความดันในกะโหลก
        
        4.เสี่ยงต่อการขาดน้ำ เนื่องจากจากการเผาผลาญสูง เหงื่อออกมาก และดื่มน้ำน้อย
  - - - -ลักษณะอาการที่เป็นพื้นฐานคือคอแข็ง ( nuchal rigidity) มี Brudzinski’s sign และ Kernig’s sign
        
        -กลัวแสง ( Photophobia)
        
        -จะมีอาการหงุดหงิด แต่เมื่อการดำเนินของโรคมากขึ้นผู้ป่วยจะสับสน ซึม และกึ่งหมดสติ อาจมีชักด้วยหรืออาจมีรอยช้ำหรือผื่นแดงๆ ( petechial or hemorrhagic rash) เกิดขึ้น
        
        -ตรวจน้ำไขสันหลังเป็นสีขุ่น
        
        -อาการอื่นๆที่เกี่ยวข้องกับการติดเชื้อ เช่น มีไข้ หัวใจเต้นเร็ว หนาวสั่น คลื่นไส้ อาเจียน เป็นต้น
- - - - ชักเฉพาะที่และไม่มีอาการหมดสติ
        
        อาการผิดปกติเกี่ยวกับการเคลื่อนไหว
        
        เริ่มด้วยอาการเกร็งกระตุกที่นิ้วมือ แล้วค่อยๆลามไปชักที่แขนหรือขา หรือหน้าหรือทั้งแขนทั้งขา ทั้งหน้าในซีกเดียวกันของร่างกาย เรียกว่า Jacksonianmarch
        
        ผู้ป่วยจะแสดงอาการเปลี่ยนแปลงเกี่ยวกับท่าทางและการ
        
        อาการผิดปกติเกี่ยวกับความรู้สึก (somatosensoryor specialsense manifestations)
        
        อาการผิดปกติเกี่ยวกับการเคลื่อนไหวอัตโนมัติ( autonomic manifestations)
        
        อาการผิดปกติเกี่ยวกับจิตใจ (psychic manifestations)
      - ภาวะชักทั้งตัว
    - - การประเมินผู้ป่วยที่ไม่ยิ่งชักรุนแรง
        
        ประวัติผู้ป่วย
        
        1.ประวัติก่อนเกิด
        
        2.ประวัติการเกิด
        
        3.ประวัติครอบครัว
        
        4.ประวัติเกี่ยวกับการผ่าตัดสมอง
        
        5.โรคหลอดเลือดสมอง
        
        6.ลักษณะการชัก
        
        7.ปัจจัยส่งเสริมที่ทำให้เกิดการชัก
        
        8.อาการเตือนล่วงหน้าก่อนชัก
        
        ยาที่ใช้อยู่ และลักษณะะอาการหลังเกิดการชัก
        
        ประเมินสภาพจิตสังคม รวมทั้งตรวจสอบสภาวะจิตใจ
        
        ตรวจร่างกายอย่างสมบูรณ์ เน้นในอาการทางระบบประสาท
    - - โรคลมชัก (epilepsy) —> ผู้ป่วยที่มีอาการชัก(seizure) เกิดขึ้นหลายครั้งและมีโอกาสที่จะเกิดซ้ำอีก
        
        สาเหตุและปัจจัยเสี่ยง
        
        โรคลมชักเกิดจากสาเหตุใดก็ตามที่มีการขัดขวางสภาวะสมดุลของ neuron cell membrane ต้องใช้เวลานานในการเปลี่ยนแปลงทางพยาธิวิทยา เกิดการเปลี่ยนแปลงจากเซลล์ประสาทธรรมดาไปสู่เซลล์ที่มีความผิดปกติแบบไวเกิน
        
        มีการทิ่มแทงเข้าไปในเนื้อสมอง
        
        การได้รับบาดเจ็บที่ศีรษะชนิดรุนแรง
      - ภาวะชัก (seizure) —> อาการผิดปกติ ซึ่งเป็นผลมาจากคลื่นไฟฟ้าผิดปกติในสมองที่เกิดขึ้นเป็นครั้งคราว ทันทีทันใด —> เป็นผลให้มีการเปลี่ยนแปลงในเรื่องความรู้สึก พฤติกรรม การเคลื่อนไหว การรับรู้ หรือความรู้สึกตัว
  - - - Craniotomy
      - Craniectomy
    - - 1.การรับรู้ความรู้สึกและการรับรู้เปลี่ยนแปลงเนื่องจากมีก้อนที่สมอง
        
