Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การใช้กระบวนการพยาบาลในการดูแลมารดา และทารกทีมีปญหาสุขภาพร่วมกับ การตั…

- - - - Pregnancy-induced hypertension without severe features
        
        Preeclampsia without severe features
        
        Chronic hypertension with superimposed preeclampsia without severe features
        
        Gestational hypertension (GHT)
      - Pregnancy-induced hypertension with severe features
        
        Gestational hypertension with severe-range blood pressure
        
        Preeclampsia with severe features
        
        Chronic Hypertension with superimposed preeclampsia with severe feature
        
        Eclampsia
        
        HELLP syndrome
        
        Elevated liver enzyme : AST/ALT > 2 เท่าของค่า upper normal limit
        
        Low platelet : < 100,000 cell/mm3
        
        Hemolysis : LDH > 600U/L
      - Chronic hypertension
        
        New-onset HT ที่เกิดก่อนGA20wks หรือตรวจหลังคลอด12wks
        
        no New-onset Proteinuria
        
        HTที่ตรวจพบก่อนการตั้งครรภ์
        
        no Severe features
    - - Preeclampsia-eclampsia
        
        หลังGA20wks ร่วมกับพบProteinuria
      - Chronic hypertension
        
        HTก่อนตั้งครรภ์หรือตรวจพบคก่อนGA20wks
      - Chronic hypertension with superimposed preeclampsia
        
        Preeclampsia ในมารดาChronic HT
      - Gestational hypertension
        
        ตรวจพบหลังGA20wks แต่ไม่พบ Proteinuria และBPมักกลับสู่ปกติภายใน12wksหลังคลอด
    - - กรณีที่ไม่มีcomplicationไม่แนะนําให้คลอดก่อนGA38wks
      - พิจารณาให้ Low dose aspirin ตั้งแต่GA12-36wksในรายเสียงต่อPreeclampsia with severe feature
      - เฝ้าระวังภาวะ Superimposed preeclampsia และ Preeclampsia with severe feature
      - การฝากครรภ์ครัังแรกแนะนำให้เจาะเลือดเพื่อประเมิน Baseline CBC with platelet, BUN, Cr, AST, ALT,uric acid และส่งตรวจUAเพื่อประเมิน Baseline urine protein 24 hr หรือ Urine protein creatinine index (UPCI)
      - Anti-hypertensive agents พิจารณาให้ในรายที่วัดความดันโลหิตที่ รพ.ได้ ≥ 140/90mmHg
    - - GA<37wks
        
        พิจารณา Expectant management
        
        Admit ตลอดการตั้งครรภ์ เฝ้าระวังการเกิดcomplication
        
        ให้ MgSO4 48hr หากอาการคงที่ไม่เกิด Severe featureอีกหยุด MgSO4 ได้
        
        วัดBPและประเมินอาการปวดศีรษะ ตามัว จุกลิ้นปี่ q 2-4hr
        
        บันทึก I/O
        
        ติดตาม CBC platelet, BUN/Cr, Electrolyte, AST/ALT อย่างน้อย2time/wk
        
        ติดตามสุขภาพทารกในครรภ์ ,FMCทุกวัน และNSTวันละครั้ง
      - GA>37wks
        
        พิจารณาให้คลอด
    - - Admit
      - ให้ยาลดBP : Short-acting anti-hypertensive drugsในรายBP>160/110mmHg
      - ป้องกันชักด้วย MgSo4 iv load 4 gm then iv drip 1-2 gm/hr
      - พิจารณาคลอดจําแนกตามอายุครรภ์
      - ดูแลทารก
        
        เฝ้าระวังภาวะIUGR
        
        ตรวจ Ultrasonography ประเมินอายุครรภ์ที่แน่นอน
        
        แนะนํา NST 2 time/wks ตั้งแต่GA28-32 wks
    - - รายไม่รู้สึกตัวให้นอนราบตะแคงหน้าส่วนในรายที่รู้สึกตัวให้นอนท่าFowler’s position
      - ประเมินUC
      - Observe Bleeding จากแผลผ่าตัดหรือช่องคลอด
      - บันทึกv/s , I / O ถ้าRR<14bpm BP ≥ 160 /110 mmHg Urine Output <30 ml ใน 1hr
      - ให้ IV Fluid ที่ผสม MgSO4 drip ด้วยInfusion pump
      - จัดอาหาร Low Salt และ High Proteinถ้าทานได้เอง
      - ให้นมบุตร ในกรณีมารดาหลังคลอดได้รับ IV Fluid ทีผสม MgSO4 และ BP< 150 /100 ให้ทารกมาดูดนมได้และดูแลอย่างใกล้ชิด หากมารดาBP ≥ 160 /110 mmHg ควรงดดูดนมจนกว่าความดันโลหิตจะลดลง
    - - การพยาบาลผู้ปวยที่มีภาวะชัก
        