        2.ไข้สูง เนื่องจากมีการติดเชื้อที่สมอง
        
        3.เสี่ยงต่อภาวะชักเนื่องจากเนื้อสมองตาย
        
        4.เสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุเนื่องจากการมองเห็นไม่ชัด
        
        5.ได้รับสารอาหารไม่เพียงพอต่อความต้องการของร่างกายเนื่องจากมีอาการเบื่ออาหาร
        
        6.รู้สึกด้อยคุณค่าในตนเอง เนื่องจากต้องพึ่งพาผู้อื่น
    - - แนวโน้มในทางครอบครัว การกดภูมิคุ้มกันและปัจจัยสิ่งแวดล้อม
        เนื้องอกก้อนขยาย ก้อนขยายไปเบียดเนื้อสมองที่ปกติหรือครอบครองเนื้อที่ของสมองปกติ
        
        เมื่อเนื้อสมองถูกกด—> การไหลเปลี่ยนจะเปลี่ยนแปลง —>เกิดการขาดเลือด ทำให้เนื้อสมองตาย ทำลายหน้าที่สำคัญๆของสมอง
    - - -ปวดศีรษะ ปวดซ้ำๆ หรือการปวดอย่างรุนแรงในผู้ป่วยที่ไม่เคยปวดมาก่อน หรือการปวดซ้ำๆในตอนเช้า
        
        -อาการคลื่นไส้อาเจียน เกิดจากทีแรงกดบนสมองส่วน medulla ซึ่งเป็นที่ตั้งของศูนย์อาเจียน (vomitying center)
        
        -ขั้วประสาทตาบวม (Ppalilledeman) เกิดจากเส้นประสสาทสมองคู่ที่2 (Optic nerve) ถูกกด ทำให้มีแรงกดเพิ่มขึ้นในหลอดเลือดดำของจอตา (central retina vein) ทำให้เลือดดำไหลกลับจากตาไม่ได้ ขั้วประสาทตาบวม
        
        -ภาวะชัก (seizure)
        
        -อ่อนแรงเฉพาะที่ เช่น อัมพาตครึ่งซีก
        
        -การรับรู้ถูกรบกวน รวมทั้งการไม่รู้สึก (anesthesia) หรือความรู้สึกผิดปกติ (paresthesia)
        
        -การใช้ภาษาถูกรบกวน (Language disturbance)
        
        -การทำงานระบบประสาทถูกรบกวน (Coordination disturbance) เช่น เดินเซไปเซมา
        
        -การมองเห็นถูกรบกวน เช่น มองเห็นภาพซ้อน (diplopia) ลานสายตาบกพร่อง (monopia)
    - - เนื้องอกปฐมภูมิ
        
        เนื้องอกที่เกิดจากเนื้อสมองเองและเซลล์พยุงสนับสนุน (supporting structures)
      - เนื้องอกทุติยภูมิ
        
        เนื้องอกที่กระจายมาจากส่วนอื่น
  - - - 1.การเปลี่ยนแปลงระดับความรู้สึกตัว
        
        2.การเปลี่ยนแปลงของรูม่านตา ในระยะสุดท้ายของการมีความดันในโพรงกะโหลกศีรษะสูง รูม่านตาของสมองข้างที่มีพยาธิสภาพจะขยายโตเต็มที่และไม่ตอบสนองต่อแสงทั้งสองข้าง
        
        ความผิดปกติในการมองเห็น
        
        ปวดศีรษะ
        
        อาเจียน
        
        การเปลี่ยนแปลงสัญญาณชีพ
        
        1.การเปลี่ยนแปลงของความดันโลหิตและชีพจร —> Cushing response , Cushing reflex,Cushing triad —> ประกอบด้วย ความดันSystolic เพิ่มสูงขึ้น ,Pulse presure กว้าง ,หัวใจเต้นช้า
        
        2.การเปลี่ยนแปลงการหายใจ
        
        3.การเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิ —>จะสูงขึ้นเมื่อHypothalamus ถูกรบกวน
    - - 1.มีการเปลี่ยนแปลงนะดับการรับรู้และลดระดับการตอบสนอง
        
        2.การหายใจภาวะสูญเสียไม่สะดวก เนื่องจากสมองส่วนที่ควบคุมการหายใจถูกกด และขาดเลือดไปเลี้ยง
        