        จัดท่านอนตะแคงเพื่อป้องกันaspiration ใส่oral airwayป้องกันการอุดกั้นทางเดินหายใจ หรือเปิดทางเดินหายใจให้โล่ง
        
        ให้ออกซิเจนface mask 10 lmp ป้องกันhypoxiaและป้องกันทารกในครรภ์ขาดออกซิเจน
        
        Suctionกรณีที่มี secretion
        
        ควบคุมอาการชักโดยการให้MgSO4ทางIV
        และให้อย่างต่อเนืองจนครบ 24hrหลังคลอด
        
        สังเกตอาการอย่างใกล้ชิด
        
        Fetal Heart Rate Monitoring
        
        ประเมินUCและความก้าวหน้าของการคลอด
        
        ประเมินS&Sของภาวะความดันโลหิตสูง
        
        วัดBP q 15min
      - การพยาบาลผู้ปวยที่ได้รับยา MgSO4
        
        ดูแลความสุขสบาย
        
        Monitor magnesium level ประเมินอาการ magnesium toxicity
        
        ประเมินS/Eของยาที่จะเกิดขึ้น
        
        Monitor intake and output
        
        เตรียม 10%Calcium gluconate กรณีฉุกเฉิน
        
        เฝ้าติดตามRRและ urine output q1hr ประเมิน deep tendon reflex q 2- 4hr
      - การพยาบาลหญิงตั้งครรภ์ที่มีภาวะ Preeclampsia
        
        bed rest
        
        จัดสภาพแวดล้อมให้สงบ
        
        ประเมิน deep tendon reflex q 1-2hr ตามความรุนแรงของอาการ
        
        ประเมิน Headache, visual disturbance, epigastric pain
        
        ตรวจ Urine protein
        
        แลให้ได้รับMgSO4
        
        ติดตามระดับMgในเลือด
        
        ประเมินและให้ความรู้เกี่ยวกับภาวะของโรค แนวทางการรักษา อาการผิดปกติหรือภาวะแทรกซ้อนทีอาจเกิดขึ้น
        
        ประเมินUCและความก้าวหน้าของการคลอด
        
        Fetal Heart Rate Monitoring
        
        เตรียมผู้ป่วยเพื่อการคลอดตามความเหมาะสม
  - - - sign
        
        Persistent neck vein distension
        
        Clubbing of fingers
        
        Cyanosis
        
        Systolic murmur greater than grade3/6
        
        Diastolic murmur
        
        Cardiomegaly
        
        Sustained arrhythmia
        
        Persistent splint second sound
        
        Criteria for pulmonary hypertention
      - symptom
        
        Severe or Progressive dyspnea
        
        Progressive orthopnea
        
        Paroxymal noctonal dyspnea
        
        Hemoptysis
        
        Syncope with exertion
        
        Chest pain related to effort or emotion
    - - preterm
      - โรคหัวใจพิการแต่กําเนิดในกรณีมารดาเปนโรคหัวใจแต่กําเนิด
      - abortionเนื่องจากทารกขาดออกซิเจน
      - ทําให้คลอดง่ายและเร็วเนืองจากทารกตัวเล็ก
      - IUGR
      - DFIU
    - - Class I , II
        
        Class I Uncompromised : ทํากิจกรรมได้ปกติ ไม่มีอาการ
        
        Class II Slightly compromised : มีการจํากัดactivityเล็กน้อย จะสบายเวลาได้พัก แต่ถ้าทํากิจกรรมจะเริมมีอาการเหนื่อย ใจสั่น หรือangina pain
        
        การดูแล
        
        สามารถตั้งครรภ์จนครบกําหนดได้
        
        แนะนําให้มาฝากครรภ์ตั้งแต่ทราบว่าตั้งครรภ์
        
        ถือว่าเป็นครรภ์เสี่ยงสูง ควรนัดมาตรวจบ่อยกว่าธรรมดา ในระยะ 28สัปดาห์ควรนัดตรวจทุก 2 สัปดาห์ต่อไปควรนัดตรวจทุก 1 สัปดาห
        
        ควรดูแลใกล้ชิดจากอายุรแพทย์โรคหัวใจ
        
        ประเมิน Functional Class ของหัวใจ อัตราการหายใจ ชีพจร และฟังlungทุกครั้ง
        
        ถ้าFunctional class เลวลงอาจจะต้องรับผู้ปวยไว้รักษาตัวในรพ.
        