        3.ไม่สามารถทำให้ทางเดินหายใจโล่งได้ เนื่องจากการกลืน การไอบกพร่อง
        
        4.ปริมาตรเลือดที่ส่งออกจากหัวใจลดลง เนื่องจากศูนย์บังคับหลอดหลอดถูกกดและขาดเลือดไปเลี้ยง
        
        5.ความจำเปลี่ยนแปลงหรือการตอบสนองต่อสิ่งเร้าลดลง :
        
        6.เสี่ยงต่อการเกิดอันตรายเนื่องจากระบบการสัมผัสและการเคลื่อนไหวบกพร่อง
        
        7.ได้รับการเจ็บปวดและความไม่สุขสบายเนื่องจากความดันในสมองสูง
    - - -เนื้องอกที่มีการขยายตัวร่วมกับสมองบวม (cerebral edema)
        
        -การไหลเวียรของเลือดในช่องกะโหลกศีรษะผิดปกติ
        
        -การอุดตันทางเดินน้ำหล่อสมองและไขวันหลัง (CSF obstuction)
  - - - โรคหลอดเลือดสมองแบบขาดเลือด (Ischemic stroke)
      - โรคหลอดเลือดสมองแบบมีเลือดออกในสมอง(Hemorrhagic stroke)
    - - -อัมพฤกษ์ครึ่งซีกและอัมพาตครึ่งซีก (Hemiparesis and Hemiplegia)
        
        -สูญเสียความสามารถการสื่อความ (Aphasia)
        
        -พูดลำบาก(Dysarthria)
        
        -กลืนลำบาก(Dysphagia)
        
        -การเปลี่ยนแปลงการมองเห็น (Visual changes) ขาดความชัดเจนในการมองเห็น การมองเห็นเป็นภาพซ้อน
        
        -ความผิดปกติของระบบประสาทรับความรู้สึก เช่น รู้สึกชา (Paresthesia) เป็นเหน็บ (Tingling) หรือเหมือนโดนเข็มทิ่มแทง (Prickling)
        
        -การกลั้นอุจจาระหรือปัสสาวะไม่อยู่ (incontinence)
    - - การขาดเลือด(Ischemia) เกิดจากลิ่มเลือดอุดตันหรือก้อนเลือดอุดตัน
        
        ภาวะมีลิ่มเลือดอุดตัน (Thrombosis)
        
        ภาวะก้อนเลือดอุดตัน (Embolism)
    - - 1.สมองและเนื้อเยื่อได้รับเลือดไม่เพียงพอเนื่องจากมีเลือดออกในสมอง/มีบิ่มเลือดอุดตัน
        
        2.เสี่ยงต่อการสำลักเนื่องจากการกลืนบกพร่อง
        
        3.การเคลื่อนไหวร่างกายบกพร่องเนื่องจากกล้ามเนื้ออ่นแรง
  - - - -อ่อนแรงหรือรู้สึกชาของแขนขาหนึ่งข้างหรือทั้งสองข้าง ซึ่งเกิดจากการมีผลกระทบที่สมองหรือไขสันหลัง
        
        -สูญเสียการมองเห็นจากเส้นประสาทตาอีกเสบ (Optic neuritis)
        
        -การทำงานไม่ประสานกัน จากการเกิดผลกระทบกับสมองน้อย
        
        -ลำไส้และกระเพาะปัสสาวะทำงานไม่ปกติ กลั้นปัสสาวะไม่อยู่ ท้องผูก เป็นผลมาจากไขสันหลังมีผลกระทบ
    - - 1.การขับถ่ายปัสสาวะบกพร่องเนื่องจากการไม่ทำหน้าที่ของกระเพาะปัสสาวะ
        
        2.ท้องผูกจากการไม่เคลื่อนไหวและความเสื่อมของมัยอิลินที่ห่อหุ้มประสาท
        
        3.ไม่ทนทานตาอการทำกิจกรรมเนื่องจากอาการอ่อนเพลียและกล้ามเนื้ออ่นแรง
        
        4.บกพร่องด้านการเคลื่อนไหวเนื่องจากอาการอ่อนเพลีย กล้ามเนื้อหดตัวผิดปกติ อาการเกร็งกระตุก และจากการทำงานไม่ประสานกันของกล้ามเนื้อ
        