        ให้ผู้ปวยนอนพักมากๆ10hrในช่วงกลางคืน 30minหลังอาหารแต่ละมื้อ หลีกเลี่ยงการทํางานหนัก
        
        แนะนําการให้หยุดสูบบุหรี่
        
        ระวังโรคติดเชื้อ
        
        การดูแลระยะเจ็บครรภ์คลอดและคลอดบุตร
        
        รับผู้ป้วยเพื่อเตรียมคลอด1-2wksก่อนกําหนด
        
        ระงับความเจ็บปวด การใช้continuous epidural anesthesia
        
        คลอดบุตรทางช่องคลอดให้นอนในท่า fowler ช่วยคลอดด้วยคีมหรือเครื่องดูดสุญญากาศเพื่อลดระยะที่2มารดาได้ต้องออกแรงเบ่งมาก
        
        เฝ้าระวังภาวะDecompensate หลังคลอด
        
        จัดท่านอนSemi recumbent
        
        ตรวจP,RR ถ้าP> 100bpm, RR > 24 bpm ร่วมกับหอบ เหนื่อย อาจเป็นอาการเริ่มแรกของheart failure
        
        เฝ้าระวังheart failure
      - Class III , VI
        
        Class III Markedly compromised : มีการจํากัดactivityมาก จะสบายเวลาพัก แต่ถ้าทํากิจกรรมเพียงเล็กน้อยจะเริ่มมีอาการเหนื่อย ใจสั่น หรือเจ็บอก
        
        Class VI Severely compromised : ไม่สามารถทํากิจกรรมใดๆ ขณะพักก็หอบเหนือย ใจสั่น หรือเจ็บหน้าอก
        
        การดูแล
        
        จำกัดกิจกรรมป้องกันไม่ให้หัวใจทํางานหนักมากขึ้น
        
        ให้การพยาบาลเพื่อลดการทํางานของหัวใจ ป้องกันheart failureในระยะคลอด
        
        จัดเตรียมออกซิเจนและอุปกรณ์การช่วยเหลือมารดาไว้ให้พร้อม
        
        ดูแลในระหว่างคลอด
        
        ดูแลในระยะคลอดรก
        
        class III,VI ห้ามให้นมบุตร
        
        ให้ข้อมูลในเรืองการคุมกําเนิด
    - - Volume overload
      - pressure overload
      - Cyanosis
      - Rheumatic heart disease
      - Hypertensive heart disease
      - Ischemic heart disease
      - cardiomyopathy
      - Arrythmias
    - - ขูดมดลูก
      - ใช้ prostaglandin E1 / E2
      - Saline abortion
    - - รักษาarrythmia
        
        quinidine รักษาatrial และventricular tachycardia เฝ้าระวังระดับยาในเลือด และปฏิกิริยากับwarfarin
      - รักษาลิ่มเลือดอุดตัน
        
        warfarin
        
        unfractionated heparin (UFH)
        
        low-molecular weight heparin (LMWH)
        
        anticoagulants
      - รักษาheart failure
        
        Digoxin
        
        hydralazine
        
        beta-blocker
- - - - 3phase
        
        Iron deficiency erythropoiesis
        
        Iron deficiency anemia
        
        Iron stores depletion
      - การรักษา
        
        รับประทานธาตุเหล็กวันละ 200mg
        
        ธาตุเหล็กผ่านทางหลอดเลือดดํา
        
        ให้เลือด
      - prevention
        
        ส่งเสริมการทานอาหารที่มีธาตุเหล็ก ให้ความรู้ด้านโภชนการ
        
        แนะนําให้สตรีตั้งครรภ์ควรได้รับการเสริมธาตุเหล็ก 60mgทุกวัน ตลอดการตั้งครรภ์ ยกเว้นมีข้อห้ามในการให้ เช่น hemochromatosis
      - ประวัติ
        
        ซึมลง
        
        fatique
        
        weakness
        
        เลือดออกผิดปกติ
        
        การผ่าตัดลําไส้
        
        ความผิดปกติของทางเดินอาหาร
        
        มีบุตรหลายคน
        
        ตั้งครรภ์วัยรุ่น
      - การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
        
        Primary screening
        
        CBC (Hb, Hct, MCV)
        