        5.ความรู้สึกมีคุณค่าในตนเองลดลง จากการสูญเสียถาวรไม่พึ่งพาและกัวในการเคลื่อนไหวไม่ได้
  - - - •Acute inflammatory demyelinating ppolyneuropathy (AIDP) พบมากที่สุด
        
        Miller Fisher syndrome (MFS) มักจะมีผลต่อกล้มเนื้อตา โดยมีอาการกล้มเนื้อตาอ่อนแรง เดินเซ
        
        Acute motor axonsl neuropathy ชนิดนี้อาจจะเกิดตามฤดูกาลและฟื้นตัวได้รวดเร็ว
        
        Acute motor sensory axanol neuroathy (AMSAN) ฟื้นตัวช้าและมักจะไม่สมบูรณ์
        
        Acute neuropathy panautonomic มีอัตราการตายสูง
        
        Blickerstaff’s brainstem encephalitis (BBE) ความผิดปกตส่วนใหญ่อยู่ที่ brainstem โดยเฉพาะในไขสันหลัง
    - - 1.เสี่ยงต่อภาวะร่างกายได้รับออกซิเจนไม่เพียงพอเนื่องจากกล้ามเนื้อหายใจอ่อนแรง
        
        2.เสี่ยงต่อภาวะเลือดไปเลี้ยงร่างกายไม่เพียงพอเนื่องจากการเต้นของหัวใจผิดปกติ
        
        3.ไม่สามารถตอบสนองความต้องการด้านสุขอนามัยได้ด้วยตนเองเนื่องจากแขนขาอ่อนแรง
        
        4.เสี่ยงต่อการได้รับอาหารและน้ำไม่เพียงพอเนื่องจากการกลืนลำบาก
        
        5.เสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนต่างๆ เนื่องจากการนอนนานและไม่สามารถเคลื่อนไหวได้
        
        6.ไม่สารถควบคุมการขับถ่ายปัสสาวะและอุตจาระได้เนื่องจากการสูญเสียหน้าที่ของประสาทสั่งการ
        
        7.มีความวิตกกังวลและกลัวเนื่องจากมีการดำเนินโรคอย่างรนแนงและรวดเร็ว
        
        8.มีปัญหาในการติดต่อสื่อสารกับผู้อื่นเนื่องจากกล้ามเนื้อใบหน้าอ่อนแรงทำให้พูดไม่ขัด
        
        9.ขาดความมั่นใจในการดูแลตนเองที่บ้านเนื่องจากขาดความรู้
  - - - เป็นผลมาจากการสูญเสีย Ach receptors ใน postsynaptic neurons ของรอยต่อประสาทกล้ามเนื้อ
    - - ไม่ทารบแน่ชัด แต่ 80% ของโรคจะพบว่ามีการเพิ่มขึ้นของระดัยแอนติบอดีต่อ Ach receptors ในเลือด
    - - -เริ่มแรกมีอาการอ่อนแรง ร่วมกับอาการกล้ามเนื้อหดเกร็ง
        
        -มีอาการหนังตาตก เกิดจากการอาอนแรงของกล้ามเนื้อ levetor palpebrae
        
        -เห็นภาพซ้อน เป็นผลมาจากการอาอนแรงหรืออ่อนเปลี้ยของกล้ามเนื้อ Oxtraocular
        
        -กล้ามเนื้อใบหน้า กล้ามเนื้อช่วยในการเคี้ยวและการกลืนอ่อนแรง
        
        -กล้ามเนื้อช่วยหายใจจะมีอาการอ่อนแรง ซึ่งอาจต้องใช้เครื่องช่วยหายใจ
- - - - สภาวะจิตใจ เช่น ความเจ็บปวดหรือความกลัว ความตกใจ เข่น เห็นเลือดได้ข่าวร้าย เป็นต้น
      - การได้รับบาดเจ็บ เช่น อวัยวะภายในโดนดึงรั้ง เข่น acute gastric dilation, spinal cord injury , brain stem ถูกทำลาย เป็นต้น
      - ได้รับนาบางชนิด เช่น ยาสลบ ยานอนหลับ เช่น barbiturate
      - Insulin Shock
  - - - 1.การรักษาเฉพาะโรค คือกำจัดสาเหตุถ้าทำได้ เช่น ใส่ NG tube ในรายที่มี acute gastric dilation หยุดดึงรั้งอวัยวะภายใน หนุดการทำหัตถการที่ทำให้ผู้ป่วยบาดเจ็บปวดหรือกลัว
      - 2.การรักษาตามอาการและประคับประคอง เช่น ดูแลเรื่องการหายใจ โดยให้ออกซิเจนอาจจะให้ทาง nasal cannular, mask บางรายอาจจำเป็นต้องใส่ท่อหลอดลมคอและใช้เครื่องช่วยหายใจ
- - - - การบาดเจ็บที่ทำให้ไขสันหลังสูญเสียหน้าที่ทั้งหมด ผู้ป่วยจะสูญเสียการทำงานของกล้ามเนื้อและความรู้สึกในส่วนที่ต่ำกว่าพยาธิสภาพ ควบคุมกล้ามเนื้อหูรูดรอบทวารหนักไม่ได้ เกิดอัมพาตอย่างถาวร
        