        diagnosis
        
        MCV <80fl, MCHC<30% , MCH <30 mch/L, RC <4.1 mil/mm3 , PBS
        
        Evidence of depleted iron stores
    - - ชนิดของ Thalassemia
        
        α - thalassemia
        
        β – thalassemia
      - ผลกระทบของ
        
        ต่อมารดา
        
        Pre-eclampsia
        
        เสี่ยงต่อการตกเลือด
        
        อาการทางโรคหัวใจ
        
        เสี่ยงinfection
        
        ต่อทารก
        
        อาการทางโรคหัวใจ
        
        นน.น้อย เติบโตช้า
        
        preterm
        
        ตายปริกําเนิด
      - การคัดกรอง
        
        osmotic fragility test
        
        การตรวจ CBC
        
        ตรวจคัดกรองฝากครรภ์ครั้งแรก
        
        red blood cell indices
        
        DCIP
        
        คัดกรองพาหะฮีโมโกลบิน อี ด้วยHb E screen
      - S&S
        
        เป็นโรค
        
        ตับม้ามโต
        
        ซีด เหนื่อยง่าย ทํางานหรือออกกําลังกายได้ไม่เท่าคนปกติ
        
        เหลือง
        
        เสี่ยงInfection
        
        เป็นพาหะ
        
        อาการซีดเล็กน้อย หรือไม่มีอาการใดๆ ทํางานได้ตามปกติ
      - การรักษา
        
        แนะนำทานอาหารที่มีโปรตีนและfolic acid
        
        ควรทานยาเม็ด Folic acid (5 mg) วันละครึ่ง-1 เม็ด
        
        ดูแลในระยะคลอดและหลังคลอด
        
        ให้เลือด
        
        ให้ยาจับเหล็กออกจากร่างกาย desferrioxamine (desferal)
        
        (Splenectomy
      - การพยาบาลในระยะตั้งครรภ์
        
        งดสูบบุหรี่และสารเสพติด
        
        ดูแลในคลินิกครรภ์เสี่ยงสูง
        
        แนะนําความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับภาวะโลหิตจาง
        
        แนะนำพักผ่อนอย่างเพียงพอและการทำกิจกรรมได้ตามปกติยกเว้นเมื่อรู้สึกเหนื่อยอ่อนเพลียมาก
        
        แนะนําFMCของทารก
        
        แนะนําการป้องกันการติดเชื้อ
        
        รักษาระดับฮีโมโกลบินให้อยู่ระหว่าง 7-10g/dl ในรายซีดมากอาจต้องให้เลือด
        
        ขาดธาตุเหล็ก ทานอาหารประเภทตับ ผักใบเขียว และมีวิตามินซีสูง ขาด Folic acid ทานอาหารพวกผัก ผลไม้สด โปรตีนสูง
        
        ตรวจสุขภาพทารกและเฝ้าระวังภาวะ IUGR
        
        ในรายที่มีภาวะ Hydrop fetalis ให้ยุติการตั้งครรภ์โดยเร็ว
        
        ให้ธาตุเหล็กเสริมตามปกติ และให้Folic acid รับประทาน 5 mg/day ก่อนและระหว่างการตั้งครรภ์
        
        ให้เลือดเพื่อรักษาระดับ Hb ไม่ต่ำกว่า 7-10 g/dl
      - การพยาบาลในระยะคลอด
        
        bed restในท่าศีรษะสูง
        
        ดูแลการได้รับสารน้ำและอาหารตามRx
        
        ประเมินv/s
        
        ประเมินความก้าวหน้าการคลอด
        
        ประเมินทารกในครรภ์
        
        บรรเทาความเจ็บปวด
        
        ดูแลให้IV เลือด และยาตามRx
        
        เตรียมช่วยเหลือการคลอด
      - การพยาบาลในระยะหลังคลอด
        
        เฝ้าระวังการตกเลือดหลังคลอด จากการประเมินS&S
        
        ดูแลให้ยากระตุ้นUCเพื่อป้องกันการตกเลือด
        
        ดูแลbed rest
        
        แนะนํารับประทานอาหารที่มี Folic acid และโปรตีนสูง
        
        ดูแลป้องกันการติดเชื้อหลังคลอด
        
        ดูแล breast feeding
    - - DFIU
      - อัตราเสี่ยงภาวะหัวใจวายสูงขึ้น
      - เพิ่มโอกาสabortionและpreterm
      - โอกาสติดเชื้อในระยะตั้งครรภ์ ระยะคลอด และหลังคลอดสูงกว่าปกติ
      - เสียงต่อตกเลือดหลังคลอด
      - LBW เพิ่มอัตราตายปริกําเนิด
      - ถ้ามารดาภาวะโลหิตจางจาก Thalassemia ทารกมีโอกาสเป็นโรคหรือพาหะ
    - - โลหิตจางจากการสร้างลดลง
        
        จากการขาดเหล็ก, Pure red cell aplasia
        
        Megaloblastic anemia, Aplastic anemia
      - โลหิตจางจากเพิมการทําลาย
        
        Thalassemia
        
        Autoimmune hemolytic anemia
        
        Sickle cell anemia
        
        Hemolytic anemia เนืองจาก oxidative stress
        
        เสียเลือด
      - ภาวะเสมือนโลหิตจาง
        
        Physiologic anemia of pregnancy
        
        เนื่องมาจาก hemodilution ของ hypersplenism