        -tetraplegia
        -paraplegia
    - - ร่างกายส่วนที่อยู่ต่ำกว่าระดับพยาธิสภาพ มีบางส่วนของระบบประสาทที่ทำหน้าที่อยู่ เช่น ผู้ป่วยมีกำลังกล้ามเนื้อหรือมีการรับรู้ที่ผิวหนังในส่วนที่ควบคุมด้วยไขสันหลังที่อยู่ต่ำกว่าระดับที่ได้รับบาดเจ็บ สามารถขมิบรอบๆทวารหนักได้
  - - - -ระดับ A (complete)
        
        อัมพาตอย่างสมบูรณ์ไม่มีการเคลื่อนไหว ไม่มีความรู้สึก
        
        -ระดับ B (incomplete)
        
        มีความรู้สึกในระดับ S4-5 แต่เคลื่อนไหวไม่ได้เลย
        
        -ระดับ C (incomplete)
        
        ความแข็งแรงของกล้ามเนื้ออยู่ต่ำกว่าระดับ 3
        
        -ระดับ D (incomplete)
        
        ความแข็งแรงของกล้ามเนื้อตั้งแต่ระดับ 3 ขึ้นไป
        
        -ระดับ E (normal)
        
        การเคลื่อนไหวของกล้ามเนื้อและการรับความรู้สึกปกติ
  - - - 1.ซักประวัติ
      - 2.ตรวจร่างกาย ใช้หลัก ABCDE
        
        A Airway maintenance with cervical spine protection
        
        B Breathing and ventilation
        
        C Circulation with hemorrhage
        
        D Disability : neurological status
        
        E Exposure / Environment control
      - 3.การตรวจทางรังสีวิทยา ได้แก่ การ X-ray การทำ CT scan การทำ MRI
  - - - -ระยะก่อนถึงโรงพยาบาล
      - -ระยะเฉียบพลัน
      - -ระยะก่อนจำหน่าย
- - - - บาดเจ็บที่เกิดขณะศีรษะอยู่นิ่ง (static head injury) บาดเจ็บที่เกิดแก่ศีรษะขณะอยู่นิ่ง หรือเคลื่อนไหวเล็กน้อย เช่น การถูกตี ถูกยิง เป็นต้น
      - บาดเจ็บขณะศีรษะเคลื่อนที่ (dynamic head injury) คือ บาดเจ็บที่เกิดแก่ศีรษะขณะที่ศีรษะมีความเร็วไปกระทบกับวัตถุที่อยู่นิ่งหรือกำลังเคลื่อนที่ เช่นขับรถไปชนกับต้นไม้ ขับรถไปชนกับรถที่สวนทาง เป็นต้น
- - - - Intracranial hematoma
        
        สมองบวม (cerebral edema) • Vasogenic edema. • Cytotoxic edema
        
        ความดันในโพรงกะโหลกศีรษะสูง (increased intracranial pressure)
        
        ภาวะสมองเคลื่อน (brain displacement)
  - - - หนังศีรษะ (scalp)
        
        กะโหลกศีรษะ
        
        เนื้อสมองช้ำ (brain contusion)
        
        การบาดเจ็บทั่วไปของเนื้อสมองสีขาว (diffused white matter injury)
        
        เนื้อสมองฉีกขาด (brain laceration)
- - - - -ระดับ 13-15 คะแนน —> minor head injury
      - -ระดับ 9-12 คะแนน —> moderate head injury
      - -ระดับ 3-8 คะแนน —>severe head injury